HUB6301

An end is always a new start#hub6301

Fri, 12 Jun 2015 10:15:36 +0000

Τέλος λοιπόν του κύκλου μαθημάτων στην “Κουλτούρα του διαδικτύου”, ξεκίνημα όμως για μια νέα εκπαιδευτική διαδικασία που σίγουρα άφησε σε όλους μας κάτι.. Η διεργασία του μαθήματος, διαφορετική απ’ ότι έχουμε συνηθίσει μέχρι τώρα. Κάτι διαφορετικό από τα αλλεπάλληλα χασμουρητά στα αμφιθέατρα και τις βαρετές διαλέξεις, έδινε έμφαση στη μάθηση μέσω ενεργούς συμμετοχής. Πρώτα απ’ όλα η παρακολούθηση μιας ταινίας μικρού μήκους, το ερέθισμα, κι έπειτα η έμπνευση και η επικοινωνία. Συζητήσεις για τη φύση του ανθρώπου καθώς σχετίζεται με την τεχνολογία, θέματα όπως η επικοινωνία και οι ανθρώπινες σχέσεις όπως εκτυλίσσονται στα media. Όλα θέματα επίκαιρα και φλέγοντα που μας έβαζαν σε περαιτέρω σκέψη και μας έφερναν πιο κοντά ως ομάδα. Καρέκλες που μετακινούνταν για να φτιάξουμε τις ομάδες και ένα διαδραστικό σκηνικό που αναιρούσε την “εξουσία” του καθηγητή. Η γνώση παράγονταν από όλους εμάς εκείνη τη στιγμή και οι θεωρίες γράφονταν επίσης από εμάς τους ίδιους. Εμείς ήμασταν οι συγγραφείς και δημιουργοί της εξεταστικής ύλης, γεγονός που μας παρακινεί να διαβάσουμε ευχάριστα τον συνολικό κόπο της συνεργασίας μας.

An end is always a new start…. και βάζω λοιπόν αυτό τον τίτλο στο ιστολόγημά μου γιατί θεωρώ ότι η εκπαιδευτική αυτή διαδικασία μας έμαθε πολλά και αποτέλεσε την αρχή, την πρώτη μας εμπειρία, το πρώτο μας ταξίδι σε ένα καινοτόμο τρόπο διδασκαλίας. Η διεργασία του μαθήματος με ενέπνευσε πάρα πολύ και μάλιστα παρακινήθηκα να γράψω ιστολόγημα για ένα άλλο μάθημα που είχα να μελετήσω. Δανειζόμενη τη διαδικασία που μάθαμε στο μάθημα της κουλτούρας του διαδικτύου, σκέφτηκα πως αυτό θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλα μαθήματα. Γενικότερα, η μέθοδος αυτή ήταν πολύ αποτελεσματική, διαδραστική και ευχάριστη…! Μια ιδέα για τη μορφή που θα μπορούσαν να έχουν οι νέοι τρόποι εκπαίδευσης…

Νιώθω τυχερή που παρακολούθησα το μάθημα και μοιράστηκα τόσο ωραίες εμπειρίες και σκέψεις με τους άλλους συμμετέχοντες… Καλή συνέχεια λοιπόν και μακάρι να υπάρξουν κι άλλοι πρωτοπόροι καθηγητές που με όρεξη και μεράκι θα θελήσουν να αλλάξουν κάτι στην εκπαίδευση και να καινοτομήσουν!

#hub6301 Closure

Fri, 29 May 2015 13:12:05 +0000

Μία βαθειά μου πεποίθηση είναι πως ανεξαρτήτως του πλαισίου που γίνεται μία δουλειά, αλλά και του περιεχομένου της, το πόσο καλά θα γίνει εν τέλει και χωρίς πολλές παράπλευρες απώλειες, βασίζεται στον λόγο που την κάνουμε εξαρχής, ο οποίος θα οδηγήσει στην εύρεση εκείνου του τρόπου που θα κάνει την ίδια τη δουλειά πιο παραγωγική, δημιουργική, σ’ ένα φιλικό προς τον ανθρώπινο ψυχισμό περιβάλλον…
Τούτο εστί σπάνιο!

Ανήκω σε εκείνους που παρακολουθούν τα μαθήματα για το διαδίκτυο από το προηγούμενο εξάμηνο. Οπότε, άθελά μου βιώνω αυτή τη διαδικασία σαν μία συνέχιση της προηγούμενης. Εντελώς διαφορετικός ο τρόπος της, ομολογουμένως, αλλά συνεχίζεται πάνω στις ίδιες αξίες και τρόπο σκέψης του διδάσκοντα, άρα κάπως έτσι δημιουργείται η αίσθηση της συνέχισης.

Εξαρχής οι ιδέες που έφερε ο καθηγητής, για το πώς να γίνεται το μάθημα ήταν κάτι το εντελώς διαφορετικό από το πώς έχουμε μάθει πως γίνονται τα 45ωρα, 2ωρα, πλέον 3ωρα στις τάξεις, στις αίθουσες, στα αμφιθέατρα. Παρ’ όλα αυτά, έχω την αίσθηση πως σε αυτό το εξάμηνο τόλμησε κάτι πολύ πιο θαρραλέο! Μας έβαλε σε δυάδες, σε 4άδες, στην ολομέλεια της ομάδας δοκιμάζοντας τις ιδέες που θα βγουν για το μάθημα μέσα όχι απλά από την συνεργασία, αλλά μια τύπου συγκατασκευής των ιδεών από τους φοιτητές. Εξαιρετικά θαρραλέο κατ’ εμέ γιατί σε ένα εντελώς απαίδευτο πάνω σε αυτές τις διαδικασίες κοινό, που είναι κάπως στην τύχη το κατά πόσο θα έχουμε τις αντίστοιχες δεξιότητες που απαιτεί μία ομάδα, καλούμαστε να διαχειριστούμε τις δυναμικές που θα προκύψουν. Ειλικρινά θεωρώ τόσο ξένο αυτόν τον τρόπο διεργασίας που μια εικόνα μόνο μού έρχεται στο νου κάθε φορά που προσπαθούσαμε να συζητήσουμε, να μιλήσουμε, να συγκατασκευάσουμε, να προσπαθούμε να βγάλουμε κάτι όλοι μαζί. Σαν ένας πίνακας του Pollock που πάλευε μέσα στην αφηρημένη έκφραση να βρει μερικές γραμμές κονστρουκτιβισμού.

Ολοκληρώνοντας αυτό το έτος, την παρακολούθηση αυτών των μαθημάτων οδεύοντας προς το πτυχίο και γνωρίζοντας πως αυτός ο κύκλος κλείνει, μού προκαλείται κυρίως μια μικρή νοσταλγία και μια λύπη, γιατί γνωρίζω πως είναι δύσκολο να βρεθούν άνθρωποι με εκείνα τα κίνητρα και λόγους που θα τολμήσουν να ξεφύγουν από τα βαρετά, μη δημιουργικά, παθητικά μονοπάτια που ακολουθούμε από την 1^η δημοτικού και δεν σταματούν σε όλα τα στάδια της εκπαίδευσης. Που θα μας τσιγκλίσουν, σπρώξουν, ξεβολέψουν, για να πάρουμε τη γνώση στα χέρια μας, να βρούμε μόνοι μας ιδέες, να ψάξουμε το υλικό, να φτιάξουμε εμείς ένα κείμενο, να συνυπάρξουμε με άλλους για ένα 3ωρο εβδομαδιαία. Λυπάμαι ακόμη με τη διαπίστωση πως κάποιοι –συμπεριλαμβανομένου κι εμένα- δυσκολευόμαστε στο να εργαστούμε ομαδικά. Εκτός του ότι πρόκειται για ένα άγνωστο πράγμα, υπάρχουν τόσα άλλα χαρακτηριστικά που χτίζουμε τόσα έτη δουλεύοντας ατομικά που είναι σαν αυτά τα χαρακτηριστικά να παρεμβαίνουν και να εμποδίζουν στο να κυλήσει η διαδικασία…

Η μεγάλη διαφορά από το προηγούμενο εξάμηνο ήταν ότι πλέον δούλευε η Ομάδα! Κι εκεί ήταν που ένοιωθα πως στα 23 μου έπρεπε να μάθω να οδηγώ το ποδήλατο ανάποδα (βλ. βίντεο που αναρτήθηκε από τον καθηγητή: https://www.youtube.com/watch?t=437&v=MFzDaBzBlL ) κι όχι μόνη μου… Φαινόταν σαν κι άλλοι σαν εμένα να προσπαθούσαμε σε μία μικρή αίθουσα να μάθουμε να κάνουμε ποδήλατο ανάποδα! Κάπου αλληλοβοηθιόμασταν, κάπου συγκρουόμασταν, κάποιοι συνέχιζαν ακάθεκτοι να προσπαθούν, κάποιοι τα παρατούσαν, κι αν ρωτάτε για μένα προσπαθούσα, τα παρατούσα, ξαναπροσπαθούσα και πάει λέγοντας. Ηταν μεγαλύτερη πρόκληση για μένα αυτό το εξάμηνο ειδικά όταν υπάρχει η τάση να ματαιώνεσαι, απογοητεύεσαι εύκολα κι ας ξέρεις πως δε θα το μάθεις το καταραμένο το ποδήλατο εν μια νυκτί!
Και πάλι, για εμάς τους φοβικούς υπήρχε πάντα το google drive με το συνεργατικό κείμενο που μπορούσες να συνεισφέρεις από το σπίτι σου και όλο το υλικό του μαθήματος στο e- learning. Οπότε, την επαφή δε θα την έχανες! Κι όμως, υπάρχει μέσα μου το κομμάτι που στενοχωριέται που έχασε την ευκαιρία να παρακολουθήσει κάθε λεπτό του μαθήματος. Που πάει πέρασε η δυνατότητα να ρουφήξω αυτή την πρόκληση, να συμμετάσχω σε κάθε κομμάτι όλου αυτού του πλούτου, σε κάθε μία από τις τόσο ενδιαφέρουσες και to the point θεματικές, που έθιγαν πλευρές και σε έβαζαν να σκεφτείς για αυτό το πράγμα που ξοδεύεις τόσες ώρες της ημέρας σου μέσα σε αυτό! Το ίντερνετ.

Όπως και να χει φεύγω από αυτά τα μαθήματα ευγνώμων που στάθηκα τυχερή με μια δόση ειρωνείας, γιατί από τη μία μπορεί να καθυστέρησα την ολοκλήρωση των σπουδών μου, αλλά πρόλαβα τουλάχιστον αυτά τα μαθήματα! Γνώρισα έναν καθηγητή που ενέπνεε τους φοιτητές του, τους υποστήριζε σε κάθε βήμα αυτής της νέας διαδικασίας, που έφερε στη σχολή ένα σύγχρονο αντικείμενο (διαδίκτυο) με την τωρινή μορφή και προβληματισμούς του, με τα τρέχοντα προγράμματα, λογισμικά και δυνατότητές του, με έναν σύγχρονο τρόπο εκπαίδευσης, με όρεξη και τόλμη για την όποια ματαίωση ή εμπόδιο, ώστε να εξερευνήσει το νέο, το πρωτότυπο, το διαφορετικό.

Wrap No2 (as promised). Έξι μήνες κι ένα χρόνο μετά. #hub6301

Sat, 23 May 2015 13:02:08 +0000

Όταν δοκιμάζεις κάτι καινούργιο, χρειάζεσαι και κάποια ενίσχυση για να συνεχίσεις. Ειδικά σε ένα περιβάλλον όπως το Πάντειο που συχνά "τρώει τα παιδιά του", ειδικά αυτά που θέλουν να σκεφτούν διαφορετικά από τα τετριμμένα.
Κάποιοι απο εμάς εκπλαγήκαμε για το οτι αρκετοί "συμφοιτητές" φάνηκε να μην αναγνώρισαν πιθανά τόσο τη συγκεκριμένη διεργασία του μαθήματος (όχι μόνο της "κουλτούρας του διαδικτύου", αλλά και του "μέθοδοι και τεχνικές έρευνας στον κυβερνοχώρο", που βασίζονταν στις ίδιες εκπαιδευτικές μεθόδους). Το γεγονός όμως οτι εκπλαγήκαμε σημαίνει οτι την αναγνωρίσαμε εμείς, οπότε well done τελικά.

Reflection λοιπόν ουσιαστικό και σε δεύτερο επίπεδο. Τι ένιωσα και τι έμαθα.

1. Τι είναι ομάδα.

Δε μου αρέσουν οι ομάδες και δε μου αρέσουν οι συνεργασίες, στο εκπαιδευτικό τουλάχιστον πλαίσιο. Τους βαριέμαι και με ενοχλούν. Είμαι κάπως ατομίστρια. Well, ήμουν μάλλον. Η ομάδα "έχει αναδυόμενες ιδιότητες". Το άκουσα και το είδα τόσες φορές που το έμαθα πια, εμπειρικά. Η ομάδα είναι πολύ ισχυρότερη του ατόμου και μια τεράστια πηγή ανατροφοδότησης και έμπνευσης για αυτό. Ακόμη είναι σημείο επαφής και ένωσης, δημιουργός σχέσεων ουσιαστικών μεταξύ κάποιων. Βέβαια, όλα αυτά μπορούν να συμβούν μόνο υπό κάποιες κατάλληλες συνθήκες. Αυτές όμως δύναται τελικά να δημιουργηθούν. Και αξίζει να δημιουργηθούν.

2. Τι είναι εκπαίδευση.

Εκτός του δημοτικού, έχω παρατήσει για κάποιο καιρό κάθε άλλη βαθμίδα εκπαίδευσης. Νόμιζα οτι φταίω αποκλειστικά εγώ, αλλά σταδιακά κατάλαβα πως δεν είναι έτσι. Το πράμα βρώμαει σαπίλα, για να το πω όσο πιο απλά και καθαρά μπορώ. Αλλά αυτός τελικά δεν είναι ο μόνος τρόπος. Υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος που εμπλέκει τους εκπαιδευόμενους, που δημιουργεί νέες συνθήκες παραγωγής και κατανάλωσης της γνώσης. Το είδαμε πρωτίστως βιωματικά, αλλά ασχοληθήκαμε εν τέλει και με την ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Ακόμη υπάρχουν Άνθρωποι, σε κάθε πεδίο και κάθε βαθμίδα, που έχουν όραμα και ιδέες για το τι είναι τελικά η εκπαίδευση. Όπερ και σημαίνει οτι υπάρχει ελπίδα και υλικό για μια ουσιαστική αλλαγή και όταν το γνωρίσεις, το δεις και το πιστέψεις μπορείς να προσπαθήσεις ως εκπαιδευόμενος, να κάνεις οτι μπορείς για να ενισχύσεις αυτή την προσπάθεια, παίρνοντας κατά κάποιο τρόπο ένα μικρό ρόλο στη προσπάθεια βελτίωσης του γενικότερου πλαισίου της εκπαίδευσης. Όταν δεν βλέπεις ελπίδα για αλλαγή καλύτερα να αποσυρθείς. Όταν τη βλέπεις όμως, είναι κάτι σπουδαίο και κινητοποιητικό.

3. Τι είναι επιστημονικά το διαδίκτυο.

Δεν είχα διαβάσει ποτέ ούτε ένα άρθρο αναφορικά με το γενικότερο πλαίσιο της "κοινωνιολογίας της τεχνολογίας", αν μπορούμε να το ονομάσουμε έτσι. Ήξερα πως βιώνω εγώ το pc και το internet, παρατηρούσα τον εαυτό μου και αυτό μου έφτανε μια χαρά. Ανάμεσα στα 1152 πάνω-κάτω πράγματα που είχα να κάνω αυτό το εξάμηνο (κυρίως, αλλά και όλη τη χρονιά), πιστεύω οτι το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μου το πέρασα τελικά διαβάζοντας άρθρα, πληροφορίες και έρευνες σχετικές με τις θεματικές του μαθήματος και γενικά για το διαδίκτυο. Σκέφτηκα πολύ, είδα πολλά πράγματα με άλλο μάτι, έψαξα και συνέθεσα πληροφορίες, θεωρίες και βιώματα. Ανοίχτηκε έτσι ένα νέο πεδίο γνώσης και ερευνών που δεν περίμενα οτι θα με ενδιέφερε ποτέ τόσο. Δεν είμαι σίγουρη αν όλο αυτό απορρέει από το αντικείμενο το ίδιο, αλλά είμαι σίγουρη οτι αν το μάθημα αυτό γινόταν υπό άλλους όρους και με άλλο τρόπο, δε θα ενδιαφερόμουν να εξερευνήσω ιδιαίτερα το διαδικτυακό πεδίο. Και κατ' επέκτασιν δεν θα σκεφτόμουν τη πιθανότητα να δουλέψω, αν μου δωθεί η ευκαιρία, σε αυτό το αντικείμενο, τουλάχιστον για λίγο καιρό. +1 στη λίστα των επιλογών που δίνω στον εαυτό μου. Big deal.

4. Τι είμαι εγώ και τι κάνω/θα κάνω;

Όταν λέμε "η συστημική θεωρία στην εκπαιδευσή" δε μπορούμε να το θέσουμε καλύτερα. Γιατί; Επειδή ήταν όντως μια εκπαιδευτικοθεραπευτική διαδικασία. Γενικά και ειδικά.

Το πιο σημαντικό απ' όλα λοιπόν. Για να δούμε... Ένιωσα κατ' αρχάς καλά με τον εαυτό μου. Την πρώτη φορά που είπα μια εμπειρία μου (στο προηγούμενο εξάμηνο) ήμουν κατακόκκινη, είχα ιδρωμένες παλάμες και τα λόγια έβγαιναν με έναν τρόπο που δε μπορούσα να πολυελέγξω οδηγώντας σε μια ψιλοασυνάρτητη ομιλία! Δε με εξέπληξε βέβαια, αφού πάντα αυτό μου συνέβαινε όταν μιλούσα σε μια "τάξη". Με τη διεργασία που ακολουθήθηκε, με την ενθάρρυνση και την ενίσχυση του "facilitator" (βλ.ιστολογιο Νο1 !), αυτό άρχισε να εξαφανίζεται. Ένιωσα οτι έχω άποψη, οτι μπορώ να συμμετέχω, οτι μπορώ να ανοιχτώ σε ένα ασφαλές περιβάλλον και οτι αυτό έχει αξία, έχει νόημα και για εμένα και για τους άλλους. Όταν χάθηκε αυτός ο "φόβος του λάθους" ή αυτή η "ντροπή" ή ξέρω-γω-τι στη συγκεκριμένη "τάξη", άρχισε να χάνεται και σε άλλες "τάξεις". Άρχισα να έχω εμπιστοσύνη στο λόγο μου, να του αποδίδω αξία και να τον υπερασπίζομαι μπροστά σε άλλους. Πέρασα μια πίστα σε αυτό το παιχνίδι και τώρα είναι πολύ πιο πιθανό να συνεχίσω να το παίζω, στοχεύοντας όλο και σε περισσότερες "τάξεις", όλο και σε περισσότερα πλαίσια. Δε χρειάζεται νομίζω καν να πω πόσο σημαντικό είναι αυτό για μένα αρχικά, αλλά και για όλες τις "τρομοκρατημένες -από τα σύνηθη εκπαιδευτικά πλαίσια- ψυχές" που μπορεί να βρούν μια αντίστοιχη ευκαιρία σε μια τέτοιου είδους μαθησιακή διεργασία. Και σε δεύτερο χρόνο έρχεται και σου λέει οτι αυτός ο λόγος σου, που βάσει του εκπαιδευτικού ιστορικού σου πίστευες οτι θα είναι κατά πάσα πιθανότητα λάνθασμένος ή ανούσιος, είναι γνώση και έλα, πάμε να εκδώσουμε, πάμε να δημοσιεύσουμε μαζί, ο λόγος μας είναι σημαντικός. Mind=Blown που λένε!
Κατα δεύτερον λοιπόν... Όταν ήμουν μικρή δεν ήθελα να γίνω δασκάλα σαν όλα τα παιδάκια. Ποτέ και για κανέναν λόγο. Όχι απλά δε με ενδιέφερε, δε μπορούσα καν να φανταστώ τον εαυτό μου να κάνει ..."αυτό το πράμα!". Τώρα πλέον κατάλαβα οτι είναι ο μόνος δρόμος, ο μόνος τρόπος να επιτύχεις αυτό το 'κάτι' που προσπαθείς να κερδίσεις στη ζωή σου και στην επιστημονική σου πορεία. Αν πράγματι έχεις ένα στόχο να δουλέψεις σε κάτι που θα κάνει τον κόσμο ένα τσικ καλύτερο, αν έχεις δηλαδή ένα κάποιο όραμα, πρέπει απαραιτήτως να το μεταδώσεις και σε άλλους, αλλιώς το όραμα δεν θα υλοποιηθεί ποτέ πραγματικά. Ό,τι και να κάνεις, ό,τι και να ερευνείς, ό,τι και να προσφέρεις με τη δουλειά σου είναι λίγο αν δεν καταφέρεις να δώσεις στην επόμενη γενιά τα "σκήπτρα", την έμπνευση και τα κάθε λογής "εργαλεία" για να γίνουν οι καλύτεροι που μπορούν. Η έμπνευση και τα εργαλεία που δόθηκαν και σε σένα τον ίδιο απο κάποιους ανθρώπους και που σε έκαναν να θες να γίνεις κι εσύ ένας τέτοιος για τους επόμενους που θα έρθουν. Αν δεν δωθούν σε σένα με αυτόν τον τρόπο, αν δεν αντιληφθείς βιωμάτικα το όραμα, το στόχο, τη δουλειά ενός άλλου, κι αν δε βελτιώσει αυτό εσένα σαν άνθρωπο και σαν επιστήμονα, δε θα μπορέσεις να καταλάβεις ποτέ πόσο σημαντικό και απαραίτητο είναι να δώσεις κι εσύ, με τον ίδιο βιωματικό τρόπο στους επόμενους έμπνευση και εργαλεία κι ένα μέρος απ' το όραμα σου, αν είναι βέβαια πράγματι όνειρο σου να καλυτερέψεις τελικά ένα ελάχιστο μέρος του κόσμου. Η ευθύνη και η αξία της -τωρινής και μελλοντικής- δουλειάς σου μεγαλώνει μ' αυτή τη σκέψη και παίρνει πιο μεστό νόημα μέσα σ' αυτή τη συνέχεια των προηγούμενων και των επόμενων ανθρώπων. Φυσικά, το λέει καλύτερα ο Καζαντζάκης "Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους πρόγονους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει".
Now I get it.

Για όλα λοιπόν αυτά, ευχαριστώ.
Συνέχισε με νύχια και με δόντια κι ολοένα θα βελτιώνεσαι κι εσύ και όλα τ' άλλα. Είναι εύκολο; Όχι. Άμα αποκαρδιώνεσαι, ν' ακους τον Καζαντζάκη να σου λέει:

Φέρνεις, θες δε θες, ένα νέο ρυθμό. Μια νέα επιθυμία, μια νέα Ιδέα, μια θλίψη καινούρια. Θες δε θες, πλουτίζεις το πατρικό σου το σώμα. Κατά που θα κινήσεις; Πώς θ' αντικρίσεις τη ζωή και το θάνατο, την αρετή και το φόβο; [...] Έχεις ευθύνη. Δεν κυβερνάς πια μονάχα τη μικρή ασήμαντη ύπαρξη σου. Είσαι μια ζαριά όπου για μια στιγμή παίζεται η μοίρα του σογιού σου. Κάθε σου πράξη αντιχτυπάει σε χιλιάδες μοίρες. Όπως περπατάς, ανοίγεις, δημιουργός την κοίτη όπου θα μπει και θα όδέψει ο ποταμός των απόγονων. Όταν φοβάσαι, ο φόβος διακλαδώνεται σε αναρίθμητες γενεές και εξευτελίζεις αναρίθμητες ψυχές μπροστά και πίσω σου. Όταν υψώνεσαι σε μια γενναία πράξη, η ράτσα σου αλάκερη υψώνεται και αντρειεύει. -"Δεν είμαι ένας! Δεν είμαι ένας!" Τ' όραμα τούτο κάθε στιγμή να σε καίει. Δεν είσαι ένα άθλιο λιγόστιγμο κορμί. πίσω από την πήλινη ρεούμενη μάσκα σου ένα πρόσωπο χιλιοχρονίτικο ενεδρεύει. Τα πάθη σου κι οι Ιδέες σου είναι πιο παλιά από την καρδιά κι από το μυαλό σου [...] Πονάς και χαίρεσαι σκορπισμένος ως τα πέρατα της Γης μέσα σε χιλιάδες ομοαίματα κορμιά. Όπως μάχεσαι για το μικρό σου το σώμα, πολέμα και για το μεγάλο. Πολέμα όλα τούτα τα κορμιά σου να γίνουνε δυνατά, λιτά, πρόθυμα. Να φωτιστεί ο νους τους, να χτυπάει η καρδιά τους φλεγόμενη, γενναία, ανήσυχη.

Keep walking.

ΥΓ. Περιέργο το online στην προκειμένη, αλλά το persistence μπορεί να παίξει κάποιο χρήσιμο ρόλο μακροπρόθεσμα.

Wrap #hub6301

Sat, 23 May 2015 11:26:49 +0000

"Λοιπόν, είδαμε το βίντεο, ακούστε τώρα πως λέω να δουλέψουμε! Κατ' αρχάς θα κάνετε δυάδες, αν είναι πιο βολικό κάντε με τον διπλανό σας αλλά καλύτερα δουλέψτε με κάποιον που δεν ξέρετε. Σχολιάστε αυτό που είδαμε και τι σας έκανε να σκεφτείτε ή να νιώσετε, τι σας διακίνησε. [...] Ωραία. Τώρα θα πάμε στην τετράδα. Πάρτε το ζευγάρι σας και μαζί με το διπλανό ζευγάρι καθίστε σε έναν μικρό κύκλο. Συστήστε το ζευγάρι σας στο άλλο ζευγάρι και το ζευγάρι σας θα συστήσει εσάς. Μιλήστε μεταξύ σας για το τι σκεφτήκατε, τι συζητήσατε ήδη στις δυάδες σας και προσπαθήστε να καταγράψετε τις σκέψεις και τις απόψεις που αναδύονται από την κουβέντα σας... Προσπαθήστε στο τέλος να βάλετε και έναν τίτλο σε αυτά που έχετε καταγράψει. [...] Τώρα είναι η ώρα για τον τελικό κύκλο, για την ολομέλεια! Ας καθίσουμε όλοι μαζί σε έναν κύκλο. Όποιο άτομο θέλει από κάθε τετράδα, αφού συστήσει τα υπόλοιπα μέλη, ας μιλήσει στην ομάδα για το τι συζήτηθηκε, ποιές ήταν οι σκέψεις και οι απόψεις που παρουσιάστηκαν και ποιός ήταν ο τίτλος που έδωσαν στη δημιουργία τους. Τα υπόλοιπα μέλη της ολομέλειας μπορούν να προσθέτουν τις δικές τους απόψεις σε αυτά που ακούγονται..."

