CyberMethods

Πόσο μακριά θα έφτανες για μία “δόση” διαδικτύου; #cybermethods

Tue, 17 Jan 2017 17:04:21 +0000

Τελευταίος (και καταϊδρωμένος) αναστοχασμός και για εμένα. Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή είχα τρομοκρατηθεί και εγώ ,όπως όλοι μας νομίζω, στην ιδέα του προσωπικού ιστολογίου και των εβδομαδιαίων αναστοχασμών. Τελικά όχι απλά μου άρεσε, αλλά μάλλον θα μου λείψει. Ήταν μια διαδικασία που με έβαλε σε πολλές σκέψεις αλλά έβαλε και τις σκέψεις μου σε τάξη.

Ως προς το σύνολο του μαθήματος δε θα πλέξω και εγώ το εγκώμιο για τον καθηγητή μας. Του αξίζει και με το παραπάνω, αλλά νομίζω έχουν γραφτεί όλα όσα θα μπορούσαμε να πούμε, οπότε η δική μου άποψη απλά θα επαναλάβει τα προηγούμενα. Θέλω μόνο να εκφράσω τη χαρά που είχα να είμαι μέρος όλης αυτής της προσπάθειας και από την άποψη της διαφορετικότητας του μαθήματος αλλά και της σύνθεσης της ομάδας.

Αυτό που με ώθησε να γράψω τον τελευταίο μου αναστοχασμό δεν ήταν και το πιο ευχάριστο. Μέρες αναρωτιόμουν τι να γράψω και όσο διάβαζα τους αναστοχασμούς για το κλείσιμο του μαθήματος τόσο στέρευα από ιδέες. Μέχρι που παρακολούθησα προχθές μία εκπομπή του vice και οι ιδέες με κατέκλυσαν ξανά, αντιλαμβανόμενη ότι αυτό το μάθημα δεν ήταν ένα απλό μάθημα εξαμήνου, αλλά ένας δρόμος προς την κριτική σκέψη.

Το επεισόδιο που προβλήθηκε ήταν μια παρουσίαση για τον κόσμο των ναρκωτικών στην πόλη μας με αναφορές στα βασικά σημεία διακίνησης. Η πλατεία Βάθης, Κάνιγγος και κυρίως ο πεζόδρομος της Μασσαλίας ήταν τα μέρη που παρουσιάστηκαν, δείχνοντας τους ίδιους τους χρήστες , οι οποίοι μίλησαν για τις ζωές τους και την καθημερινότητα τους μέσα στη χρήση. Οι περισσότεροι ανέφεραν πως η κατάσταση ήταν μονόδρομος : ή φυλακή ή χρήση. Και αυτή ακριβώς η χρήση ήταν που με έκανε να θυμηθώ το μάθημα. Αυτή η εικόνα της ένεσης που φτάνει στη φλέβα του χρήστη και “μόλυνε” τα πάντα μέσα του, το πόσο απαραίτητη τους είναι ακόμα και για να σταθούν όρθιοι και πώς από μια πλάκα μπορεί κανείς να καταλήξει στην καταστροφή.

Πόσο παράλληλες καταστάσεις και η χρήση του κυβερνοχώρου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης; Ξεκινάς αντλώντας ευχαρίστηση από τις απίστευτες δυνατότητες και εφαρμογές που σου προσφέρουν και καταλήγεις χωρίς να το καταλάβεις να εθίζεσαι τόσο που να γίνεται το πρώτο πράγμα που κάνεις με το που ανοίξεις τα μάτια σου. Ξεκινάς για πλάκα κάτι στο διαδίκτυο και καταλήγεις να καταστρέψεις τη ζωή κάποιου άλλου ή και τη δική σου (cyber bullying). Καταστάσεις ανεξέλεγκτες που “μολύνουν” σκέψεις και ζωές κάτω από την ομπρέλα της ανωνυμίας.

Πράγματι οι δυνατότητες που προσφέρονται είναι άπειρες. Δυνατότητα διαμόρφωσης κοινωνικής ζωής, δημιουργίας προσωπικής ταυτότητας, έκφρασης των όποιων πεποιθήσεων ή απόψεων, αλλά και πρόκλησης βλάβης χωρίς επωνυμία, αντιπαράθεσης με αντίθετης ιδεολογίας ανθρώπους, απάτης μέσω ψεύτικων στοιχείων και άλλα πολλά που όλοι γνωρίζουμε. Και έτσι εύκολα καταλήγεις να γίνεσαι μέρος μια ζωής κάλπικης, μιας ζωής πίσω από μια οθόνη με άπειρες δυνατότητες και καμία αληθοφάνεια. Η πραγματική ζωή όμως δεν είναι μέσα στην οθόνη και η “εξάρτηση” από αυτό τον εικονικό κόσμο δεν είναι τόσο μακριά μας όσο νομίζουμε. Όλοι μας ο καθένας σε διαφορετικό σημείο έχουμε αναπτύξει μια σχέση εξάρτησης με αυτόν. Η πραγματική απεξάρτηση όμως βρίσκεται στη θεληση μας να ζήσουμε αληθινά και όχι ψηφιακά και στη στιγμή που καταλαβαίνεις ότι ο πραγματικός κόσμος έχει μακράν περισσότερες δυνατότητες και ομορφιές.

Και αυτό θα κρατήσω από το φετινό μάθημα. Εύχομαι σε όλους όσους συν-ταξιδέψαμε (γιατί προσωπικά ήταν ταξίδι αυτό το μάθημα,παρά διδασκαλία) αυτό το εξάμηνο -συμπεριλαμβανομένου και του καθηγητή μας- να κρατήσουν την αυθεντικότητα τους όπως την ξεδίπλωσαν σε όλους μας τόσο απλόχερα μέσα από τους αναστοχασμούς. Ο πραγματικός μας κόσμος τέτοιους αυθεντικούς ανθρώπους χρειάζεται! Καλή συνέχεια σε όλους!

Η σήμερον ως αύριον και ως χθες #cybermethods

Tue, 17 Jan 2017 16:59:00 +0000

Στη χαραυγή του 2017, διαβάζοντας το άρθρο This is the most dangerous time for our planet του Stephen Hawking, όπου επισημαίνει ότι: “We now have the technology to destroy the planet on which we live, but have not yet developed the ability to escape it.” μου πέρασαν από το μυαλό πολλές σκέψεις. Πόσο δύσκολο είναι να συνεργαστούν οι άνθρωποι για να δημιουργήσουν κάτι, και πόσο εύκολο είναι να συγκρουστούν και να καταστρέψουν αυτό που έφτιαξαν οι άλλοι. Όπως πολύ εύστοχα επισημαίνει ένα μέλος της ομάδας μας στον πρόσφατο αναστοχασμό της:

“Είναι δυστυχώς πολύ συνηθισμένο, όχι μόνο στην κοινωνία μας, αλλά και γενικότερα στο ανθρώπινο είδος να ψάχνει να βρει κανείς το ψεγάδι για να το κατακρίνει, κομπλεξικά να το υποβαθμίσει σε μια δήθεν προσπάθεια να το κάνει καλύτερο. Έχουμε ξεχάσει το καλό και θετικό, πως και αυτό χρειάζεται μια αντίδραση για να συνεχίσει να υπάρχει. Η ίσως μανιακή/εμμονική μας ενασχόληση με το λάθος, με αυτό το ΕΝΑ λάθος, μας εγκλωβίζει ύπουλα σε έναν άρρωστο κατήφορο. Αξιέπαινα πράγματα δεν πρέπει να ξεχνιούνται, ούτε να αποσιωπούνται. ” – clockworkorange21

Και φτάνουμε μέχρι το σήμερα, ανάμεσα σε τείχη που υψώθηκαν γύρω μας, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Και απελπίζομαι…

Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ
μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη.
Και κάθομαι και απελπίζομαι τώρα εδώ.
Άλλο δεν σκέπτομαι: τον νουν μου τρώγει αυτή η τύχη·
διότι πράγματα πολλά έξω να κάμω είχον.
A όταν έκτιζαν τα τείχη πώς να μην προσέξω.
Aλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον.
Aνεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω.

Και δεν είχα καταλάβει πως σηκώθηκαν αυτά τα τείχη. Ως που κάποια στιγμή, τα ένιωσα για τα καλά γύρω μου…

Οι τελευταίοι αναστοχασμοί της ομάδας με συγκίνησαν και με άγγιξαν βαθειά. Γιατί είναι εντυπωσιακό στην τελευταία συνάντηση, να ξεκινάς για κάτι άλλο και να καταλαβαίνεις σε μια στιγμή, ότι κάποια τείχη γκρεμίστηκαν. Τα τείχη ξεκίνησαν να γκρεμίζονται από την πρώτη συνάντηση, αλλά πριν καταλάβεις ότι έχουν πέσει, δεν το περιμένεις, είναι απρόσμενο και αναπάντεχο, χωρίς να σου προκαλεί έκπληξη, γιατί ξέρεις το γιατί, αλλά δεν το πιστεύεις μέχρι να συμβεί, δεν είναι δεδομένο μέχρι να γίνει.

Είναι εντυπωσιακό το πως υψώνονται τα τείχη στη ζωή μας, ανεπαισθήτως. Μα είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό όταν ξαφνικά συνειδητοποιείς, σπανιότερα αλλά πάλι ανεπαισθήτως, ότι κάποια τείχη γκρεμίστηκαν…

Η θέα από το μπαλκόνι μου το απόγευμα… ή διαφορετικά, Η σήμερον ως αύριον και ως χθες…

Reflections… (5) #cybermethods

Mon, 16 Jan 2017 08:42:34 +0000

Λίγη ώρα πριν την εξέταση ο τελευταίος μου αναστοχασμός! Έχω μπροστά μου την κενή σελίδα του WordPress και δεν είμαι σίγουρη τι πρέπει να περιέχει, τι θα ήταν αρκετά καλό ώστε να κλείσει με επιτυχία αυτό το κεφάλαιο…
Θα μου λείψει το μάθημα, όπως θα μου λείψουν και οι εβδομαδιαίοι αναστοχασμοί. Οι ανασχασμοί αποτέλεσαν για μένα μια από τις πιο απελευθερωτικές εμπειρίες. Ενθαρρυνθήκαμε να γράφουμε συχνά και να γράφουμε ελεύθερα. Δεν ήταν, όμως, ένα απλό ημερολόγιο. Είναι τόσο δύσκολο να θέλεις να γράψεις ελεύθερα, γνωρίζοντας όμως πως οι σκέψεις σου θα διαβαστούν…
Κι όμως, νομίζω πως τα κατάφερα.

Παρότι είχα πάρει το μάθημα του προηγούμενου εξαμήνου, η διαδικασία υπήρξε μόνο σε έναν μικρό βαθμό ευκολότερη. Τα θέματα ήταν πιο αφηρημένα, επιδέχονταν εύκολα φιλοσοφική ανάλυση και σκέψη (cyber love, ουτοπία δυστοπία, συνεργασία, επανάσταση…), μα τώρα; Ακούγοντας για το λογικό θετικισμό, για την έρευνα, για παραγωγική και επαγωγική μέθοδο, θυμάμαι σκεφτόμουν, με ένα κρυφό χτυποκάρδι “Μα τι θα γράφω; Τι έχω να πω για τα ήδη δομημένα, τα επιστημονικά;” Δεν ήταν ανάλυση ενός θέματος, πλέον. Ήταν ανάλυση της ανάλυσης του θέματος. Ανάλυση της προσέγγισης του θέματος.
Κι όμως.
Αυτή ήταν, κατά κάποιον τρόπο, και η πιο απελευθερωτική εμπειρία.

Το να έχω το δικαίωμα να σχολιάσω τις μεθόδους. Να απαιτείται από μένα να τις σχολιάσω. Παρότι είμαστε στην αφετηρία της ερευνητικής και ψυχοθεραπευτικής μας πορείας, είχαμε την ευκαιρία να δηλώσουμε ανοιχτά τη γνώμη μας για τις προσεγγίσεις, τις μεθόδους, τα ρεύματα. Μπορούσαμε να δηλώσουμε κάθε ενδόμυχη σκέψη μας (Ναι, προτιμώ την επαγωγική/παραγωγική. Όχι, δεν προτιμώ το ερωτηματολόγιο. Χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες; Είναι αποδεδειγμένα μια από τις κορυφαίες μεθόδους; Δε με επηρεάζει. Ζητήσατε τη γνώμη μου, θα την έχετε…) χωρίς το φόβο ότι θα μας αγριοκοιτάξουν. Δεν αλλάξαμε κανέναν κόσμο, μα δώσαμε τη γνώμη μας, όσο ασήμαντο κι αν ακούγεται. Έχω συναντήσει συχνά ειδήμονες που περιφρονούν τους νεοφώτιστους. Δε νοείται πρόοδος χωρίς την ελεύθερη σκέψη, σκέψη που επιχειρεί, ενίοτε, να αποφύγει την πεπατημένη και να διαλέξει νέα μονοπάτια. Το μάθημα αυτό αποτέλεσε, κατά μια έννοια, απάντηση σε εκείνους τους ειδήμονες. Guess what. Έχω κάθε δικαίωμα να συμπαθώ μια μέθοδο παραπάνω, έστω κι αν η μέθοδος αποτελεί underdog, και να επιχειρήσω ίσως, αργότερα, να την εξελίξω. Τι κακό μπορεί να κάνει αυτό στην επιστήμη; Μόνο θετικά μπορεί να προσφέρει. Κι όμως, συχνά, αποθαρρύνεται…

Ένα στοιχείο του μαθήματος που δεν περίμενα ποτέ πως θα μου άρεσε τόσο, ήταν τα σχόλια σε αναστοχασμούς των άλλων παιδιών. Οι αναστοχασμοί μας δεν ήταν, πια, λόγια στο πουθενά. Είχαμε την υποχρέωση να διαβάζουμε ο ένας τα ποστ του άλλου και να σχολιάζουμε. Και πόσο άγχος μου προκάλεσε αρχικά αυτή η σκέψη! Κι όμως. Όσο ανοιχτόμυαλος, όσο δεκτικός κι αν θέλεις να δηλώνεις, είναι τόσο εύκολο, αν περιγράφεις απλώς τις δικές σου σκέψεις δίχως απάντηση, να αποκλειστείς στον δικό σου εγωιστικό μικρόκοσμο, αγνοώντας το μυαλό των άλλων. Και σε τι θα σε βοηθήσει αυτό; Να γίνεις, ίσως, κι εσύ ένας “Ξεροκέφαλος Ειδήμων”. Οι υποστηρικτές της εκάστοτε προσέγγισης εναντιώνονται ο ένας στον άλλον, προσπαθώντας να αναδείξουν την καλύτερη προσέγγιση. Δεν τολμούν να διανοηθούν, δεν τολμούν να δουν, με το γεμάτο παρωπίδες βλέμμα τους, πως ίσως δεν υπάρχει η τέλεια προσέγγιση. Κι αν υπάρχει, δεν κρύβεται σε μια μόνο προσέγγιση.