Το βρίσκω μάλλον απίθανο να έχουν κινηθεί άλλη φορά τόσες πολλές καρέκλες και τραπέζια σε αίθουσα του πανεπιστημίου. Δυστυχώς, βρίσκω μάλλον απίθανο και το να έχουν συζητήσει ποτέ άλλοτε τόσοι φοιτητές μεταξύ τους για ένα θέμα υπό την καθοδήγηση και την ενίσχυση του "καθηγητή". Η χρήση των εισαγωγικών είναι απαραίτητη στη λέξη "καθηγητής" γιατί δεν περιγράφει την πράξη της συγκεκριμένης διδασκαλίας. Είναι καλύτερα να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη "facilitator", (και πάλι η ελληνική μετάφραση ως "οργανωτής" αποτυγχάνει να αντιπροσωπεύσει την πραγματικότητα, καλύτερα είναι να χρησιμοποιηθεί λοιπόν με την έννοια του "παράγοντα διευκόλυνσης", δηλαδή "a factor making something easier"). Πώς είναι λοιπόν να βρίσκεσαι σε έναν τέτοιο κύκλο; Χμ.. Αρχικά ενδιαφέρον. Μετά λίγο "απειλητικό", λίγο "περίεργο". Αρχίζεις να ακούς απόψεις και γνώμεις, αρκετές από αυτές τις έχεις συζητήσει κι εσύ στη δυάδα ή την τετράδα σου, αρκετές δεν έχουν περάσει καν απ' το μυαλό σου. Πολύ ενδιαφέρον. Κοιτάς τους ομιλητές στα μάτια και σε κοιτούν και αυτοί, προσπαθείς να τους δείξεις οτι τους ακούς, οτι συμφωνείς ή προβληματίζεσαι, να ενισχύσεις με τον τρόπο σου αυτό το "άνοιγμα" που κάνουν στην ομάδα. Και μιλάς κι εσυ, συμφωνείς ή παραθέτεις στην ομάδα κάποιους προβληματισμούς που μπορεί να έχεις σε σχέση με κάτι που ειπώθηκε και αφήνεις χώρο στoυς υπόλοιπους να συνεχίσουν αυτόν τον προβληματισμό που εναπόθεσες στην ομάδα... Μπορεί να μην είναι απαραίτητα εύκολο, αλλά είναι μια συνθήκη στην οποία μπορείς να μιλήσεις και να σε ακούσουν ενεργά. Πολύ, πολύ ενδιαφέρον. Και πάρα πολύ διαφορετικό... Δυστυχώς η διαδικασία αυτή δεν επαναλήφθηκε ακριβώς έτσι, λόγω του μικρού αριθμού συμμετεχόντων. Ίσως ήταν με κάποιο τρόπο "πολύ" για κάποιους και, όπως είναι λογικό σε μια τέτοια διεργασία, υπήρξαν και κάποιες μικροδιαφωνίες που δεν ήταν και πολύ βοηθητικές. Αν δινόταν περισσότερος χρόνος από τους συμμετέχοντες στην ομαδική διεργασία όλα αυτά θα χάνονταν, είμαι βέβαιη. Η ομάδα θα έπαιρνε σιγά σιγά το δρόμο της.

Παρ' όλα αυτά, η διαδικασία που εν τέλει ακολουθήθηκε δεν ήταν και πολύ διαφορετική, καθώς η βάση της ήταν και πάλι η ομάδα, απλά πίσω απ' την ασφάλεια ενός τραπεζίου και χωρίς τόση δόμηση όσο η προηγούμενη μέθοδος. Και πάλι όμως ο κύριος ρόλος και λόγος ήταν αυτός της ομάδας, η οποία συζητούσε ενεργά, πάλι με το ίδιο πνεύμα, δηλαδή "να ακούς, να μιλάς, να σέβεσαι, να ενισχύεις". Και ο πλούτος που αναδυόταν με τον τρόπο αυτό ήταν πράγματι πολύς. Σε ένα τέτοιο τοπίο όπως το διαδίκτυο, η θεωρίες δεν βρίσκουν απο που να πιαστούν. Ένα τοπίο που αλλάζει καθημερινά αλλαζόντας μας για να το ξαναλλάξουμε, η γνωστή σχέση δομής-δράσης σε fast-forward όμως λόγω των χαρακτηριστικών του μέσου. Αναλύοντας ο καθένας τη δική του δράση, το προσωπικό μας agency, βλέπαμε μπροστά μας και μπορούσαμε να αναλύσουμε τα χαρακτηριστικά της ίδιας της δομής, μια διεργασία μάλλον ανάποδη απ' την εκπαιδευτική/επιστημονική πορεία που συνήθως ακολουθείται. Πολύ πλουσιότερη και ουσιαστικότερη όμως για τη μελέτη οχι μόνο του πολύπλευρου και διαρκώς μεταλλασσόμενου διαδικτυακού τοπίου, αλλά οποιουδήποτε φαινομένου περιλαμβάνει τον ενεργό δράστη. Δηλαδή, όλου του κοινωνικού και ψυχολογικού τοπίου. Από τη μονάδα στην ομάδα, η αντίληψη του πεδίου αλλάζει, γίνεται πιο σφαιρική και συνεκτική συνάμα, επιτρέποντας μας ευκολότερα να αντιληφθούμε το όλο, να ανάγουμε και να μεταφέρουμε τη γνώση στο παραπάνω επίπεδο.

"Και τώρα, πηγαίντε σπίτι, πιείτε ένα κρασάκι ή μια μπυρίτσα και γράψτε τα reflections σας. Όπως λέει και ο Hemingway "Write drunk, edit sober".

Πίσω από τη λογική όλου του μαθήματος και ιδιαίτερα της χρήσης ενός προσωπικού blog στο οποίο θα γράφεται απο τον καθένα ένα ιστολόγημα μετά απο κάθε συνάντηση, βρίσκεται (πιστεύω!), το εξής απλό αξιώμα: "Αγαπητέ φοιτητή, αγαπητέ κοινωνικέ δράστη, έχεις Λόγο". Αφού συνέθεσες με την ομάδα, κάνε ένα βήμα πίσω και αναστοχάσου το πεδίο αυτό που προσπαθούμε να ακουμπήσουμε στο μάθημα. Παρατήρησε πάλι τον εαυτό σου ή ανοίξου σε μια άλλη σύνθεση με τον υπόλοιπο κόσμο, τις θεωρίες και τα συμπεράσματα του. Έχεις Λόγο κι αυτός ο Λόγος είναι σημαντικός, είναι ουσιαστικός και βαθύς. Σπανιώς δίνεται η δυνατότητα στον φοιτητή, στον εκπαιδευόμενο να εκφράζει το Λόγο του. Και καθώς δεν ενθαρρύνεται (ή δεν επιτρέπεται) να τον εκφράσει, θεωρεί συχνά οτι δεν τον έχει καν. Ήταν δύσκολο να γράψεις το Λόγο σου, πόσο μάλλον δημόσια σε ένα ιστολόγιο. Είναι λογικό αν σκεφτείς οτι θεωρείς συχνά οτι ο Λόγος σου δεν είναι σημαντικός, παρά μόνο όταν είναι βαθιά μελετημένος, θεωρητικά καταρτισμένος, "σωστός". Προσπαθήσαμε να το αλλάξουμε αυτό. Και μετά την πρώτη φορά, οι επόμενες ήταν ολοένα και πιο εύκολες. Ο Λόγος σου στο hub και οι Λόγοι όλων των άλλων. Και ανανέωνες συχνά τη σελίδα μήπως υπάρχει κι άλλη ανάρτηση των συμμετεχόντων γιατί ήθελες πραγματικά να τη διαβάσεις, να δεις τι κίνησε η ομάδα στο άτομο και να μάθεις τόσο για το πεδίο, όσο και για τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Φυσικά, δεν σ' ενδιέφερε η σκέψη του άλλου 'κουτσομπολίστικα', αλλά ήθελες να την δεις γιατί βρίσκεσαι μαζί του μια φορά την εβδομάδα και παράγετε κάτι μαζί, γιατί έχεις μάθει να σέβεσαι και να εκτιμάς την άποψη του, να σ' ενδιαφέρει ο Λόγος του. Σπάνιο δυστηχώς, αλλά πραγματικά απαραίτητο στο εκπαιδευτικό πλαίσιο.

"Το βάζω για να το θυμάμαι κι εγώ. Listen deeply, tell one story"

Ομαδικές σημειώσεις για το μάθημα από τη σύνθεση των εβδομαδίαιων ιστολογημάτων των συμμετεχόντων. Σαν να λέμε "Ο Λόγος σου είναι θεωρία και μάλιστα είναι η καλύτερη δυνατή θεωρία για το πεδίο μελέτης μας. Δε χρειαζεται να ψάξουμε τη γνώση έξωθεν, καθώς μπορουμε να την παράγουμε οι ίδιοι". Το εκπαιδευτικό σύστημα δε δίνει επουδενί τη δυνατότητα στον εκπαιδευόμενο να μάθει να δημιουργεί τη γνώση, παρά του διδάσκει μόνο πως να την αποροφά. Οι εκπαιδευόμενοι, με τον τρόπο αυτό, μαθαίνουν οτι δεν είναι υπεύθυνοι για τη γνώση, οτι δεν είναι δική τους για να την παράγουν. Ακόμη, δε μαθαίνουν πώς μπορούν να συνθέσουν με τους άλλους. Στα κείμενα που στέλνονταν με την δυνατότητα (και την προτροπή) να επεξεργαστούμε, σπανίως γίνονταν αλλαγές στη βάση αυτής της σύνθεσης με τους άλλους. Απο φόβο μην αλλάξουμε το λόγο του άλλου; Από φόβο μη "παρεξηγηθεί" ο "καθηγητής" (πολλά εισαγωγικά); Πίσω απο όποια πιθανότητα θεωρώ κρύβεται η έλλειψη εκπαίδευσης στη σύνθεση. Τρομάζουμε να κάνουμε ένα cut/paste ή να συμπληρώσουμε κάτι για να ενώσουμε δυο παραγράφους. Κοιτάμε το κείμενο δυό και τρείς φορές για να είμαστε σίγουροι οτι δε θα κάνουμε λάθος, λες και ειπώθηκε ποτέ, σε αυτή την εκπαιδευτική διεργασία, οτι υπάρχει κάτι 'λάθος'! Τουναντίον. ("Κάντε ότι αλλαγές κρίνετε σκόπιμες. Μή διστάσετε να τροποποιήσετε το κείμενο, να διορθώσετε λάθη ή να προσθέσετε σημεία που θεωρείτε σημαντικά. Η συνεισφορά σας είναι εξαιρετικά πολύτιμη και σας ευχαριστώ. Υ.Γ. Μην φοβάστε οτί μπορείτε να το "χαλάσετε"! δεν χαλάει. και να κάνετε κάτι κατά λάθος, μπορουμε να το επαναφέρουμε. και να χαλούσε θα ήταν μάθημα"). Αλλά αυτά μας έμαθαν τόσα χρόνια, δεν είναι εύκολο να τα αλλάξουμε. Προσπαθήσαμε όμως και ανταμοιφθήκαμε γι' αυτό, κάτι που αύξησε λίγο τις πιθανότητες να το ξαναπροσπαθούμε σε κάποια άλλη συνθήκη, σε κάποια άλλη στιγμή.

"Γράψτε ένα reflection για το μάθημα. Κυρίως τα αρνητικά!!"

Δυστυχώς λίγα τα άτομα, δεν έχω ιδέα γιατί. Ακόμη πιο δυστυχώς, λιγότερα τα ιστολογήματα. Ίσως να χρειάζεται μια καλύτερη παρουσίαση της κουλτούρας των Blog, με έναν τρόπο που δε θα 'τρομάζει' ίσως όσους διστάζουν. Και ίσως, μετα την πρώτη αποστολή του αρχείου στους συμμετέχοντες που ανέβασαν ιστολογήματα να στέλνεται και το αρχείο (με δυνατότητα ή μη, επεξεργασίας) και στους συμμετέχοντες που δεν ανέβασαν, ώστε να δούν πόσο ωραία συνθέτονται τα blog στο συλλογικό κείμενο και πόσο σημαντικός έιναι ο λόγος του καθενός. Ίσως αυτό να κινητοποιήσει κάποιους. Κατα τ' άλλα, be bold μάθαμε, ίσως λίγο πιο σαφείς "κανόνες" να βοηθήσουν τους συμμετέχοντες να οργανώσουν το χρόνο τους αναφορικά με τις δραστηριότητες του μαθήματος, και ίσως αν ένα ποσοστό της τελικής βαθμολογίας προερχόταν απ' τη δημιουργία ιστολογημάτων να κινητοποιούνταν περισσότερο να δοκιμάσουν. Δε ξέρω τι άλλο αρνητικό, πέραν του λογικού οτι όσο μειωνόταν ο αριθμός των συμμετεχόντων αυξανόταν η παρουσία του "δασκάλου". Αυτά;...Αυτά.

Adios amigos λοιπόν.

[Νομίζω ο Καζαντζάκης μπορεί να προσφέρει τον καλύτερο υπότιτλο γι' αυτό το κεφάλαιο σε δύο αποσπάσματα:]

"Διδασκαλία δεν υπάρχει, δεν υπάρχει Λυτρωτής που ν' ανοίξει δρόμο. Δρόμος ν' ανοιχτεί δεν υπάρχει. Καθένας, ανεβαίνοντας απάνω από τη δική του κεφαλή, ξεφεύγει από το μικρό, όλο απορίες μυαλό του. Μέσα στη βαθιά Σιγή, όρθιος, άφοβος, πονώντας και παίζοντας, ανεβαίνοντας ακατάπαυτα από κορφή σε κορφή, ξέροντας πως το ύψος δεν έχει τελειωμό,"

"Ακροπόδιζε στον αχόρταγο γκρεμό και πολέμα να συντάξεις τ' όραμα. Ανασήκωσε την πολύχρωμη καταπαχτή του μυστήριου. Τ' άστρα, τις θάλασσες, τους ανθρώπους, τις Ιδέες. Δώσε μορφή και νόημα στην άμορφη, άμυαλη απεραντοσύνη. Περιμάζωξε στην καρδιά σου όλες τις τρομάρες, ανασύνθεσε όλες τις λεπτομέρειες. [...] Ποιό είναι το χρέος μας; Ν' ανασηκώσουμε το κεφάλι από το κείμενο, μια στιγμή, όσο αντέχουν τα σπλάχνα μας και ν' αναπνέψουμε το υπερπόντιο τραγούδι. Να σμίξουμε τις περιπέτειες, να δώσουμε νόημα στο ταξίδι, να παλεύουμε ακατάλυτα με τους ανθρώπους, με τους θεούς και με τα ζώα, κι αργά, υπομονετικά, να μολώνουμε μέσα στα φρένα μας, μελούδι από το μελούδι μας, την Ιθάκη. Σαν ένα νησί, αργά, με φοβερόν αγώνα, υψώνεται μέσα από τον ωκεανό του ανύπαρχτου το έργο του ανθρώπου. "

Ν. Καζανζάκης - Ασκητική

Distraction or Way of Function? #HUB6301

Wed, 20 May 2015 23:57:32 +0000

Άμα προσπαθούσα να απαντήσω στο ερώτημα αν ζούμε στην εποχή της συμπλοκής και της συμμετοχής ή της διάσπασης και του ελέγχου νομίζω η απάντηση θα ήταν και τα δύο. Από τη μία η ανάγκη και η όρεξη να ανταποκριθούμε σ’ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις και από την άλλη η διάσπαση που αναπόφευκτα προέρχεται από την πολυπλοκότητα ενός τέτοιου περιβάλλοντος.

Νομίζω πως όλοι αντιλαμβανόμαστε τον καταιγισμό πληροφοριών που χαρακτηρίζει την εποχή μας.Ακόμα και όσοι είναι Digital Immigrants, ή και όσοι εμφανίζονται τελείως αδαείς σε σχέση με τις τεχνολογικές εξελίξεις μπορούν να παρατηρήσουν ορισμένες αλλαγές. Κατά πρώτον, η προώθηση των smartphones και των εφαρμογών που διαθέτουν για να μας εξυπηρετούν. Θες να ενημερωθείς, θες να γυμναστείς, θες να μαγειρέψεις ή να παραγγείλεις φαγητό. Όλα γίνονται από το ίντερνετ.

Και ναι, όταν μιλάμε για προώθηση και προσπάθεια γενίκευσης της χρήσης του διαδικτύου, δεν πρέπει να ξεχνάμε και την δυνατότητα επικοινωνίας που παρέχει η τεχνολογία μεταξύ των θεατών και των ΜΜΕ. Στην εποχή μας όλες οι τηλεοπτικές εκπομπές που σέβονται των εαυτό τους κρατούν ανοιχτή επικοινωνία με το κοινό τους. Το fanbase δημιουργείται άμεσα και είναι εκεί για να μάθει και να πει τη γνώμη του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι εκπομπές πολιτικού περιεχομένου που σου δίνουν τη δυνατότητα να θέσεις τα ερωτήματα σου σε πολιτικούς. Αναρωτιέμαι αν πράγματι με αυτόν τον τρόπο ακούγεται η φωνή μας.

Από την άλλη πάλι υπάρχει και η πραγματικότητα του ατόμου το οποίο κατακλίζεται. Κάποιοι ίσως και να βιώνουν μια μικρή απέλπισία. Κάποιοι άλλοι το διασκεδάζουν. Τους προκαλεί εντύπωση. Πόσα πολλά μπορείς να μάθεις για κάποια πράγματα που είναι τόσο μακριά. Ναι πιστεύω ότι κάποιοι το βρίσκουν πολύ διασκεδαστικό. Ίσως είναι αυτοί που χρησιμοποιούν το ίντερνετ ως παιχνίδι για τις ελεύθερες ώρες τους.

Υπάρχουν και κάποιοι άλλοι όμως που έχουν βρει μια αξία στο ίντερνετ. Ή και πολλαπλές αξίες, γιατί όχι? Την αξία της γνώσης, την αξία της επικοινωνίας, την αξία της διαμόρφωσης γνώμης, την αξία της έκφρασης. Ναι, ίσως αυτοί οι άνθρωποι να συσκοτίζονται λίγο με την πολλαπλότητα και την ποικιλότητα και να ψάχνουν να βρουν την αξία.

Δεν μπορώ να πω ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να τα καταφέρουν με τις πληροφορίες. Δεν πρέπει να υποτιμάμε τον εγκεφαλό μας και τις δυνατότητες του. Μπορεί και να προσαρμοστούμε σταδιάκα στα νέα δεδομένα. Παρ’όλα αυτά σίγουρα χρειαζόμαστε οργάνωση, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Μια οργάνωση που να αντικατοπτρίζει την εποχή και να λαμβάνει υπόψην της τις ανθρώπινες ανάγκες.

Communi(ti)sm* #hub6301

Sun, 17 May 2015 12:18:26 +0000

"...cyber-optimists such as Clay Shirky have heralded the unprecedented opportunity for the public to up-end political power, organize to solve problems, express themselves through independently produced media, and gain control over the decisions of corporations [...] Do we live in an Age of Engagement and participation or an Age of Distraction and control?". 1

Crowdsourcing,Crowdfunding, Crowdfixing, Crowdcomputing ....

...και πίσω απο αυτά Social Collaboration, Collective Intelligence, Virtual Collective Consciousness.

"Power to the People", ένα 'σλόγκαν' που ακούστηκε τόσες πολλές φορές και σε τόσες διαφορετικές εποχές στην παγκόσμια ιστορία, που φαίνεται να είναι τελικά μια διαχρονική, πανανθρώπινη επιδίωξη. Τι γίνεται όμως με τη συλλογικότητα στην εποχή του διαδικτύου;

Κάθομαι μπροστά στον υπολογιστή μου, ενημερώνομαι, ενδιαφέρομαι, σκέφτομαι και οραματίζομαι, κατέχω πληροφορία, κατέχω γνώση. Θέλω να την επικοινωνήσω όμως, να τη μεταδώσω, να τη συζητήσω, να βρώ κάποιον να επικυρώσει το όραμα μου, να συνδιαλαγεί και να συν-δημιουργήσει μαζί μου, είναι μια ανθρώπινη ανάγκη μου, ένα ένστικτο. Το διαδίκτυο μου προσφέρει νέους τρόπους να το κάνω αυτό, νέα μέσα και τη δυνατότητα να έχω κι εγώ Λόγο ανάμεσα σε όλους τους άλλους Λόγους. Αρχικά παρέθετα περισσότερο το δικό μου λόγο, ένας 'δημοσιογράφος' σε ένα ελεύθερο πεδίο, ένα blog, ένα διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης, οτιδήποτε. Σιγά-σιγά όμως περάσαμε σε έναν ακόμη καλύτερο τρόπο που περιλαμβάνει μεγαλύτερη αλληλεπίδραση και περισσότερο spreadability του Λόγου αυτού που έχω να 'προσφέρω'. Crowdsourcing, (aka "Power to the People"!) ή αλλιώς ένας συλλογικός Λόγος, μια συλλογική Γνώση που υπερτερεί της ατομικής, χωρίς αυτό να σημαίνει οτι δε την σέβεται. Κάτι τέτοιο έχει πολλά θετικά αποτελέσματα και προσφέρει πλήθος νέων δυνατοτήτων, εξού και η αύξηση των όρολογιών με πρώτο συνθετικό τη λέξη 'crowd'. (η γλώσσα ακολουθεί τις ανάγκες της κοινωνικής δράσης, μια ματιά στη γλωσσική παραγωγή μιας εποχής μπορεί να μας αποκαλύψει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για αυτήν). Το πλήθος, ο 'δήμος΄, παίρνει πάλι το λόγο χρησιμοποιόντας τα νέα τεχνολογικά μέσα, πετώντας έξω κάθε είδους 'μεσάζοντες' και 'ειδικούς', αυτοοργανώνεται και ανοίγεται στον κόσμο διατηρώντας τη πνευματική του ιδιοκτησία και την τελική ευθύνη της γνώμης, της γνώσης και της ιδέας/πατέντας του (στη περίπτωση του crowdfunding). Και όσο μπορεί να μείνει συγκεντρωμένος σε κάποιον συγκεκριμένο στόχο, σίγουρα θα τον διεκπερεώσει καλύτερα απ' ότι ένα-δύο άτομα θα μπορούσαν μόνα τους. Οι εταιρείες και ακόμη και τα κράτη έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται αυτή τη δύναμη του συλλογικού Λόγου και να τη χρησιμοποιούν για να βελτιώσουν τις παροχές και τις υπηρεσίες τους, χωρίς παράλληλη αύξηση του κόστους αυτών. Η Φινλανδική κυβέρνηση μάλιστα έχει εκδόσει και ένα βιβλίο με τίτλο "Crowdsourcing for democracy: New era in policy making", για να περιγράψει με παραδείγματα τις αρετές αυτής της νέας μορφής συλλογικού Λόγου και μάλιστα έχει προχωρήσει και στην έκδοση του "Design for crowdsourced policy-making" στο οποίο αναλύονται πέντε συγκεκριμένες αρχές για την εφαρμογή του crowdsourcing στην διαμόρφωση ενός κρατικού νόμου. New era, indeed !

Ας επιστρέψουμε όμως σε κάτι πιο καθημερινό και παγκοσμιοποιημένο. Wikipedia. Πιθανά μια από τις πιο έξυπνες ιδέες της γενίας μας. Ποιός θα μπορούσε να πιστέψει οτι εκατομύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να συνεργαστούν για να δημιουργήσουν μια έγκυρη εγκυκλοπαίδεια;

Η μεγαλύτερη προσφορά αυτής της κουλτούρας βρίσκεται στην 'κρυμμένη΄' σελίδα, τη σελίδα της συζήτησης, εκεί που ο wikiπαιδιστής πρέπει να μάθει τα εξής αξιώματα: Γνώση δεν είναι η γνώμη. Η γνώμη πρέπει να υποστηρίζεται με γνώση. Η διαφωνία βοηθά τον κοινό σκοπό. Υπάρχουν κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε αν θέλουμε να εργαστούμε συλλογικά. Το 'έργο' είναι μεγαλύτερο από τον εαυτό. Και ναι, μπορείς. Ναι, μπορούμε. Μαθαίνω λοιπόν, στην πράξη, να σέβομαι και να αλληλεπιδρώ με τον διαφορετικό άλλο και να εργάζομαι μαζί του υπό έναν κοινό σκοπό, να υποστηρίζω τεκμηριωμένα τη γνώμη μου και παράλληλα να εμβαθαίνω σε αυτή και κυρίως, αντιλαμβάνομαι οτι είμαι ένα μέρος του Όλου και όχι ένα Όλον μόνος μου. Αυτό είναι ψηφιακή εγγραμματοσύνη κατά τη γνώμη μου, η αντίληψη ενός τεράστιου συλλογικού, παγκόσμιου κοινωνικού Όλου, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες του.

Όμως η διαδικτυακή συλλογικότητα δε σταματά εκεί.

Όχι πολλά χρόνια πρίν στην Ελλάδα (μια χώρα με ένα μέσο, θα λέγαμε, επίπεδο 'διαδικτυακής εμπλοκής'), είδαμε για πρώτη φορά μια διαφορετική ιστορία συλλογικότητας. Αιτία δυστυχώς ένας θάνατος ενός -πολύ-νέου παιδιού από σφαίρα αστυνομικού. Για πρώτη φορά τότε γίναμε μάρτυρες της δύναμης του διαδικτύου. Η ενημέρωση και η κινητοποίηση που συντελέστηκε κυρίως μέσω διαδικτυακών μέσων ήταν κάτι που η χώρα δεν είχε ξαναδεί. Για τρείς ημέρες η Αθήνα είχε παραδοθεί ολοκληρωτικά σε αυτή τη συλλογικότητα. ΌΛΟΙ γνώριζαν. ΌΛΟΙ μιλούσαν, ΌΛΟΙ μετέδιδαν 2. Αν και τα τελευταία χρόνια ήταν αρκετά ταραχώδη και έντονα, δε μπορώ να σκεφτώ άλλη στιγμή στη νεότερη ιστορία της χώρας που οι κυβερνώντες, πίσω από ερμητικά κλειστές πόρτες, ανυσήχησαν τόσο πολύ.

Έκτοτε, η διαδικτυακή οργάνωση και ενημέρωση έχει παίξει πολύ μεγάλο ρόλο και σε άλλα συλλογικά κινήματα. Οι "Αγανακτισμένοι" έγιναν ένα μέγιστο διαδικτυακό-κοινωνικό γεγονός 3. Όλοι έπρεπε να βρίσκονται σε αυτή τη συνάθροιση, σε αυτό το δημόσιο κάλεσμα και να αναμεταδίδουν τα τεκτενόμενα. Ακόμη και η βίαιη καταστολή έγινε αντικείμενο δημοσιοποίησης, διαπραγμάτευσης και σύγκλισης, χάνοντας έτσι ένα μέρος από τη δύναμη της να τρομοκρατεί.4 Η ενημέρωση, αλλάζοντας μέσο, είχε αλλάξει τα όρια της. Τα βλέμματα των ανθρώπων που συμμετείχαν σε αυτή τη mixed-media 'αντίδραση' μαρτυρούσαν την σκέψη που φαίνεται να υπήρχε στο μυαλό τους: Έχουμε τη Δύναμη.

Η Υψηλή-, Μετά-, Ρευστή- Νεωτερικότητα χαρακτηρίζεται από την έλλειψη των μεγάλων Λόγων, των μεγάλων αφηγήσεων, ιδεολογιών και κινημάτων. Γνώμη μου είναι πως ο άνθρωπος δε μπορεί να ζήσει χωρίς αυτές (και ευτυχώς). Θα τις δημιουργήσει τώρα με έναν διαφορετικό τρόπο στο διαδικτυακό τοπίο, με μια bottom-up λογική, σε μια συλλογική προσπάθεια;

Ένα τελευταίο παράδειγμα, πιο κοντινό χρονικά, αφού πιάσαμε τη θετική πλευρά του διαδικτύου (αν και υπήρχε και μια πολύ έντονη αρνητική πλευρά της χρήσης του διαδικτύου στο συγκεκριμένο παράδειγμα, θα επικεντρωθούμε στη θετική μονάχα). Νίκος Ρωμανός, κρατούμενος και απεργός πείνας με αίτημα τη χορήγηση εκπαιδευτικών αδειών. Ένας -οχι πια- πιτσιρικάς που ενεργοποίησε ένα συναισθηματικό μηχανισμό του μέσου Έλληνα και έβαλε το διαδίκτυο να ασχολείται ολημερίς μαζί του (κάποιοι μπορεί να υποστήριζαν οτι δεν ήξεραν τι γινόταν, αλλά ας μου επιτραπεί η άποψη οτι απλά δεν ενδιαφέρονταν να πρωβούν σε μια δραστηριότητα του τύπου "δεξί κλικ-open link in new tab"). Διαδικτυακή συλλογή υπογραφών, ενημέρωση για την πορεία της υγείας του (και από τον ίδιο) και για τις δράσεις στήριξης του αγώνα του, συζητήσεις επι συζητήσεων υπέρ και κατά της λογικής που παρουσιαζόταν από τα διακεκριμένα, παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης (επίσης γνώμη μου, εν τέλει ήταν από τις φορές που τα παραδοσιακά ΜΜΕ έχασαν το παιχνίδι από τα διαδικτυακά). Αλλά το κομμάτι που βρίσκω πιο σημαντικό ήταν τα κείμενα που άρχισαν να εμφανίζονται στα διαδικτυακά μέσα, από ανθρώπους που δε περιέγραφαν τόσο τη γνώμη τους ή ακόμη και τη συμπαράσταση τους, αλλά μιλώντας με έναν βιωματικό, συναισθηματικό τρόπο, έκαναν κάτι που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μια δημόσια 'αυτοανάλυση'. Είπαν πράγματα για τους εαυτούς τους που κατά πάσα πιθανότητα δε θα μπορούσαν να εκφράσουν διαμέσου του προφορικού λόγου, που δε θα μπορούσαν να μοιραστούν ίσως ούτε ακόμη με τα πιο οικεια τους πρόσωπα. Φαίνεται οτι το γραπτό μέσο επέτρεψε, έδωσε τη δυνατότητα μιας πιο συναισθηματικής έκφρασης, ενός 'ανοίγματος' στον κόσμο 5. Διαβάζοντας τέτοια κείμενα συν-κινήσαι, συν-μετέχεις στο συναίσθημα, συναντιέσαι με τον Άλλον (υπό τη σκιά ενός συγκεκριμένου 'ζητήματος' σαφώς), κινητοποιείσαι προς μια δική σου 'αυτοανάλυση' και έρχεσαι σε επαφή με αυτή του άλλου (Crowdfeeling, Crowdanalysis, Crowdempathy; -θα φτιαχτεί ο όρος αν δεν υπάρχει-). Κυρίως όμως, δε νιώθεις μόνος, δε νιώθεις διαφορετικός, δε νιώθεις ανόητος. Και τελικά, επειδή είμαστε ακόμη άνθρωποι, μόνο όταν δε νιώθουμε μόνοι μπορούμε πραγματικά να εμπλακούμε σε κάτι και να αναδιαμορφώσουμε τον κόσμο γύρω μας.

Για να απαντήσω λοιπόν στο αρχικό ερώτημα του Matthew C. Nisbet: "Do we live in an Age of Engagement and participation or an Age of Distraction and control?" 1
Η καλύτερη δυνατή πρόγνωση για το διαδίκτυο είναι οτι θα αφήσει πίσω το ατομικιστικό ιδεώδες που φαίνεται να καθορίζει την ανθρωπότητα σε αυτή της τουλάχιστον την περίοδο. Αν και η πρόγνωση για κάτι τέτοιο δεν είναι τόσο αισιόδοξη, ας επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να το οραματιστούμε για μια στιγμή. Συλλογικά.
If we do not allow ourselves to be completely distructed (and as always, companies and goverments try their best to keep us distructed), we now have the chance to bring forth the Age of Engagement.

* "Communitism is nothing but community doing sense-full business where community power and sense-full business are in a stable equilibrium. If you vest too much power to the community it become communism and if you give too much control over business it gets capitalism by large both of these systems are in unstable equilibrium. Communitism is not an utopia system where everything is Ideal, neither it is a barter based system. The basic idea behind communitism is distributing political and economical power all across. Communitism works very much like cloud computing where not only storage or memory is distributed the processing power is also distributed" 6.

1. Matthew C. Nisbet: "Welcome to the Age of Engagement"
2. βλ. "Ο Αλέξης και τα μαθήματα δημοσιογραφίας του Indymedia"
3. Για μια ανάλυση βλ. Yannis Theocharis. Every Crisis is a Digital Opportunity: The Aganaktismenoi Movement's use of Social Media and the Emergence of Networked Solidarity in Greece. (Διαθέσιμο ηλεκτρονικά στο academia.edu). Ακόμη βλ. "'Αγανακτισμένοι'. Τα social media δείχνουν τα δόντια τους. Μια ανάλυση" κ.α.
4. βλ. "Riot Grandad". Ακόμη, ενα ιδιαίτερο κείμενο για την αλλαγή του τρόπου σκέψης αναφορικά με τη βία της περιόδου από την Νίκη Λατινάκη, με τίτλο "Η προσωπική μου εμπειρία με τους 'αναρχοάπλυτους'."
5. Βλ. για παράδειγμα δημοσιεύσεις όπως "Ή δρούμε ή σκάμε", "Για τον Ρωμανό", αλλά ιδιαίτερα το κείμενο της Νίκης Λατινάκη "Νικόλα, παιδί μου, Δύναμη".
6. http://neocommunitism.blogspot.gr/

#hub6301 Error Error δεν χωρά άλλη πληροφορία

Sun, 10 May 2015 14:52:36 +0000

Ειδήσεις, νέα, ηλεκτρονικές εφημερίδες, άρθρα, βιβλία, πληροφορίες, posts, ειδοποιήσεις στο κινητό “κάποιος δημοσίευσε στον τοίχο σας”, “έχετε e - mail”, ωπ κι ένα like στο instagram, αναζήτηση βιβλιογραφίας για την εργασία, διάβασμα… διάβασμα… εεπ! κι άλλο μέιλ, κι άλλη ειδοποίηση! Ξεκινάς να γράφεις την εργασία, εεεπ! το messenger δονείται “ποιός να στέλνει και τί θέλει τώρα;”, μέιλ, κι άλλο μέιλ, κι άλλη ειδοποίηση… Ααααααα! ΣΤΟΠ!

Ανοίγεις το ένα, απαντάς στο άλλο, ενημερώνεσαι για το παρ’άλλο και τρέχεις να προλάβεις τις δουλειές σου, τις υποχρεώσεις, τις προθεσμίες, τις εργασίες, τα διαβάσματα… Μετά από καμιά ώρα multitasking, κλείνεις όλα τα tabs, κλείνεις το wifi του κινητού και κοιτάς τον τοίχο, προσπαθώντας να ηρεμήσεις και να συγκεντρωθείς σε ένα και μοναδικό πράγμα. Να, ένας τοίχος και μόνο ένας τοίχος. Ουφ, ανάσα.

Πόσες φορές δεν έχουμε χαθεί στην αρχική σελίδα, στα μέιλς, τα sms, τα viber, τα messenger και παράλληλα να πρέπει να ολοκληρώσουμε το διάβασμα, την εργασία ή την οποιαδήποτε υποχρέωση που απαιτεί προσοχή, ηρεμία, προσήλωση! Πότε η προσοχή σε ένα και μόνο πράγμα έγινε τόσο δύσκολη; Τόσο δυσεύρετη; Γιατί δεν αντέχεται να περνά η ώρα χωρίς να τσεκάρεις έστω 5 φορές τί νέο μπορεί να υπάρχει στις ειδοποιήσεις σου, στα μέιλ σου, στον έξω κόσμο, όσο εσύ ασχολείσαι με ένα μόνο πράγμα (υποθετικά)…;

Πόσες φορές σε εξουθενώνει, σε αγχώνει και νοιώθεις να πολτοποιείσαι γνωστικά με όλη αυτή την προσπάθεια να τα κάνεις/τσεκάρεις όλα παράλληλα/ενδιάμεσα…

Υπάρχουν στιγμές που μόλις τελειώνει αυτό ακριβώς το multitasking νοιώθεις να καίγεσαι. Νοιώθεις ειλικρινά πως το μυαλό σου έχει καεί. Τα κλείνεις όλα και βάζεις μία ταινία, μία σειρά. Κάτι που δεν απαιτεί άλλο από σένα το να σκέφτεσαι ή να προσπαθείς. (Και μόλις τώρα κι ενώ έχω κλείσει τα tabs για να γράψω αυτό το κείμενο στην ησυχία μου, μού ήρθε ειδοποίηση για άλλο ένα μέιλ! Το να πατήσεις να δεις τί είναι, αποτελεί μία κίνηση αυθόρμητη και αυτόματη πλέον. Επιστρέφω σε 5 λεπτά. Πρέπει και να απαντήσω).

… Επομένως, πού το χάνουμε; Ολα συνέβησαν με την προοπτική της διευκόλυνσης! Εύκολη επικοινωνία, συνεργασία, πληροφόρηση… Ολα στα χέρια μας, στην άνεση του σπιτιού μας, πατώντας λίγα πλήκτρα και κάνοντας κάμποσα κλικ. Πότε κατέληξε τόσο διασπαστικό και κουραστικό; Ταυτόχρονα παραείναι εθιστικό για να το μειώσεις.

Ισως κάπου ανάμεσα στην επιθυμία και τη φιλοδοξία του να μπορούμε να χρησιμοποιούμε το ίντερνετ για όλες τις πλευρές που αφορούν τη ζωή μας (ποιά συνταγή να φτιάξω σήμερα; πού να πάω το βράδυ; τί νέα απ’τους φίλους μου; να κανονίσω sex date online! τί μου έχουν στείλει για δουλειά; να πληρώσω τους λογαριασμούς μου online! να τσεκάρω τα φορολογικά μου online! να βρω τις βιβλιογραφίες μου online! να διαβάσω για τη σχολή στο pc!) και στην ικανότητα του νου μας, να αντέξει όλον αυτόν τον καταιγισμό που βιώνουμε ανοίγοντας την οθόνη ή που κουβαλάμε συνεχώς στην τσέπη μας, στο κινητό μας, βρισκόμαστε στη μέση εμείς ζαλισμένοι και λαχανιασμένοι.

Για εσάς δεν γνωρίζω, αλλά πλέον στις διακοπές μου το ίντερνετ αποτελεί εχθρό στην ηρεμία και τη γαλήνη μου. Το αποφεύγω συστηματικά, περίτεχνα και με μεγάλη ανακούφιση!
(Αφού πρώτα ειδοποιήσω στα social media την απουσία μου μέχρι νεωτέρας… Οld habits die hard. Ας μην κοροΐδευόμαστε.)

Too Long, Didn't Read #hub6301

Sun, 10 May 2015 07:04:09 +0000

Το διαδίκτυο ήρθε ως ένα νέο εργαλείο να μας βοηθήσει να ανταπεξέλθουμε στις ανάγκες του αυξανόμενα περίπλοκου περιβάλλοντους του 21ου αιώνα και να απαντήσει στη θέληση μας για περισσότερη και ευκολότερη επικοινωνία, για περισσότερη και ευκολότερη γνώση, για μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία σε όλα τα επίπεδα κλπ. Και η αλήθεια είναι οτι το κατόρθωσε. Αυτό που δεν είχαμε σκεφτεί όμως ήταν τι κόστος θα έχει τελικά αυτή η εξέλιξη.

Orality... Literacy... Digitalism
Βρισκόμαστε πράγματι σε μια μεταβατική περίοδο, όπου είμαστε ακόμη με το ένα πόδι στην εποχή που δε μπορούσες να μιλήσεις στο σταθερό τηλέφωνο και να είσαι ταυτόχρονα στο διαδίκτυο, που η χρέωση μέτραγε με το λεπτό και που δε μπορούσες καλά-καλά να κατεβάσεις ένα τραγούδι. Το άλλο πόδι μας όμως έχει πατήσει αρκετά γερά στη νέα εποχή, όπου το ιντερνετ βρίσκεται πλεόν μέχρι και στις τσέπες μας. Κάθε μετάβαση είναι παραπάνω από μια απλή χρήση μιας νέας 'τεχνολογίας' κατά τον Walter Ong 1, ο οποίος υποστηρίζει οτι μια προηγούμενη, τεράστια μετάβαση του μέσου της επικοινωνίας (από τον προφορικό στο γραπτό λόγο) άλλαξε ριζικά την ανθρώπινη σκέψη.
Αντίστοιχα και εδώ, οι διαφορές των παλαιότερων μέσων (επικοινωνίας, μάθησης, αγαθών και υπηρεσιών κλπ) με τα ανάλογα διαδικτυακά μέσα, δεν είναι μονάχα ποσοτικές. Είναι, πάνω απ' όλα, ποιοτικές. Το διαδίκτυο έχει αλλάξει την ίδια τη φύση των δραστηριοτήτων αυτών, τις έχει αναδιαμορφώσει ριζικά, μέσω της ευκολίας που μας προσφέρει να τις πραγματοποιήσουμε. Με τον τρόπο αυτό έχει αλλάξει και πάλι την σκέψη του ανθρώπου. Όπως αναφέρει και ο Daniel J. Levitin στο εξαιρετικό του άρθρο "Why the modern world is bad for your brain" 2:

Before email, if you wanted to write to someone, you had to invest some effort in it. [...] Because the very act of writing a note or letter to someone took this many steps, and was spread out over time, we didn't go to the trouble unless we had something important to say. Because of email immediacy, most of us give little thought to typing up any little thing that pops in our heads and hitting the send button. [...] Until recently, each of the many different modes of communication we used signalled its relevance, importance, and intent. [...] The medium was a clue to the message. All of that has changed with email [...]

Τέτοιες αναδιαμορφώσεις βέβαια έχουν γίνει πολλές φορές στην ιστορία, μάλιστα συχνά αναφερόμαστε σε αυτές ως 'επαναστάσεις', προσδίδοντας τους μια αρκετά θετική χροια. Το ζητούμενο δεν είναι λοιπόν να τις καταδικάσουμε, αλλά σίγουρα καλούμαστε να τις παρατηρήσουμε. Πράγματι το ιντερνετ, με τον καιρό, έβαλε τελικά όλο τον κόσμο στις παλάμες μας. Όμως είμαστε βιολογικά -και συναισθηματικά- έτοιμοι να κρατήσουμε όλο τον κόσμο; Ο ίδιος συγγραφέας παρατηρεί:

Our brains are busier than ever before. We 're assaulted with facts, pseudo facts, jibber-jabber, and rumour, all posing as information. Trying to figure out what you need to know and what you can ignore is exhausting. At the same time, we are all doing more. Thirty years ago, travel agents made our airline and rail reservations, salespeople helped us find what we were looking for in shops, and professional typists or secretaries helped busy people with their correspondence. Now we do most of those things ourselves. We are doing the jobs of 10 different people while still trying to keep up with our lives, our children and parents, our friends, our careers, our hobbies, and our favorite TV shows.

Που πήγε ο χρόνος μου;
Αυτή τη στιγμή έχω ανοιχτές περισσότερες από είκοσι 'καρτέλες', μοιρασμένες σε δύο προγράμματα περιήγησης. Γνωρίζω οτι κατα μέσο όρο θα ανοίξω ανά δυό καρτέλες άλλη μιά ακόμη. Θα βρω τόσες πληροφορίες που είναι πιθανό να αναδιαμορφώσω ή και να ξεχάσω ακόμη την αρχική μου ιδέα η οποία οδήγησε στις πρώτες δέκα καρτέλες. Έχω και ένα μαγικό κουμπί, το "Restore Tabs" που μου επιτρέπει πια να διατηρήσω αυτές τις ίδιες καρτέλες ανοιχτές για όσο καιρό θέλω να τις αποφύγω, μέχρι να βρω χρόνο, ήδη κουρασμένη απ' το να τις βλέπω συνεχώς μπροστά μου, να τις 'σκανάρω' γρήγορα-γρήγορα για να βρω την πληροφορία που θα χρειαστεί να αντιγράψω, τις γνώσεις που πρέπει να μάθω, τις συμβουλές που πρέπει να πάρω. Είμαι ήδη κουρασμένη με το να τις βλέπω ανοιχτές. Είμαι ήδη κουρασμένη από την τόσο μεγάλη δυνατότητα πρόσβασης στην πληροφορία που διαθέτω. I am overwhelmed.

Η αντίληψη του χρόνου έχει αλλάξει ήδη πολύ στο δυτικό αστικό περιβάλλον. Το διαδίκτυο φαίνεται να επέτεινε αυτή τη συνθήκη. Ίσως όμως ο άνθρωπος να μην έχει καταφέρει να προσαρμοστει -φυσιολογικά- σε αυτές τις αλλαγές ταχύτητας. Βρισκόμαστε σίγουρα σε μια εξελικτική περίοδο. Κάποιες αλλαγες φαίνεται να έχουν ήδη γίνει στον εγκέφαλο μας 3, όμως είναι πιθανό κάποιες λειτουργίες να μη μπορούν να εξελιχθούν τόσο γρήγορα ώστε να προλάβουν τον πολιτισμό. Οι περιορισμοί της φυσιολογίας μας θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν όταν προσπαθούμε να καθορίσουμε το 'κόστος' των τεχνολογικών επιτευγμάτων στη συμπεριφορά μας.
Υπάρχει όμως και η ψυχολογική παράμετρος. Όλος αυτός ο αυξανόμενος έλεγχος του περιβάλλοντος που μας προσφέρει το διαδίκτυο οδηγεί σε μια αναλογικά αυξανόμενη εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και με τον τρόπο αυτό σε μια παράλληλη αύξηση των απαιτήσεων από τον εαυτό μας. Όπως αναφέρει και η Helen Lewis για την Brigit Schute: "Not only is she doing too much - she feels she should always be doing more" 4. Αν υιοθετήσουμε την ανάλυση του Alain Ehrenberg 5, ο οποίος υποστηρίζει οτι η αύξηση της καταθλιπτικής συμπτωματολογίας στη σύγχρονη εποχή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πιέση του ανθρώπου να είναι περισσότερο αποτελεσματικός, αυτόνομος και λίγο πολύ ο καλύτερος που μπορεί, μπορούμε εύκολα να σκεφτούμε οτι οι δυνατότητες του διαδικτύου δεν είναι απαραίτητα ό,τι καλύτερο για τη ψυχική μας υγεία. Πράγματι, πως μπορώ να μη νιώσω ανεπαρκής και κατώτερος όταν οι δυνατότητες που μου προσφέρονται είναι απεριόριστες; Πως μπορώ να μη κατηγορήσω τον εαυτό μου που δεν μπορώ να είμαι ενήμερος για τα πάντα, που δε μπορώ να επικοινωνήσω με όλους, να μελετήσω σε βάθος ό,τι με ενδιαφέρει, να δω, να ακούσω, να γνωρίσω όλα όσα πλέον μπορώ; Έχω όλα τα μέσα, αλλά και πάλι δεν καταφέρνω να είμαι όσα θα μπορούσα να είμαι. Σίγουρα, θα πρέπει να φταίω εγώ γι' αυτό.

The daily bombardment of information overload is absolutely overwhelming to us. Humans aren't built to absorb, process, and act on the amount of information we get every day. The result is that we 're warier and more compartmentalized than ever before. Therapy needs to acknowledge how increasingly fragmented we 're becoming and explore how to help people connect different parts of themselves [...] 6

Για να ανταπεξέλθουμε πρέπει να βρούμε τρόπους να διαχειριστούμε τη νέα αυτή 'επανάσταση'. Ως ψυχολόγοι πρέπει να αναγνωρίσουμε τη νέα εποχή και, κυρίως, να εφεύρουμε μια γιατρειά γι' αυτό που υποτίθεται οτι θα ήταν η γιατρειά μας. Πρέπει να αναγνωρίσουμε το νέο βίωμα και να το επικοινωνήσουμε μεταξύ μας. Άλλωστε, πληρώνουμε αυτό το τίμημα ακριβώς για να έχουμε τη δυνατότητα της ευκολότερης, αμεσότερης και απεριόριστης επικοινωνίας. Είναι σημαντικό να καταρτίσουμε τους εαυτούς μας αλλά και τις νεότερες γενιές, ώστε να μπορούμε να πατάμε, ανάμεσα σε όλα τα άλλα πλήκτρα, το 'Pause'. Όπως λέει και ο Pico Iyer 7:

It's only by stepping back and holding still that we can begin to see what the canvas means.

Είναι όμως αυτό εύκολο; Ακόμη κι αν οποιαδήποτε υποχρέωση που απαιτεί απο το άτομο να βρίσκεται στο διαδίκτυο (εργασιακή, εκπαιδευτική, επικοινωνιακή κ.α.) εξαφανιστεί για λίγο, μήπως έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ σε ένα περιβάλλον που μας επιβραβεύει άμεσα και με μικρή προσπάθεια, που δε μπορούμε πια να αφιερώσουμε πολύ ενέργεια σε τίποτε άλλο; Είναι καιρός να αρχίσουμε να απαντάμε σε αυτά τα ερωτήματα. Οι αλλαγές δεν μπορούν ποτέ να σταματήσουν για να μας περιμένουν.

1. Ong, W. J. (2012). Orality and literacy: The technologizing of the word. Routledge.

2. http://www.theguardian.com/science/2015/jan/18/modern-world-bad-for-brain-daniel-j-levitin-organized-mind-information-overload

3. http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2885213/Are-smartphones-changing-shape-BRAINS-Area-controls-thumbs-larger-people-use-touchscreens-daily.html

4. http://www.theguardian.com/books/2014/mar/25/overwhelmed-work-love-play-no-one-time-review-brigid-schulte

5. Alain, E. (1998). La fatigue d’être soi. Dépression et société. Μεταφρασμένο στα αγγλικά υπό τον τίτλο "The weariness of the self: Diagnosing the History of Depression in the Contemporary Age", αν και ο ελληνικός τίτλος "Η κούραση του να είσαι ο εαυτός σου" ίσως αποδίδει καλύτερα τις προθέσεις του συγγραφέα. Για ένα review βλ. και http://www.ephemerajournal.org/sites/default/files/11-1johnsen.pdf

6. http://www.psychotherapynetworker.org/magazine/currentissue/item/2632-psychotherapy-in-the-age-of-overwhelm

7. https://vimeo.com/110792530

Living in the Era of Love for Technology #HUB6301

Wed, 29 Apr 2015 00:42:07 +0000

Για να είμαι ειλικρινής δεν γνώριζα τι είναι το cyborg. Στο μυαλό μου ήταν το αντίθετο από αυτό που τελικά είναι. Νόμιζα ότι είναι ένα ρομπότ με ανθρώπινα χαρακτηριστικά (Μέλη και Ομιλία, Ικανότητες). Τελικά είναι το αντίθετο. Ένα άνθρωπος με τα σημάδια της τεχνολογίας πάνω του. Ναι, είναι ωραίο να τα αποκαλούμε σημάδια. Νομίζω ότι ταιριάζει και σε αυτό που έλεγε η ανθρωπολόγος. Ο άνθρωπος δεν είναι cyborg, απλά κουβαλάει πάνω του κάποια σημάδια της εποχής του, σημάδια της τεχνολογίας. Προσωπικά είμαι ευχαριστημένη που ζω σε αυτήν την εποχή. Πολλές φορές νιώθω ότι είναι καλύτερη από τις προηγούμενες και από τις επόμενες ενδεχομένως. Ίσως τελικά κάποιοι άνθρωποι να αναπτύσσουν μια ιδιαίτερη αγάπη με την εποχή τους.

Από την άλλη, το να σκέφτεσαι το μέλλον είναι απελευθερωτικό. Σκέφτεσαι ότι εκεί μπορεί να υπάρχουν οι δυνατότητες και οι λύσεις που ζητάς. Λες πάντα το μέλλον θα είναι κάπως καλύτερο. Και ναι ίσως αυτό να ισχύει. Νομίζω πως η ιδέα του transhumanism εκφράζει αυτό. Αυτή την συνεχή πίστη και ελπίδα ότι η ζωή είναι μια αέναη γραμμή που πυκνώνει όσο μεγαλώνει…όπως πυκνώνουν οι εμπειρίες, οι πληροφορίες, οι σελίδες της ιστορίας του κόσμου. Έτσι λοιπόν σκεφτόμουν στο μάθημα. Βρήκα τον εαυτό μου να παλεύει ανάμεσα σε δίπολα. Γραμμή ή Κύκλος, Βιολογία ή Ανθρωπολογία, Τεχνολογία ή Φύση, Φυσικός ή Νοητός. Όλα τελικά νομίζω καταλήγουν σ’ένα δίπολο και εμείς πρέπει να διαλέξουμε σε ποιά πλευρά του νιώθουμε κοντά.

Αν πραγματικά πούμε ότι στο κέντρο αυτής της κουβέντας βρίσκεται η τεχνολογία, νομίζω όλο το μήνυμα κρύβεται σε αυτό που είπε η Ανθρωπολόγος. Ίσως η τεχνολογία υπάρχει για να μας κάνει πιο ανθρώπινους. Αλλά και πάλι λίγοι το καταλαβαίνουν αυτό. Οι περισσότεροι μπλέκονται μαζί της και κάπου τους τρώει. Για παράδειγμα η βίωση του Δεύτερου Εαυτού μας…εδώ τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Και απόλυτα ελεγμένα. Για κάποιο λόγο πάντα σκεφτόμουν ότι η digital ζωή μας είναι μια συνεχής προσπαθεία ελέγχου και προβολής του ποιοι είμαστε. Το θέμα είναι πως θα αντιστρέψουμε την κατάσταση. Πως αντί να προβάλουμε online το ποιοι νομίζουμε ή θέλουμε να είμαστε, να χρησιμοποιούμε τις εμπειρίες μας (ρεαλιστικές και virtual) για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε.

Νιώθω επίσης σημαντικό να αναφερθώ στην απώλεια. Αυτή την απώλεια που λέμε ότι νιώθουμε όταν χάνουμε τα προσωπικά μας αρχεία. Ναι πράγματι, νομίζω ότι όλοι βιώνουμε τέτοιου είδους απώλειες. Πράγματι όταν όλα τα αρχεία σου είναι σε μια ακριβή μικρή συσκευούλα, τότε μπορεί πάντα να χαθούν. Το ερώτημα είναι γιατί είμαστε τα αρχεία μας? Γιατί οι διακοπές, οι στιγμές, τα γενέθλια έγιναν οι φωτογραφίες. Οι στιγμές και οι ζωή είναι κάτι που υπάρχει ανεξάρτητα από το αν κάποιος το καταγράφει ή το αποτυπώνει. Και δυστυχώς πολλοί άνθρωποι αυτή τη στιγμή δεν ζουν τις στιγμές τους απλά τις αποτυπώνουν σε φωτογραφίες με στημένα χαμόγελα.

Προσωπικά νιώθω πως κάτι δεν πάει καλά στην κοινωνία. Από τη μία πιστεύω απόλυτα στην πρόοδο και στη βελτίωση των συνθηκών μας. Από την άλλη μερικές φορές έχω την αίσθηση ότι η ανθρωπότητα παλέυει να ξεχάσει το σκληρό εαυτό της. Γιατί να μας ενδιαφέρει να φτιάξουμε τις σούπερ τροφές και να έχουμε τη σούπερ ζωή αφού ακόμα δεν έχουμε λύσει πολύ βασικά μας θέματα. (φτώχια, εγκληματικότητα, εκμετάλλευση) Γιατί να μην υπάρχουν και γι’αυτά τα θέματα οι σούπερ λύσεις?