Μιλώ, φυσικά, για τις ψυχολογικές προσεγγίσεις. Είμαι υπέρμαχος μιας, μα ποτέ δεν αρνήθηκα τη χρησιμότητα των άλλων. Σε τι θα με βοηθούσε αυτό;
Προσεγγίζουν το θέμα η καθεμία από διαφορετική σκοπιά, αλλά εν τέλει περιγράφουν το ίδιο φαινόμενο.
Απλώς, με διαφορετικά λόγια.
Θα βοηθούσε αν τις φανταζόμασταν λίγο περισσότερο σαν είδωλα. Αν η αλήθεια είναι καθρέφτης, και οι προσεγγίσεις οι άνθρωποι που αντικατοπτρίζονται, στέκονται σε διαφορετικές θέσεις. Η εικόνα τους, αλλάζει… Ο καθένας βλέπει κάτι διαφορετικό, από διαφορετική σκοπιά.
Αλλά η εικόνα εξακολουθεί να είναι μια, και η ίδια για όλους…

Αντί να σπρώχνουν η μια την άλλη, για το ποια θα έχει την κεντρική θέση στον καθρέφτη, και να μην κερδίζει καμία, πόσο πιο εύκολο θα ήταν αν περιέγραφαν αυτό που βλέπουν, και όλες μαζί προσπαθούσαν να ξεκαθαρίσουν την εικόνα.Αναγνωρίζω πως ακούγομαι αηδιαστικά αισιόδοξη και ειρηνίστρια, μα θεωρώ άτοπη και εντελώς αχρείαστη τη διαμάχη και την ειρωνεία ανάμεσα στους υποστηρικτές των προσεγγίσεων. Πριν αρχίσουμε να τους ειρωνευόμαστε όσους δε συμφωνούν μαζί μας, θα έπρεπε να αναρωτιόμαστε μήπως κι εμείς πέφτουμε σε παγίδες στερεοτύπων και η εικόνα του καθρέφτη θολώνει, αντί να ξεκαθαρίζει. Είναι ασαφής η ψυχοδυναμική γιατί τα πράγματα αποδίδονται σε ανώτερες δυνάμεις. Λες και υπάρχει ψυχαναλυτής που θα γυρίσει και θα πει “Αχ μωρέ… Πάσχεις από πολλή λογοκρισία μεταξύ ασυνειδήτου και συνειδητού. 50 ευρώ”. Όχι. Θα του εξηγήσει τι εννοεί. Θα προσπαθήσει να τον βοηθήσει. Ίσως είναι ασαφής μέθοδος μα δεν παύει να είναι μέθοδος. Το ότι δεν την υποστηρίζω δε σημαίνει ότι δεν την αναγνωρίζω. Σε έναν κόσμο γεμάτο ασάφειες, σε έναν κόσμο που αποτελείται απο τόσα δις ανθρώπων, ποιος θα ήταν αρκετά αλαζόνας ώστε να μιλήσει για τη μια και μοναδική αλήθεια, και να δηλώσει πως την ξέρει κιόλας; Τίποτα δε γνωρίζουμε. Μα αν υπήρχε συνεργασία, ή εποικοδομητική αντί για εχθρική αντιπαράθεση, θα μαθαίναμε πολλά περισσότερα.
Λες και θα ήταν έγκλημα να παίρνουν στοιχεία πότε από τη μια και πότε από την άλλη, ανάλογα τις ανάγκες του ζητήματος που συναντούν μπροστά τους. Σίγουρα, αναδύονται προσεγγίσεις που το υποστηρίζουν αυτό, μα διακινδυνεύουν να γίνουν αντικείμενα περιφρόνησης από όλες τις άλλες. Και γιατί; Όλες οι προσεγγίσεις, όπως συνεχώς ξεχνάμε, στόχο έχουν να βοηθήσουν τον άνθρωπο. Από εκεί πρέπει να ξεκινάμε και εκεί πρέπει να καταλήγουμε.

Ξέφυγα παρασάγγες από την ανάλυση του μαθήματος. Το μόνο κακό με το να ξεκλειδώνεσαι και να αρχίζεις να μιλάς ελεύθερα, είναι πως ίσως καταλήγεις να μιλάς πολύ ελεύθερα. Ελευθερία, κι όχι ελευθεριότητα, μην ξεχνιόμαστε.

Θα μου λείψει το εβδομαδιαίο αυτό γράψιμο, θα μου λείψουν οι αναστοχασμοί. Ακόμη κι η εργασία, που τη φοβόμουν τόσο, αποδείχτηκε μια πολύ ευχάριστη διαδικασία. Θα μου λείψουν οι όμορφες συζητήσεις μέσα στην τάξη. Στο τελευταίο μάθημα, έχοντας αναλύσει κάθε θέμα σε εκκρεμότητα, παραμέναμε στις θέσεις μας χωρίς να θέλουμε να φύγουμε. Πόσο γλυκιά και νοσταλγική αίσθηση…
Δε χανόμαστε, όμως. Θα βρεθούμε σε κάποιο άλλο μάθημα (παρόμοιο, του επόμενου εξαμήνου).
Remember…

Μνεία #cybermethods

Sun, 15 Jan 2017 23:30:20 +0000

Και να ο τελευταίος αναστοχασμός…ελπίζω για αυτό μόνο το εξάμηνο! Η ώρα 12.30μ.μ., η ημέρα άλλαξε κιόλας και επισήμως βρισκόμαστε στις 16/1/2016, την τελευταία μέρα του cybermethods, την ημέρα της εξέτασης. Πόσο απρόσωπο, ψυχρό και ξένο μου φαίνεται το διάβασμα των σημειώσεων, εξισώνοντας την όλη διαδικασία σαν κάθε άλλη, σαν κάθε άλλο μάθημα. Ταυτόχρονα, μου ξυπνάει μία μελαγχολία, μια νοσταλγία γιατί θυμάμαι την παράδοση αυτών των σημειώσεων και όλων των ατελείωτων συζητήσεών μας μέσα σε αυτή την άχρωμη και ψυχρή αίθουσα, την οποία εμείς μετατρέπαμε τόσο απλά σε ένα φάρο γνώσης, πολύχρωμο και πολυδύναμο. Αυτός ο αναστοχασμός είναι μια μνεία προς αυτό το μάθημα, προς τον διδάσκοντα και προς όλους τους συμφοιτητές μου που με σεβασμό και ποικιλία ιδεών συνεισφέραμε όλοι ώστε αυτό να γίνει ένα μάθημα μοναδικό, ένα μάθημα δικό μας, μία πολύπλευρη γνώση με προσωπικά χαρακτηριστικά. Ήταν ένα μάθημα αυτοσκοπός. Πιστεύω πως όλοι μας διδαχτήκαμε πάρα πολλά πράγματα. Όχι, δεν πήραμε απλές πληροφορίες, δεν ήμασταν απλοί ακροατές μιας διάλεξης αποστειρωμένων γνώσεων. Όχι… Διδαχτήκαμε κάτι πολύ παραπάνω…μάθαμε να μαθαίνουμε.

Ένα μάθημα στραμμένο στην επιστήμη και στην ποιοτική κατά κύριο λόγο μεθοδολογία. Δεν ήταν για μένα μια διδαχή, με την απλή μορφή της, όπως θα μπορούσα να τη διαβάσω από ένα βιβλίο. Ήταν μια ουσιαστική βιωματική εμπειρία εισάγοντάς μας έτσι στην γνήσια, καθάρια επιστήμη και μια εμβάθυνση στην ποιότητα όχι μόνο αυτής αλλά και των ανθρώπων που την ακολουθούν. Μέσα στους κόλπους αυτού του μαθήματος γίναμε καλύτεροι όχι μόνο “επιστήμονες”, αλλά και άνθρωποι στο σύνολό μας. Πρώτα απ΄όλα, διδαχτήκαμε εκ των έσω τον αμοιβαίο σεβασμό. Σεβασμό που μας έδωσε το φωτεινό παράδειγμα πρώτα ο διδάσκον αντιμετωπίζοντας όλους μας ως ίσους, ως πηγή γνώσης για εκείνον (γεγονός που δεν συναντάται συχνά… συνήθως το ποτήρι είναι ήδη γεμάτο, δυστυχώς) και προσφέροντας μας την εμπιστοσύνη του. Από την άλλη, όλοι εμείς, είτε στις μικρές ομάδες των εργασιών είτε όλοι όσοι τιμούσαμε τα μαθήματα με τη φυσική παρουσία μας είτε συνδιαλεγόμασταν γύρω από τους αναστοχασμούς διαδικτυακά, όλοι εμείς σεβαστήκαμε και εμπιστευτήκαμε τον εαυτό μας και τους δίπλα μας…και δεν είναι καθόλου εύκολο όλο αυτό. Μοιραστήκαμε προσωπικά μας βιώματα, οπτικές, απόψεις, πεποιθήσεις και δημιουργήσαμε μία ομάδα, έναν διάλογο, μία “φιλία”.

Προσωπικά, είμαι απείρως ευγνώμων για αυτό το μάθημα και όσα μου δίδαξε. Ήταν γνώσεις, οι οποίες δεν έμειναν απλά στην αίθουσα, αλλά κατέκλυσαν κυριολεκτικά τον κόσμο μου αυτό το εξάμηνο. Είμαι ευγνώμων τόσο για όλο το μάθημα και τους προβληματισμούς που μου δημιούργησε όσο και για τους αναστοχασμούς που μου επανέφεραν την αγάπη μου για τη λογοτεχνία και τη συγγραφή, τα οποία είχα για καιρό παραμελήσει. Είμαι ευγνώμων για τον διδάσκοντα που κάθε φορά που μιλάγαμε μας άκουγε με προσοχή και με το είναι του δοσμένο σε εμάς, έπαιρνε έμπνευση από εμάς και ήταν ειλικρινής σε κάθε στιγμή. Είμαι ευγνώμων για το κλίμα που δημιουργούσαμε μέσα στην αίθουσα. Τόσο παραγωγικό, τόσο δημιουργικό, τόσο αντιφατικό και συγκρουσιακό, ακριβώς το απαραίτητο δηλαδή για να γεννήσει ένα “φιλοσοφείν”, μία πηγή προβληματισμού και γνώσης….γνώσης ουσιαστικής. Είμαι ευγνώμων για τα υπέροχα σχόλια όλων σας, τα τόσο προσεγμένα και ευγενικά, είτε αυτά που έγιναν σε μένα είτε αυτά που έγιναν σε άλλους συμφοιτητές. Είμαι ευγνώμων που μοιραστήκατε μαζί μου όλες αυτές τις σκέψεις, τις ανησυχίες, και τους προβληματισμούς σας. Είμαι ευγνώμων που με αφήσατε να μοιραστώ μαζί σας όλες αυτές τις σκέψεις, τις ανησυχίες, και τους προβληματισμούς μου. Που σας άκουσα και με ακούσατε…

Είναι δυστυχώς πολύ συνηθισμένο, όχι μόνο στην κοινωνία μας, αλλά και γενικότερα στο ανθρώπινο είδος να ψάχνει να βρει κανείς το ψεγάδι για να το κατακρίνει, κομπλεξικά να το υποβαθμίσει σε μια δήθεν προσπάθεια να το κάνει καλύτερο. Έχουμε ξεχάσει το καλό και θετικό, πως και αυτό χρειάζεται μια αντίδραση για να συνεχίσει να υπάρχει. Η ίσως μανιακή/εμμονική μας ενασχόληση με το λάθος, με αυτό το ΕΝΑ λάθος, μας εγκλωβίζει ύπουλα σε έναν άρρωστο κατήφορο. Αξιέπαινα πράγματα δεν πρέπει να ξεχνιούνται, ούτε να αποσιωπούνται. Πρέπει να επαινούνται και να αναδεικνύονται γιατί το αξίζουν, και γιατί κι εμείς αξίζουμε να πηγαίνουμε μπροστά και να αισθανόμαστε ικανοποιημένοι που και που… Για αυτό το πολύ όμορφο και δημιουργικό εξάμηνο…
Σας ευχαριστώ !

P.S. Τα λέμε το επόμενο εξάμηνο

The end. #cybermethods

Sun, 15 Jan 2017 14:45:38 +0000

Κάπως έτσι,λοιπόν,ήρθε το εξάμηνο στο τέλος του και ως εκ τόυτου και αυτό το μάθημα.Μοιραστήκαμε πολλές όμορφες στιγμές και γίναμε μια μικρή ομάδα υπό την εποπτεία ενός γεμάτου όρεξη καθηγητή.Λίγες είναι οι φορές που συναντά κανείς σε ένα ακαδημαικό περιβάλλον κάποιον που να ενδιαφέρεται τόσο πολύ για το μάθημά του αλλά και για τους φοιτητές.Δεν έχουμε παράπονο ήταν κοντά μας σε κάθε προβληματισμό που μας καταλάμβανε ανά καιρούς και μας καθοδήγησε με ευχάριστη διάθεση μέχρι το κλείσιμο αυτού του μαθήματος.Την πρώτη φορά που πήγα θυμάμαι πόσα πολλά μου φάνηκαν όλα όσα θα έπρεπε να κάνουμε και το μικρό άγχος που με κατέβαλλε αλλά εντάξει τελικά τα καταφέραμε και φτάσαμε μέχρι το τέλος αυτής της όμορφης εμπειρίας.Μας δόθηκε η ευκαιρία να εξοικειωθούμε με εργαλεία που δεν μας ήταν γνώριμα,τουλάχιστον όχι σε εμένα για να είμαι και ειλικρινής,όπως είναι το ιστολόγιο.Πρώτη φορά προσπάθησα κάτι τέτοιο και κατά πόσο τα πήγα καλά δεν ξέρω,πάντα ψιλοφοβόμουν το γραπτό λόγο ιδιαίτερα σε πιο ελεύθερα πλαίσια σε φάση μπλόγκ.Μου πήρε λίγο παραπάνω τελικά να εξοικειωθώ, να χαλαρώσω και να αφαιθώ στην όλη εμπειρία.Αυτό συνιστά και έναν από τους βασικούς λόγους που θέλω να συνεχίσω το μάθημα αυτό και στο εαρινό εξάμηνο,τώρα που έχω πάρει το πάνω μου.Φυσικά,θα δούμε αν βολευει και με το πράγραμμα και κλπ κλπ ο νοών νοείτο,θα λέγαμε.Σε κάθε περίπτωση πάντως το ευχαριστήθηκα και το μόνο που θα άλλαζα θα ήταν να είχα ξεκινήσει νωρίτερα με τους αναστοχασμούς και τα σχόλια,να τα φοβόμουν λιγότερο.Εν τέλει ήταν κάτι πολύ πιο απλό και σχεδόν βγαίνει μόνο από μόνο του όταν ξεκινησεις να γράφεις.Αλλά για αυτό κάνουμε λάθη,για να μαθαίνουμε.Ας μη μακρηγορώ αλλό επί του θέματος.

Κατί ακόμα που θα ήθελα οπωσδήποτε να σημειώσω είναι ότι ευχαριστήθηκα πολλυ και τις παραπομπές του κύριου Μπραίλα,όπως ηταν το magic sause,το οπoίο με βάση τα likes που έχεις κάνει στο facebook σου εξάγει συμπεράσματα για την προσωπικότητά σου.Φυσικά,και το έκανα και επειδή μου άρεσε το έστειλα και σε κάποιους φίλους.Σε μέρικά είχε πέσει μέσα τύπου πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις αλλά με ειχε βγάλει καταθλπτική οπότε δεν ξέρω αν είναι και απόλυτα έγκυρο.Γενικά,μ΄σθαμε πολλά μικρά πραγματάκια που είχαν πλάκα και μας είναι και χρήσιμα,έφόσον όλοι ασχολούμαστε με το διαδύκτιο και καλό είναι να ξέρουμε και κάποια πράγματα εγκυκλοπεδικά.

Όσον αφορά την εργασία,παρόλο που δεν το περίμενα τελικά κύλησε όμορφα και έμαθα πιο πολλά από ό,τι περίμενα.Γενικά,το μάθημα ξεπέρασε τις προσδοκίες μου μπορώ να πω και είμαι αρκετά χαρούμενη για αυτό.Στο θέμα μας!Στα πλαίσια της ερυνητικής μας προσπάθειας πήραμε 4 συνεντεύξεις ,2 η καθεμία.Πρώτη φορά πήρα συνέντευξη για εργασία γραμμένη με τις δικές μου ερωτήσεις(και της συνεργάτιδός μου φυσικά,αφού δεν την έκανα μόνη μου) και ήταν πολύ ενδιαφέρουσα ως εμπειρία.Το χαρήκαμε γενικά,γιατί ήταν κάτι απόλυτα δικό μας.Ευελπιστούμε να είναι και σωστό τουλάχιστον.

Εν κατακλείδι,σας ευχαριστώ όλους σας για αυτήν την όμορφη πανεπιστημιακή εμπειρία,πέρασα πολύ όμορφα και ανυπομονώ να σας ξαναδώ,αν όχι όλους σας του περισσότερους μαζί με καινούργιους φοιτήτες με όρεξη για δουλεία και συνεργασία.Ώστε,η ατμόσφαιρα που δημιουργήθηκε μεταξύ μας να συνεχιστεί!Καλή επιτυχία σε όλους και όλες στην εξεταστική και εις το επανιδείν.

Ο 5ος Aναστοχασμός για το τελευταίο μάθημα(μου).. #cybermethods

Sat, 14 Jan 2017 22:23:12 +0000

Στο κλείσιμο του μαθήματος μιλήσαμε γενικά για το μάθημα δηλαδή είχαμε μια επανάληψη για το περιεχόμενο του μαθήματος. Τέθηκαν ερωτήσεις για τις εργασίες οι οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα απ’ότι κατάλαβα. Οι εργασίες είναι πολύ προετοιμασία για τις διπλωματικές δηλαδή παίρνουν οι φοιτητές ιδέες για το πώς να γράφουν τις πτυχιακές. Μακάρι να ήταν όλα τα μαθήματα της σχολής σαν αυτό.

Ο καθηγητής για την ομάδα υποστήριξης μας ρώτησε αν θέλουμε να συμμετάσχουμε και για να είναι κανείς στην ομάδα υποστήριξης πρέπει να έχει ευθύνη και η ευθύνη είναι δέσμευση και η δέσμευση έχει στιγμή. Δεν απέχουν καθόλου από την αλήθεια αυτά που είπε και είναι πολύ ορθά. Να πω ένα παράδειγμα για αυτά που είπε αυτός. Η διπλωματική μου διήρκεσε 4 εξάμηνα. Στο τελευταίο εξάμηνο δεσμεύτηκα και είχα απόλυτη ευθύνη και τελικά την ολοκλήρωσα. Για να πετύχει κανείς το στόχο του ή για να ολοκληρώσει το έργο του οπωσδήποτε πρέπει να έχει ευθύνη αλλά το πιο σημαντικό και το πιο καθοριστικό πράγμα είναι η στιγμή. Πρέπει να είναι στη στιγμή της δέσμευσης να πω καλύτερα της συναισθηματικής δέσμευσης με το έργο. Πρέπει να λατρεύει και να αγαπάει το έργο του. Κάπου άκουσα αλλά δεν θυμάμαι από που ένα πολύ ουσιαστικό λόγο που έλεγε«Αν ασχολείσαι με κάτι που σου αρέσει πολύ είναι πάθος και γίνεσαι πιο πολύ δημιουργικός και αν ασχολείσαι με κάτι που δεν σου αρέσει είναι άγχος και παθαίνεις εξουθένωση». Αυτή η στιγμή στην οποία συνειδητοποιεί ότι είναι έτοιμος και έχει τα προσόντα και την ικανότητα να ασχολείται με αυτή δουλειά ή έργο. Η δικιά μου στιγμή δέσμευσης με τη πτυχιακή μου ήταν στο τελευταίο εξάμηνο και πήγε πολύ καλά και την παρουσίασα στο συνέδριο.

Επίσης κι ένα άλλο πράγμα που έλεγε και το συγκρότησα στην μνήμη μου είναι ακόμα μαθητής και σημειώνει. Μου θύμισε αυτό που είπε κάποτε ο Μιχαήλ Άγγελος!

Δηλαδή η μάθηση διαρκεί μια ολόκληρη ζωή!! Γενικά ακούω πολύ προσεκτικά τους ανθρώπους και όταν μου αρέσει κάτι από αυτά που λένε το κρατάω για μένα.

Στο μάθημα μου άρεσαν πολύ οι διαλέξεις στις οποίες μιλάγαμε και για τις τελευταίες έρευνες πχ μιλήσαμε για τις έρευνες του facebook του emotional status και έγραψα έναν αναστοχασμό για αυτό. Επιπλέον μου άρεσαν και οι εποπτείες οποίες μας έφεραν πιο κοντά δηλαδή εκτός από τον καθηγητή μιλάγαμε και μεταξύ μας και ανταλλάσσαμε απόψεις και όλα ήταν κατανοητά για το μάθημα. Όντως ήμασταν μια μικρή ομάδα. Ενώ σε άλλα μαθήματα θυμάμαι ήμασταν πολύ παθητικοί δηλαδή μόνο σημειώναμε ό,τι έλεγαν οι καθηγητές άσε που δεν καταλάβαινα κάποιες φορές τίποτα.

Είναι ο δέκατος τρίτος αναστοχασμός μου αν μετρήσω και τους υπόλοιπους από το προηγούμενο εξάμηνο. Είμαι σίγουρη πως θα φτιάξω και άλλα ιστολόγια. Χάρη σε αυτό μάθημα και το προηγούμενο έμαθα να φτιάχνω το δικό μου ιστολόγιο και να γράφω αναστοχασμούς. Αλλά θεωρώ ότι δεν γράφω πολύ καλά και μου αρέσουν οι αναστοχασμοί των άλλων συμφοιτητών μου. Έγραψα μόνο 5 αναστοχασμούς, δεν ήμουνα απόλυτα αφοσιωμένη με το μάθημα όχι επειδή δεν μου άρεσε αλλά είχα και άλλα θέματα. Δυσκολεύτηκα να γράφω σχόλια. Έγραψα πολύ λίγα.

Είναι ο τελευταίος αναστοχασμός του τελευταίου μαθήματος μου για πτυχίο. Εγώ πέρασα πολύ ευχάριστα και όντως έμαθα πολλά πράγματα για την μεθοδολογία εεε ήξερα λίγα πριν από αυτό το μάθημα to be honest.

Κλείνοντας να πω για ποιο λόγο ονόμασα whiteowl το πρώτο μου ιστολόγιο. Δεν το ονόμασα τυχαία έτσι. Το white δηλαδή το άσπρο, το χρώμα της αγνότητας και της ειρήνης και το owl δηλαδή η κουκουβάγια. Στην αρχαία Ελλάδα της κλασικής εποχής συμβόλιζε το πουλί της σοφίας και στεκόταν πάνω σε έναν ώμο της θεάς Αθηνάς. Συνδύασα το πουλί της γνώσης με το άσπρο χρώμα της αγνότητας και έτσι γεννήθηκε το whiteowl για να γράφονται αγνές και αληθινές γνώσεις (μην γελάτε όμως τώρα όταν λέω αγνή γνώση) και απόψεις στο ιστολόγιο μου. Πιστεύω ότι η επιστημονική γνώση είναι αγνή διότι δεν έχει σκοπό να καταστρέφει σαν τα δόγματα και θρησκείες αντίθετα έχει σκοπό να ενώνει τους ανθρώπους χωρίς ίχνος κακίας, ιδιοτέλειας και διακρίσεις σε μια ενότητα και μέσω αυτής να σώζονται από την άγνοια και να ξεπερνούν τις ψυχαναγκαστικές διαταραχές τους! Είχα περίπου αυτή την σκεπτική όταν δημιούργησα το ιστολόγιο μου. Αλλά μου αρέσει πολύ και η αρχαία ελληνική φιλοσοφία…. Αυτά

Όλα ήταν πολύ ωραία!! Πέρασα όμορφα αλλά δύσκολα φοιτητικά χρόνια….

Η άσπρη κουκουβάγια στον ώμο…………..

Ένα μάθημα αλλιώτικο #cybermethods

Sat, 14 Jan 2017 12:06:43 +0000

Καλησπέρα παιδιά! Όλες αυτές τις μέρες αναρωτιόμουν αν “χρειάζεται” να γράψω έναν αναστοχασμό για το μάθημα αλλά ήταν μια διαφορετική εμπειρία και θέλω πολύ να μοιραστώ κάποια πράγματα.

Θυμάμαι την πρώτη μέρα που είχαμε μαζευτεί, δεν ήξερα ακόμη κανέναν σχεδόν, και είχα πιάσει τη συζήτηση με μια κοπέλα και λέγαμε τι μπορεί να είναι αυτό το μάθημα και πως είναι αυτός ο καθηγητής και διάφορα τέτοια. Σε κάποια μπορεί να έπεσα μέσα αλλά σίγουρα σε πολλά άλλα έπεσα έξω. Να ξεκινήσω από τον διδάσκοντα… Οι πρώτες εντυπώσεις μου ήταν θετικές, έβλεπα έναν άνθρωπο ήρεμο, χαμογελαστό, με διάθεση για μάθημα, έναν άνθρωπο που λίγο πολύ ήθελε να μας γνωρίσει, με τον δικό του τρόπο, έναν άνθρωπο που ήθελε να κάνουμε κατά κάποιο τρόπο μαζί το μάθημα. Η αλήθεια είναι ότι όταν άκουσα για δημιουργία δικού μας ιστολογίου και δικών μας αναρτήσεων/αναστοχασμών δίστασα λιγάκι αλλά δεν φοβήθηκα παραπάνω από το φυσιολογικό ώστε να μην δηλώσω τελικά το μάθημα. Εξάλλου όταν βλέπεις έναν καθηγητή που είναι πρόθυμος να σε βοηθήσει σε κάθε πιθανή δυσκολία, γιατί να φοβηθείς και να τα παρατήσεις; Δεν είμαι και άνθρωπος που τα παρατάει εύκολα, ευτυχώς…(ή και δυστυχώς, αναλόγως χαχα)… Όλα ξεκίνησαν λοιπόν ζωγραφίζοντας ο καθένας οτιδήποτε του ήρθε στο νου σε εκείνο το πρώτο μάθημα…

Αυτή η ζωγραφιά ήταν το σήμα κατατεθέν μας και ο πρώτος παράγοντας, θεωρώ, που βοήθησε να γίνουμε μια μικρή ομάδα. Και ενώ θεωρούσα ότι θα είναι ένα ενδιαφέρον μάθημα και ήθελα πολύ να πάω και στην δεύτερη συνάντηση, δυστυχώς έπρεπε να κάνω μια επέμβαση και γι’ αυτό έλειψα για τις επόμενες δύο βδομάδες, κάτι που με έκανε να αναθεωρήσω ξανά για το αν θα μπορέσω να το παρακολουθήσω. Ερχόμενη όμως στην επόμενη συνάντηση, συνειδητοποίησα ότι τα θετικά συναισθήματα και η ωραία ατμόσφαιρα του πρώτου μαθήματος δεν ήταν στιγμιαία και πως άξιζε να ασχοληθώ. Εκείνη τη μέρα βρήκα και το ζευγάρι μου, με το οποίο κάναμε μαζί την εργασία, η οποία ήταν μια ωραία εμπειρία.