Αυτός ο κόσμος που αλλάζει με τρομάζει…!#hub6301

Sun, 26 Apr 2015 23:50:25 +0000

Άνθρωποι με άπειρες δυνατότητες και πορεία χιλιάδων ετών εξελίσσονται μέσα από το πέρασμα της ιστορίας, τις ανακαλύψεις και τις ζυμώσεις των διάφορων πολιτισμών. Το είδος μας από την αρχαιότητα χρησιμοποιούσε αντικείμενα ως προέκταση του σώματος, αντικείμενα που ήταν χρήσιμα στο κυνήγι και σε άλλες σημαντικές διαδικασίες επιβίωσης. Στην ψηφιακή εποχή την οποία διανύουμε, το ανθρώπινο είδος περνά από μία διαφορετική δοκιμασία και προσαρμογή με τις ηλεκτρονικές συσκευές να αποτελούν πλέον την προέκταση του σώματός μας. Ένας τεράστιος όγκος πληροφοριών αποθηκεύεται σε μία συσκευή η οποία χωρά στην παλάμη μας και η φωνή μας μπορεί να φτάσει στην άλλη άκρη του πλανήτη μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Εκπληκτικό το πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος επινόησε τεχνολογία που άλλαξε την εξέλιξη ολόκληρης της πλανητικής κοινότητας. Αν αναλογιστεί κανείς την πορεία του ανθρώπου στη γη, θα διαπιστώσει ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις συνέβησαν σε ελάχιστο χρόνο και οι νέες αυτές ανακαλύψεις εισέβαλαν ταχύτατα στη ζωή μας. Τι πιο εφευρετικό λοιπόν θα ανακαλύψει η ανθρωπότητα και τι αλλαγές άραγε μας επιφυλάσσει το μέλλον;

Η απάντηση ίσως βρίσκεται στη λέξη transhumanism. Η τελευταία λέξη της τεχνολογίας και η ζωή του μέλλοντος, μία μείξη ανθρώπου και μηχανής. Οι συσκευές αντί για προέκταση του σώματός μας θα είναι τοποθετημένες κυριολεκτικά μέσα στον οργανισμό μας. Φανταστείτε για παράδειγμα ένα “τσιπάκι” τοποθετημένο στον εγκέφαλο με δυνατότητες ηλεκτρονικού υπολογιστή, ένα είδος τεχνητής νοημοσύνης.

-Και η δική μας νοημοσύνη; Και οι έμφυτες βιολογικές μας δυνατότητες;

Αυτά είναι πια ξεπερασμένα στη νέα εποχή διότι ο άνθρωπος έχει πλέον τη δυνατότητα να σκέφτεται τόσο γρήγορα και άριστα όπως ακριβώς ένας υπολογιστής. Το σώμα γίνεται άφθαρτο. Σε ρωτούν : “Πόσα χρόνια θα θέλατε να ζήσετε κύριε; Στα 100 γίνεται καλύτερη τιμή, για τα 200 θα χρειαστεί να πληρώσετε κάτι παραπάνω, αλλά 100 χρόνια επιπλέον είναι αυτά! ” , ” Και τα παιδιά σας τι χρώμα μάτια θέλετε να έχουν; Σε ποιον να μοιάζουν; Και πόσο ευτυχισμένα να είναι; ” . Όλα θα μπορείς να τα παραγγείλεις! Ακόμη και την ψυχολογική σου διάθεση! Φανταστείτε έναν κόσμο με 0 κατάθλιψη, 0 φόβο, 0 πόνο. Η τέλεια συνταγή! Σαν μια καλοκουρδισμένη μηχανή, σαν ένα ρομπότ δημιουργημένο για την τελειότητα!

Και ο άνθρωπος που είναι σε όλα αυτά ; Μόνο στο στύψιμο του μυαλού για τη δημιουργία των νέων μηχανών; Μόνο σε αυτό συμβάλλουν οι ευφυείς μας επιστήμονες; Μήπως κυνηγώντας τόσο τις μηχανές χάνουμε τον άνθρωπο; Μήπως ξεχνάμε τη βιολογική μας προέλευση και τη φύση της ύπαρξής μας; Πού είναι η ανθρωπιά σε όλα αυτά τα προκατασκευασμένα δημιουργήματα;

Προσπαθούμε να ξορκίσουμε τον πόνο, τη θλίψη και τη δυσκολία ξεχνώντας πως αυτά είναι που μας αναγεννούν. Αυτά μας διδάσκουν και μας ενώνουν με την ανωτερότητα της ύπαρξής μας. Η ατέλειά μας είναι η ομορφιά μας! Η μοναδικότητά μας είναι το αντίδοτο στη μονότονη ομοιομορφία της τελειότητας ! Τελειότητα και νομοτέλεια μόνο η φύση διαθέτει και αγνοώντας τους κανόνες της είναι σαν να υπογράφουμε την καταδίκη του είδους μας.

Προσπαθώντας να γίνουμε θεοί , χάνουμε την ουσία του να είμαστε άνθρωποι!

Αυτός ο κόσμος που αλλάζει με τρομάζει…!

The future is here. Resistance is futile. #hub6301

Sat, 25 Apr 2015 14:28:41 +0000

Tragedy, he perceived, belonged to the ancient time.1

How different are we?

Μία από τις λεγόμενες "ανώτερες λειτουργίες" του ανθρώπου είναι η ικανότητα του να οραματίζεται και να στοχάζεται για το μέλλον. Αυτή η ματιά προς το μέλλον αλλάζει ποσοτικά και ποιοτικά ανάλογα με τις κοινωνικές συνθήκες, τα επιτεύγματα και τους φυσικούς περιορισμούς που ισχύουν για την ανθρωπότητα σε κάθε διαφορετική χωρική και χρονική συνθήκη. Η ικανότητα αυτή φαίνεται να έπαιζε πάντοτε πολύ σημαντικό ρόλο σε κάθε επίτευγμα του ανθρώπου, οδηγώντας τον να χτίσει σπίτια και πόλεις για να προστατευτεί από έναν μελλοντικό χειμώνα ή κάποιους μελλοντικούς θηρευτές, να στοχαστεί, να φιλοσοφήσει και να δημιουργήσει πολιτεύματα για να βελτιώσει τις μελλοντικές συνθήκες, να πολεμήσει για νέα εδάφη. Ο Θεός έχτισε την επί γης "βασιλεία" του προσφέροντας μια μελλοντική, μετά θάνατον ζωή, σε περιόδους που η αξία της ζωής των ανθρώπων ήταν αρκετά περιορισμένη. Μεσαίωνας. Βασανισμοί, θανάτοι, λοιμώδεις ασθένειες, δημόσια ικριώματα, δεν έχουν καμία σημασία, η μόνη αξία της ζωής είναι μετά τον θάνατο.

God is dead. God remains dead. And we have killed him. How shall we comfort ourselves, the murderers of all murderers? What was holiest and mightiest of all that the world has yet owned has bled to death under our knives: who will wipe this blood off us? What water is there for us to clean ourselves? What festivals of atonement, what sacred games shall we have to invent? Is not the greatness of this deed too great for us? Must we ourselves not become gods simply to appear worthy of it? 2.

Όταν "σκοτώσαμε το Θεό" αρχίσαμε και πάλι να ασχολούμαστε με τον άνθρωπο. Όσο το βιοτικό επίπεδο και το προσδόκιμο ζωής αυξανόταν, δεν υπήρχαν πια ικανοί λόγοι να επιζητούμε πια την επουράνια βασιλεία, ήταν καιρός να επικεντρωθούμε στην επι γης παρουσία μας και πάλι. Τα νέα πιστέυω, η νέα "θρησκεία" θα έπρεπε να έχει στο κέντρο της τον άνθρωπο. Αυτή τη φορά όμως ο πήχης είχε ανέβει πολύ. Ο χριστιανικός Θεός, τον οποίο θα διαδεχόταν πλεόν ο άνθρωπος, δεν είχε καμία σχέση με τους παλιούς ημι-ανθρώπινους θεούς. Αυτός ήταν εξαιρετικά δύσκολο να ξεπεραστεί, όμως αυτό δεν θα εμπόδιζε τον άνθρωπο από το να προσπαθήσει. Το μόνο που φαινόταν να τον κρατά πίσω ήταν η μισή ζωώδης φύση του, η ίδια του η εξέλιξη. Αν ήθελε να γίνει ποτέ θεός, αυτή θα έπρεπε να ξεπεραστεί. Θα έπρεπε να ξεκινήσει να ελέγχει το μυαλό του. Με το βλέμμα στραμμένο προς το μέλλον, ξεκίνησε να οραματίζεται τη βασιλεία του Νου, το σημείο οπού δε θα ήταν πια ένας φθαρτός, πεπερασμένος άνθρωπος, κατευθυνόμενος από το ένστικτο επιβίωσης, αλλά θα μπορούσε να αποδώσει στον εαυτό του τα σκήπτρα της απόλυτης Γνώσης, της απόλυτης Δύναμης και Ευμάρειας και, φυσικά, της Αιωνιότητας, Ο μετά-μοντέρνος αυτός Φαραώ κατάλαβε πως τα εργαλεία που θα χρειαστεί για τη νέα αυτή του βασιλεία δε μπορούσαν να είναι πια πέτρες, τσεκούρια, σπαθιά, ούτε καν ο Λόγος. Έπρεπε να δημιουργήσει μια νέα επανάσταση που θα τον βοηθούσε να επικρατήσει, την τεχνολογική επανάσταση.

We are in the process of redesigning what it is to be human. 3

Από τις αρχές του 20ου αιώνα, πολλοί δημιουργοί, κυρίως συγγραφείς και φιλόσοφοι, άρχισαν να ανησυχούν για το τι θα επιφύλασσε το μέλλον του ανθρώπου. Ακόμη και σήμερα, τέτοια έργα βρίσκονται κάτω από τη ταμπέλα του "Sci-Fi" (συντομογραφία του "Science Fiction"). Όμως, έναν αιώνα μετά, δε μοιάζουν πια "Επιστημονική Φαντασία", μα "Επιστημονικό Μέλλον". Και αν ο 20ος αιώνας φαίνεται εξαιρετικά μακρινός, αρκεί να θυμηθούμε τα καλλιτεχνικά έργα των προηγούμενων δύο-τριών δεκαετιών και να αναλογιστούμε πόσο μη ρεαλιστικά μας φαίνονταν επιτεύγματα που πλέον αναγνωρίζουμε ότι δεν βρίσκονται πολύ μακριά. Τα Cyborgs δεν απέχουν ποιοτικά από τα πλήρως ελεγχόμενα από το μυαλό "βιονικά" προσθετικά μέλη. Τα ρομπότ γίνονται ολοένα και πιο πολύπλοκα και ικανά για περισσότερη αυτονομία. Η "εικονική πραγματικότητα"; Η "τεχνητή νοημοσύνη"4 ; Δεν είναι η διαφορά μεταξύ "επιστημονικής φαντασίας" και πραγματικότητας μονάχα ποσοτική πια;

How are we different?

Πόσο cyborgs είμαστε; Πόση τεχνητή νοημοσύνη κουβαλάμε στη τσέπη μας; Πόσα ρομπότ μας υπηρετούν; Η τεχνολογία έχει γίνει μια προέκταση του εαυτού μας, Ο υπολογιστής λίγο παλιότερα και πλέον το κινητό τηλέφωνο, βρίσκονται πάντα εκεί για να μας υπηρετήσουν. Οι εφαρμογές που κουβαλάμε μαζί μας μπορούν να μας ενημερώσουν για τους παλμούς της καρδιάς μας και για τις θερμίδες που μόλις χάσαμε, να μας ταξιδέψουν τρισδιάστατα στα μεγαλύτερα αξιοθέατα του κόσμου, να μας επιτρέψουν να βρούμε και να επικοινωνήσουμε με κάποιον που κατοικεί στην άλλη άκρη της Γης. Και τίποτα από αυτά δεν είναι κάτι το εξεζητημένο, είναι μονάχα οι εφαρμογές που χρησιμοποιούμε λίγο-πολύ όλοι μας.

We are already in a symbiotic relationship with technology. 3

Αυτή η συμβιωτική σχέση φαίνεται να περιλαμβάνει σε μεγαλύτερο βαθμό το μυαλό μας και συνάμα, να το αναδιαμορφώνει 5. Βασιζόμαστε όλο και περισσότερο στη τεχνολογία για να θυμηθούμε τα ραντεβού μας, για να αναζητήσουμε οποιαδήποτε πληροφορία, να ενημερωθούμε και να μορφωθούμε. Δε χρειάζεται πλέον να προσπαθούμε να συγκρατήσουμε και πολλά. Σίγουρα αυτό μοιάζει απελευθερωτικό. Γιατί να στηριχτώ σε ένα ατελές εργαλείο όπως το μυαλό μου και στο κάτω-κάτω γιατί να το κουράσω με περιττές λεπτομέρειες; Έχω έναν νέο, εξωτερικό λοβό στον εγκέφαλο μου ο οποίος, πολύ σαν τους εσωτερικούς, είναι παντού και πάντα μαζί μου. Σύντομα δε, θα υπερνικήσω τους περιορισμούς που η εξωτερική του ύπαρξη μου προκαλεί, εμφυτεύοντας τον εντός μου. Τεχνητή Νοημοσύνη, ή αλλιώς η απόλυτη Γνώση. 6

Όμως δεν είναι μόνο πληροφορία που η τεχνολογία μου παρέχει. Είναι και εμπειρία, εικόνες, νέα περιβάλλοντα. Αυτή τη στιγμή μπορώ να βρίσκομαι ταυτόχρονα σε τρία συνέδρια, να χαζεύω κάθε γωνία του "Βασιλείου του Bhutan", και να βλέπω σε πραγματικό χρόνο τον φίλο μου να λιάζεται στις παραλίες της Καραϊβικής. Όπως λέει το μότο του Google Sightseeing: "Why bother seeing the world for real?"7. Σύντομα, θα μπορώ να κατέχω εξοπλισμό και πόρους ώστε να βλέπω λίγο πιο ρεαλιστικά όλα όσα ήδη απολαμβάνω. Θα μπορώ να "βρίσκομαι εκεί" και ακόμη, να δημιουργώ εγώ ο ίδιος αυτό το "εκεί", να δημιουργώ το δικό μου κόσμο, σταδιακά όλο και πιο ρεαλιστικό και πραγματικό. Και θα μπορώ να δω τους κόσμους των άλλων και να προσκαλέσω και άλλους στον δικό μου κόσμο, να επικοινωνήσω με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο το βίωμα μου, τη πραγματικότητα και τη φαντασία μου 8. Ως εικόνα πλέον. Και μια εικόνα δεν αξίζει όσο χίλιες λέξεις;

Όχι πολλά χρόνια πριν, αρχίσαμε να ασχολούμαστε με τις δυνατότητες του σώματος μας. Θελήσαμε να ελέγξουμε το σώμα μας και τους πληθυσμούς, ώστε να προάγουμε την υγεία και την ευμάρεια. Τώρα φαίνεται να απασχολούμαστε ξανά με τους περιορισμούς του φυσικού, βιολογικού μας σώματος. Η αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος έγινε η νέα δυνατότητα για τον άνθρωπο. Έκτοτε προσπαθεί να αναγνωρίσει της πηγές της δυστυχίας, όχι πιά στον πολιτισμό όπως έκανε ο Freud στα 1930 9, αλλά στα γονίδια μας. Η ψυχοφαρμακολογία υπόσχεται εδώ και χρόνια να μας κάνει πιο ευτυχείς. Οι αμέτρητες έρευνες που διεξάγονται αυτή τη στιγμή στοχεύουν να επιτύχουν το τέλος της δυστυχίας χτυπώντας την στο βασικό της επίπεδο: πριν καν εκδηλωθεί. Έχουμε καταφέρει να γεννούμε ανθρώπους σε περιπτώσεις όπου η φυσική επιλογή δε θα το επέτρεπε. Έχουμε καταφέρει να αναγνωρίζουμε ήδη μέσα από τη μήτρα αρκετές ασθένειες και να τερματίζουμε μια δύσκολη και πιθανά σύντομη ζωή πριν αυτή εκδηλωθεί. Κάθε νέα ανακάλυψη θα υπηρετεί το στόχο της βελτιωμένης εικόνας του πληθυσμού. Το τέλος της δυστυχίας.

Και λοιπόν;
Με όλους αυτούς και με πολλούς άλλους τρόπους προσπαθούμε να υπερβούμε τη φυσική μας ύπαρξη, τους περιορισμούς του ανθρώπινου είδους. Όμως πρέπει να αναγνωρίσουμε κατά τη γνώμη μου και να υιοθετήσουμε την άποψη του Sir Ken Robinson:

We really live in two worlds, don't we? There's a world that exists whether or not you exist [...] But there's another world that exists only because you exist [...] The world that came into being when you did. 10

Αυτός ο δεύτερος κόσμος στον οποίο αναφέρεται, δε περιλαμβάνει μόνο το μυαλό μας, αλλά το σύνολο της εμπειρίας μας, των αλληλεπιδράσεων μας, των ερεθισμάτων όλων των αισθήσεων μας. Τα δημιουργήματα αυτού του κόσμου δεν είναι μονάχα νοητικά, αλλά ένα συνονθύλευμα ενσώματης δραστηριότητας, βιωμάτων, περιορισμών, παθών, λαθών και μη λεκτικών ερεθισμάτων. Είμαστε σίγουροι πως αυξάνοντας τις δυνατότητες του μυαλού μας ο κόσμος αυτός δε θα χαθεί; Ότι η "ατομικότητα" θα διατηρηθεί ώστε να συνεχίσει να ανανεώνει τον πρώτο από τους δυο αυτούς κόσμους; Μα, αυτή η ίδια η ατομικότητα δεν είναι που προκαλεί συχνά πόνο;

Το 1998, ο Vilayanur S. Ramachandran βρήκε μια απάντηση για να σταματήσει τις συνέπειες ενός παραδόξου του ανθρώπινου εγκεφάλου, του ονομαζόμενου Phantom Limp. Ο εγκέφαλος ενός ακρωτηριασμένου ατόμου συνεχίζει να πιστεύει πως το χαμένο άκρο βρίσκεται ακόμη στη θέση του. Το "σφάλμα" αυτό του εγκεφάλου δημιουργεί έντονους πόνους στο άτομο, τους οποίους κανείς δεν είχε καταφέρει μέχρι τότε να ανακουφίσει. Η λύση ήταν απλή: Ένα κουτί και ένα κάτοπτρο. 11 Το υπάρχον άκρο καθρεφτιζόταν ώστε ο εγκέφαλος να παραπλανηθεί πιστεύοντας ότι το καθρέφτισμα αυτό ήταν το χαμένο άκρο. Οι ελεύθερες κινήσεις που το άτομο μπορούσε να κάνει με το ένα του άκρο, οδηγούσαν στο να "χαλαρώσει" το άκρο-φάντασμα και να σταματήσει να στέλνει σήματα πόνου στον εγκέφαλο. Μεγεθύνοντας, θεωρητικά, αυτό το κουτί, δε μοιάζει οτι θα είναι ικανό να αντικατοπτρίζει έναν ολόκληρο εαυτό-φάντασμα, έναν εαυτό που δεν είναι πια εκεί, αλλά υπάρχει μονάχα μέσα και μέσω αυτού του κουτιού;

Ίσως αυτό το "ζοφερό" μέλλον που φανταζόμαστε να είναι αποτέλεσμα των ερεθισμάτων όλης αυτής της καλλιτεχνικής κατηγορίας που ονομάζουμε "Επιστημονική Φαντασία". Μπορεί ο νέος, μελλοντικός άνθρωπος να είναι εν τέλει καλύτερος απ' τον παλιό, να είναι χαρούμενος και ελεύθερος, και ενσυναισθητικός και λίγο-πολύ οτιδήποτε θελήσει να είναι. Μπορεί να μην είναι τελικά και τόσο κακό για τον άνθρωπο να γίνει ο νέος, αλάθητος, τέλειος, απόλυτος θεός. Η ανθρώπινη φύση όμως είναι πιθανό να μην είναι πλασμένη για μια τέτοια δυνατότητα, να μη μπορεί να ελέγξει τη Δύναμη που με τόσο πάθος επιζητεί να κατακτήσει στο μέλλον, μπορεί να είναι ακόμη πολύ νέα γι' αυτήν. Είναι πιθανό να πετάξει πολύ κοντά στον ήλιο. Και τα φτερά της φαίνεται να μην έπαψαν ποτέ να είναι κέρινα.

1. George Orwell, 1984. (1949)

2. Friedrich Nietzsche, The Gay Science. (1882)
3. https://www.youtube.com/watch?v=bTMS9y8OVuY
4. Mια απλή αναζήτηση στο Google όλων των παραπάνω όρων αρκεί για να πείσει οποιονδήποτε πως οι τεχνολογίες αυτές είναι πλέον εδώ. Αν μπορούσαμε να αναπαράγουμε την αναζήτηση των ίδιων όρων πριν δέκα χρόνια τα αποτελέσματα θα περιορίζονταν σε "μελλοντολογικές" υποθέσεις, πλέον όμως δε θα δούμε φιλοσοφικές αναζητήσεις, αλλά προϊόντα.
5. Λόγω της πλαστικότητας του εγκεφάλου. Βλ. http://en.wikipedia.org/wiki/Neuroplasticity
6. https://www.youtube.com/watch?v=6vMO3XmNXe4
7. http://googlesightseeing.com/
8.Για μια ανάλυση των δυνατοτήτων της εικονικής πραγματικότητας, βλ. https://www.youtube.com/watch?v=GWcn6yc8HT0
9. Sigmund Freud, Πολιτισμός, πηγή δυστηχίας. (1η έκδοση, 1930).
10. https://www.youtube.com/watch?v=5oS9h3S3VK0
11. http://en.wikipedia.org/wiki/Mirror_box

Η πραγματικότητα #hub6301

Wed, 08 Apr 2015 00:15:52 +0000

Πόσο διαφέρει η πραγματικότητα , αυτό το οποίο ζούμε καθημερινά με αυτό που παρουσιάζεται στο διαδίκτυο? Μία ερώτηση δύσκολη που παρ’ όλα αυτά ακόμα και ένα μικρό παιδί του δημοτικού έχει μάθει να λέει τα χιλιοειπωμένα.

Ποια είναι λοιπόν τα χιλιοειπωμένα μικρέ Γιώργο? Στο διαδίκτυο κυρία, στο facebook υπάρχουν πολλά ψεύτικα προφίλ, στο ίντερνετ κυκλοφορούν παιδεραστές, έμποροι ναρκωτικών, άτομα ξευτιλίζονται κ δείχνουν κάποιες προσωπικές στιγμές για να αποκτήσουν δημοτικότητα και μπορούν να σου κλέψουν δικά σου στοιχεία. Μπράβο μικρέ Γιωργάκη, τα κατάφερες. Τα είπες όλα ακριβώς όπως σου τα έχουμε μάθει να τα λες.

Προσωπικά, είμαι 20 ετών. Ίσως η αντίληψη μου να μην έχει αναπτυχθεί αρκετά ώστε να παρατηρώ ότι στο διαδίκτυο υπάρχουν ίδιοι ίσως και λιγότεροι κίνδυνοι από ότι στην πραγματικότητα. Πάντως σίγουρα λιγότερη κατάντια. Σχετικά με τα βίντεο που είδαμε στην τάξη θα κάνω έναν ωμό παραλληλισμό με περιστατικά της πραγματικής ζωής. Το κορίτσι με την κασετίνα μοιάζει με τηλεπαρουσιάστρια μεσημεριανής εκπομπής που έχει βάλει τους δήθεν δημοσιογράφους της να βγάζουν από μια τσάντα σκουπιδιών ενός “διάσημου” τα σκουπίδια που έχει μέσα. Το αγοράκι με την πορτοκαλάδα μου θυμίζουν παιδιά δημοτικού, γυμνασίου αλλά και λυκείου να κάνουν παρόμοια και χειρότερα στις σχολικές αυλές κατά την διάρκεια του διαλείμματος, η κοπέλα που τραγουδούσε μου θυμίζει τις άφωνες, ελαφρώς ντυμένες “τραγουδίστριες” γνωστών “μπουζουκτζίδικων” που δυστυχώς ακόμα πληρώνονται για αυτό που κάνουν και ο τελευταίος προσωπικά μου θυμίζει τα αγοράκια που πάνε ακόμα στα στούντιο, στα στριπτιτζάδικα και χαλούν τα λεφτά τους εκεί διαιωνίζοντας αυτό το σύστημα.

Τα βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και τα views που έχουν αντικατοπτρίζουν την ανθρώπινη νοημοσύνη, την κουλτούρα, τις τάσεις που έχει μία γενιά, μία κοινωνία, τα ίδια τα άτομα που τα φτιάχνουν ή τα αναπαράγουν. Μάλλον θα έλεγα ότι και στο διαδίκτυο είναι κάπως πιο προστατευμένες οι καταστάσεις επειδή λόγω ντροπής και εύκολης αναπαραγωγής των δημοσιεύσεων συχνά παραλείπονται τα πιο ακραία. Σίγουρα πάντως για εμένα αυτό το οποίο βιώνουμε και συναντάμε καθημερινά είναι πιο άσχημο, πιο επικίνδυνο, χειρότερο από αυτό το οποίο βλέπουμε στο ίντερνετ.

Με συγχωρείτε για την άποψη και την ωμότητα μου. Παρακάτω παραθέτω ένα τραγούδι που μου φάνηκε κάπως σχετικό.

https://www.youtube.com/watch?v=_-rJ5Bo236U

Διαδικτυο : μια εξισωση με πολλους αγνωστους… #hub6301

Sun, 05 Apr 2015 17:33:32 +0000

Αν το καλοσκεφτεις ειναι πολυ ενδιαφερον το να μπορεις να συνδεθεις σε ενα απ τα πολλα δικτυα κοινωνικης δικτυωσης και ετσι αυτοματα να μπορεις να ερχεσαι σε επαφη με εκατομμυρια χρηστεσ απ’ολο τον κοσμο.Στη virtual πραγματικοτητα ολα αποκτουν αλλη αξια…Το κοριτσι με το οποιο μιλας στον υπολογιστη ειναι πιο ενδιαφερον,εχετε περισσοτερα κοινα στοιχεια και ειναι παρα πολυ ομορφο στισ φωτογραφιες… Ειναι ομως οντως αυτη??? Το ιντερνετ προσφερει τη δυνατοτητα να γνωρισεις ατομα κυριολεκτικα απ’ ‘ολες τισ γωνιεσ της γης απλώς δεν μπορει να σου εγγυηθει οτι οντως θα ειναι το προσωπο που φαινεται και δυστυχως δεν υπαρχει τροπος για καποιον να το διαπιστωσει:( Αυτο εχει ως αποτελεσμα εκατομμυρια καλοστημενες διαδικτυακες πλεκτανες με διαφορετικούς σκοπούς και στόχους κάθε φορά….Το κατα πόσο θα πέσει καποιος στην παγίδα και πως θα καταφέρει να προστατεύτει απ τους κινδύνους που ελλοχεύουν ειναι συνισταμένη πολλων παραγοντων….Το ολο πλαίσιο θα μπορουσε να περιγραφει σαν ένα αποκριατικο πάρτυ που όλοι είναι μεταμφιεσμενοι…γι αυτο απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή ποιον εμπιστεύεσαι στο διαδίκτυο….