Τέλος πάντων, για να μπω λίγο περισσότερο στο μάθημα ως μάθημα, θεωρώ ότι το κλίμα που άφησε να δημιουργηθεί ο διδάσκοντας και η συμμετοχή όλων μας ήταν αυτό που κράτησε την όρεξη μου να έρχομαι κάθε Δευτέρα, γιατί περνούσα ωραία και δεν ήταν κάτι που συμβαίνει συχνά σε διαλέξεις άλλων μαθημάτων. Μπορεί να ήθελα να έρθω και για να έχω να γράψω κάτι στους αναστοχασμούς αλλά αν κρίνω από τους αναστοχασμούς που έχω γράψει, δε νομίζω πως αυτός ήταν ο κυριότερος παράγοντας. Και τι ωραία που περάσαμε με την επίσκεψη μας στην Στέγη… Είναι, αναμφισβήτητα, μια από τις πιο ωραίες εμπειρίες μου ως φοιτήτρια στο Πάντειο και θα πρότεινα στον κ. Μπράιλα να το καθιερώσει σε κάθε μάθημά του.

Αισθάνομαι ότι γράφω μια έκθεση εντυπώσεων, μια εργασία που μου έβαλε η δασκάλα στο σχολείο, αλλά η αλήθεια είναι ότι ίσως πρώτη φορά αισθάνομαι όμορφα και ιδιαίτερα καθώς την γράφω. Ελπίζω να μπορέσω να παρακολουθήσω και το άλλο μάθημα στο εαρινό εξάμηνο και να δω (και να συνεργαστώ) με πολλούς από εσάς. Αλλά ακόμη και αν δεν τύχει, εύχομαι καλή συνέχεια σε όλους ότι κι αν κάνετε και καλή αντάμωση στο μέλλον!

Φαινομενικές αντιθέσεις #cybermethods

Mon, 09 Jan 2017 09:32:40 +0000

Καλημέρα και καλή χρονιά. Έχω καιρό να γράψω έναν αναστοχασμό, μεσολάβησαν και οι γιορτές και αποστασιοποιήθηκα κι εγώ, όπως όλοι σχεδόν. Αποφάσισα να γράψω σήμερα για τις συνεντεύξεις που πήρα στο πλαίσιο του μαθήματος και της εργασίας, αν και αρχικά είχα αποφασίσει να μην το κάνω γιατί δεν ήμουν σίγουρη για το τι έχω να πω. Στην πορεία όμως και κατά την διάρκεια των τελευταίων ημερών που ασχολούμαι με την ανάλυση των συνεντεύξεων με το atlas.ti (όντως πολύ χρήσιμο), συνειδητοποίησα ότι υπάρχουν σημεία που μου κέντρισαν το ενδιαφέρον και αποφάσισα να τα μοιραστώ.

Έχω πάρει τις συνεντεύξεις εδώ και αρκετό καιρό, η αλήθεια είναι, αλλά δεν είχα δώσει ιδιαίτερη σημασία στις αντιθέσεις που δημιουργήθηκαν ανάμεσα στους δύο συνεντευξιαζόμενούς μου. Για να εξηγήσω αυτό που θέλω να πω, το θέμα της εργασίας μου ήταν οι selfies (νιώθω ότι πέφτουν οι μάσκες λιγάκι, χαχα) και το θέμα που προέκυψε ήταν ότι η μια συνεντευξιαζόμενή μου είναι και το δήλωσε ξεκάθαρα μέσα από τις απαντήσεις της δυναμική χρήστης των selfies, σε αντίθεση με τη δεύτερη, η οποία δεν χρησιμοποιεί σχεδόν καθόλου selfies. Στην αρχή σκεφτόμουν μήπως δεν κρατήσω τη δεύτερη συνέντευξη και ψάξω να βρω άλλο άτομο αλλά το μετάνιωσα όταν έκατσα και άκουσα ξανά τη συνέντευξη (γιατί ξαναλέω πως είχε περάσει αρκετός καιρός που την είχα πάρει και δεν ήμουν σίγουρη τι θυμόμουν), γιατί συνειδητοποίησα ότι σχεδόν σε όλες τις ερωτήσεις, μετά την άρνηση της στην χρήση των selfies, μου απαντάει τι πιστεύει για τους άλλους για αυτό που τη ρωτάω. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχω μια συνέντευξη με την άποψη ενός ατόμου για το τι πιστεύει ότι αισθάνονται οι άλλοι όταν βγάζουν selfies ή για ποιους λόγους βγάζουν selfies κ.λπ. Κάτι που εν τέλει αποδεικνύεται πάρα πολύ χρήσιμο, καθώς οι απόψεις της ταυτίζονται σε πολλά σημεία με τις απόψεις των υπόλοιπων συνεντευξιαζόμενων.

Δεν σκοπεύω να κάνω μια σύντομη ανάλυση αυτή τη στιγμή γιατί, εκτός του ότι δεν θέλω να εμφανίσω την εργασία μου (μας) πριν την ώρα της, αυτό που ήθελα να θίξω είναι το ότι ίσως είναι καλό να έχουμε λίγο χρόνο μετά τις συνεντεύξεις και πριν την ανάλυσή τους, διότι σκεφτόμαστε διαφορετικά κάποια πράγματα και ωριμάζει η σκέψη μας καλύτερα πάνω σε αυτό το θέμα. Αν είχα αρχίσει να ασχολούμαι με την ανάλυση από την ώρα που πήραμε τις συνεντεύξεις, το πιο πιθανό θα ήταν, χωρίς δεύτερη σκέψη, να πάρω συνέντευξη από ένα άλλο άτομο με σκοπό να “ακυρώσω” τη δεύτερη. Και αυτό γιατί έλεγα μέσα μου ότι το θέμα της εργασίας μου είναι αυτό και θέλουμε να δούμε την προσωπική άποψη και τα συναισθήματα των ατόμων που βγάζουν selfies και αν θέλαμε να μελετήσουμε την άποψη των άλλων για τα άτομα που βγάζουν selfies θα είχαμε άλλο θέμα και θα θέλαμε άλλους συνεντευξιαζόμενους. Ωστόσο, καθώς περνούσαν οι μέρες σκεφτόμουν ότι πρόκειται για μια εργασία που είναι περισσότερη βοηθητική για εμάς και λιγότερο επιστημονική και έγκυρη, και το λέω χωρίς να θέλω να θίξω την προσπάθεια και τη δική μας αλλά και του διδάσκοντα και με μοναδικό κριτήριο το γεγονός ότι ο αριθμός των συνεντευξιαζόμενων είναι σχετικά ανεπαρκής, κατά τη δική μου άποψη πάντα. Τέλος πάντων…

Αυτά ήθελα να πω και να τα μοιραστώ γιατί ακόμη και μέσα από αυτό εγώ πήρα ένα μάθημα που μπορεί για κάποιους να είναι προφανές αλλά στην πράξη είναι αλλιώς να το βιώνεις…

Υπερανάλυση της ανάλυσης #cybermethods

Mon, 09 Jan 2017 08:04:56 +0000

Κάπως έτσι μας άφησε ένας ακόμη χρόνος με όμορφες στιγμές και ήρθαμε πο κοντά στο τέλος των μαθημάτων και αυτό φυσικά υποννοεί και πιο κοντά στην πολυαναμενόμενη εξεταστική περίοδο. Μετά,λοπόν, την αποτυχημένη μου προσπάθεια για ένα καλό τιτλο θα ξεκινήσω ένα σχετικά αργοπορημένο αναστοχασμό περί ανάλυσης κειμένων.Ήταν το τελευταίο μάθημα πριν τις διακοπές για χριστούγεννα και μπορώ να πω ότι ήταν ένα ευχάριστο κλείσιμο,εφόσον εμπρόκειτο για ένα αρκετά ενδιαφέρον θέμα.Ένα ερώτημα που πολλόι δε ρωτάνε αλλά κρίνω,και όχι μόνο εγώ προφανώς,ότι είναι ιδιαίτερα εύλογο.Πώς ξέρουμε ότι κάποιος που ισχυρίζεται ότι έγραψε κάτι,το έχει στην πραγματικότητα γράψει;Με αυτόν τον τρόπο έχουμε τη δυνατότητα να ελέγξουμε την αυθεντικότητα κειμένων των οποιών οι συγγραφείς έχουν πεθάνει αλλά και οι καθηγήτες έχουν ένα επιπλέον εργαλείο ,για να διορθώνουν τις ενδεχόμενες εργασίες μας.Αυτή αποτελεί την αρνητική εφαρμογή αυτής της τεχνικής.Πώς το επιτυγχάνουν όμως αυτό;Στο κάτω κάτω θα μπορούσε κάποιος να χρησιμοποιήσει πάρομοιο λεξιλόγιο με κάποιον άλλον και με αυτόν τον τρόπο να ξεγελάσει την ανάλυση.

Στο σημείο αυτό προκειμένου να αποφευχθούν τετοιου είδους απορίες αλλά και για να ξεκαθαριστεί η μεθοδολογία της στιλομετρίας,όπως ονομάζεται αυτή η μέθοδος,παρακολουθήσαμε ένα βίντεο.Στο απόσπασμά του παραθέτονταν η προσπάθεια ταυτοποίησης μια συγγραφέως της Αναγέννησης,αν δεν κάνω λάθος,της οποίας τα κείμενα είχαν δεχθεί πολλές διορθώσεις ανά καιρούς.Αυτές κυμαίνονταν από ήπιες στην ορθογραφία μέχρι και αλλάγες τελίως στο ύφος με αποτέλεσμα να μην είμαστε σίγουρα μέχρι σήμερα τι πραγματικά έχει γράψει η ίδια.Το πρόβλημα αυτό λύνεται με τη στιλομετρία,η οποία επικέντρωνεται κατά κύριο λόγο στου συνδέσμους που ο συγγραφέας χρησιμοποιεί.Προκείται για έναν αρκετά έξυπνο τρόπο διευκρίνησης,διότι οι περισσότεροι ούτε κατά διάνοια προσέχουμε τις μικρές λέξεις τύπου και,τα άρθρα κλπ.Αυτές τις χαρακτήριζαν ως function words και δεν είμαι απολύτως βέβαιη σε ποια ελληνική λέξη αντιστοιχούν.Οπότε ζητώ τη συγχώρεσή σης για όποια ενδεχόμενα λάθη έχω ήδη κάνει.Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να περιοριστούν πάντως οι <<κλοπές>>,δηλαδή οι αντιγραφές κειμένων και να δίνεται η αναγνώριση που αξίζει στους πραγματικούς συγγραφείς που έχουν προσπαθήσει και έχουν επενδύσει το χρόνο τους.Κατά τη διάρκεια του μαθήματος είχαμε και μια πραγματική εφαρμογή της μεθόδου!Ο καθηγητής χρησιμοποίησε τους αναστοχασμούς μας στην ανάλυση.Ευτυχώς,όλοι κανείς δεν είχε γράψει το κείμενο άλλου ή τουλάχιστον το έκανε με διακριτικό τρόπο.Γεγονός επι τη ευκαιρία που μας παραπέμπει στην ιντερνετική ασφάλεια,εφόσον κανείς δεν είχε δώσει την άδεια του για αυτό,αλλά επειδή το μάθημα έχει ενδιαφέρον θα το παραβλέψουμε.(Προσπάθεια πάλι για λίγο χιούμορ,ώστε να μη σας κουράζω πολύ).Τουλάχιστον είχε χρησιμοποίησει στην ανάλυσή του μπλόγκ που είχε βρει σε κάποια γωνία του διαδικτύου,όποτε δεν ήμασταν τα μόνα πειραματόζωα.Εντύπωση μου προκάλεσαν τα πόσα διαγράμματα προέκυψαν αλλά και τα ονόματα κάποιων,όχι των συμφοιτητών μου.Σε κάθε περίπτωση πάντως διαγραφόταν ξεκάθαρα ποιο κείμενο αντιστοιχούσε με ποιο χρήστη και σχεδόν όλα τα κείμενα ενός συγγραφέα ομαδοποιούνταν μαζί.Κάποιοι είχαν πιο συναφές με άλλους τρόπο γραφής και άλλοι λίγο πιο ιδιότροπο αλλά υπήρξε ξεκάθαρη διάκριση και άρα η εφαρμογή της μεθόδου ήταν επιτυχής.

Αποτέλεσε μια ενδιαφέρουσα εμπειρία,διότι σε κάνει να συνειδητοποιείς πως είναι οι μικρές λεπτομέρειες,τα στοιχεία που πολλές φορές αγνοούμε,αυτά τα οποία αποτελούν τη βάση του ύφους μας στον τρόπο γράφης,αυτά που εν τέλει μας ταυτοποιούν.