Οι Ζωές των Άλλων #hub6301

Sun, 05 Apr 2015 16:42:22 +0000

Ό,τι δεν βλέπουμε δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει.

Ένα κορίτσι που περιγράφει το περιεχόμενο της κασετίνας του δεν μου θυμίζει τηλεπαρουσιάστρια της μεσημεριανής ζώνης. Η τηλεπαρουσιάστρια της μεσημεριανής ζώνης μού θυμίζει κορίτσι που περιγράφει το περιεχόμενο της κασετίνας του. Η ικανοποίηση του να βρίσκεται κάποιος στο επίκεντρο της προσοχής και να θαυμάζεται σαν κάτι ξεχωριστό δεν επινοήθηκε μαζί με την τηλεόραση ή το διαδίκτυο. Ήταν μάλλον ο σκοπός παρά κάτι από τα συμπαρομαρτούντα. Και φυσικά υπήρχαν και θα υπάρχουν και οι Άλλοι που θα κοιτούν απ’ την κλειδαρότρυπα και είτε θα θαυμάζουν είτε θα γιουχάρουν. Πάντα όμως θα συγκρίνονται. Και η αυτοπεποίθηση δεν ανταποκρίνεται πάντα στην πραγματικότητα (και ποια πραγματικότητα εν τέλει είναι η πιο αξιόπιστη;), τη χτίζουμε και μας τη χτίζουν.

Από το δημοτικό ήδη γίνεται αντιληπτό ότι κάποια παιδιά έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση από άλλα, ανεξάρτητα από ικανότητες, ταλέντα και προσανατολισμούς. Είναι εκείνα που νιώθουν άνετα «στη σκηνή», δεν φοβούνται να μιλήσουν, να αντιδράσουν, να απαιτήσουν, ακόμα κι όταν το κοινό είναι μεγάλο και αυστηρό. Διεκδικούν ευκαιρίες κάποτε και αδίκως, είναι τα «ψώνια» που λέγαμε στις παρέες μας. Ήταν η συμμαθήτριά μας που ήθελε πάση θυσία την προσοχή όλων στραμμένη πάνω της όταν μας περιέγραφε με αηδιαστικές λεπτομέρειες πότε και πώς απέκτησε τον καινούργιο της φωσφοριζέ μαρκαδόρο και ποια…αστεία αλλά τόσο «μοναδική όσο και η ίδια» ιστορία την οδήγησε στο να αλλάξει τις γόμες απ΄τα μηχανικά μολύβια της.

Για να είμαι ειλικρινής, όταν παρακολούθησα το βίντεο με το κορίτσι και την κασετίνα καθώς επίσης και το αγόρι που παραδίδει μαθήματα πόσης πορτοκαλάδας, αυτό που συμπέρανα ήταν αυτό που ήθελα κατά βάθος να δω: μικρά παιδιά που όχι μόνο αντιλαμβάνονται αλλά επιπλέον διακωμωδούν την τάση της εποχής να αναλαμβάνουμε οικειοθελώς το ρόλο συμμετέχοντα σε ριάλιτι με χιλιάδες κόσμου για κοινό να μας παρακολουθεί να πίνουμε την πορτοκαλάδα μας, κάτι που πρωτύτερα κανένα ενδιαφέρον δεν είχε, όμως «για νια κοιτάνε κάτι θα ξέρουν, κάτι θα βλέπουν σ’εμένα»…

Αν εξαιρέσουμε τον παράγοντα του ταλέντου, η επιθυμία αυτή δεν έχει μεγάλη διαφορά από εκείνη του ηθοποιού, του πολιτικού ή του συγγραφέα. »A man writes because he is tormented, because he doubts. He needs to constantly prove to himself and the others that he’s worth something. And if I know for sure that I’m a genius? Why write then? What the hell for?», λέει ο Συγγραφέας στο Stalker του Tarkovsky. Ο άνθρωπος το θέλει το κοινό του… Του δίνει (ή όχι) την επιβεβαίωση ότι αξίζει κάτι, ότι αξίζει αυτό που κάνει. Το πρόβλημα είναι ότι η προβολή δεν είναι πάντα αξιοκρατική. Είτε γιατί τον κόσμο τον κουράζει το «δύσκολο» θέαμα και το χλευάζει ως «κουλτουριάρικο» προκειμένου να απενοχοποιήσει την τεμπελιά του είτε γιατί τα κριτήρια του «ουσιαστικού», του «ποιοτικού» απλώς δεν είναι ίδια.

Κατ’ εμέ το πρόβλημα με τα δύο πρώτα βίντεο δεν είναι το ότι επέλεξαν να «ανεβάσουν» κάτι ασήμαντο, αλλά το ότι δεν είχαν κάτι σημαντικό να πουν. Δεν μου έδειξαν κάποια ψυχοπαθολογία, μου έδειξαν την ηλικία τους, δεν φοβήθηκαν, τσαλακώθηκαν. Θα γελούσα πιθανόν ή θα δυσανασχετούσα αν τα γνώριζα προσωπικά και το έκαναν στο πλαίσιο ενός οικογενειακού τραπεζιού, αλλά έτσι τα βλέπω απλώς να ικετεύουν αγνώστους για λίγη προσοχή κάνοντας τίποτα.

Το τρίτο βίντεο είναι κατά τη γνώμη μου το πιο τραγικό. Πέρα από τους προφανείς λόγους, το ίντερνετ επιπλέον αποτελεί το εργαλείο το οποίο συμβάλλει στην ανυπολόγιστη έκθεση στην οποία υποβάλλεται ο καθείς ο οποίος θεωρεί ότι έχει κάτι αξιοθαύμαστο να επιδείξει.

Το τελευταίο βίντεο ήταν και το πιο «πλούσιο». Καταπιάνεται με την απομόνωση και την αποξένωση που λιγότερο ή περισσότερο βιώνει ο καθένας μας σήμερα, με τη σημαντική διαφορά ότι δεν έχουμε όλοι τις ίδιες διεξόδους και μέσα να τα αντιμετωπίσουμε. Το ίντερνετ και συγκεκριμένα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μόνο κοινωνική δικτύωση δεν προσφέρουν, αφού ως επικοινωνία δεν μπορεί να οριστεί μια φωτογραφία κι ένα τσεκ ιν. Για ορισμένους ανθρώπους ωστόσο, αυτού του είδους η επικοινωνία σημαίνει πολύ περισσότερα, αφού για διαφορετικούς λόγους δεν είναι το ίδιο εύκολο για όλους μας να σχετισθούμε, να επικοινωνήσουμε, να αλληλεπιδράσουμε, να γίνουμε αποδεκτοί. Κοινωνικοποιούμαστε σύμφωνα με τα κριτήρια που περιμένουν οι άλλοι να κοινωνικοποιηθούμε. Αν έχω πεισθεί πως θα γίνω αποδεκτός όπως είμαι, θα αλληλεπιδράσω με αυτοπεποίθηση. Αν όχι, ή θα απομονωθώ ή θα αλλάξω αυτό που είμαι. Και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτό ακριβώς πουλάνε. Ένα alter ego, είμαι εγώ αλλά όχι ακριβώς εγώ. Δεν υποκρίνομαι κάποιον άλλον, απλώς με διορθώνω λίγο. Και οι άνθρωποι που βασίζουν την καθημερινότητά τους πάνω σ’ αυτό, μπορεί να γίνουν πολύ ευάλωτοι, κάπου χάνουν το αληθινό και το επίπλαστο, το ειλικρινές και την απάτη.

(Un)Important #hub6301

Sun, 05 Apr 2015 11:24:52 +0000

Φαίνεται όντως να ζούμε σε μια εποχή που το ασήμαντο γίνεται σημαντικό. Αν και πάντοτε υπήρχαν σύμβολα και τρόποι να προωθήσουμε τον εαυτό μας, την κοινωνική μας τάξη και τα ιδιαίτερα ταλέντα μας, ένα πέπλο προστασίας κάλυπτε σε κάποιο βαθμό το μεγαλύτερο κομμάτι της προσωπικής μας ζωής. Σταδιακά το πέπλο αυτό, συχνά παθολογικό, άρχισε να χάνει την αξία του έναντι του μοιράσματος, του ανοίγματος, της έκθεσης. Τα "ταμπού" άρχισαν να πέφτουν, το ένα μετά το άλλο και ο άνθρωπος άρχισε να επιζητά ένα βήμα στο οποίο να εναποθέσει τη προσωπική του εμπειρία, την ιδιαίτερη του άποψη for everyone to witness. Η επιδίωξη των "15 λεπτών δημοσιότητας" άρχισε να κερδίζει έδαφος, φτάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις να γίνει και αυτό-σκοπός. Ταυτόχρονα και αλληλένδετα, αρχίσαμε να ενδιαφερόμαστε όλο και περισσότερο για τα 15 λεπτά δημοσιότητας των άλλων. Πάντοτε ο άνθρωπος κοιτούσε τους γύρω του για να επιβεβαιωθεί, να νιώσει καλύτερος, σωστότερος και ανώτερος από αυτούς, κι έτσι δε μπορούσε να αντισταθεί όταν η κλειδαρότρυπα άρχισε να μεγαλώνει. Η ζωή των άλλων, είτε τη μοιράζονταν δημόσια ηθελημένα, είτε "ξετρυπωνόταν" από τους παπαράτσι, μας ενδιέφερε όλο και περισσότερο και ταυτόχρονα, ανατροφοδοτούσε τη διάθεση μας να μοιραστούμε κι εμείς τη δική μας ζωή, ή ακόμη και τη κρυφή μας επιθυμία να είμαστε τόσο σημαντικοί που να προσπαθούν να "ξετρυπώσουν" και εμάς.
Κι έπειτα ήρθε το διαδίκτυο.
Είναι άραγε τυχαίο που όταν το YouTube ξεκίνησε τη λειτουργία του, η μέγιστη διάρκεια του βίντεο που μπορούσε κανείς να ανεβάσει ήταν 20 λεπτά; Θεωρούσαμε πάντα οτι αυτό στόχευε στη προστασία πνευματικών δικαιωμάτων, αλλά μήπως η επιλογή αυτή δεν ήταν τόσο "αθώα"; Όποιος κι αν ήταν ο τότε στόχος πάντως, φαίνεται οτι η συγκεκριμένη πλατφόρμα έδωσε τη δυνατότητα στον καθένα να κυνηγήσει το "όνειρο" που έως τότε φυλαγόταν στενά από τα τηλεοπτικά συνεργεία. Απ' τα "τηλε-παράθυρα" στις "νέες καρτέλες", η μεγαλύτερη διαφορά είναι στην έκταση. Όπως ειπώθηκε και στη συνάντηση μας "στο κανάλι του καθένός -στο YouTube- παρακολουθείς το προσωπικό του ριάλιτυ". Κατανοητά όλα από το απλό αξίωμα: Monkey see, monkey do. Και όσο τα προβαλλόμενα πρότυπα, τα "είδωλα", οι διασημότητες γίνονται όλο και χαμηλότερου επιπέδου, τόσο περισσότερο ανυσηχητικά θα γίνονται και τα διαδικτυακά βίντεο. It's viral.
Ένα σημαντικό ερώτημα είναι όμως πώς μπορεί να νιώθει κανείς τόσο άνετα ώστε να ανοίγεται, να κριτικάρεται και, πολύ συχνά, να γελοιοποιείται μόνος του; Το αντιλαμβάνεται άραγε, όπως μπορεί να το αντιληφθεί ο θεατής ή όχι; Και ακόμα και αν το αντιλαμβάνεται, μήπως το να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής εξυπηρετεί μια πιο σημαντική του ανάγκη, ανάγκη για την οποία το να γελοιοποιηθεί δε μοιάζει και τόσο μεγάλο τίμημα; Άλλωστε, σε αυτό ακριβώς τρέφεται η δημοτικότητα της νέας ατάκας-του-μήνα: "Με κράζεις; Με θαυμάζεις!". Εδώ πιστεύω είναι καίριο να εξετάσουμε τι είναι αυτό που θαυμάζει το ίδιο το άτομο στον εαυτό του. Αν στο βάθος δεν υπάρχει κάτι που όντως να θαυμάζει, τότε είναι πιθανό το "κράξιμο" να παίζει ένα σημαντικό ρόλο για τη ψυχική του επιβίωση. We are living in sad times...

Στην αντίπερα όχθη, συχνά ακολουθείται και η αντίθετη πορεία και το σημαντικό γίνεται ασήμαντο. Μια σημαντική δυσκολία του ατόμου μπορεί να του μοιάζει πια σχεδόν ασήμαντη αν την επικοινωνήσει σε ένα άνοιγμα προς τον Άλλον. Ακόμη, ένα "σημαντικό" πολλών, μπορεί να κάνει το "σημαντικό" του ενός να φαίνεται ασήμαντο και κάτι τέτοιο μπορεί να έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Η αίσθηση της μοναξιάς και της απαξίας συχνά περνά από την αντίληψη του ατόμου οτι το μόνο σημαντικό είναι ο εαυτός του. Οτιδήποτε μπορεί να μειώσει αυτή την γιγαντιαία σημασία που αποδίδουμε στον εαυτό, ίσως μπορεί να οδηγήσει σε μια αποδοχή αυτού ως ένα κράμα ιδιαιτεροτήτων, δυνατοτήτων και περιορισμών, στο οποίο δεν είναι απαραίτητο να επικεντρωνόμαστε σε τόσο μεγάλο βαθμό τελικά. Ακόμη και μια παθητική επικοινωνία συχνά βοηθά να χαμηλώσουμε την ένταση των δυσκολιών μας, πόσο μάλλον μια ενεργητική. Κίνδυνοι; Χιλιάδες. Όπως παντού και όπως πάντοτε. Όσο μεγαλύτερη η δυνατότητα, τόσο μεγαλύτερη και η πιθανότητα. And that works both ways. Μεγαλύτερη πιθανότητα να βρούμε αλήθεια και μεγαλύτερη πιθανότητα να βρούμε ψέμα. Μεγαλύτερη πιθανότητα να βοηθηθούμε και μεγαλύτερη να εκμεταλλευτούμε. Μεγαλύτερο κέρδος και μεγαλύτερη χασούρα.
Το συνεχές είναι αδυσώπητο. Choose sides and...may the Force be with you.

ΕΜΠΙΣΤΕΥΟΜΑΙ ΑΡΑ ΥΠΑΡΧΩ#HUB6301

Fri, 03 Apr 2015 21:47:43 +0000

Οι ανθρώπινες σχέσεις δεν δύναται να ιδωθούν να ανθίζουν μα μήτε να καρποφορούν λίγο αργότερα δίχως να υπάρχει στις ρίζες τους η εμπιστοσύνη , δίχως αυτό το συναίσθημα του οποίου η εγγενής φύση- μιας και επισφαλής- έρχεται σε αντίθεση με το περιεχόμενο του. Ενώ το αίσθημα της εμπιστοσύνης παρέχει ασφάλεια στα πλαίσια μιας ανθρώπινης σχέσης επειδή ταυτόχρονα αποτελεί επένδυση, την τόσο πρωταρχική όσο και επιτακτική στον άνθρωπο, επιφυλάσσει τον κίνδυνο- ενυπάρχει η ανασφάλεια- να διαψευστεί κανείς , να πληγωθεί γιατί εμπιστεύομαι σημαίνει αφήνομαι, αφήνομαι στον άλλο…

Πόσο εύκολο είναι η επιτακτική ανάγκη για διαπροσωπική επαφή να οδηγήσει σε υπέρμετρη εμπιστοσύνη χωρίς λογικά ερείσματα, χωρίς να αρμόζει στο χώρο και στο χρόνο; Και γιατί τόση αδυναμία να αναζητηθεί αυτή η ανθρώπινη αλληλεπίδραση πρόσωπο με πρόσωπο στο τρέχον ρεαλιστικό κοινωνικό πεδίο; <<Μα γιατί το διαδίκτυο είναι ένας εύκολος και άμεσος τρόπος>> θα μου απαντήσει κάποιος. <<Μα αξίζει το ενδεχόμενο ψυχικό κόστος,η τόσο επισφαλής έκθεση του εαυτού για μια διευκόλυνση και μάλιστα ποιοτικά όχι πολλά υποσχόμενη;>> θα αναρωτηθώ ξανά εγώ… Κι αν ακόμα για κάποιον δεν είναι σοβαρά αυτά τα κόστη, αξίζει η απώλεια της βλεμματικής επαφής,των λεπτών αποχρώσεων της φωνής,του χαμόγελου του άλλου για έναν πιθανώς γρήγορο δρόμο;

Digilove ! Μοναξιά ή Επαφή;#hub6301

Sun, 29 Mar 2015 21:33:47 +0000

Αποξένωση ή Επικοινωνία; Μοναξιά ή Επαφή;

Τι είναι τελικά το ίντερνετ και πως έχει αλλάξει τις ανθρώπινες σχέσεις σήμερα; Ζώντας στην ψηφιακή εποχή, παρατηρούμε ότι το παιχνίδι του φλερτ και ο έρωτας αλλάζουν υπόσταση. Οι ίδιοι “παίκτες” αλληλεπιδρούν σε ένα κόσμο μη υπαρκτό φυσικά, πλάθουν το “φαίνεσθαι” ώστε να γίνει “είναι” τους. Ψάχνουν τον έρωτα κοιτώντας μια οθόνη, ερωτεύονται, αστειεύονται και χαμογελούν σε ένα αντικείμενο, έναν υπολογιστή. Περιμένοντας τι; Ένα ηλεκτρονικό σήμα ως μια επιβεβαίωση ότι είναι αποδεκτοί, αρεστοί, ερωτεύσιμοι. Που είναι όμως η άμεση ανθρώπινη επαφή; Και γιατί πολλές φορές σήμερα οι άνθρωποι προτιμούν να φλερτάρουν διαδικτυακά; Τι είναι αυτό που τους φοβίζει; Η απόρριψη; Η έκθεση του εαυτού τους; Ίσως. Αν είναι όμως έτσι, αυτό είναι μια πανανθρώπινη ανάγκη και δεν μπορούμε να πούμε ότι δημιουργήθηκε σήμερα.

Παρόλ’ αυτά, συναισθήματα που πάντα ο άνθρωπος είχε, σήμερα αλλάζουν τρόπο έκφρασης. Είναι τα ίδια αλλά φορούν έναν άλλον μανδύα. Το μανδύα του διαδικτύου, όπου η απόρριψη είναι πιο light και ο έρωτας εικονικός. Από την άλλη όμως οι σχέσεις είναι από μόνες τους εικονικές και ψεύτικες αν οι άνθρωποι δεν έχουν τη διάθεση για γνήσια επικοινωνία. Είτε σε κοινό φυσικά χώρο, είτε στον κόσμο του διαδικτύου, και στα δυο μπορεί να υπάρξει υποκριτική σχέση. Άρα, το διαδίκτυο δεν επηρεάζει το ίδιο το συναίσθημα αλλά τον τρόπο που αυτό εκδηλώνεται. Επίσης, αν τα γνήσια συναισθήματα όντως υπάρχουν, δεν μεταμορφώνονται σε ψεύτικα λόγω της διαδικτυακής επικοινωνίας. Πόσο μάλιστα όταν ο έρωτας δεν μπορεί να εκφραστεί από κοντά ,λόγω απόστασης. Εκεί ο έρωτας ακόμη υπάρχει και δεν τον λερώνει κανένα μέσο.

Πόσο αρκετό μπορεί να είναι όμως σε δυο ανθρώπους να χαμογελούν σε μια οθόνη; Πόσο ικανό είναι αυτό το μέσο που λέγεται ίντερνετ να καλύψει την ανάγκη μας για ένωση; Καθόλου ικανό θα έλεγα. Γι’ αυτό, ας μη μένουμε στις οθόνες φίλοι μου. Γιατί η ζωή είναι έξω, σε έναν κόσμο υπαρκτό που δεν θα μπορέσει ποτέ να αντικατασταθεί επιτυχώς από κανένα avatar και κανένα chat room. </article>
<article>
<h1>Love is in the Net #hub6301</h1>
<p>Sat, 28 Mar 2015 10:37:02 +0000</p>
<content:encoded><div dir= Αλλάζει ο έρωτας στη διαδικτυακή εποχή; Μπορεί ένα τόσο 'βασικό' ανθρώπινο συναίσθημα να αλλάξει με την εισαγωγή στη ζωή μας ενός νέου μέσου; Social Media Profiles, Dating Apps, Avatars, Virtual Reality.. Όσο προχωρά η τεχνολογία τόσο προσπαθεί να οδηγήσει το χρήστη σε μια ενσώματη πραγματικότητα και να εισάγει εξίσου ενσώματα και τον Άλλον. Αυτό δείχνει οτι η βασική, εξελικτικά σταθερή ανθρώπινη ποιότητα γίνεται κατανοητή και χρησιμοποιείται ώστε να αυξηθεί περαιτέρω η χρήση της τεχνολογίας.

Τι είναι ο έρωτας όμως;
Ξεκινώντας από το φλερτ, σε μια προσπάθεια να αποδομήσουμε τα 'βήματα', μπορούμε ίσως να πούμε ότι το φλερτ ξεκινά απο το να δούμε τον Άλλον και να ενδιαφερθούμε για κάποιον λόγο γι' αυτόν. Συνεχίζει σ' έναν αγώνα με την αυτοπεποίθηση μας ώστε να τον προσεγγίσουμε και περνά, τέλος, σε μια προσπάθεια αλληλεπίδρασης με αυτόν, σ' ένα 'παιχνίδι', στο οποίο θα περάσουμε στην επόμενη πίστα αν καταφέρουμε να είμαστε ενδιαφέροντες, να μη πούμε κάτι πολύ λάθος ή περίεργο, να παρουσιάσουμε μια ωραία εικόνα του εαυτού μας, ξέρετε...
Σε καθένα από τα βασικά αυτά βήματα όμως ο καθένας μας είναι διαφορετικός. Άλλοι ενδιαφέρονται για κάποιον που είναι απλά πολύ ελκυστικός, άλλοι για κάποιον με τον οποίο βρίσκονται στην ίδια ομάδα θεάτρου. Ακόμα και εμείς οι ίδιοι σε διαφορετικές περιόδους της ζωής μας ενδιαφερόμαστε για διαφορετικούς ανθρώπους, έχουμε διαφορετικά επιπέδα αυτοπεποίθησης για διαφορετικούς τομείς της ζωής μας (διαφορετική αν έχω χάσει 5 κιλά και διαφορετική αν έχω διαβάσει 10 πολύ ενδιαφέροντα βιβλία) και θα μιλήσουμε και θα παρουσιαστούμε διαφορετικά, σύμφωνα και με τα δύο παραπάνω βήματα.
Ήδη αρχίζει να μοιάζει κάπως πολύπλοκο το σχήμα. Ας προσθέσουμε τώρα και το διαδίκτυο.

α) Πώς βλέπω τον Άλλον; Πόσα βλέπω για τον Άλλον; Κοιτάω τις φωτογραφίες του, τα ενδιαφέροντα του, τι ομάδα είναι, σε τι εκδηλώσεις πάει, τι βιβλία διαβάζει, ποιός δείχνει να είναι. Μ' αρέσει ή όχι τελικά; Και σε αυτή τη περίπτωση, το ποίος θα μ' αρέσει και γιατί είναι καθαρά προσωπικό θέμα, όμως εδώ κρατάω στο χέρι μου ένα πολύ μεγάλο μέρος πληροφορίας, συχνά διανοητικοποιημένης πληροφορίας. Αν από αυτά που βλέπω πιστεύω οτι μου αρέσει και οτι μπορώ να τον φλερτάρω (he 's not out of my league), προχωρώ στο β.
β) Πόσο διαφορετικός είναι ο ψηφιακός μου εαυτός από τον πραγματικό μου; Όλοι δείχνουμε μια πλευρά του εαυτού μας, μια ωραιοποιημένη εικόνα. Κρυφοκοιτάμε το προφιλ μας και φουσκώνουμε με περηφάνεια. Το διαδίκτυο μπορεί να αυξομειώσει την αυτοπεποίηθηση μας, βελτιώνοντας την ή και καταποντίζοντας την (το "persistence" του διαδικτύου μπορεί να είναι πολύ σκληρό άλλωστε). Παραθέτω κάποια αποσπάσματα από το βιβλίο "Συνδεδεμένοι" των Christakis & Fowler (σ.344-5).

"Οι συμμετέχοντες στους οποίους εκχωρήθηκαν ελκυστικοί ψηφιακοί χαρακτήρες κράτησαν μια πολύ μικρότερη διαπροσωπική απόσταση απ' ό,τι εκείνοι που είχαν πιο απλούς χαρακτήρες: τα ελκυστικά άβαταρ πλησίασαν στο ένα μέτρο τους άλλους, ενώ τα λιγότερο ελκυστικά δεν πέρασαν τα δύο μέτρα. Οι χειριστές των ελκυστικών άβαταρ έδειχναν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και με άλλους τρόπους, όπως μεγαλύτερη διάθεση να μιλήσουν για τον εαυτό τους. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι απέκτησαν μια αυτοπεποίθηση που συμβάδιζε με το πόσο ελκυστικοί ήταν οι ψηφιακοί χαρακτήρες τους παρά με το πόσο ελκυστικοί ήταν πραγματικά οι ίδιοι"
"Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός οτι οι αλληλεπιδράσεις στον εικονικό κόσμο μπορούν να συνεχιστούν στον πραγματικό κόσμο. Αφότου έπαιξαν το παιχνίδι με τα εκχωρημένα άβαταρ, αυτοί με τα ελκυστικά άβαταρ έδειξαν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και στον πραγματικό κόσμο".1

γ) Συνδυάζοντας λοιπόν τα α και τα β, τις πληροφορίες για τον Άλλον και τον ωραιοποιημένο, γεμάτο αυτοπεποίθηση εαυτό μου, προχωρώ. Όπως και στη πραγματική ζωή, προσπαθώ να εντυπωσιάσω, να έλξω, να δείξω οτι είμαι ο ιδανικός σύντροφος (άλλα είδη χτυπούν τα φτερά τους, εγώ λέω ανέκδοτα). Η διαφορά εδώ είναι αφενώς στα μεγέθη τόσο της πληροφορίας (για τον άλλον) όσο και της ωραιοποίησης (του εαυτού μου και του άλλου) και αφετέρου, στο οτι χάνω όλο το εξωλεκτικό κομμάτι της αλληλεπίδρασης και το παιχνίδι γίνεται περισσότερο διανοητικό. Δε προσπαθώ να εντυπωσιάσω με το γέλιο μου, αλλά με τη παράθεση-ενός-αστεϊσμού, δε δείχνω τον ενθουσιασμό μου με τις κινήσεις μου, αλλά με τη παράθεση περισσότερης πληροφορίας. Ο Λόγος αντικαθιστά την Πράξιν, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό (όλα τα εμοτικονς του κόσμου προσπαθούν να περιορίσουν άλλωστε τον Λόγο, μα του κάκου).