Αναχρονισμός.Αναστοχασμός #cybermethods

Sun, 08 Jan 2017 18:12:51 +0000

Αυτός ο αναστοχασμός θα αποτελέσει μια αναχρονιστική περιγραφή μιας πολύ ξεχωριστής εμπειρίας που είχαμε στα πλαίσια του μαθήματος μας. Θα ήθελα πολύ να σας παρουσιάσω αυτόν τον αναστοχαμσό ως μια ηθελημένη καθυστέρηση, σαν να περίμενα δήθεν να ωριμάσει και να μεστώσει μέσα μου, αλλά αυτό δεν θα ήταν τίποτα άλλο παρά μία παραπλάνηση. Ίσχυει ότι πολύ καιρό ήθελα να γράψω αυτόν τον αναστοχασμό, όμως ίσως να μην ήθελα να τον βάλω σε λόγια. Να προτιμούσα να ρέει ελευθερος μέσα στις σκέψεις μου. Αλλά δεν θα ήταν άδικο αυτό, όταν όλοι έχουμε μοιραστεί τόσα πολλά και τόσο προσωπικά στοιχεία μας σε αυτό το μάθημα? Και οι αναστοχασμοί από τον τρόπο γραφής (όπως αναφέρθηκε και στο τελευταίο μάθημα) ως την κατάθεση των προσωπικών απόψεων αποτελούν κομμάτι του εαυτού του καθένα. Κι όμως όλοι, προς έκπληξη μας που θέλουμε να μοιραστούμε εν τέλει τόσα πολλά με τον διπλανό μας, αγκαλιάσαμε τόσο το ίδιο το μάθημα όσο και την ιδέα του αναστοχασμού. Αλλά πολύ μακρυγόρησα μέχρι εδώ. Το θέμα του σημερινού αναστοχασμού: ΥΒΡΙΔΙΑ

Υβρίδιο ονομάζεται το αποτέλεσμα της διασταύρωσης δύο γενετικά ανόμοιων ατόμων, τα οποία όμως εκφράζουν κάποιο κοινό χαρακτηριστικό με διαφορετικό τρόπο. Πιο συγκεκριμένα αφορά την ανάμιξη μέσω εγγενούς αναπαραγωγής, δύο ζώων ή φυτών από διαφορετικές ράτσες, ποικιλίες, είδη ή γένη. Εδώ όμως αφορά μια εντελώς διαφορετική ανάμιξη: τη ανάμιξη της τέχνης με την τεχνολογία. Αυτές οι δυο έννοιες μπορεί για κάποιους να μοιάζουν ως αντίπαλοι εχθροί, όμως στην ουσία τους βρίσκονται τόσο κοντά και αλληλοσυμπληρώνονται αναγακαία. Ακόμη και από γλωσσολογικής απόψεως οι δυο λέξης προέρχονται από την ίδια ρίζα, το “τεκτ-” ή αλλιώς την ίδια λέξη “τέκτων”, η οποία αναφέρεται στην επιτηδειότητα που συνοδεύεται από γνώση σχετικά με την εκτέλεση ενός έργου. Η τέχνη, λοιπόν, αναλύεται ως η ελεύθερη, δημιουργική έκφραση του ανθρώπου με έργα που διέπονται από αισθητικούς κανόνες, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να συναντηθεί και ως συνώνυμο των επαγγελματικών δεξιοτήτων(“μάθε τέχνη κι ας τη ”ναι”). Αντίστοιχα, η τεχνολογία πέραν από το γεγονός ότι μέσα της εγκλείεται η ίδια η έννοια της τέχνης(τεχνολογία: τέχνη+λόγος) αποτελεί μια ίσως πιο πρακτική πλευρά της τέχνης. Έτσι, αναλύεται ως η γνώση που ασχολείται με την εφαρμοσμένη επιστήμη, την εφεύρεση και ανακάλυψη πρακτικών για την αξιοποίηση των ήδη υπαρχόντων γνώσεων ή μεθόδων. Μέσα από αυτή την απλή λεξιλογική ανάλυση αναδεικνύεται η αδιαμφισβήτητη και αλληλεξαρτώμενη σχέση μεταξύ τέχνης και τεχνολογίας. Η τέχνη μετουσιώνει δίχως όρια την ανθρώπινη σκέψη, ακολουθώντας μονοπάτια πρωτότυπα, στα έγκατα των ανθρωπίνων ενστίκτων και σαν ορμητικό νερό διαλύει την πνευματική ενδοατομική οχύρωση των ιδεών. Ως απελευθερωτής δρα η τέχνη, ως επαναστάτης που προασπίζεται την ελευθερία των ιδεών, όσο περίεργων κι αν φαίνονται ή παρουσιάζονται. Από την άλλη η τεχνολογία έρχεται με τη σειρά της να αγκαλιάσει την έντεχνη έκφραση των ιδεών και να τους δώσει χρησιμότητα και ωφελιμότητα στο παρόν των ανθρωπίνων κοινωνιών. Σε κάθε περίπτωση όμως η σχέση αυτή δεν είναι μονόπλευρη, καθώς η ίδια η τεχνολογία ανατροφοδοτεί τη σκέψη ώστε να παράξει νέα έργα τέχνης με τεχνολογικά εργαλεία. Σαν φαύλος κύκλος αυτές οι δύο έννοιες ζουν για πάντα αλληλένδετες και αλληλοτροφοδοτούμενες.

Για τον παραπάνω λόγο, η έκθεση στη στέγη γραμμάτων και τεχνών “Υβρίδια: Στα όρια Τέχνης και Τεχνολογίας”απετέλεσε μια μοναδική παρουσίαση αυτής της σύζευξης που πολύ συχνά παραμελείται και ξεχνιέται. Χρησιμοποιεί η έκθεση αυτή την επιστημονική έρευνα,τα ψηφιακά δίκτυα και ενόργανες ακόμη διαδικασίες ως δομικά και λειτουργικά υλικά της τέχνης και δημιουργεί ένα σύνολο πολυπαραγοντικό, δυναμικό και δυνητικά κοινωνικά πρακτικό. Η τέχνη μέσα σε αυτην την έκθεση γίνεται τεχνολογία και η τεχνολογία εξουσιάζεται από την τέχνη. Ως αποτέλεσμα αυτού, σχολιάζονται και συζητιούνται ζητήματα της καθημερινής προσωπικής ζωής, της ψηφιακής αλήθειας, κοινωνικά προβλήματα ακόμη και πολιτικοοικονομικές πιθανές πρακτικές.

Πολύ σύντομα θα ήθελα να σας παρουσιάσω μερικούς μόνο συλλογισμούς μου σχετικά με κάποια από τα έργα τεχνης/τεχνολογίας που είδαμε ή βιώσαμε.

“Myconnect”

.Το να συνδεθείς σημαίνει να βεβαιώσεις και το να βεβαιώσεις σημαίνει να συνδεθείς.

Σε αυτό το έργο παρουσιάζεται η υπέρβαση της ανθρώπινης διάστασης και πιθανώς της ανθρώπινης μοναξιάς και επιχειρείται η ουσιαστική βιολογική σύνδεση με έναν οργανισμό, συγκεκριμένα με έναν μύκητα. Ο παλμός της καρδιάς βρίσκει τον ίδιο ρυθμό με αυτον του οργανισμού. Από βιολογικής απόψεως, αυτό μου θύμισε ένα γεγονός που συνηθίζεται να λέγεται σχετικά με τους ερωτευμένους και τις σωματικές συνέπειες τους. Μια από αυτές είναι ο συντονισμός των πλαμών της καρδιάς. Σε ένα μεταφορικό επίπεδο πόσο πετυχαίνεται μία ουσιαστική σύνδεση με κάτι άλλο πέρα από τον άνθρωπο? και κατά πόσο έτσι καταπολεμάται η ανθρώπινη μοναξιά, σήμερα που το άτομο τόσο πολύ έχει απομακρυνθεί από το φυσικό περιβάλλον? Γίνεται ποτέ ουσιαστικά να χαθεί η επαφή αυτή? κι αν χαθεί μπορούμε να την επαναφέρουμε? Και εν τέλει μπορεί η τεχνολογία , αυτη που για πολλούς κατηγορείται ότι εναντιώνεται στη φύση, να βοηθήσει σε αυτήν την επανόρθωση της σχέσης μεταξύ ανθρώπου-φυσης?

“Industrial Slave”

. 67% living cells

33% dying cells

Ένα πολύ ιδιαίτερο/παράδοξο/περίεργο ακόμα και άρρωστο θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω έργο. Αναπόσπαστο όμως κομμάτι της έκθεσης καθώς αναδεικνύει την παραφροσύνη του ανθρώπου αλλά και την απόλυτη συμμόρφωσή του στην τάση της μόδας ή πιο γενικά της κοινωνικής επιβολής. “Αίμα λαγού”αυτό ήταν στη μόδα και έβγαινε σε δημοπρασία..”Αίμα λαγού”. Μόνο αυτό δείχνει πόσο το οικονομικοκοινωνικό καθεστώς μπορεί να αλλάξει ακόμα και απλές πεποιθήσεις και αξίες. Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης σε συνδυασμό με την απληστία του ανθρώπου μπορούν την κοπριά να την πουλήσουν για χρυσό κι ο αγοραστής να χαίρεται για το μεγάλο του απόκτημα και να κοκορεύεται σε φίλους και γνωστούς.

67% dying cells
33% living cells .

“A ship adrift”

Το ακυβέρνητο πλοίο, μεταφορικά με πήγε μακριά κι αυτή για μένα ήταν η ουσία του. Μια ζωντανή παρουσίαση της σκέψης και των ιδεών, των ρευμάτων πνεύματος ανα τον κόσμο και την ιστορία. Ακυβέρνητες πλέουν οι ιδέες, και ειδικά μέσω του ίντερνετ σήμερα, πιάνουν λιμάνι σε κάθε τόπο να αφήσουν λίγο από το εμπνευσμένο-καλό ή κακό- εμπόρευμά τους. Ιδέες που ταξιδεύουν ανεξέλεγκτα με βάση τις φυσικές συνθήκες, τις κοινωνικές, τις πολιτικές και οικονομικές, τις πολιτισμικές..τις συνθήκες τις προσωπικές. Ιδέες πάντα ταξιδεύουν, αιωρούνται γύρω μας χιλιάδες. Το θέμα είναι εμείς ποιες επιλέγουμε να αράξουν στο λιμάνι μας.

“Body Paint”

Το ανθρώπινο σώμα γυμνό μπροστά σε μια κάμερα …το ανθρώπινο σώμα γυμνό μπροστά στα μάτια μας μέσα από μία οθόνη. Ένα κενό μεταξύ της πραγματικής υπόστασης αυτού του σώματος στη στιγμή της λήψης του και της παρουσίασής του σε εμάς ως ψηφιακή εικόνα. Η βιωμένη ζωή και η ψηφιακή ζωή έρχονται να εισβάλλουν για πάντα στην πραγματικότητά μας με μέσο το ίντερνετ. Η real-life έχει υπόσταση, καταλαμβάνει χώρο και ζει σε μία ροή χρόνου. H virtual-life υπάρχει πάντα από απόσταση, διαχρονικά, παραμορφωμένα εγκλωβισμένα στη ματαιότητα ενός αβίωτου βίου. Οι δύο υποστάσεις του σύγχρονου ατόμου εξυπηρετούν διαφορετικές ανάγκες της ζωής του 21ου αιώνα, αν φυσικά γίνεται εφικτή η διατήρηση της ισορροπίας των προαναφερόμενων βίων. Πολύ συχνά σήμερα η virtula-life καταφέρνει να καταλαμβάνει μεγαλύτερο ποσοστό της ενέργειάς μας και αυτό μόνο αυξάνεται σταδιακά. Φυσικά έχει τα πλεονεκτήματά της μια τέτοια μεταστροφή στον ψηφιακό κόσμο, όπως την υπερνίκηση των γεωγραφικών συνόρων, την ομαλοποίηση των επιφανειακών διαφορών των ανθρώπων και την αναζήτηση της ουσίας του ανθρώπινου είδους. Καθίσταται φανερό ότι ο σύγχρονος άνθρωπος αναζητά και απολαμβάνει αυτήν ολοκλήρωση της προσωπικότητάς του μέσα από τα social media καθώς όπως φαίνεται κι από το έργο προσφέρει τη δυνατότητα στον καθένα να δώσει το δικό του χρώμα στον εαυτό του. Αλλά από την άλλη μήπως κάτι τέτοιο δρα αλλοιωτικά για την ποικιλότητα της ανθρώπινης ύπαρξης? Μήπως σε κάποιο βαθμό υπεραπλουστεύει τις λεπτομέρειες? Μήπως ο ίδιος ο άνθρωπος χάνεται στο κατασκευασμένο από το ίδιο του το χέρι περιβάλλον, όπως φαίνεται να συμβαίνει στους παραπάνω ψηφιακούς πίνακες? Και πόσο ολοκληρωτική μια τέτοια εμπειρία μπορεί να είναι? Ο άνθρωπος εξακολουθεί να υφίσταται ως ανθρώπινο ον ή μετουσιώνεται σε μια πολύπλευρη κι ανέγγιχτη αναπαράσταση? Ένα εξαγώμενο σίγουρο για μένα συμπέρασμα από το παραπάνω έργο είναι τα μάτια…τα μόνα που παραμένουν αναλλοίωτα, που συνεχίζουν να ξεχωρίζουν, να διατηρούν την ταυτότητα του υποκειμένου τους. Τα “Μάτια”…αυτά που για πολλούς, λογοτεχνικά και όχι μόνο, διαγράφονται ως η παλέτα της “ψυχής”.

“Temps Mort”

Τελευταίο έργο προς “ανάλυση”. Κυριολεκτικά, διότι ίσως ήταν από αυτά που με απασχόλησαν περισσότερο και άρα θα ήθελα να κλείσω με αυτό, αλλά και μεταφορικά καθώς αφορά τον θάνατο του χρόνου(=temps mort). Το έκθεμα αυτό μου προκάλεσε έντονο συναίσθημα και προβληματισμό, χωρίς όμως να καταφέρω να προσδιορίσω κανένα από τα δύο. Πολύ ώρα παρατηρούσα αυτό το έργο και πάλευα να συνειδητοποιήσω τι μου προκαλούσε και τι σκέψεις θα μπορούσα να παράγω για αυτό. Άκουσα πολλές και ενδιαφέρουσες απόψεις εκφραζόμενες από συμφοιτητές μου, όμως καμία δεν κατάφερε να με καλύψει και να με εκφράσει απόλυτα. Κι ακόμη φοβάμαι δεν ξέρω πως να εξηγήσω το συναίσθημα που μου δημιούργησε ή ποιο ήταν το μήνυμα που έπρεπε να συλλάβω. Είναι ένα πολύ δυνατό έργο που θα μπορούσα σκόρπια να σας παραθέσω αδέσποτες ιδέες σχετικά με αυτό, αλλά καμία δεν θα ήταν αρκετή για να περιγράψει την ουσία του έργου και την αντανάκλαση του εαυτού μου σε αυτό. Έτσι, καλύτε

Reflections… (4) #cybermethods

Sun, 01 Jan 2017 18:29:10 +0000

Στα drafts για αρκετές μέρες είχε παραμείνει ο προτελευταίος μου αναστοχασμός, καθώς, αν και έτοιμος να τον στείλω, ήθελα πολύ να τον εμπλουτίσω με μια εμπειρία, η οποία υποπτευόμουν πως θα είχε κάποια σχέση…
Κι έτσι τον ολοκληρώνω σήμερα, στο πρωτοχρονιάτικο κλίμα και με τους συγγενείς στο σαλόνι να μιλάνε για το πολύ γιορτινό θέμα της χοληστερίνης και του αριθμού των χαπιών που καταναλώνουν.
Εύθυμες καταστάσεις.

Στο προηγούμενο μάθημα, αυτό που μου έκανε, για μια ακόμη φορά, υπερβολικά μεγάλη εντύπωση, ήταν πόσα λίγα ξέρουμε για τον κόσμο του διαδικτύου. Είναι εντελώς διαφορετικό να σκέφτεσαι “Ω, πόσες δυνατότητες…” και εντελώς διαφορετικό να τις βλέπεις μπροστά στα μάτια σου, έστω κι αν αυτό που βλέπεις είναι το 0.00001%.
Το βιντεάκι που παρακολουθήσαμε αναφερόταν στους τρόπους να ανακαλύψεις το στιλ ενός συγγραφέα και κατά πόσο, ή οχι, είναι δυνατόν να το μιμηθείς. Υπάρχει η πεποίθηση, λοιπόν, πως είναι δυνατόν να αναγνωριστούν οι αντιγραφές, τα πλαστά κείμενα, και μόνο από τη χρήση των συνδετικών λέξεων, οι οποίες, καθώς φαίνεται, αποτελούν το “στιλ”.

Προσωπικά, δεν ξέρω πώς μπορεί να γίνει αυτό. Οι συνδετικές λέξεις, το στιλ της ένωσης τους, η σωστή (ή η λάθος) σύνταξη, η χρήση των σημείων στίξης, όλα – όλα μπορούν να αντιγραφούν. Αν κάποιος είναι αποφασισμένος να μιμηθεί, θα τα καταφέρει. Ίσως το αποτέλεσμα να είναι πολύ φτωχικό, μα με αρκετή δουλειά, πιθανότατα να μην είναι διαψεύσιμο.
Δε διαφωνώ, φυσικά πως το αυθεντικό έχει “άλλη χάρη”. Το προσωπικό στιλ έχει την πολύ συγκεκριμένη τάση να βγαίνει αβίαστα, αφήνοντας το δημιουργό ελεύθερο να αποτυπώσει τις ιδέες του, να ταξιδεύει ανάμεσα στα νοήματα, να ρέει ο νους του πάνω στο χαρτί, χωρίς να χρειάζεται να προσέχει την έκφρασή του. Φυσικά.
Και ούτε αμφισβητώ πως, συχνά, μπορούμε να αντιληφθούμε κάτι “ψεύτικο” και “προσποιητό”, πιάνοντας απλώς εκείνες τις μικρές λεπτομέρειες που μας ξενίζουν. Αναφέρομαι τόσο στη συμπεριφορά κάποιου, όσο στην αυθεντικότητα ενός υλικού, όσο και σε γραπτά κείμενα. Ένστικτο, για πολύ κόσμο, μικρά μηνύματα στο υποσυνείδητο για κάποιες προσεγγίσεις ψυχολογίας, ανεπαίσθητες αλλαγές στις συνθήκες που σηματοδοτούν την ύπαρξη και άλλων συνθηκών για άλλες προσεγγίσεις. Το νόημα είναι ένα, πως είμαστε σε θέση να το αντιληφθούμε.

Μα διακυβεύονται πολλά συμφέροντα σε τέτοιες συμφωνίες αντιγραφής και πλαστής προέλευσης. Σίγουρα, συχνά πρόκειται απλώς για προσπάθεια μίμησης, μα άλλες φορές υπάρχουν πιο σκοτεινά κίνητρα. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, μια πολύ προσεκτική μελέτη και αντιγραφή, με κάθε λεπτομέρεια, σχεδόν με μαθηματική ακρίβεια, μπορεί πιθανότατα να περάσει απαρατήρητη. Το μηχάνημα, ο υπολογιστής, διαθέτει τα εργαλεία που εμείς του δίνουμε, προκειμένου να κάνει για εμάς αναλύσεις που θα ήταν αλλιώς πολύ χρονοβόρες κι ενεργοβόρες. Δε διαθέτει τίποτα παραπάνω. Δεν έχει πρόσβαση σε κανενός το μυαλό, δεν έχει πρόσβαση σε μυστικά έγγραφα που εμείς δε γνωρίζουμε, δεν έχει παραπάνω κείμενα για σύγκριση. Αν στηρίζεται αποκλειστικά στη χρήση των λέξεων, στο στιλ γραφής, τότε τι μπορεί να ανακαλύψει που δεν μπορούμε εμείς;
Τι ξέρει που δεν ξέρουμε;

Όντας ο πιο αντιφατικός άνθρωπος που ξέρω, ειλικρινά δε θα μου έκανε εντύπωση αυτό να αποτυπώνεται και στο στιλ γραφής μου. Γράφοντας εδώ και αρκετό καιρό, βλέπω πως και μόνο η ψυχολογία μου είναι ικανή να αλλάξει τον τρόπο που γράφω. Άλλες φορές να γράφω απότομα, ξερά, λακωνικά σχεδόν, άλλες να ξεχνάω να βάζω τελείες. Αλλού να φαίνεται ξεκάθαρα η εμμονή μου με τις μετοχές και τις περίεργες δευτερεύουσες προτάσεις, αλλού να απαλύνεται από μια διάθεση να μην εκνευρίσω και σήμερα τον αναγνώστη μου (που συνήθως δεν είναι άλλος από μένα). Θα ήθελα πολύ να χρησιμοποιήσω το πρόγραμμα ανάλυσης, για να δω τι θα μου βγάλει. Κι αν θεωρήσει τα κείμενα μου συνεκτικά, θα του βγάλω το καπέλο.

Μα αυτό με το οποίο ασχολήθηκα περισσότερο από όλα, και θα μιλήσω γι αυτό, παρότι διακινδυνεύω ο αναστοχασμός να βγει πελώριος, είναι, όπως ξεκίνησα να λέω, οι δυνατότητες….
Ένα κείμενο είναι πλαστό, ή όχι; Πού κυμαίνονται αυτά που γράφουμε; Η νοοτροπία μου, όπως μάλλον φάνηκε, είναι πως “Αν δεν μπορούμε εμέις, τότε πώς μπορεί αυτό;”

Θυμάμαι χαρακτηριστικά, πριν τουλάχιστον δεκατρία χρόνια, ένα τεστ Αγγλικών που έκανα στον υπολογιστή, και τη χαμογελαστή μου δασκάλα από πάνω μου, να μου δίνει οδηγίες.
“Πρόσεχε! Αν σε ρωτήσει πώς λέγεται το δίκυκλο, εσύ θα γράψεις bicycle, κι όχι bike. Ο υπολογιστής δεν καταλαβαίνει την ομοιότητα. Και δε θα χρησιμοποιήσεις άρθρο, ο υπολογιστής δε θα καταλάβει τη δεύτερη λέξη και θα καταγράψει μόνο την πρώτη.” Την κοίταξα και απόρησα. “Μα αφού είναι σωστό.” “Ναι, μα ο υπολογιστής δε σκέφτεται, όπως εμείς”.
Φυσικά, έχουν αλλάξει πολλά από τότε. Πάρα πολλά.

Και πάλι, όμως. Η ανθρώπινη νοημοσύνη είναι που επηρεάζει και καθορίζει τα μέσα. Εμείς τα χτίζουμε. Τα ελέγχουμε, και δε μας ελέγχουν.
…Πιστεύω.
Είναι οι άνθρωποι πίσω από τους τεχνητούς εγκεφάλους, και θεωρίες ότι κάποια στιγμή αυτά θα πάρουν τις πρίζες τους και θα μας επιτεθούν, και ξαφνικά θα βρεθούμε δολοφονημένοι από το φούρνο μικροκυμάτων μας, είναι στο μυαλό μας. (του Stephen King, πιο συγκεκριμένα).
Τα ελέγχουμε και δε θα μας ελέγξουν. Τουλάχιστον… Όχι με την κυριολεκτική σημασία.

Και εδώ φτάνω σε αυτό που ήθελα να μοιραστώ. Τώρα στις γιορτές, παρακολούθησα τη θεατρική παράσταση “1984”, του Orwell. Τα λόγια είναι λίγα για να περιγράψω την παράσταση αυτή, με τη δυστοπική ατμόσφαιρα, τα γκρίζα καταθλιπτικά χρώματα, την εξαιρετική σκηνοθεσία που σε έκανε σχεδόν να κοιτάς πάνω από τον ώμο σου, από τον ενδόμυχο φόβο ότι παρακολουθούν ακόμη κι εσένα. Πώς όπως σε βλέπουν, τους βλέπεις.

Δε θα αναλύσω το θέμα της παράστασης, γιατί το μέγεθος του αναστοχασμού θα είναι γελοίο, μετά. Πάντως, το κεντρικό νόημα είναι πως πρόκειται για μια δυστοπική κοινωνία, όπου γιγάντιες οθόνες μεταδίδουν προγράμματα όλη μέρα, και παράλληλα παρακολουθούν τους πολίτες. Οι άνθρωποι ζουν σαν ρομπότ, μετριασμένη η νοημοσύνη, μια θολούρα στο μυαλό, αστυνομία σκέψης να παραμονεύει τον άνθρωπο που θα τολμήσει να σκεφτεί, και οθόνες…
Σε κάθε γωνία του δρόμου. Σε κάθε στενό. Σε κάθε σπίτι. Πίσω από κλειστές πόρτες.

Ο Μεγάλος Αδελφός είναι εκεί.
Και φυσικά, ο ήρωας, που ξεχωρίζει και θέλει να κάνει τη διαφορά.
Μέχρι εκεί θα αναλύσω. Να τη δείτε, αξίζει.
Μα αλλού θα σταθώ.
Φυσικά και οι μηχανές δεν θα μας κυριεύσουν. Μα, ήδη, δε μας επηρεάζουν; Ύπουλα, έμμεσα, υπόγεια, ίσως, μα και πάλι. Πόσο συχνά δεν αναφέρουμε στα μέσα μαζικής επικοινωνίας που βρίσκόμαστε και με ποιον; (τα check in), ή δε βγάζουμε φωτογραφία του εαυτού μας, του σπιτιού μας; Μόνοι μας και ηθελημένα δεν υποκύπτουμε στη μόδα της εποχής, δίνοντας τροφή σε αυτούς που, ίσως, μας παρακολουθούν όλους;
Η παράσταση ήταν, ουσιαστικά, μια κυριολεκτική έκφανση της μεταφορικής έκθεσης που υφιστάμεθα και προκαλούμε σήμερα. Μόνο που, τα πράγματα εκεί, είναι πολύ πιο δυσοίωνα. Μα δε σημαίνει πως δεν μπορεί να συμβεί και σε εμάς αυτό.
***SPOILER ALERT*** για όποιον σκοπεύει όντως να το δει.
Κι αν όντως, κατά τις θεωρίες συνωμοσίας, υπάρχουν ορισμένες δυνάμεις που κινούν την παρακολούθηση αυτή, τι άνθρωποι βρίσκονται πίσω από όλα αυτά; Στη μοχθηρή κοινωνία του “1984”, ο “κακός”, ο “τύραννος”, παρουσιάζεται νωρίς, με το μυστήριο και τη γοητεία του ρόλου αυτού. Είναι σαδιστής, είναι ισχυρός. Ο πρωταγωνιστής κείται στο ντιβάνι, αίμα να κυλάει στο στόμα και στο στήθος του, καθώς απεγνωσμένα μιλάει στον εχθρό του για την αγάπη, για τα όνειρα, για την αντικειμενική αλήθεια. Και ο “κακός” στέκεται γλυκά από πάνω του, και γελάει με την καρδιά του στο άκουσμα της λέξης “αγάπη”…
Μα πώς έγινε αυτό;
Είναι άνθρωπος. Πάνω από όλα, είναι άνθρωπος. Και αν θέλουμε να είμαστε ρομαντικοί, θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτή η ιδιότητα είναι που θριαμβεύει πάντα, και στο χειρότερο σκοτάδι.
Η ανθρωπιά.
Μα όχι εκεί.
Οι άνθρωποι είχαν μετατραπεί σε αυτό που οι εκθέσεις της Γ Λυκείου περιγράφουν. Άβουλα όντα, χωρίς δυνατότητα για κριτική σκέψη. Δεν ήταν άνθρωποι πλέον, ήταν κάτι κατώτερο. Και ποιος δε θα ήταν, με τη λεγόμενη “Αστυνομία Σκέψης” να παραφυλάει; Κι ωστόσο, εκείνος, ο “Κακός” της υπόθεσης, χωρίς καμία Αστυνομία Σκέψης μα τον απειλεί, χωρίς την πλύση εγκεφάλου που είχαν υποστεί οι συνάνθρωποί του, ήταν ο λιγότερο άνθρωπος απ όλους…
Γιατί; Τι διαφθορά έχει προκληθεί, τι τον έκανε έτσι; Τι του στέρησε τόσο πολύ τη φύση του; Είναι άνθρωπος. Δεν έχει ονειρευτεί; Δεν έχει αγαπήσει, επιθυμήσει; Δεν έχει γελάσει με την καρδιά του;
Εκείνος έλεγχε τις τηλεοράσεις, εκείνος έλεγχε τα μηχανήματα. Εκείνος παρακολουθούσε τον κόσμο. Που σταματάει η δική του η κακία και που ξεκινάει η δύναμη της δυνατότητας; Ήταν έτσι και απλώς τα μέσα είναι ένα ακόμη όπλο στα χέρια του, ή η ελευθερία και η δύναμη των μέσων τον διέφθειρε τόσο πολύ που δεν υπήρχε γυρισμός. Πώς η εξουσία είναι πάντα διεφθαρμένη; Ήταν πάντα έτσι, ή απλώς η δύναμη μεθάει;
Ουσιαστικά, δεν πιστεύω πως ευθύνονται τα μηχανήματα. Ένα όπλο χωρίς χέρι, δεν πυροβολεί.
Μα και ένα χέρι δίχως όπλο δεν πυροβολεί…
Θα βρει μαχαίρι, θα βρει σκοινί, μα τίποτα τόσο ακαριαίο όσο ένα όπλο.
Δε δαιμονοποιώ τις μηχανές, φυσικά. Μα οι δυνατότητες είναι αρκετά τρομακτικές, πλέον. Μα για να μην καταλήξουμε κάποτε έτσι κι εμείς Big Brother, θα μπορούσαμε, ίσως, να χαλαρώσουμε λίγο την ερωτική μας, πια, σχέση με το διαδίκτυο και την έκθεση μας σε αυτό. Λέω τώρα, μια ιδέα.