Οκ, νομίζω το αποδείξαμε. Flirt is really complicated. Αλλά τι γίνεται με τον έρωτα; Μπορεί ο έρωτας να μείνει στο διαδικτυακό περιβάλλον; Στη σακούλα;

Οχι, η γνώμη μου είναι πως οχι. Η ανθρώπινη επαφή δε μπορεί να αντικατασταθεί. Το πόσο χρόνο θα πάρει να μεταφερθεί ένα διαδικτυακό φλερτ στον πραγματικό κόσμο εξαρτάται απο πολλά, αλλά με μαθηματική βεβαιότητα η μετάβαση αυτή θα γίνει. Κάτι τέτοιο γίνεται εμφανές και απο περιπτώσεις διαδικτυακής "μοιχείας". Για παράδειγμα, η Ειμι Τέιλορ, η οποία έπιασε τον άντρα της να συνεβρίσκεται ερωτικά με ένα άβαταρ κατά τη διάρκεια ενός διαδικτυακού παιχνιδιού, κατέθεσε αίτηση διαζυγίου με αιτιολογία "μοιχείας" (βλ. πάλι "Συνδεδεμένοι", σ.373). Και πολλές άλλες περιπτώσεις διαδικτυακού 'φλερτ' (άνευ άβαταρς, κυρίως μέσω των social media) καταλήγουν σε συγκρούσεις και χωρισμούς. Αυτό δείχνει, κατά τη γνώμη μου, οτι κανείς μας δε πιστεύει πως "ό,τι γίνεται στο διαδίκτυο, μένει στο διαδίκτυο".

Και μετά, τι γίνεται μετά;
Οι ερωτικές σχέσεις είναι περίπλοκες, αυτό το γνωρίζουμε όλοι. Η εξάπλωση του διαδικτύου σίγουρα επιδρά σε αυτές με πολλούς τρόπους. Η ιδιωτικότητα του κάθε ατόμου σε μια σχέση μπορεί να πληγεί, καθώς η τεχνολογία βοηθά στο να είμαστε πάντα "εύκαιροι".

"Σου έστειλα στο facebook, γιατί δεν απάντησες; Δεν είσαι σπίτι; Που είσαι; Γιατί δε μου απαντάς;"

Το διαδίκτυο κατέστησε άχρηστους τους παλιούς ντεντεκτιβ ερωτικών υποθέσεων και φαίνεται να μείωσε δραματικά την πώληση καπαρτινών και τρυπημένων-στο-επίπεδο-των-ματιών εφημεριδών. No need for that anymore! Μείωσε επίσης δραματικά τη χρήση του ταχυδρομείου και των μουτζουρωμένων-από-το-κλάμα επιστολόχαρτων, όπως και τη χρήση του χαρτιού περιτυλίγματος προς όφελος αυτών-των-καφέ-χαρτόκουτων που χρησιμοποιεί κάθε e-shop. Ακόμα και τα μυριάδες χαρτάκια με πληροφορίες που "πρέπει οπωσδήποτε να θυμηθώ να του πω" έχασαν στη μεγάλη μάχη με το copy/paste (Τα δέντρα του Αμαζονίου δηλώνουν πολύ ευχαριστημένα με αυτή την εξέλιξη).

Εν ολίγοις, τα πράγματα μοιάζουν στη βάση τους ίδια. Ζήλεια, επαφή, απόσταση, ενδιαφέρον. Απλώς τώρα φαίνονται όλα πολύ πιο εύκολα, καθώς απέχουν συνήθως μόνο ένα ή λίγα περισσότερα "κλικ". Η ευκολία αυτή δεν είναι ουσιαστική όμως, παρά μοιάζει τελικά να περιπλέκει τα πράγματα και να τα δυσχεραίνει. Οι αισθήσεις, οι ορμόνες και οι δεσμοί μας, ακριβώς όπως και του ανθρώπου του Neanderthal ενεργοποιούνται απο την κίνηση και την αντιμετώπιση εχθρών και δυσκολιών. Κάνοντας τα πράγματα "εύκολα", μπορεί να χάνουμε το ουσιαστικό δέσιμο και, αν αυτό δεν είναι παρόν, τότε είναι που όλα γίνονται πολύ πιο δύσκολα. (Ή όπως περιγράφεται πολύ όμορφα σε κάποιο ελληνικό άσμα "Άμα δε λιώσουμε μαζί πώς θες να γίνουμε ένα;")

Εν κατακλείδι, είναι σημαντικό να θέτουμε τα όρια μας και κυρίως, να μη ξεχνάμε ποτέ το πιο σημαντικό πλήκτρο των ηλεκτρονικών μας συσκευών. "The Off-Button".

ΥΓ. Επειδή σας κούρασα, θα σας βάλω κι ένα χαρωπό τραγουδάκι για εξιλέωση.

1.N. Yee & J. Bailenson, "The Proteus Effect: The Effect of Transformed Self-Representation on Behavior", Human Communication Research 33 (2007): 271-290
2. N. A. Christakis & J.H. Fowler. "Συνδεδεμένοι" Εκδόσεις Κάτοπτρο (2010)

Ενσυναίσθηση: Το χρυσό χάπι κατά του bullying ; #hub6301

Wed, 25 Mar 2015 19:50:24 +0000

Ας μιλήσουμε λοιπόν για το διαδικτυακό bullying, ένα θέμα τόσο επίκαιρο και τόσο σκοτεινό. Με αφορμή το MacGuffin του μαθήματος ξεκινήσαμε μία συζήτηση για ένα θέμα που απασχόλησε και απασχολεί ακόμη την ελληνική κοινωνία. Μπορεί ο εκφοβισμός και ο βασανισμός που υφίσταται το θύμα, να το οδηγήσουν ακόμη και στην αυτοκτονία; Πριν τα πρόσφατα γεγονότα με την αυτοκτονία του φοιτητή στα Γιάννενα, πολλοί ίσως θα το θεωρούσαν ακραίο. Κι όμως, βλέπουμε ότι οι συνέπειες μπορεί να είναι ολέθριες, πράγμα που σημαίνει ότι η κοινωνία οφείλει να παρέμβει δραστικά.

Καθοριστικός είναι ο ρόλος του σχολείου και συγκεκριμένα των εκπαιδευτικών οι οποίοι πέρα από τις γνώσεις, έχουν πρώτα απ’ όλα την ηθική υποχρέωση να καλλιεργούν ηθικές αξίες. Ο ρόλος των εκπαιδευτικών είναι ένα θέμα που μας απασχόλησε αρκετά κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Μιλήσαμε για το burn out που μπορεί να αντιμετωπίζουν με αποτέλεσμα να παραιτούνται από την προσπάθεια για μια βαθύτερη επικοινωνία με τα παιδιά. Στο βίντεο που παρακολουθήσαμε ήταν χαρακτηριστικό το ότι απουσίαζαν οι εκπαιδευτικοί από το χώρο. Η σκέψη που εξέφρασε μία συμφοιτήτριά μου ήταν ότι αν κάποιος επιτηρούσε το χώρο, ο σχολικός εκφοβισμός πιθανόν να περιοριζόταν. Εγώ εν μέρει συμφωνώ με την άποψη αυτή, από την άλλη όμως πιστεύω ότι η επιτήρηση από μόνη της δεν αρκεί για να αποτρέψει τους μαθητές από αυτή τη συμπεριφορά. Ποια είναι λοιπόν η λύση στο φαινόμενο του διαδικτυακού εκφοβισμού; Μπορεί το διαδίκτυο να συμβάλλει στον περιορισμό του; Το ερώτημα παραμένει ανοιχτό.

Αυτό που σκέφτηκα βλέποντας το βίντεο και έπειτα από τη συζήτηση είναι ότι η λέξη ενσυναίσθηση αποτελεί κλειδί στην όλη υπόθεση. Τα παιδιά μαθαίνοντας να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και να συναισθάνονται αυτό που βιώνουν οι υπόλοιποι, αποθαρρύνονται από το να εκφράσουν βίαιη συμπεριφορά. Με το νιώσουν συναισθητικά το πόνο του άλλου και να κατανοήσουν τη θέση του, αποδυναμώνεται η επιθετικότητα εναντίον του. Το ερώτημα που προκύπτει στο σημείο αυτό είναι: Είναι όντως τόσο αποτελεσματικό το να μπεις “στα παπούτσια” του άλλου; Είναι αυτό αρκετό; Ίσως δεν είναι από μόνο του αρκετό, ούτε υπάρχουν μαγικές λύσεις, θα μπορούσε όμως να είναι μια αρχή… Καλό σας βράδυ :-)

Ο μπούλης σαν μπαμπούλας… #hub6301

Mon, 23 Mar 2015 22:40:29 +0000

Επίκαιρος πάντα, η αυτού μεγαλειότης: Ο εκφοβισμός.

Σχολικός, εξωσχολικός, διαδικτυακός, κοινωνικός, σεξιστικός, μνημονιακός, αντιμνημονιακός, ο εκφοβισμός είναι πάντα παρών. Μορφές αλλάζει, αλλά δεν αλλάζει ποτέ. Κι εμείς ισορροπούμε μεταξύ θυτών και θυμάτων. Έχουμε εκφοβιστεί, εκφοβίζουμε και εκφοβιζόμαστε. Σε τέτοια ισότιμη αναλογία που σε κάνει να αναρωτιέσαι: Υπάρχει τελικά ή αυτο-εξουδετερώνεται; Αν ο ίδιος άνθρωπος είναι εναλλασσόμενα θύτης και θύμα, μήπως τελικά δεν είναι τίποτα από τα δύο; Αν δεχτούμε ότι μεγάλα ποσοστά θυτών έχουν υποστεί εκφοβισμούς και βιαιότητες και τις αναπαράγουν μιμούμενοι ή αμυνόμενοι, αυτό δε συνεπάγεται αμέσως ότι τις εξουδετερώνουν;

Δίνουμε – για παράδειγμα – στην ηθική μια “ουδέτερη” χροιά και πολώνουμε τους χαρακτήρες σε ηθικούς και ανήθικους.

Δίνουμε στο φύλο “ουδέτερη” χροιά και πολώνουμε σε άνδρες και γυναίκες.

Δίνουμε στην πολιτική “ουδέτερη” χροιά και πολώνουμε σε αριστερούς και δεξιούς.

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις δεχόμαστε πως οι πόλοι αλληλο-αναιρούνται, κάτι που συνεπάγεται ότι δεν μπορεί κανείς να είναι ηθικός και ανήθικος, αριστερός και δεξιός, άνδρας και γυναίκα. Ή τουλάχιστον όχι χωρίς κόστος.

Στον εκφοβισμό ο παραπάνω κανόνας δεν εφαρμόζει. Θύτες και θύματα ταυτίζονται και αλληλοεξουδετερώνονται. Γι’αυτό και η λέξη δεν μπορεί να πάρει “ουδέτερη” χροιά αλλά ούτε και να αποστιγματιστεί. Γιατί είναι οι χαρακτήρες της ουδετεροποιημένοι. Κάτι που σε κάνει να σκέφτεσαι: Ο όρος σαν όρος ή – αν θέλετε – το φαινόμενο σαν φαινόμενο έχει υπόσταση εξ’αρχής;

bullying στο σχολείο και διαδίκτυο #hub6301

Sat, 21 Mar 2015 21:12:13 +0000

Το bullying ταλαιπωρεί για καιρό τις κοινωνίες και ιδιαίτερα τα θύματα του. Τα τελευταία δεν έχουν πολλές επιλογές αντίδρασης. Το να εναντιωθούν ανυπεράσπιστα, ολομόναχα σε μία παρέα “νταήδων” είναι πράγμα δύσκολο, να ενημερώσουν τους καθηγητές τους παραδείγματος χάρη ή τους γονείς τους θα χαρακτηριστεί ως ρουφιανιά από τους υπόλοιπους μαθητές, να προσπαθήσουν και να ανοίξουν μόνα τους μία συζήτηση με την παρέα των “νταήδων” κατά την διάρκεια της επίθεσης σχεδόν ανέφικτο. Έτσι, η σιωπή με σκυμμένο το κεφάλι και η υπομονή μέχρι να σταματήσουν οι νταήδες είναι μονόδρομος.

Ο εκφοβισμός μπορεί να έχει πολλές μορφές. Λεκτικός εκφοβισμός, όταν κοροιδεύουν άμεσα το θύμα για την εμφάνιση του, για τις επιδόσεις του στα μαθήματα, έμμεσος εκφοβισμός χρησιμοποιώντας τρίτους, όπως όταν διαδίδουν φήμες και ντροπιαστικές ιστορίες για το θύμα και φυσικά σωματικός εκφοβισμός, όταν του ασκούν σωματική βία, τον χτυπούν, τον φτύνουν. Οι επιπτώσεις είναι εξίσου ποικίλες. Το θύμα να γίνει πιο εσωστρεφές, αντικοινωνικό, να δυσκολεύεται να συνάψει σχέσεις, να κάνει φιλίες, να βρει ταίρι, να θυμάται τα σχολικά του χρόνια με απογοήτευση ως χρόνια χαμένα γεμάτα πληγές. Οι πληγές μπορεί να είναι είτε ψυχικές είτε σωματικές που μπορούν να οδηγήσουν στον θάνατο, σε μία δολοφονία, σε μία αυτοκτονία..

Το bullying ζει και αναπτύσσεται με την έλλειψη παιδείας των μαθητών, των δασκάλων και της κοινωνίας. Το πρότυπο του “ισχυρού” , του “δυνατού” του “δημοφιλούς” υπάρχει και μέσα στην σχολική κοινότητα όπως και στον “έξω κόσμο”. Απλά στην ίδια την κοινωνία την συναντάμε πιο συχνά στο επαγγελματικό πλαίσιο όπου ένας διευθυντής, ένα αφεντικό θα εκμεταλλευτεί, θα υποτιμήσει το “υπαλληλάκι” του και φυσικά οι περισσότεροι θαυμάζουν αυτό το αφεντικό λόγω της υψηλής του κοινωνικής του θέσης και πολλοί θα ήθελαν να είχαν την θέση του ενώ στο σχολείο βλέπουμε την όλη διαδικασία λίγο πιο απλά όπου πάλι όμως ο ισχυρός, ο δημοφιλής μαθητής θα φερθεί άσχημα στον αδύναμο και θα έχει το σεβασμό των υπολοίπων. Όταν μιλάμε για το σχολείο δεν θα πρέπει να παραλείψουμε τον σημαντικό και διακοσμητικό ρόλο των δασκάλων, όπου των περισσοτέρων από αυτούς το μοναδικό τους μέλημα είναι η διδασκαλία του μαθήματος τους, αδιαφορώντας για την συμπεριφορά των μαθητών. Δεν μπορούμε βέβαια να τους κατηγορήσουμε ολοκληρωτικά γιατί άλλωστε γι΄αυτό πληρώνονται και όχι για να φτιάξουν σωστούς ανθρώπους. Δεν έχουν εκπαιδευτεί για αυτό, δεν τους έχει ζητηθεί και δεν τους αφορά εκτός από ελάχιστους που το βλέπουν παντελώς ανθρωπιστικά.

Και σε αυτό το σημείο τίθεται το ερώτημα: το ίντερνετ, τα social media αυξάνουν τον σχολικό εκφοβισμό; Η απάντησή μου είναι και ναι και όχι. Ναι γιατί αποτυπώνεται πχ στο facebook η σχολική πραγματικότητα. Τα προφίλ των διάσημων νταήδων έχουν περισσότερα λάικ, σχόλια, δημοσιεύσεις, ενώ των ανίσχυρων όχι. Έπειτα, μία φωτογραφία, μία δημοσίευση ενός θύματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί πιο εύκολα κακοπροαίρετα από τους “μπούληδες” και να διαδοθεί με ένα απλό κλικ σε ένα μεγάλο κοινό.Επιπλέον μπορούν να του κάνουν και μία ηλεκτρονική επίθεση και να προσπαθήσουν να χακάρουν παραδείγματος χάρη το email του. Όσον αφορά το “’όχι” , μέσω του διαδικτύου μπορεί να υπάρξει μία υποστήριξη και επικοινωνία του θύματος με άλλους μαθητές μου θα συμπάσχουν, θα του πουν πχ οτι νιώθουν άσχημα με αυτό που γίνεται κλπ και θα βρει την στήριξη με αυτόν τον τρόπο από μαθητές που διστάζουν εκείνη την ώρα να τον υπερασπιστούν επειδή φοβούνται τις επιπτώσεις. Έτσι το θύμα θα ενδυναμωθεί, και ίσως δημιουργήσει μικρές κοινότητες και φιλίες με άτομα που είναι και εκείνα θύματα εκφοβισμού. Με αυτόν τον τρόπο κοινωνικοποιείται, δεν νιώθει πια μόνος και έχει πια “συντρόφους” σε μία μελλοντική επίθεση. Επιπλέον, μέσω του διαδικτύου, των σελιδών, των χορηγούμενων δημοσιεύσεων ορισμένων ομάδων στο facebook κυκλοφορούν πολλά βίντεο αντιρατσιστικά , κατά του bullying μπροστά στην οθόνη των νταήδων που μπορεί να τους ευαισθητοποιήσει κάποιο από αυτά.

Η αντιμετώπιση του bullying είναι δύσκολη και σίγουρα για να είναι αποτελεσματική χρειάζεται να είναι συνδυαστική. Η ενημέρωση, η παιδεία, οι ικανοί καθηγητές, οι προσγειωμένοι γονείς που ενδιαφέρονται για το παιδί τους και η αλλαγή της νοοτροπία της κοινωνίας θα συμβάλλουν σίγουρα ικανοποιητικά στο περιορισμό του.

Bullying: Ένα απαίσιο δέντρο ενός γιγαντιαίου δάσους. #hub6301

Sat, 21 Mar 2015 17:42:10 +0000

Τα τραγικά γεγονότα προκαλούν συχνά μια υπερδραστηριότητα γύρω τους.
Ψάχνουμε τη "ρίζα του κακού". Ευτυχώς έστω, δεν είμαστε απ' τους ανθρώπους που ψάχνουν να ξεριζώσουν τους "κακούς".
Και πάμε πίσω. Σε κάθε θέμα, σε κάθε πρόβλημα επιστρέφουμε πάντα πίσω. Στην αρχή. Στο παρελθόν. Στη ρίζα.

Οικογένεια.
Σχολείο.
Repeat.

-Και τι πρέπει να κάνουμε?
-Πρέπει να αλλάξουμε..

Να αλλάξουμε. Ν' αλλάξουμε. Ναλλάξουμε. Ναλάξουμε. Νααξομε. Ναξομε. Ναμε. Ναμαι. Να 'μαι. Να, είμαι. Είμαι, να. Είμαι εδώ. Είμαι παιδί. ΕΙΜΑΙ ΠΑΙΔΙ. Το θυμόμαστε ποτέ ?

Εγώ ήμουν παιδί. Θυμάμαι να ήμουν παιδί. Θυμάμαι? Επιτρέπω στον εαυτό μου να θυμηθώ πως ήμουν κάποτε παιδί? Επιτρέπω να θυμηθώ πόσο πόνεσα όταν δε με αγκάλιασαν? Πόσο έκλαψα όταν με τιμώρησε η δασκάλα? Πόσο με πείραζε που δε με διάλεγαν στο ποδόσφαιρο? Μου επιτρέπω να θυμάμαι?

Εγώ είμαι παιδί. Είμαι? Είμαι παιδί? Νιώθω? Αφήνω ? Μου επιτρέπω να πονάω ακόμη όταν δε με αγκαλιάζουν? Όταν με τιμωρούν, όταν δε με επιλέγουν? Μου επιτρέπω να ονειρεύομαι, να χαίρομαι και να παίζω? Μου επιτρέπω να γελάω και να τρέχω, να δημιουργώ? Βιώνω? Αφήνομαι?

Εσύ είσαι παιδί. Εσύ. Εσύ κι εγώ. Εσύ κι εγώ, εμείς μαζί. Μαζί. Μου επιτρέπεις να σ' ακουμπήσω? Είναι ωραία. Ακούμπησε με κι εσύ. Θές να παίξουμε? Τι? Δεν έχουμε παιχνίδια? Δε πειράζει, είμαστε παιδιά, έχουμε φαντασία! Θες να φανταστούμε? Θες να οραματιστούμε? Έλα, πιάσε μου το χέρι, θέλω να σου δείξω τον κόσμο. Δε σ' αρέσει? Ε, τότε ας τον αλλάξουμε.

Αυτός είναι παιδι.
Όχι.
Αυτός ΉΤΑΝ παιδί. Τώρα δεν είναι. Και δε μιλάω μόνο για το θάνατο. Συχνά μια χαρά μοιάζει ο θάνατος για κάποιους ανθρώπους. Τους απελευθερώνει και τους ησυχάζει. Τους άλλους γύρω-γύρω πειράζει συχνά ο θάνατος γιατί τους θυμίζει τι δεν έκαναν για να απελευθερώσουν και να ησυχάσουν τον άνθρωπο αυτόν πρίν χρειαστεί να στραφεί στο θάνατο σαν μόνη λύση. Όχι, δε μιλάω για το θάνατο (Νιώθετε άβολα που λέω συνέχεια τη λέξη θάνατος? Μην ανυσηχείτε, το ίδιο κι εγώ). Δε μιλάω λοιπόν γι' αυτό μόνο. Αν ζούσε ο Βαγγέλης δε θα ήταν παιδί. Πάει αυτό. Έπαψε να νιώθει παιδί εδώ και πολύ καιρό. Ίσως να μην ένιωσε και ποτέ παιδί, όπως ένα σωρό άνθρωποι που δεν τους επιτράπηκε να ζήσουν τη παιδικότητα τους. Όπως ένα παιδί που μεγάλωσε στα ιδρύματα και είδε πρώτη του φορά ένα ολόκληρο αγγούρι στα 9 του χρόνια και δεν ήξερε τι είναι, νόμιζε οτι το αγγούρι είναι μόνο οι μικρές φετούλες που έβλεπε στο πιάτο του τόσα χρόνια.. Κάθε φορά που ένας νέος άνθρωπος παλεύει ή πεθαίνει, ένα σωρό άνθρωποι λένε "Παιδί μου". Βαγγέλη, παιδί μου. Ρωμανέ, παιδί μου κλπ. Επιτρέπουν για λίγο στον εαυτό τους να κοιτάξει τριγύρω τα υπόλοιπα παιδιά που παλεύουν να ζήσουν και να δημιουργήσουν και ίσως να αναλογιστεί για λίγο τι κάνει ο ίδιος για αυτά τα παιδιά. Επιτρέπουν για μια τόσο δα στιγμούλα στον εαυτό τους να σκεφτεί:
Αυτοί είναι παιδιά.

End.of.emotionally.charged.content.

Οι αλλαγές χρειάζεται να είναι βαθειές. Όχι μόνο για το Bullying βέβαια, καθώς υπάρχει ένα ολόκληρο δάσος απο πίσω, μια κουλτούρα και μια κοινωνία πολύ ζόρικη για όλους και αβάσταχτη για πολλούς. Πρέπει να αρχίσουμε να αλλάζουμε, η ανάγκη είναι επιτακτική και όλο και περισσότεροι άνθρωποι φαίνεται να το καταλαβαίνουν αυτό. Πρέπει να επιστρέψουμε σε πιο ουσιαστικούς και συλλογικούς τρόπους ζείν και σχετίζεσθαι, μήπως καταφέρουμε να μη σκοτώσουμε οτιδήποτε είναι ανθρώπινο μέσα μας. Μόνος τρόπος είναι να αναδιαμορφώσουμε την παιδεία.
Να μειώσουμε τον ανταγωνισμό και να βάλουμε τα παιδιά να δουλεύουν μαζί (δε θυμάμαι ΠΟΤΕ στα παιδικά μου χρόνια να με παρώθησε κάποιος δάσκαλος να δουλέψω μαζί με κάποιον άλλον, η μόνη ομάδικη δραστηριότητά ήταν τα ανταγωνιστικά αθλήματα).
Να ενισχύσουμε τη διαφορετικότητα. Απλά και πρακτικά. Ένα διαολεμένο μπράβο για τα ιδιαίτερα ταλέντα κάθε παιδιού. (Έβλεπα κάποιες εικόνες όπου παιδιά είχαν κάνει ζωγραφίες ή είχαν γράψει κάποια έξυπνα αστεία σε κάποιο σχολικό τεστ που δεν ήξεραν τη σωστή απάντηση. Έβλεπα εκεί κάποιους υπέροχους δασκάλους που σχολίαζαν θετικά, έγραφαν χιουμοριστικές απαντήσεις ή συμπλήρωναν αυτές τις ζωγραφίες των παιδιών. Φαντάζομαι το χαμόγελο των παιδιών που θα πήραν αυτή την "απάντηση" στη δημιουργικότητα τους, καθώς θυμάμαι το δικό μου χαμόγελο σε αντίστοιχες καταστάσεις).
Να ελέγξουμε όχι τα παιδιά, αλλά αυτούς που αλληλεπιδρούν με τα παιδιά. Ο -φανταστικός!- κύριος Robinson (https://www.ted.com/talks/ken_robinson_how_to_escape_education_s_death_valley#t-364491) λέει οτι υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να κάνεις κάτι και στο να... χμ... να ΚΑΝΕΙΣ κάτι. Κάνεις, λέει, δίαιτα, αλλά αν δε χάνεις κιλά τότε μάλλον δε τα καταφέρνεις και πολύ να κάνεις δίαιτα. Πολλοί δάσκαλοι λοιπόν, όπως λέει, "are engaged in the act of teaching but not actually fulfilling it". Δε χρειαζόμαστε τέτοιους ανθρώπους, υπάρχουν πολύ καλύτερες δουλειές για αυτούς. Αν θέλουν τόσο πολύ παρ' όλαυτα, ας τους μορφώσουμε και γενικώς, ας αυτομορφωθούμε. Ας μιλούν οι εκπαιδευτικοί και μεταξύ τους ΚΑΙ με τα παιδιά (και με τις οικογένειες σαφώς), δημιουργώντας νέες ιδέες και εξετάζοντας παραδείγματα που οδήγησαν σε καλύτερα αποτελέσματα. Το αυτό και για τις οικογένειες. Είναι απαράδεκτο να μη μορφώνουμε τις οικογένειες στις συνέπειες των πράξεων τους στα παιδιά. Εκπαιδευτικοί και ψυχολόγοι, με δημιουργικό διάλογο οφείλουν να βοηθούν τις οικογένειες ώστε να βοηθήσουν τα παιδιά.
Να ερευνήσουμε και να συνθέσουμε και ως ψυχολόγοι, αλλά και ως επιστήμονες -και μη- απο πολλούς διαφορετικούς κλάδους. (Πχ, Άκουσα. α) Για τις ναρκισσιστικές επενδύσεις των γονέων στο παιδί τους που εσωτερικεύονται δημιουργώντας μια -προβληματική- ναρκισσιστική επένδυση του εαυτού. (ψυχαναλυτική σκοπιά), β) Για τις τιμωρητικές επιδράσεις του περιβάλλοντος και τις θετικές ή αρνητικές ενισχύσεις των αλληλεπιδράσεων του ατόμου (συμπεριφορική σκοπιά), γ) Για τη δομή του κοινωνικού ιστού / συστήματος (κοινωνιολογική, αν θέλετε, σκοπιά), κλπ,κλπ,κλπ. Το ίδιο πράγμα είναι όλα, η ίδια ρίζα. Το ότι τα λέμε με διαφορετικούς τρόπους όμως δε βολεύει κανέναν. Προτείνουμε οτι τα παιδιά πρέπει να μάθουν να δουλεύουν μαζί, να αλληλουποστηρίζονται και να βοηθούν το ένα το άλλο ώστε να πάψουν φαινόμενα σαν το bullying. Το παράδειγμα που δίνουμε σαν επιστήμονες δε φαίνεται να είναι και τόσο εξαιρετικό, ε?).