Τέλος πάντων, πιθανότατα είμαι απλώς υπερβολική και απαισιόδοξη καταστροφολόγος, ως συνήθως.
Θεωρίες συνωμοσίας, και ο Μεγάλος Αδελφός μας βλέπει. Εντάξει, ίσως κάποτε, αλλά προς το παρόν το πολύ να μας δουν μερικοί φίλοι στο facebook. Άλλωστε, πόσοι ασχολούνται με το τι κάνουμε…
Θα φροντίσω να μην αναφέρω τίποτε από αυτά τώρα που θα πάω να αναμειχθώ με τους συγγενείς μου. Αρκετά έχουν τρομάξει με τη χοληστερίνη.
Εξάλλου, ώρα να μιλήσουμε για τριγλυκερίδια.
Καλή συνέχεια διακοπών σε όλους!!

Last but not least #cybermethods

Wed, 21 Dec 2016 08:31:11 +0000

Τελευταίος αναστοχασμός; Μάλλον! Πάει κι αυτό το εξάμηνο. Ήταν ένα δημιουργικό εξάμηνο θα έλεγα, με ενδιαφέροντα μαθήματα κι ένα από αυτά ήταν και το μάθημά μας.Ο καθηγητής μας με όλη του την ενεργητικότητα προσπαθούσε να μας κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον. Οι αναστοχασμοί μας. Στην αρχή θεωρώ πως όλοι φοβηθήκαμε και είπαμε τι είναι αυτό; Αλλά στην πορεία είδαμε το πόσο δημιουργικοί γινόμαστε, εκφράζοντας τις σκέψεις μας και μιλώντας για θέματα που μάλλον δεν θα είχαμε την ευκαιρία να σκεφτούμε μόνοι ή ακόμα και με άλλους ανθρώπους. Προσωπικά η διαδικασία των αναστοχασμών με έκανε όντως να συνειδητοποιήσω τι σκέψεις έκανα καθώς κυλούσε το μάθημα, ενώ παράλληλα ο σχολιασμός στους συμφοιτητές μου με έβαζε στη διαδικασία να δω πως σκέφτονται κι αν συμπίπτουν οι ιδέες μας.

Η εργασία που ανέλαβε κάθε ομάδα μας έκανε να γίνουμε πιο δραστήριοι. Οι συνεντεύξεις που ανέλαβε τουλάχιστον η δική μου ομάδα ήταν ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι. Στην αρχή επικρατούσε μία πολύ μεγάλη αμηχανία τόσο από ‘μένα όσο και από τους συνεντευξιαζόμενους. Γέλια στην αρχή μέχρι να συνειδητοποιήσουν ότι πρόκειται για κάτι αληθινό, κι όχι για κάποιο παιχνίδι. Αφού ξεκινούσαμε την συνέντευξη, κάποιοι από τους συνεντευξιαζόμενους ξεπερνούσαν το άγχος τους και μιλούσαν με μεγάλη ευκολία, αντίθετα κάποιοι δυσκολεύονταν. Οι περισσότερες συνεντεύξεις διήρκησαν γύρω στα 10-15 λεπτά και όταν τελείωναν οι περισσότεροι ανακουφίζονταν, ενώ ένα άτομο ήθελε κι άλλο. Ακόμα γελάω με αυτό. Ήταν μία πολύ ωραία εμπειρία!

Η πορεία της εργασίας έχει δουλειά, με την απομαγνωτοφώνιση, την κωδικοποίηση, τη θεματική ανάλυση, τη βιβλιογραφική ανασκόπηση και γενικά τη σύνταξη ολόκληρης της εργασίας. Κάθε κομμάτι όμως, έχει τη δική του αξία. Στην κωδικοποίηση ας πούμε θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε ένα καινούριο πρόγραμμα για όλους μας, το atlas.ti. Ένα χρήσιμο εργαλείο, ιδιαίτερα αν το πλήθος των συνεντεύξεων είναι πολύ μεγάλο. Πιστεύω ότι θα μας βοηθήσει πολύ η γνώση της χρήσης αυτού του προγράμματος, ειδικά αναφορικά με όσους ενδιαφέρονται για τις ποιοτικές έρευνες.

Μέσα από το μάθημα είχαμε την ευκαιρία άλλοτε να συγκρουστούμε για κάποιες απόψεις μας, κι άλλοτε να απολαύσουμε μαζί εμπειρίες όπως η επίσκεψή μας στην Έκθεση Υβριδίων στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Αυτή η επίσκεψή μας ήταν μία μοναδική εμπειρία. Πρωτόγνωρα πράγματα μας περίμεναν εκεί, ενώ πολλές σκέψεις, ενδοιασμοί, ακόμα και φόβοι γεννήθηκαν από αυτή την έκθεση. Αν αναρωτιέστε τι λέω, έχω έναν ειδικό αναστοχασμό για αυτή την έκθεση, ανατρέξτε και διαβάστε. Το Διαδίκτυο έχει γίνει μέρος της ζωής μας και μάλιστα ίσως πλέον να μην μπορούμε να φανταστούμε μια ζωή χωρίς αυτό. Κυρίως τα νέα παιδιά που μεγαλώνουν μαζί του. Έχουμε ξεχάσει πλέον πως είναι μία ζωή χωρίς Διαδίκτυο.

Προσωπικά έχοντας ξεμείνει πολλές φορές από ΜΒ στο κινητό, κάθε φορά νιώθω ότι δεν έχω τι να κάνω. Βαριέμαι, και συχνά μπορεί να πιάνω το κινητό, να ανοίγω το ίντερνετ και να πηγαίνω στην εφαρμογή του Facebook ή του Instragram τόόόσο μηχανικά που μου παίρνει ώρα να συνειδητοποιήσω τι κάνω ή ακόμα ότι αφού δεν έχω ΜΒ, γιατί το κάνω αυτό; Ναι, ορισμένες φορές νιώθω εξαρτημένη από το κινητό γενικά. Προσπαθώ να περιορίσω τη χρήση του, αλλά θεωρώ ότι είναι κάτι αρκετά δύσκολο, καθώς αυτό μπορεί να καλύψει τα κενά ανίας και πλήξης.

Θέλοντας να κλείσω αυτό το blog μου, ήθελα να πω πως πήρα πολλά πράγματα από το μάθημά μας. Η εμπεριστατωμένη συνειδητοποίηση του πως το Διαδίκτυο μπορεί να μας βλάψει ή και το αντίθετο ήταν πολύ ωφέλιμο για ‘μενα και νομίζω πως πλέον θα είμαι περισσότερο προσεκτική στη χρήση αυτού. Εύχομαι σε όλους σας καλές γιορτές και ένα έτος γεμάτο χαρά, αγάπη, επιτυχίες και πάνω απ’όλα υγεία! Merry Christmas and Happy New Year! ho ho ho…

Εις το επανιδείν!

Watch closely , because someone watches closer (exclamation mark) #cybermethods

Mon, 19 Dec 2016 00:10:12 +0000

Προσοχή! Προσοχή! δεχόμεθα επίθεσις οικειοθελώς(αμφιλεγόμενη έννοια) από διαδικτυακά πυρά. Ο εχθρός(“σόσιαλ μίντια”,”γκουγκλ” κτλ.) παραμονεύει και καταγράφει τα αδύναμα… και δυνατά σημεία μας (τίποτα δεν άφησε ο άτιμος!) και ετοιμάζεται για τη μεγαλύτερη επίθεση που έγινε ποτέ στην ιστορία. Επιθέσεις, ατομικές και μαζικές, με πληροφοριοπόλα κατακλύζουν τις διαδικτυακές πλατφόρμες. Τρέξτε να σωθείτε από τα λάπτοπ σας!!! #σπόιλ_αλερτ_αυθαίρετες_σκέψεις_βγήκαν_παγανιά/ #άκριτη_κινδυνολογία_περί_διαδικτύου_κυκλοφορεί_και_οπλοφορεί

[Παρακαλώ πολύ παραβλέψτε το παραπάνω σπαμ μήνυμα -404 error not found- !]

Διαδικτυακά πειράματα λοιπόν, and where to find them! Και η απάντηση σε αυτό : παντού. Δυστυχώς, μερικές φορές το τίμημα της διαδικτυακής “ελευθερίας” είναι βαρύ . Κυρίως γιατί αποτελεί μια αλλοιωμένη ερμηνεία της πραγματικής κατάστασης. Από το πουθενά ο καθένας μπορεί να γίνει πειραματόζωο στα χέρια κάποιου με μεγαλύτερα ή μικρότερα τιμήματα κάθε φορά. Τελικά μήπως το ίντερνετ δεν είναι και τόσο ελεύθερο ? Όσα περισσότερα δίνεις, τόσα περισσότερα σου παίρνουν..τόσο απλά! Πια το διαδίκτυο έχει γίνει ο καλύτερός μας ..φίλος(?), αφού μοιραζόμαστε τα πάντα σε αυτό. Από blogs με προσωπικές απόψεις, emails, τραγούδια, συνδρομές, views και μία πληθώρα άλλων πληροφοριών που είτε παρατίθονται αυτούσιες εκουσίως είτε συνάγονται από τα “συμφραζόμενα” των αναζητήσεών μας ..ακουσίως (προφανώς και δεν μιλάω για το facebook, εκεί είναι σαφώς ακόμα πιο εύκολη και πιο καθολική η απλόχερη πρόσδοση προσωπικών-εξαιρετικά προσωπικών- δεδομένων και στοιχείων ). Η γκάμα των διαδικτυακών ιχνών που κάποιος αφήνει πίσω του ύστερα από τις ιντερνετικές του”εκδρομές” είναι αρκετή και δύναται μέσω αυτών να σχηματιστεί ένα πλήρες προφίλ του ανίδεου διαδικτυακού αναζητητή. Προσωπικές πληροφορίες που δίνονται απλόχερα σε όποιον επιδέξιο χρήστη έχει κάποιον συμφέρον από αυτές. Και με τον όρο “επίδοξο χρήστη” προφανώς και δεν εννοώ εσένα! Εσένα που κανένα συμφέρον δεν έχεις από εμένα και διαβάζεις με την αθώα φάτσα μικρού παιδιού για τις άπειρες δυνατότητες του διαδικτύου (“γρι” δεν ξέρεις βρε καημένε!χωρίς παρεξήγηση) Μιλάω για αυτό τον αριθμό τον πληθυντικό, που στην ουσία του είναι ενικός. Για την εταιρεία που θέλει να σου πουλήσει αυτό που χθες έψαχνες και αύριο θα αποζητάς μανιωδώς, για ένα κράτος που θέλει να κρατήσει το λαό του εφησυχασμένο ή εξεγερμένο, που μπορεί και παίζει με τις διαθέσεις σου και προωθεί αποτελέσματα που θέλει, μιλάω για ένα ρου που κάποιος το έθεσε κι εσύ θα το ακολουθήσεις. Μιλάω για όλους αυτούς που με δικαιολογίες μικρές θα σε εκμεταλλευτούν στο έπακρο για κερδίσουν αυτοί με κόστη που τείνουν στο

μηδέν .0. μηδέν .0. μηδέν .0. μηδέν .0. μηδέν .0. μηδέν .0. μηδέν .0. μηδέν .0. μηδέν .0. μηδέν

Βέβαια και πάντα έτσι δεν γινότανε..? Ακόμη, πριν τη γέννηση του διαδικτύου, έτσι κυλούσε ο τροχός της ζωής, της ζωής της ατομικής, της οικογενειακής, της φιλικής , της ερωτικής, της κοινωνικής, της οικονομικής, της πολιτικής, της ζωής της δικής σου και της δικής μου , και των γονιών σου και πριν απο αυτούς, τη ζωή των προγόνων σου. Και πάει λέγοντας. Δεν συνεχίζω την καταμέτρηση, δεν θα τελειώσω ούτε αύριο. Το θέμα είναι αυτή η πάσα από την ιδέα του τεχνοφοβίας. Αυτή η ιδέα είναι απλά μια νέα μορφή μιας ήδη υπάρχουσας πολύ παλιάς κατάστασης, ενός αιώνιους ,θα έλεγε κανείς, γίγνεσθαι. Απλά τώρα τα πράγματα γίναν λίγο πιο εύκολα, πιο γρήγορα και ,αντίστοιχα, λιγότερο δαπανηρά. Αν αποστασιοποιηθούμε λίγο από το τώρα και δούμε πιο σφαιρικά τα πράγματα , τότε θα καταλάβουμε ότι δεν είναι το ίντερνετ που μας επιτίθεται. Ανέκαθεν οι καταστάσεις ακολουθούσαν τον ίδιο δρόμο, απλά με διαφορετική αμφίεση. Είναι ο ίδιος ο άνθρωπος που παλεύει με τον συνάνθρωπο για να πάει μόνος του πιο ψηλά, ξεχνώντας πως η φύση του ήταν και είναι κοινωνική…και θα είναι. Τα ίδια λάθη με άλλη μορφή. Αλλά ποιον να κατηγορήσεις για αυτό; Εν τέλει τα λάθη… είμαστε εμείς! Γιατί φοβάσαι να χρησιμοποιήσεις τόσο αυτή τη λέξη; . “ΛΑΘΟΣ”. Δεν θα πρεπε. Μην ξεχνάς είσαι ένα προϊόν από εκατομμύρια τέτοια. Η ίδια η εξέλιξη της ζωής σε αυτόν τον πλανήτη προχώρησε χρησιμοποιώντας ως εργαλείο το λάθος. Είναι μοναχά ένα δώρο της φυσικής επιλογής.