Εν κατακλείδι, ας ξεκινήσουμε απ' το "Εγώ". Κανείς δε μπορεί να προσφέρει τίποτα σε κανέναν, αν δε προσφέρει στον εαυτό του. Παρηγόρησε το παιδί μέσα σου πριν κάνεις παιδιά και πριν αποφασίσεις να "μορφώσεις" παιδιά. Να μάθουμε πρώτα εμείς και να μάθουμε τα παιδιά να λένε "Εσύ" οχι για το αντιθέσουν στο Εγώ, αλλά για συμπληρώσουν το Εγώ (ή μάλλον συγνώμη, τα παιδιά το ξέρουν ήδη αυτό, οπότε να μάθουμε εμείς να το κάνουμε και να σταματήσουμε να μαθαίνουμε στα παιδιά να κάνουν το αντίθετο). Και όλοι μαζί να μάθουμε να λέμε "Αυτοί", κοιτώντας πάντοτε γύρω μας με αγάπη και κατανόηση τις ανάγκες των άλλων. Είναι μακρύς ο δρόμος, αλλά μπορούμε να τον διανύσουμε αν πράγματι το θέλουμε.

ΥΓ. Όσο για το διαδίκτυο, απλά πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες και από τις δύο πλευρές. Δυνατότητες για να βελτιώσουμε και δυνατότητες για να χειροτερέψουμε τα πράγματα. Όσοι γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές μπορούν να αλληλεπιδράσουν με το "σωστό" τρόπο, θα χρησιμοποιήσουν θετικά και εξαιρετικά τις δυνατότητες που προσφέρει ο ιστός. Σε αντίθετη περίπτωση, αν προσθέσουμε τα χαρακτηριστικά του διαδικτύου στους "λανθασμένους" τρόπους αλληλεπίδρασης, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι καταστροφικά.
ΥΓ2. Για μια νότα ελπίδας, το παιδάκι με το αγγούρι είναι πραγματική ιστορία. Ένα ζευγάρι υπέροχων ανθρώπων όμως το πήρε σπίτι του, μετά από γιγάντια μάχη με το γραφειοκρατικό τέρας, δίνοντας του πίσω τη χαμένη του παιδικότητα.

Διαδίκτυο: Η ανθρώπινη επικοινωνία σε λάθος μονοπάτια;#hub6301

Wed, 18 Mar 2015 17:26:57 +0000

Και κάπως έτσι λοιπόν το πρώτο μας ταξίδι ξεκινά…, καθισμένοι κυκλικά στη μικρή αυτή αίθουσα με τη ζεστή ατμόσφαιρα, είδαμε το πρώτο μας βίντεο. Το βίντεο αναφερόταν στους κινδύνους του διαδικτύου τονίζοντας τις αρνητικές συνέπειες που προκύπτουν από την άκριτη χρήση του. Τοποθετημένο σε ένα παντοπωλείο που πουλά ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί , το διαδίκτυο ως μεταφορά εμφανίζεται απειλητικό, επικίνδυνο, ύπουλο και έτοιμο να εξυπηρετήσει τους πελάτες του ζητώντας πάντα ένα αντίτιμο, φυσικά. Η ιδιωτική ζωή, τα προσωπικά δεδομένα, οι διαδικτυακές συναλλαγές, το σεξ και η φιλία, η υγεία και η εικόνα του σώματος… Όλα θέματα επίκαιρα, στενά συνδεδεμένα με το ίντερνετ που τόσο φοβόμαστε, τόσο αγαπάμε, τόσο χρειαζόμαστε.. Μπορεί άραγε ένα μήνυμα να πείσει κινδυνολογώντας με αυτό τον τρόπο; Ένα συναίσθημα άγχους και ένα σφίξιμο στο στομάχι όταν ένας μεσήλικας άντρας ζητά να βρει νεαρά παιδιά καταχωρώντας στο ίντερνετ το όνομα του ως Μαρία 15. Ταυτόχρονα, ένα αμυδρό αίσθημα ελπίδας, όταν έπειτα το μικρό κοριτσάκι απορρίπτει το απειλητικό αυτό μέσο και φεύγει χωρίς να πέσει στην παγίδα. Ακόμη όμως κι αν αυτό το κοριτσάκι απομακρύνθηκε από τους κινδύνους που αδημονούσαν, κατά πόσο άραγε αυτό το περιστατικό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Και από την άλλη, ποια είναι η λύση σε αυτό το φαινόμενο, παρουσιαζόμενο ως αδιέξοδο; Απομάκρυνση από το διαδίκτυο και τη χρήση του; Ή εκπαίδευση πάνω στους ορθούς τρόπους χρήσης ; Πολλά ερωτήματα, πολλά μυαλά να σκέφτονται ταυτόχρονα σε ένα μικρό χώρο όπου χωρούν όμως πολλές ιδέες. Το βίντεο αυτό μας προβλημάτισε και μας έβαλε σε διαδικασία σκέψης. Το facebook και ο ρόλος του πρωταγωνίστησε ξανά στη συζήτηση. Οι απόψεις διίστανται και τα πρόσωπά μας σκεπτικά να αναρωτιούνται ποια είναι τελικά τα όρια σε όλο αυτό; Παίρνοντας το λόγο μίλησα για ένα συναίσθημα που το facebook μου έχει προκαλέσει κατά καιρούς. ΚΑΤΑΙΓΙΣΜΟΣ! από ειδήσεις, νέες τάσεις, εκδηλώσεις, συναντήσεις, διακοπές, ατάκες, γνώμες και πολλά άλλα 500 και φίλων συσσωρευμένα σε μία οθόνη. Τι είπαν, τι έκαναν, που πήγαν, με ποιους, γιατί, πως πέρασαν, πως γύρισαν, πως ήρθαν, που θα πάνε….. ΗΣΥΧΙΑ παρακαλώ! Και κει ακριβώς έρχεται το ερώτημα γιατί να πρέπει να τα ξέρω εγώ όλα αυτά; για όλους αυτούς; ποιοι είναι; και γιατί να έχω τόσες πληροφορίες για τη ζωή τους; Ποιος θεός μας έπεισε να είμαστε τόσο γενναιόδωροι με αυτά που κοινοποιούμε στο ευρύ κοινό; Πως τα κατάφερε να θέλουμε από μόνοι μας να εκχωρούμε αυτή την ιδιωτικότητα; Η μάλλον ποια ΑΝΑΓΚΗ μας, μας κάνει τόσο άμεσους σε ένα τόσο έμμεσο δίκτυο; Μόνο με ερωτήματα μπορούν να προσεγγιστούν αυτά τα ζητήματα, συνεχή ερωτήματα… Δεν ξέρω πως ακριβώς λειτουργεί ηλεκτρονικά αυτό το μέσο που λέγεται διαδίκτυο, αυτό που ξέρω όμως είναι ότι αυτό που το τροφοδοτεί, αυτό που του δίνει ζωή και ύπαρξη είναι η παναθρώπινη ανάγκη για επικοινωνία, μια επικοινωνία που μάλλον ψάχνουμε σε λάθος μονοπάτια… ή ίσως και όχι…Καλό μας βράδυ!

Παντοπωλείο #hub6301

Mon, 16 Mar 2015 01:48:18 +0000

Όλοι γνωρίζουμε τους κινδύνους που έχει το διαδίκτυο. Εθισμός, παιδοφιλία , hacking, έκθεση προσωπικών δεδομένων που ίσως χρησιμοποιηθούν από κακοπροαίρετους, εικονικές φιλίες. Φυσικά όλα αυτά ισχύουν στην πραγματικότητα και ο καθένας έχει να αφηγηθεί από μία ιστορία φίλου ή φίλου ενός γνωστού του, ενός συγγενή που έχουν συναντήσει κάτι από αυτά. Και ναι! Είναι γεγονός! Όπως έδειξε και το προβαλλόμενο βίντεο στην τελευταία συνάντηση, υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάποιος γονέας παραδείγματος χάρη μπορεί να τρομοκρατηθεί από όλους αυτούς τους κινδύνους που παραμονεύουν πίσω από ένα λανθασμένο κλικ, μία λανθασμένη στιγμή.

Από την άλλη όλοι γνωρίζουμε κάποια από τα οφέλη του. Αντί να παραθέσω ορισμένα πλεονεκτήματα του, θα ήθελα να θέσω έναν προβληματισμό.Τον τελευταίο καιρό δεν παρατηρείτε μία έντονη προκατάληψη σχετικά με το ίντερνετ; Δεν σας έχει τύχει μέχρι και η ηλικιωμένη σας γιαγιά ή θεία να γνωρίζει τους περιβόητους κινδύνους του διαδικτύου; Προσωπικά αυτή η μεγάλη προβολή των κινδύνων με έχει βάλει σε σκέψεις. Αν θεωρήσουμε ότι η τηλεόραση είναι ο βασικός “ανταγωνιστής” του διαδικτύου γιατί δεν έχει ξεκινήσει ποτέ μία τέτοια εκτεταμένη προπαγάνδα; Καθώς οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι με τα πρότυπα που προβάλλει και αυτή έχει οδηγήσει σε θανάτους και σε κακές και βλαβερές συμπεριφορές.Δύο παραδείγματα αυτών είναι τα υλιστικά και καταναλωτικά πρότυπα που απομακρύνουν τον άνθρωπο από την ευδαιμονία και τον οδηγούν σε έναν συνεχή αγώνα απόκτησης χρημάτων και αγαθών καθώς και πρότυπα ανορεξικών μοντέλων που τα κοριτσάκια ακολουθώντας τα έχουν οδηγηθεί να πεθαίνουν στις κλινικές.Η ηλικιωμένη γιαγιά πάντως είναι ενημερωμένη μόνο για τους διαδικτυακούς κινδύνους..

Η τηλεόραση όπως και το ίντερνετ μας παρέχονται δωρεάν επειδή βγάζουν τα έξοδα τους μέσω και των διαφημιστών. Η διαφορά τους είναι ότι στην τηλεόραση μπορούν να παίζουν μόνο μεγάλα bujets ενώ στο ίντερνετ είναι πολύ πιο οικονομικά, δίνοντας την ευκαιρία σε μικρές επιχειρήσεις να διαφημιστούν και να ανεβάσουν τις πωλήσεις τους πράγμα που φυσικά δεν συμφέρει τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων. Έτσι ενώ στην τηλεόραση η διαφημιστική καμπάνια κοστίζει μερικές χιλιάδες ευρώ στο διαδίκτυο, στα social media παραδείγματος χάρη μπορεί να ξεκινήσει από 0,10 ευρώ το κλικ.Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα σε μία νέα και μικρή επιχείρηση να διαφημίζεται σε στοχευμένο κοινό, να μεγαλώνει το πελατολόγιο της και να “κλέβει” κάποιους απ’ τους πελάτες των μεγάλων και πολυεθνικών επιχειρήσεων.

Προσοχή! Δεν ισχυρίζομαι πώς βρήκα τον λόγο για τον οποίο έχει δημιουργηθεί αυτός ο σάλος γύρω από το διαδίκτυο. Ούτε ανέφερα πως το διαδίκτυο είναι παντελώς αθώο και ότι κατηγορείται άδικα. Τα πάντα γύρω μας συνοδεύονται από κινδύνους.. από τα πιο απλά μέχρι τα πιο σύνθετα. Απλώς το διαδίκτυο προσφέρει πολλά και είναι λογικό να έχει και περισσότερους εχθρούς. Και το βασικό “μείον” του είναι ότι πραγματοποιείται ελεύθερη διακίνηση σκέψεων, ιδεών και πληροφοριών. Είναι πιο δύσκολο να ελεγχθεί από πού προέρχεται η “γνώση”, μία “είδηση”. Αυτό για κάποιους είναι αρνητικό.. για άλλους θετικό.. αναλόγως την περίσταση και το θέμα.

Αυτές είναι λοιπόν οι σκέψεις μου σχετικά με το μάθημα της παρασκευής. Με συγχωρείτε για την έκταση. Καλή συνέχεια!

Το μέτρο αβεβαιότητας στην κοινωνία του Σάνον #hub6301

Sat, 14 Mar 2015 21:39:39 +0000

Λέμε πως το διαδίκτυο κρύβει πολλούς κινδύνους.

Με το «κρύβει» τι ακριβώς εννοούμε; Είναι Κάποιος που τους καμουφλάρει ή μήπως είναι θέμα τύχης αν θα πέσουμε σε αυτές τις παγίδες;

Αν αποδεχτούμε αυτές τις μεταφυσικές διαστάσεις, θα πρέπει ή να κάνουμε το σταυρό μας κάθε φορά που ανοίγουμε τον υπολογιστή ή να μην τον ανοίγουμε καθόλου.

Ναι, υπάρχουν κακόβουλοι χρήστες, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για phishing, pharming, hoaxes, ιούς κ.λπ. Η παιδική πορνογραφία δε, αποτελεί το πλέον ανησυχητικό κυβερνοέγκλημα των ημερών.

Δεν μπορεί κανείς νομίζω να εξασφαλίσει μια εκατό τοις εκατό ασφαλή πρόσβαση στο διαδίκτυο. Μπορεί ωστόσο να προστατεύσει σε μεγάλο βαθμό τον υπολογιστή του, τα προσωπικά του δεδομένα και κυρίως την οικογένειά του.

Η ασφαλής πλοήγηση δεν είναι θέμα τύχης, είναι θέμα ενημέρωσης. Δυστυχώς, αυτό που παρατηρώ τον τελευταίο καιρό είναι πως οι σχετικές «εκστρατείες» δεν περιλαμβάνουν τόσο την ενημέρωση όσο την τρομοκράτηση. Ξέρουμε τι συμβαίνει «εκεί έξω». Δεν γνωρίζουμε όμως επαρκώς πώς μπορούμε να προστατευθούμε και απλώς αποφεύγουμε ό,τι μας φαίνεται ύποπτο. Και το «ύποπτο» είναι κάπως ρευστό, δεν είναι;

Λοιπόν, προφανώς δεν δίνουμε διευθύνσεις, κωδικούς, αριθμούς καρτών, τηλέφωνα κ.λπ. Αναφέρουμε παράνομο περιεχόμενο, ενημερώνουμε τα παιδιά για τους κινδύνους γύρω από αγνώστους που ενδέχεται να συναντήσουν στο διαδίκτυο -ΧΩΡΙΣ όμως να τα τρομοκρατούμε- και τα ενθαρρύνουμε να μας μιλάνε όταν εντοπίζουν κάτι ύποπτο ή κάτι που τα έφερε σε δύσκολη θέση.

Πέρα από αντιικά λογισμικά και συμβουλές ειδικών, βέβαια, η προστασία προϋποθέτει και κάποιον…σκεπτικισμό… Αν, για παράδειγμα, εκεί που παρακολουθείς μια ταινία…ρεαλιστικού κινηματογράφου, εμφανιστεί ένα υποτιθέμενο μήνυμα της ελληνικής αστυνομίας, το οποίο σε ενημερώνει ότι το περιεχόμενο του βίντεο είναι παράνομο και σε καλεί να καταθέσεις ως πρόστιμο ένα x ποσό στον τάδε λογαριασμό…ε, μάντεψε τι ΔΕΝ θα κάνεις!

Ωστόσο.

Δεξί κλικ, Άνοιγμα συνδέσμου σε νέα καρτέλα.

Αυτή είναι η πιο κοινή παγίδα. Εθιζόμαστε. Ζούμε μέσα από διαδικτυακές κοινότητες. Επικοινωνούμε, ενημερωνόμαστε, σκοτώνουμε τον ελεύθερο χρόνο μας. Και καλά κάνουμε. Μέχρι να γίνουμε δυσλειτουργικοί. Κατακλυζόμαστε από πληροφορίες τις οποίες δεν έχουμε το χρόνο ούτε να τις επεξεργαστούμε ούτε να τις διασταυρώσουμε. Η μία καρτέλα φέρνει την άλλη και ακόμα κι αν τις κλείσουμε χωρίς να τους αφιερώσουμε τελικά χρόνο, αγχωνόμαστε, γιατί…μόλις απορρίψαμε πληροφορίες… Διαβάζουμε, διαβάζουμε, βλέπουμε μια φωτογραφία, διαβάζουμε λίγο ακόμη, «ξεφυλλίζουμε» ένα άλμπουμ, γράφουμε, στέλνουμε, διαβάζουμε την απάντηση, σχολιάζουμε και πάει λέγοντας μέχρι να πονέσουν τα μάτια μας και να ανακατευτεί το στομάχι μας από το σκρολάρισμα, τις εικόνες και τα χρώματα.

Το διαδίκτυο είναι εξαιρετικό εργαλείο όταν το αξιοποιούμε εκ παραλλήλου, επιπρόσθετα, όταν απλώς διευκολύνει και δεν κυριαρχεί. Και κυρίως όσον αφορά στην επικοινωνία.

Δεν παρατηρούμε πια τον κόσμο, δεν φλερτάρουμε σε πραγματικό χρόνο, δεν ακούμε την κίνηση γύρω μας.

Γιατί δεν ακούμε την κίνηση γύρω μας;

«Of course, seeing gives us a wonderful picture of the world around us, but I wonder how many of you think about hearing as giving us wonderful soundpictures…»

#hub6301 Παντοπωλείον «το ίντερνετ»

Sat, 14 Mar 2015 18:49:08 +0000

https://www.youtube.com/watch?v=ceSUuKMr4xo

Εξαιρετικό βιντεάκι, καλαίσθητη σκηνοθεσία, εξυπνίστικος κιο παραλληλισμός. Σκοπός του, βέβαια, ήταν η ευαισθητοποίηση για τους διαδικτυακούς κινδύνους παιδοφιλίας. Τα κατάφερε; Ιδού το ερώτημα και η ολομέλεια της ομάδας στο χθεσινό μάθημα που έτυχε και να το παρακολουθήσουμε, κατέληξε σε ένα ωραιότατο ‘όχι’. Μάλιστα, κάποιους ακραίους φανατικούς υποστηρικτές και λάτρεις του κυβερνοχώρου (such as moi) τους έφερε σε μία θέση εκνευρισμού, μιας που άντε πάλι να λέμε για το ‘κακό’ το ίντερνετ, τους δαίμονες και τα χτικιά του.

Γεγονός είναι πως όπως και παρόμοιες καμπάνιες αυτού του συναφιού που διακινούν τόσο έντονα συναισθήματα, σε καθίζουν, σε κεντράρουν και σε απειλούν κουνώντας σου το δάχτυλο για τους κινδύνους (βλ. κάπνισμα), καταλήγουν κυρίως να σε κατακλύζουν με τρόμο και να σε οδηγούν σε οριστικές ολιγόλεπτες αποφάσεις όσο θα βγάζεις το modem απ’την μπρίζα, θα κλείνεις παντζούρια, κουρτίνες, φώτα (ή θα πετάς όλα τα πακέτα τσιγάρα, τους αναπτήρες, τα σπίρτα και θα σκαρφίζεσαι διαδρομές να ξεφύγεις απ’τη θέα της διαφήμισης της θεάς που καπνίζει ανηλεώς και παθιασμένα στη γειτονιά σου).

Αλλά το ολιγόλεπτο ήταν λέξη κλειδί στο προαναφερθέν σκηνικό, αφού πόσο θα αντέξεις χωρίς να τσεκάρεις τα inbox, τα mail, τα tweet, το προφίλ στο instagram, στο tinder/grindr, ν’ανανεώσεις το blog σου, να διαβάσεις την πρωινή σου ιντερνετική εφημερίδα με τον ελληνικό καφέ (για κάθε hipsterι που σέβεται τον εαυτόν του)… Πόσο; Κι η απάντηση κείτεται κάπου μεταξύ νυχτερινού ύπνου και πρωινού ξυπνήματος, μιας που άπαξ και είσαι σε κατάσταση συνειδητότητας δίχως το ιντερνέτι δεν γίνεται mademoiselle!

Οπότε για κατακλείδα ας είμαστε συνετοί κι εύστοχοι. Τα καλά του λατρεμένου μας συντρόφου, όπως και τα κακά του γνωστά τα έχουμε πλέον (για το ίντερνετ μιλώ, σε βλέπω…) οπότε δε θα τα χιλιοπώ τα τετριμμένα… Άλλο να ευαισθητοποιείς, να ενημερώνεις, κι άλλο να τρομοκρατείς τον θεατή που καταλήγει βουρκωμένος σε εμβρυακή στάση. Πρότεινε τρόπους προστασίας, ενημέρωσε επαρκώς τους γονείς, μίλα για την ουσία και δείξε εναλλακτικές για την ασφαλή χρήση του. Οι σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων ας γίνουν πιο χρήσιμοι. Ας κινητοποιηθούν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι.

Βαυκαλίζονται οι θεωρητικοί, βαυκαλίζονται στις τέχνες, να βαυκαλίζονται οι ΜΚΟ και το ουσιαστικό, πολύ συγκεκριμένο πρόβλημα απλά θα υφίσταται δημιουργώντας μία αίσθηση run or freeze.

Κουνηθείτε επί του πρακτέου, άνθρωποι.

Παντοπωλείον "Το ωραίο Διαδίκτυον". Ή "Γιατί-γράφω-3-ώρες-τώρα?" #hub6301

Sat, 14 Mar 2015 15:36:04 +0000

Κάθε εφεύρεση κάποιου "εργαλείου" και κάθε πιθανή αλλαγή στις κοινωνικές δομές και σχέσεις, κάθε τι στην πορεία της ιστορίας που μπορεί να ονομάζεται πια "επανάσταση", προκάλεσε στην εποχή του ερωτηματικά και αντιδράσεις.
Πλέον, θεωρούμε δεδομένο (σε κάποιο βαθμό έστω) οτι κάθε "επανάσταση" έφερε πολυποίκιλες αλλαγές στη ζωή, την καθημερινότητα και τις σχέσεις των ανθρώπων, αλλαγές που κανείς δε μπορούσε να είχε προβλέψει και οι οποίες εξυπηρετούσαν πολλούς, αλλά απειλούσαν και κάποιους. Όπως και να 'χει, οι αλλαγές αυτές καθόρισαν το "ποιοί είμαστε", καθόρισαν το πως σκεφτόμαστε, πως δρούμε και πως αλληλεπι-δρούμε, καθόρισαν ακόμη και την ίδια την ανάπτυξη του εγκεφάλου μας.
Η ιδιαιτερότητα της επανάστασης του διαδικτύου είναι απλά το γεγονός οτι "συμβαίνει τώρα". Και, ναι, έχει αλλάξει ήδη πολλά, αλλά το πιθανότερο είναι τελικά να αλλάξει τα πάντα. Τυγχάνει απλά να είμαστε εδώ και να προσπαθούμε να "ακουμπήσουμε" το φαινόμενο και να κάνουμε προβλέψεις γι' αυτό. Τίποτα παραπάνω και τίποτα λιγότερο. Η ιστορία θα αναλάβει τη πραγματική δουλειά.

Παρ' όλα αυτά, και καθώς η κουλτούρα του 21ου αιώνα, το έθος της διανοητικοποίησης και το ιδεώδες του "ελέγχου" μου απαγορεύουν να μη παίξω το ρόλο του κομπάρσου που μου αναλογεί, θα προσπαθήσω να αναπτύξω κάποια ζητήματα που με απασχολούν αναφορικά με τη διαδικτυακή "επανάσταση".

Ένα απο αυτά, το οποίο και περιγράφηκε εξαιρετικά στην ομαδική μας διεργασία, αναφέρεται στις "φοβίες" και στο πως η χρήση του διαδικτύου μπορεί πιθανόν να τις επιτείνει. Το διαδίκτυο μας προσφέρει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε ευκολότερα οτιδήποτε θελήσουμε χωρίς να εκτεθούμε. Η ευκολία αυτή, όσο θεμιτή και αν είναι, μπορεί να δημιουργεί μια προστατευτική "φούσκα" αποφυγής, η οποία να αποτρέπει το άτομο να έρθει αντιμέτωπο με κάποιο φοβικό ερέθισμα ώστε να το "αντιμετωπίσει". Είναι αλήθεια οτι όλοι ερχόμαστε συχνά σε επαφή με κάποιες "άβολες" καταστάσεις στο περιβάλλον. Αντιμετωπίζοντας τις όμως, είναι πιθανότερο να νιώθουμε σταδιακά λιγότερο άβολα ή ακόμη και ευχάριστα όταν ερχόμαστε σε επαφή με αυτές. Μαθαίνουμε. Συχνά με έναν κάπως δύσκολο τρόπο, αλλά μαθαίνουμε. Αν όμως γυρίσουμε πίσω, στην αρχή αυτής της αλυσίδας μάθησης, στις πρώτες επαφές με αυτό το "άβολο", "φοβογόνο", "απειλητικό" (κλπ) ερέθισμα, θα θυμηθούμε εύκολα πόσο άγχος μας προκαλούσε η επαφή με αυτό και κυρίως πόσο θα θέλαμε να το αποφύγουμε! Μη έχοντας επιλογή όμως, το αντιμετωπίσαμε όπως μπορούσαμε, ξεκινώντας αυτόν τον "κυκλο" έκθεσης και μάθησης. Το διαδίκτυο μπορεί να παρεμβαίνει στον κυκλο αυτό, κρατώντας μας "εγκλωβισμένους" στις φοβίες μας και, πιθανά, επιτείνοντας τις. Αν και αυτό μπορεί να αφορά λίγο περισσότερο νεαρά σε ηλικία άτομα, δε περιορίζεται εκεί. Σε περιπτώσεις για παράδειγμα κάποιας ήπιας κοινωνικής φοβίας ή αγοραφοβίας, το άτομο μπορεί να έρθει εύκολα σε επαφή μέσω της οθόνης του υπολογιστή του με κάποια από τα ερεθίσματα που αποφεύγει στη πραγματική του ζωή, διατηρώντας ή και αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό τις φοβίες του.

Σε μια άλλη πλευρά του συνεχούς βέβαια, η προστατευμένη επαφή που το διαδίκτυο μπορεί να προσφέρει, είναι πιθανό να λειτουργήσει και ως "τυράκι" σε μια διαδικασία που προσομοιάζει αυτό που οι συμπεριφοριστές ονομάζουν "σταδιακή απευαισθητοποίηση". Ένα άτομο που φοβάται, ή δεν ενδιαφέρεται, για τις κοινωνικές επαφές παραδείγματος χάριν, μπορεί ίσως μέσω των social media να αρχίσει να επικοινωνεί με άλλα άτομα, "προστατευμένο" από την απόσταση που του προσφέρει το διαδίκτυο. Νιώθοντας όλο και περισσότερο άνετα με αυτές τις επαφές (και ίσως και με κάποια παρέμβαση/καθοδήγηση) μπορεί το άτομο να θελήσει να τις "επεκτείνει" και εκτός του μέσου. Μια τέτοια "υπέρβαση" για ένα άτομο που έχει κάποια έντονη φοβία, μπορεί να είναι πιθανή, καθώς η απομακρυσμένη (διαδικτυακή) επαφή με τα άλλα άτομα μπορεί να μην είναι αρκετή πια για να τον ικανοποιήσει ή καθώς μπορεί απλά η ασφάλεια που νιώθει με αυτά τα άτομα να κάνει την επαφή μαζί τους στο φυσικό κόσμο λιγότερο απειλητική. Με τη σειρά τους, αν αυτές οι "ασφαλείς" επαφές οδηγήσουν σε θετικά συναισθήματα, είναι πιθανό το άτομο να θέλει στη συνέχεια να έρθει σε επαφή και με άλλους ανθρώπους, χωρίς να χρειάζεται πια να νιώθει την ασφάλεια του υπολογιστή του όταν τους γνωρίζει. Και πάλι, μάθηση. Αλλά αλλιώς.

Τέλος, στην εντελώς αντίθετη πλευρά, μπορεί να βρούμε την "τιμωρητική" χρήση του διαδικτύου. Εκεί όπου προηγείται η έκθεση του ατόμου σε μια κατάσταση και όπου η φοβία μπορεί να δημιουργηθεί εκεί που δεν υπήρχε, ως απάντηση στις αρνητικές αντιδράσεις των άλλων ανθρώπων (πχ. βλέπε "Ο αετός πεθαίνει στον αέρα" κλπ από το post της Μαριλίνας στο "Cyber Methods").

Το διαδίκτυο μας αλλάζει αλλά και μας βοηθά. Εν τέλει όμως πρέπει να κρατάμε στο μυαλό μας πάντοτε την εξαιρετικά επιτυχημένη ατάκα που ακούγεται στο video που ανέβασε η Χρυσούλα "The most powerful answer is always the simplest: The off-button"...

Ps. Πολύ πολύ-λογία. Sorry 'bout that.
Ps2. Hmm...Ξαναδιαβάζοντας το σκέφτομαι: That's pretty much what they should call the "Robert Mellon Effect"!

Αρχή του παραμυθιού, καλησπέρα σας. #hub6301

Mon, 09 Mar 2015 14:13:01 +0000

Από την Παρασκευή το απόγευμα έως τώρα σκέφτομαι εξαιρετικά επιφυλακτικά. Κυρίως γιατί ο τρόπος με τον οποίο πρόκειται να γίνει το συγκεκριμένο μάθημα μου είναι τελείως ξένος. Και περίεργος. Όχι καλός ή κακός – δε θα ήθελα να δημιουργήσω στον εγκέφαλό μου αυτοεκπληρούμενες προφητείες – αλλά σίγουρα περίεργος. Τα πρώτα μου εγκεφαλικά κύτταρα συνδέθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να μου δημιουργήσουν ένα αίσθημα άμυνας μπροστά στο νέο-περίεργο-ιδιόμορφο-έξω-από-ό,τι-κουτί-έχω-γνωρίσει-έως-τώρα, τρόπο.

“Δε θέλω να φτιάξω μπλογκ. Αν ήθελα θα το έκανα μόνη μου. Ποιος είσαι εσύ να μου πεις τι να φτιάξω και πότε;”

“Να αναστοχαστώ; Και να σου καταγράψω τον αναστοχασμό μου; Άρα όχι απλά τη σκέψη μου, αλλά τη σκέψη πάνω στη σκέψη μου θέλεις να μάθεις. Αυστηρά προσωπικό μου δεδομένο. Δεν επιθυμώ να τη διατυμπανίσω.”

“Θεωρία να φτιάξουμε είπατε; Θεωρίες έχουμε. Ο καθένας κάμποσες δικές του. Και; Δε θα έπρεπε το διαδίκτυο να μπορεί να μας παρέξει ‘αντικειμενικά’ ή έστω αντικειμενικόμορφα στοιχεία; Θεωρία στη θεωρία και ερώτημα στο ερώτημα εμένα μάλλον δυσφορία μου προκαλεί. Ούτε αυτό το θέλω.”

Τρεις ημέρες μετά ευχαριστώ την ανθρώπινη πρωτοβουλία που αποφάσισε τη διεξαγωγή του συγκεκριμένου μαθήματος με το συγκεκριμένο τρόπο. Γιατί – ας είμαι ειλικρινής – έχοντας ακόμα την ανασφάλεια και την επιφύλαξη της Παρασκευής, μπορώ εν τούτοις να αντιληφθώ ότι τα κύτταρα του εγκεφάλου μου αποφάσισαν να συμμετάσχω σε αυτή την περίεργη διαδικασία έως το τέλος. Ακόμα κι αν δε λειτουργήσει, νιώθω ήδη λίγο λιγότερο κλειστόμυαλη.

Χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί κάνει τσεκ ιν #hub6301

Sat, 07 Mar 2015 18:50:29 +0000

Το διαδίκτυο προσφέρει αμέτρητες δυνατότητες. Σου λύνει τα χέρια. Από ειδήσεις κι επικοινωνία μέχρι συνταγές και την άχρηστη πληροφορία της ημέρας. Οποιαδήποτε στιγμή, αναρίθμητες αλτερνατίβες. Από ένα σημείο και μετά γίνεται ο κόσμος σου, Ο Κόσμος. Ο υπολογιστής είναι η νέα τηλεόραση, με προδιαγραφές για ανυπολόγιστη μακροβιότητα. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή σου χωρίς το σμάρτφοουν ή το λάπτοπ; Όχι. Άντε, το πολύ για μία μέρα, όταν μπουχτίσεις, ίσως να προσπαθήσεις για ένα εικοσιτετράωρο να μείνεις μακριά. Διαφορετικά, στο μετρό, στην καφετέρια, στο σχολείο, στη δουλειά, το βράδυ πριν κοιμηθείς, το πρωί μόλις ξυπνήσεις ή ακόμα ενδέχεται να μην κοιμηθείς και να τη βγάλεις μπροστά από μια οθόνη. Ξέρεις ότι δεν είναι υγιές αυτό, αλλά το κάνεις.

Κι αποφασίζεις αποχή για μερικές ώρες.

Ουφ, σου φάνηκε αιώνας. Μα πώς στο καλό περνούσαν οι ώρες πριν δημιουργήσεις λογαριασμό στο facebook;

Η μνήμη μας φθίνει, γιατί ξέρουμε ότι όλες οι απαντήσεις βρίσκονται κυριολεκτικά στην τσέπη μας. Από τα σκάνδαλα διαφθοράς στη Βραζιλία μέχρι την κόντρα της Βίσση με την κουνιάδα του Νταλάρα. (-πώς τη λένε είπαμε; -κάτσε, θα το γκουγκλάρω και θα σου πω).

Καταιγισμός πληροφοριών. Προλαβαίνεις να τα επεξεργαστείς όλ’ αυτά; ΘΕΛΕΙΣ να τα επεξεργαστείς; Προλαβαίνεις να τα διασταυρώσεις;

Ωστόσο, ας μην είμαστε άδικοι και παρελθοντολάγνοι, πέρα από την εξάρτηση, την αϋπνία και τα hoaxes, το διαδίκτυο έχει και τα καλά του.

Το βασικότερο για μένα είναι η επικοινωνία. Επικοινωνώ = έχω επαφή, συνεννοούμαι, συνδέομαι, μεταδίδω. Επικοινωνώ άρα υπάρχω. Υπάρχουν πράγματα που θες να μοιραστείς, άλλα επώνυμα κι άλλα ανώνυμα. Επίσης, θες να τα σκεφτείς λιγάκι, ξέρεις ότι το «σερβίρισμα» παίζει ρόλο. Τέλος, (μα πώς να αποφύγουμε αυτή την κοινοτοπία), τα γραπτά μένουν.

Και τι αξία έχουν οι σκέψεις αν δεν «επικοινωνούνται»; Σημείωσε μια σκέψη σου σ’ ένα κομμάτι χαρτί. Ένα ημερολόγιο, ένα σημειωματάριο, κάπου τέλος πάντων. Διάβασέ το μετά από μήνες. Σίγουρα σου έχει ήδη συμβεί. Ε, λοιπόν, δεν το είδες με άλλο «μάτι»; Πιθανόν να το θεώρησες ανοησία, ίσως πάλι να προσέθεσες ή να διόρθωσες κάτι. Σαν να συζητάς με τον εαυτό σου. Και πάλι κάτι είχες να πεις. Φαντάσου τι θα προέκυπτε αν έβαζες στο «παιχνίδι» και κάποιον τρίτο.

Κάποιοι ντρέπονται, άλλοι θεωρούν ότι δεν έχουν κάτι καινούργιο να πουν. Νομίζω, όμως, ότι τις λέξεις μόνο φοβόμαστε. Ποιες θα χρησιμοποιήσουμε, πώς και πού και αν θα πουν αυτό που θέλουμε να πουν…τις αντικαθιστούμε, τις περιορίζουμε, τις συνδυάζουμε και έτσι και αλλιώς…

Λοιπόν, δεν καθορίζεται η σκέψη μας από τη γλώσσα. Και ούτε θα ‘πρεπε. Είναι ένα εργαλείο που εξελίσσεται, αλλάζει, ακριβώς επειδή αλλάζει ο τρόπος που σκεφτόμαστε. Δεν προλαβαίνουμε καν να τον παρατηρήσουμε.

Κι εμείς, αντί να λέμε όσο πιο πολλά μπορούμε σε όσο πιο πολλούς μπορούμε, δεσμευόμαστε με ένα προφίλ που έχουμε δημιουργήσει κάπου στο διαδίκτυο, το οποίο λέει τα «καλύτερα» που θα μπορούσε να πει για ‘μας. Στο κεφάλι μας επικρατεί Το Χάος, αλλά αυτό που προέχει είναι να διατηρήσουμε Την Τάξη στο προφίλ μας.

Οπότε άσε το τσεκ ιν. Δε μ’ ενδιαφέρει πού είσαι. Γράψε μου πού θα ήθελες να είσαι. Διαφορετικά, αν περνάς καλά εκεί που ήδη βρίσκεσαι, απλώς άσε κάτω το σμάρφοουν.

Πρώτες, πρώιμες εντυπώσεις#hub6301

Sat, 07 Mar 2015 17:58:53 +0000

Χθες, πήγα πρώτη φορά στο μάθημα επιλογής << Η κουλτούρα του διαδικτύου: κοινωνιοψυχολογικές προσεγγίσεις και εφαρμογές>> με σκοπό να δω περί τίνος πρόκειται, χωρίς συστάσεις και ομολογώ με χαμηλές προσδοκίες( παρόλο που δεν γνώριζα απολύτως τίποτα) σκεπτόμενη πως είναι ένα μάθημα επιλογής από τον τον τελευταίο τομέα (συναφών κοινωνικών επιστημών) που γενικά το κλίμα είναι κάπως ράθυμο… Καθώς, λοιπόν, πήγα κουβαλώντας μια μικρή προκατάληψη εκεί ένιωσα τα πράγματα να αλλάζουν..! Και πως αλλιώς ,αφού συνάντησα ένα μάθημα εξαιρετικά οργανωμένο( μας μοιράστηκαν χαρτιά πριν ξεκινήσουμε με την περιγραφή των αναγκών του μαθήματος- νόμιζα πως ήμουν σε άλλο πανεπιστήμιο-), με ζεστό, φιλικό και πρωτίστως δημιουργικό κλίμα , ένα μάθημα που ΙΣΩΣ υπάρξουν διαλέξεις και εξαιρετικά συνεργατικό καθώς θα γράφουμε όλοι μαζί τις σημειώσεις στις οποίες θα εξεταστούμε στο τέλος( εντάξει, πλέον νόμιζα πως ήμουν σε άλλη χώρα)! Ένα μάθημα στο οποίο καλούμαστε να φτιάξουμε δικό μας ιστολόγιο όπου θα δημοσιεύουμε μετά από κάθε μάθημα τους στοχασμούς μας σχετικά με αυτό (τι πράγμα;). Και κάπως έτσι, βρίσκομαι τώρα εδώ μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή να συμπυκνώνω τις δικές μου σκέψεις για ένα μάθημα που – ξέχασα να σας πω- προσπαθεί να απαθανατίσει το στιγμιότυπο ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου τόπου, αυτόν του διαδικτυακού… Καλή μας αρχή…

Όρια #hub6301

Sat, 07 Mar 2015 11:27:46 +0000

Η οριοθέτηση είναι μια σημαντική λειτουργία που τα άτομα μαθαίνουν μεγαλώνοντας.

Στη διαδικτυακή εποχή τα όρια είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Στη 'διαφανή' (transparent) λειτουργία του κυβερνοχώρου, εναπόκειται στο άτομο να θέσει τους προσωπικούς του περιορισμούς στη χρήση του μέσου. Πασχίζουμε συχνά και με διάφορους τρόπους, να ορίσουμε μια "ιδιωτικότητα", έναν "προσωπικό χώρο", ο οποίος παρότι εκμεταλλεύεται τις παροχές του διαδικτύου, προσπαθεί να αποφύγει και τις παγίδες του.

Χρησιμοποιούμε πολλές στρατηγικές για να επιτύχουμε την οριοθέτηση αυτή της ιδιωτικής μας ζωής ως χρηστών του διαδικτυακού χώρου, αποφεύγοντας παγίδες, χρησιμοποιόντας εργαλεία με συγκεκριμένους τρόπους ή και αρνούμενοι εντελώς τη χρήση κάποιων μέσων ή κάποιας πλευράς αυτών. Ένα ζήτημα όμως που προκύπτει είναι το κατά πόσο η αντίληψη μας είναι "αληθινή". Πόσο αθώα είναι μέσα που θεωρούμε οτι δε προσβάλλουν την ιδιωτικότητα μας? Πόσο άκακα είναι μέσα που πιστεύουμε οτι μας κάνουν να εκτιθέμεθα πέραν των ορίων μας? Απαντήσεις σε ερωτήσεις σαν κι αυτές μπορούν να απαντηθούν μόνο μέσω μιας διαδικασίας δοκιμής-και-σφάλματος στον νέο -σχετικά- κυβερνοχώρο, και μόνο εαν το άτομο καταφέρνει να διατηρεί μια διαρκή κριτική διεργασία στοχασμού πάνω στο μέσο καθ' αυτό και κυρίως στον εαυτό του ως χρήστη του μέσου.

Αυτή η δοκιμή και μάθηση μέσω σφαλμάτων εντός του διαδικτύου είναι αντίστοιχη με αυτή που πραγματοποιείται στον πραγματικό κόσμο ή είναι τελικά περισσότερο επίπονη? Για τα νέα άτομα, τα οποία πιθανόν κάνουν πολλές από τις πρώτες δοκιμές-και-σφάλματα της ζωής τους εντός αυτού του μέσου, η ωρίμανση που συνεπάγεται αυτή η διεργασία είναι πιθανόν να είναι βιαιότερη ? Και τέλος, τι είναι αυτό που μας κάνει τελικά να βάζουμε τα όρια μας σε ένα σημείο πάνω στο συνεχές της χρήσης του κυβερνοχώρου και όχι σε κάποιο άλλο και ποιά στοιχεία του μέσου αυξομειώνουν τη θέση του σημείου αυτού ?

Η κουλτούρα του διαδικτύου, 1η γνωριμία με τον κόσμο των blog #hub6301

Sat, 07 Mar 2015 00:13:29 +0000

Σήμερα ήταν η πρώτη φορά που δημιούργησα blog στα πλαίσια του μαθήματος “Η κουλτούρα του διαδικτύου”. Θέλησα να παρακολουθήσω αυτό το μάθημα από περιέργεια να μάθω περισσότερα για τον αχανή κόσμο του διαδικτύου και για τις εφαρμογές του στην καθημερινή ζωή και ειδικότερα στον τομέα της ψυχολογίας. Γι’αυτό το λόγο εντυπωσιάστηκα όταν ο καθηγητής μας είπε ότι έχει συνδυάσει πληροφορική και ψυχολογία στις σπουδές του. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον και διαδραστικό βρήκα τον τρόπο που θα γίνεται το μάθημα. Η αίθουσα αυτή και το ότι καθόμασταν κάπως κυκλικά θεωρώ ότι δημιουργεί κλίμα οικειότητας και προάγει την ισότιμη συμμετοχή φοιτητών και καθηγητή. Ένιωσα ότι το μάθημα αυτό ξεφεύγει από τα συνηθισμένα- καθιερωμένα πλαίσια διδασκαλίας που τόσο έχουμε βαρεθεί και ότι πρόκειται περισσότερο για ένα μοίρασμα, για μία συμμετοχική εμπειρία με στόχο να ταξιδέψουμε στον κόσμο του διαδικτύου και να μάθουμε πως εμπλέκεται με την επιστήμη μας. Ενθουσιάστηκα διότι τα θέματα που αναφέρθηκαν στη συνοπτική παρουσίαση του μαθήματος μου φάνηκαν εξαιρετικά ενδιαφέροντα και επίσης ένιωσα ότι θα αναδειχτούν πολύ εποικοδομητικές συζητήσεις και προβληματισμοί. Ήδη από το πρώτο μάθημα τέθηκαν ερωτήματα όπως ” Ποιος θα βλέπει αυτά που θα γράφουμε στο blog ; ” και ” Μέχρι ποιο σημείο ανοιγόμαστε σε κείμενα τα οποία θα βρίσκονται σε δημόσια θέα; “. Τα ερωτήματα αυτά έθεσαν τις βάσεις για μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση αναφορικά με το απόρρητο και τη δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο. Η συζήτηση αυτή αν και σύντομη μου γέννησε πολλά ερωτήματα, τα οποία θα ήθελα πολύ να συζητήσω λεπτομερέστερα με τους υπολοίπους, να ακούσω τη δική τους οπτική και να μοιραστώ και τη δική μου άποψη. Αυτό που παρατήρησα έντονα είναι ότι σχεδόν συνέχεια μου γεννιόταν κάποιο ερώτημα για το οποίο ήθελα να εκφράσω τη γνώμη μου και να μοιραστώ τη δική μου εμπειρία. Λόγω του ότι ήταν ένα εισαγωγικό μάθημα , τα ερωτήματα αυτά δεν μπορούσαν να διατυπωθούν ούτε φυσικά να αναλυθούν, τα κράτησα όμως στην άκρη του μυαλού μου με την αισιοδοξία και τη χαρά ότι θα έχουμε την ευκαιρία να τα συζητήσουμε στην πορεία των συναντήσεων. Κάποια από τα θέματα τα οποία με απασχολούν ιδιαίτερα είναι η συμβουλευτική και η εκπαίδευση μέσω διαδικτύου. Θα αναφέρω συνοπτικά κάποια ερωτήματα που μου κάνουν ένα “κλικ” -για να μιλήσω και στη γλώσσα της τεχνολογίας-. Τέτοια ερωτήματα θα μπορούσαν να είναι: ” Είναι αποτελεσματική η συμβουλευτική μέσω διαδικτύου; πχ συνεδρία μέσω skype, “, ” Πώς τα παιδιά μπορούν να καλλιεργήσουν δεξιότητες μέσω διαδικτυακών παιχνιδιών; ” ” Πώς θα μπορούσε να περιοριστεί ο ρατσισμός και η προκατάληψη μέσω του διαδικτύου;” ” Πώς έχει διαμορφώσει το διαδίκτυο τον τρόπο σκέψης μας;” ” Πώς έχουν επηρεαστεί οι διαπροσωπικές σχέσεις;” “Facebook και social media: Μοναξιά ή Κοινωνικότητα; ” ” Θα μπορούσε μία πλατφόρμα όπως το coursera να αλλάξει τον τρόπο διδασκαλίας; ” Τα ερωτήματα αυτά καθώς και άλλα πολλά αναδύθηκαν και κατά τη διάρκεια της πρώτης συνάντησης αλλά και αυτή τη στιγμή που γράφω. Πιστεύω ότι αυτό το μάθημα έχει να μου δώσει πάρα πολλά και ότι θα είναι ένα συναρπαστικό και ευχάριστο ταξίδι σε έναν χώρο που επηρεάζει όλο και περισσότερο τη ζωή μας. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν αυτή την περιπλάνησή μας παρέα κάθε Παρασκευή. Μία προσδοκία που έχω από το μάθημα είναι να με φέρει λίγο πιο κοντά σε αυτές και άλλες απαντήσεις. Και λέω λίγο πιο κοντά, διότι τα ερωτήματα αυτά δεν είναι εφικτό να απαντηθούν απόλυτα και αυτό άλλωστε είναι και το πιο γοητευτικό μέρος αυτής της εξερεύνησης. Ανυπομονώ λοιπόν, για την επόμενή συνάντηση. Μέχρι τότε, καλά τα-ξίδια ! </article>
<article>
<h1>#hub6301 Τα εισαγωγικά</h1>
<p>Sat, 28 Feb 2015 09:41:29 +0000</p>
<content:encoded><div dir= Τι μπορεί να είναι πιο παραγωγικό σε μια εκπαιδευτική δραστηριότητα από τη σύνθεση θεωρίας? Ενώνοντας φωνές και απόψεις πάνω σε ένα πλαίσιο μελετών και δομημένων θεωριών, δημιουργούμε, ανασκευάζουμε και βελτιώνουμε τη γνώση. Οι προσδοκίες από μια τέτοια δραστηριότητα είναι μεγάλες, ευελπιστώ για όλους μας.
Η χρήση ενός δημόσιου διαδικτυακού χώρου θεωρώ είναι μια ιδιαίτερη πλευρά της διαδικασίας αυτής για δύο βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι καλούμεθα να είμαστε 'προσεκτικοί', οργανωμένοι και συγκεκριμένοι όταν γράφουμε τα σχόλια και τις απόψεις μας, λόγω της δημόσιας φύσης του μέσου αυτού. Ο δεύτερος και σημαντικότερος για μένα είναι ότι 'τα γραπτά μένουν'. Ένα blog δεν είναι κάτι παραπάνω από ένα ημερολόγιο, γραμμένο μονάχα με λίγο διαφορετικό τρόπο και 'φιλτραρισμένο' σε κάποιο βαθμό. Δείχνει ένα κομμάτι του εαυτού μας στο χρόνο και μας ωθεί, σε κάποιο βαθμό, να αναγνωρίσουμε τη 'συνέχεια' της σκέψης μας, να θυμηθούμε πλευρές του εαυτού μας, να γελάσουμε με αυτόν είτε για τα λάθη του, είτε για την ευφυία του, είτε για τις σκέψεις που αναδύονταν υπό συγκεκριμένες συνθήκες στη ζωή μας.
Πιστεύω και ελπίζω ότι ο 'μελλοντικός μου εαυτός' θα κοιτά με συμπάθεια και ενδιαφέρον τις δραστηριότητες του τωρινού μου '#hub6301' εαυτόυ, με τον ίδιο τρόπο που αυτός ο τωρινός εαυτός κοιτά (μετά απο καιρό) τις δραστηριότητες του 'παρελθοντικού εαυτού' και θυμάται, αναγνωρίζει και μαθαίνει ξανά από αυτόν. Ή όπως λέει κι η Αφροδίτη "How it all started".
[Ποίηση πρωινιάτικο,ε?]

Κι όμως δεν είναι παραμύθι #hub6301

Fri, 27 Feb 2015 14:35:22 +0000

What have we done?

Έτσι ονομάζεται η ταινία μικρού μήκους που παρακολουθήσαμε στο μάθημα μας. Από τον τίτλο αυτό θα αρπάξω την ευκαιρία και θα αναρωτηθώ τι ακριβώς θέλει να μου πει. Τι έχουμε κάνει? Αναρωτιέμαι σε ποιον να αναφέρεται αυτή η ερώτηση. Και προφανώς κάνω στο μυαλό μου κατηγοριοποιήσεις. Τα θύματα, οι θύτες, οι θεατές, οι γνώστες.

Δεν είμαι σίγουρη ότι είμαστε όλοι θύτες, θύματα ή θεατές κάποιου περιστατικού bullying. Γι’ αυτό θα δημιουργήσω μια ξεχωριστή κατηγορία -αυτούς που απλά είναι γνώστες της ύπαρξης του φαινομένου. Όλοι οι υπόλοιποι είναι γνωστά πρόσωπα. Και μέσα στο βίντεο μπορείς να διακρίνεις τις φιγούρες. Οι «νταήδες», οι «πλαστικές», οι «αδύναμοι» και οι άλλοι (θεατές). Η κοινωνία του σχολείου είναι κάτι σαν θεατρικό καστ με καλούς, κακούς, πρωταγωνιστές και κομπάρσους, όμορφους και άσχημους. Ανάλογα με το σε ποια κατηγορία ανήκεις υποδύεσαι και ένα ρόλο. Για κάποιο λόγο μου φαίνεται φυσιολογικό να βλέπω στιγμιότυπα από τη σχολική ζωή σε βίντεο, γιατί θεωρώ ότι είναι αρκετά επηρεασμένη από τα Media και τις ταινίες.

Στο μάθημα αναφερθήκαμε στο στίγμα. Υπάρχει στίγμα για το Bullying? Σίγουρα υπάρχει μέσα στην κοινωνία του σχολείου. Μέσα σ’ αυτήν, θα είσαι πάντα αυτός που κοροϊδεύουν. Πιθανόν το στίγμα να σε ακολουθεί και μετ’ έπειτα στη ζωή σου, άμα το κουβαλήσεις μαζί σου. Οι Bullies δεν στιγματίζονται συνήθως, εκτός απροόπτου. Πιθανότατα να προχωρήσουν σε μικρο αδικήματα ή μεγάλο αδικήματα μελλοντικά. Όσον αφορά τους θεατές, αυτοί φοβούνται το στίγμα του ρουφιάνου και δεν αποκαλύπτουν όσα βλέπουν. Στην πραγματικότητα, όλα στη σχολική κοινωνία λειτουργούν υπό το πρίσμα της απόλυτης λογικής της εφηβείας. «Αν δεν είσαι μαζί μου, είσαι εχθρός μου.» Αυτό συντηρεί και ενισχύει το φόβο περιθωριοποίησης των παιδιών.

Όπως είπαμε στην περίπτωση του σχολείου είναι σημαντική η παρέμβαση των καθηγητών. Πραγματικά απόλαυσα την κουβέντα για το ρόλο των καθηγητών και την Ενσυναίσθηση. Πράγματι, πιστεύω ότι το να είσαι δάσκαλος είναι ένας ρόλος που απαιτεί τη μέγιστη υπευθυνότητα. Είναι απαραίτητες οι γνώσεις ψυχολογίας για έναν καθηγητή. Οι καθηγητές οφείλουν να βρίσκονται κοντά στα παιδιά και να τα βοηθάνε να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση τους. Γιατί για μένα το bullying πηγάζει καθαρά από μια έλλειψη αυτοεκτίμησης. Δεν είναι μόνο κοινωνικό φαινόμενο, είναι μια έκφραση ατομικών προβλημάτων που απασχολούν τα παιδιά. Πιστεύω ότι η ενδυνάμωση της οικογένειας και των ίδιων των ατόμων θα μπορούσαν να μειώσουν την ανάγκη τους να υποβαθμίζουν άλλους για να νιώθουν καλά.

Αυτό ισχύει για όλες τις περιπτώσεις bullying. Όχι μόνο αυτό που συμβαίνει εντός σχολείου, αλλά και το Cyber bullying, το οποίο σίγουρα δεν είναι ένα φαινόμενο bullying που απλά συνεχίζεται διαδικτυακά. Είναι ένα εκτεταμένο φαινόμενο που αφορά όλους μας. Και όλοι είμαστε εν δυνάμει θύματα. Στο διαδίκτυο πράγματι το bullying μπορεί να ευνοηθεί, να επιδεινωθεί και να επεκταθεί. Το πλήθος των κακόβουλων είναι μεγάλο και μερικές φορές ανεξέλεγκτο και η ανωνυμία ευνοεί και συγκαλύπτει.

Τέλος, έχω μια ερώτηση που με ταλαιπωρεί. Λέμε ότι το θύμα κάνει ό,τι μπορεί. Είναι αλήθεια όμως αυτό? Δεν είναι λίγες οι φορές που αναρωτιόμαστε γιατί το θύμα δεν ζητάει υποστήριξη. Εδώ μπορώ να πω πως θα μου άρεσε η ιδέα να δούμε το διαδίκτυο ως ένα μέσο επικοινωνίας και συνάντησης ανθρώπων με σκοπό τη στήριξη και την ενδυνάμωση της παγκόσμιας κοινότητας. Οι εμπειρίες των ατόμων μπορούν να έρθουν στο φως. Ακόμα κι αν είμαστε απλοί γνώστες μπορούμε να συμμετέχουμε στο διάλογο για να επιλύσουμε το πρόβλημα. Τώρα τα θύματα μπορούν να έρθουν πιο κοντά σου. Κι αν ήσουν κάποτε μάρτυρας, τώρα έχεις την ευκαιρία να μιλήσεις…