Νομίζω,όμως, σε μπέρδεψα. Φαίνομαι αρχικά να υποστηρίζω τον υπάρχοντα τρόμο γύρω από το διαδίκτυο και τις απειλητικές απεριόριστες δυνατότητές του. Μετά στο ακυρώνω. Γράφω ένα λόγο όλο θυμό για αυτόν τον οικονομικοκοινωνικοπολιτικό έλεγχο που μας ασκείτε, για την ανελευθερία που βιώνουμε μέσα στην ελευθερία, για την δέσμευση και την φυλάκιση μέσα στην επανάληψη της ιστορίας. Μέσα στην δύστυχη επανάληψη των λαθών. Κι ύστερα σε κάνω στροφή 360ο και αγκαλιάζω αυτό το λάθος, αγκαλιάζω εσένα. Δεν υπάρχει μαύρο ή άσπρο,δεν υπάρχει υποστηρίζω αυτό ή εκείνο.

Για μένα…μόνο κινούμαι. Κινούμε αόρατα ανάμεσά σας… και παρατηρώ.

………………………………………….

……………………………………

………………………….

………………

………

…

Let’s talk about privacy #cybermethods

Sun, 18 Dec 2016 20:48:47 +0000

Αγαπητοί μου αναγνώστες καλησπέρα για μία ακόμη φορά, ίσως και τελευταία. Το ξέρω, η απώλεια θα είναι τεράστια για τον ιντερνετικό κόσμο, αλλά κάντε την καρδιά σας πέτρα. Πλάκα πλάκα θα μου φανεί περίεργο που δεν θα ξαναγράψω αναστοχασμό. Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή είχα φοβηθεί. Πρώτη φορά μου είχε ζητηθεί κάτι τέτοιο και δεν είχα ιδέα πώς να ξεκινήσω.» Θα μου βγουν οι λέξεις;». Αυτό ήταν το πρώτο πράγμα που σκεφτόμουν όταν κάθησα να γράψω τον πρώτο μου αναστοχασμό. Με τον καιρό βέβαια άρχισα να λύνομαι και συνειδητοποίησα πως όντως σαν διαδικασία και έχει ενδιαφέρον και σε βοηθάει να εμπεδώσεις αυτά που άκουσες στο μάθημα. Είναι σαν να βάζεις τις σκέψεις σου σε τάξη. Γενικά από αυτό το μάθημα θα φύγω με καλές εντυπώσεις. Ήταν πρωτότυπο θα έλεγα. Ο φοιτητής μπορούσε να εκφράσει τις απόψεις του και να κάνει διάλογο και όχι απλά να ακούει μία διάλεξη. Επίσης είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε και την έκθεση στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών για την οποία μίλησα σε προηγούμενο αναστοχασμό ( αν δεν τον έχεις διαβάσει σου προτείνω να τον τσεκάρεις, ποτέ δεν ξέρεις μπορεί να βρεις ενδιαφέρον σε αυτά που λέω). Έτσι δημιουργήθηκε και μία άλλη σχέση με τον καθηγητή μας, ζητούσε τη γνώμη μας για το πώς θα διαμορφωθεί το μάθημα και με κάθε ευκαιρία μας έδειχνε πως όπως εμείς μαθαίνουμε από αυτόν έτσι και αυτός μαθαίνει από μας.

Στο μάθημα λοιπόν η συζήτησή μας κινήθηκε γύρω από το κατά πόσο στο διαδίκτυο ο καθένας μπορεί να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες μας με αφορμή ένα πείραμα που έγινε στο Facebook. Η πικρή αλήθεια είναι ότι είμαστε φακελωμένοι. Και με την άδειά μας. Κάποιος ουσιαστικά μπορεί να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν όχι μόνο στις πληροφορίες που εμείς οι ίδιοι αναρτούμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και στη δραστηριότητα μας στο ίντερνετ. Παραβίαση προσωπικών δεδομένων μπορεί να λάβει χώρα ακόμα και με συσκευές στο ίδιο μας το κινητό ή ακόμα και από την κάμερα του υπολογιστή. Βέβαια τώρα θα με ρωτήσεις γιατί κάποιος να μπει σε αυτή την διαδικασία και αν μάλιστα υπάρχει η πιθανότητα κάποιος να χρησιμοποιήσει όλα αυτά τα δεδομένα γιατί εξακολουθούμε να είμαστε χρήστες των social media.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συγκεκριμένα το facebook σου δίνουν πολλές δυνατότητες και διευκολύνουν πολύ την επικοινωνία. Μπορείς να συνομιλείς με πολλά άτομα συγχρόνως, παράλληλα να διαβάζεις άρθρα στη αρχική σου κ.λ.π. Οπότε το να απέχει κάποιος από τα social media δε θεωρώ ότι είναι η λύση γιατί κακά τα ψέματα στον σημερινό κόσμο ο ρόλος τους είναι κυρίαρχος. Ούτε πιστεύω ότι πρέπει όλοι να φοβηθούμε γιατί ίσως γίνουμε στόχος κάποιων που θα εισβάλλουν στα δεδομένα μας. Αυτό που υποστηρίζω είναι ότι πρέπει να έχουμε συνείδηση του τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Να ξέρουμε ότι ό,τι ανεβάζουμε στο ίντερνετ υπάρχει πιθανότητα να μην το δουν μόνο οι φίλοι μας στα social media, άρα να προσέχουμε λίγο με τις πληροφορίες που αναρτούμε.

Ζούμε σε έναν κόσμο που τεχνολογικά επιτεύγματα λαμβάνουν χώρα σε ραγδαίο ρυθμό και τα δεδομένα στα οποία ζούμε μεταβάλλονται συνεχώς. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που υπάρχει και το συγκεκριμένο μάθημα εξάλλου. Το διαδίκτυο έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και επηρεάζει με καθοριστικό τρόπο και την επιστήμη που μελετάμε. Αυτό το μάθημα λοιπόν μου έδωσε την ευκαιρία να σκεφτώ πράγματα που δεν είχα αναλογιστεί αρκετά και να σκεφτώ ακόμα και πώς εγώ η ίδια συμπεριφέρομαι ως χρήστης των social media. Οπότε το προτείνω ανεπιφύλακτα αυτό το μάθημα. Δεν μένεις στο θεωρητικό κομμάτι του μαθήματος, αλλά μπαίνεις σε μία διαδικασία να ψαχτείς λίγο περισσότερο.

Αν και ουσιαστικά έχω τελειώσει με τους υποχρεωτικούς αναστοχασμούς ίσως να ξαναγράψω. Ποτέ δεν ξέρεις. Μπορεί κάτι εκεί έξω να μου κινήσει το ενδιαφέρον και να μου γεννηθεί η επιθυμία να μοιραστώ ιντερνετικά τις σκέψεις μου για αυτό. Εύχομαι να υπήρξα καλή παρέα όλον αυτό τον καιρό και φυσικά θα δεχτώ με χαρά τα σχόλιά σας.

Εις το επανιδείν!

Emotional Status #cybermethods

Sun, 18 Dec 2016 19:32:20 +0000

Πόσο μου αρέσει να ξαναπηγαίνω σε μια καφετέρια ή σε ένα μαγαζί όταν ο υπάλληλος μου χαμογελάει, μου φέρεται ευγενικά και θερμά! Νιώθω ευχάριστα και σαν να μου εκπέμπει μια θετική ενέργεια και έτσι η μέρα μου κυλάει ωραία!Επίσης πόσο δεν μου αρέσει να πηγαίνω σε καταστήματα στα οποία δουλεύουν υπάλληλοι που όταν με εξυπηρετούν, δεν χαμογελούν και φαίνεται σαν να έχουν μια πεσμένη διάθεση! Νιώθω δυσαρέσκεια και εκείνες τις στιγμές νομίζω πως εξαιτίας μου έχει άσχημη διάθεση ο υπάλληλος! Έχω αποφύγει πολλές φορές για αυτούς λόγους να πηγαίνω σε κάποια καταστήματα και σε δημόσιες υπηρεσίες και έχω αλλάξει κατεύθυνση. Σκεπτόμενη «Σιγά να δω πάλι αυτά τα μούτρα».Αλλά δεν ισχύει αυτό δηλαδή τι να φταίμε εμείς για τα επίπεδα της διάθεσης των άλλων. Σίγουρα έχουν κάποια ζητήματα.

Πράγματι η συναισθηματική κατάσταση των ατόμων με τα οποία αλληλεπιδρούμε επηρεάζουν και τη δικιά μας συναισθηματική διάθεση. Θεωρώ ότι είμαστε βιολογικά μηχανήματα με ενέργεια, (θετική/κατιόντα ή αρνητική/ανιόντα) και κατά την αλληλεπίδραση με συνανθρώπους μας, εκπέμπουμε την ενέργεια μας και αυτοί επηρεάζονται αρνητικά ή θετικά αναλόγως της διάθεσης που έχουμε την τάδε στιγμή.Πράγματι έτσι είναι, έχουμε ενέργειες.Χωρίς αμφιβολία οι χαμογελαστοί και θερμοί υποψήφιοι για μια θέση εργασίας, έχουν πιο πολλές πιθανότητες να προσλαμβάνονται από’τι οι υποψήφιοι χωρίς αυτά τα χαρακτηριστικά.

Αν αλλάζει τη διάθεση μας ένα απλό και αθώο χαμόγελο, τι να πούμε για αυτά που μοιράζονται στα social media. Έτσι δεν είναι. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πειράματος: When positive expressions were reduced, people produced fewer positive posts and more negative posts; when negative expressions were reduced, the opposite pattern occurred. Κατά την άποψη μου(δεν διάβασα το άρθρο μέχρι το τέλος), τα αποτελέσματα του πειράματος μάλλον ισχύουν για τους πολύ fun χρήστες του facebook. Οι χρήστες που τσεκάρουν συνέχεια, κάνουν chech in και ανεβάζουν φωτογραφίες των φαγητών τους(είναι απαράδεκτο αυτό), μπορεί να είναι εθισμένοι σε κάποιο βαθμό. Ο εθισμός είναι η συναισθηματική εξάρτηση και όταν είμαστε εξαρτημένοι από κάποιο αντικείμενο, οδηγούμαστε κυρίως από τα συναισθήματα μας απ’ ότι από τη λογική. Αυτό το αντικείμενο με οποίο είμαστε εθισμένοι, καλύπτει το συναισθηματικό κενό το οποίο δεν είχε καλυφθεί πριν χωρίς όμως να έχουμε τη συνείδηση . Οκ! έπεσε πολλή ψυχανάλυση!

Αυτό που κατάλαβα εγώ από το πείραμα είναι αν οι φίλοι ενός χρήστη Χ fb με τους οποίους συνέχεια επικοινωνεί και τους κάνει follow μοιραστούν λιγότερα θετικά ποστ, θα μοιραστεί και ο Χ λιγότερα θετικά για να ανταποκριθεί στα ποστ των φίλων. Από την άλλη αν οι φίλοι του Χ μοιραστούν αρνητικά ποστ, ο Χ μπορεί να βαρεθεί και επηρεαστεί από τα ποστ τους και για να αλλάξει το κλίμα στο δίκτυο του και για να νιώσουν χαρούμενους οι αγαπημένοι φίλοι, νομίζω ότι μπορεί να μοιραστεί θετικά ποστ.

Πάντως παρακολουθούνται όλες οι δραστηριότητες μας δηλαδή το πόσα like κάνουμε και σε ποιές σελίδες like. Αμέσως εντοπίζουν τη θεματολογία των σελίδων και προτείνουν άλλες σελίδες με τις ίδιες θεματολογίες. Το facebook έχει τους καλύτερους ερευνητές από όλο τον κόσμο. Μέσω των ερευνών μάλλον οι ερευνητές έχουν σκοπό να μαθαίνουν και να βρίσκουν νέους τρόπους ώστε οι χρήστες να είναι συχνότερα συνδεδεμένοι. Ειπώθηκε στο μάθημα ότι στις μέρες μας είναι αδύνατον να μην έχουμε προφίλ σε κάποια από τα social media. Οι συνθήκες της σύγχρονης ζωής είναι. Αναγκαστικά ακολουθούμε. Εντάξει, έχω χωνέψει το γεγονός που έχουν πρόσβαση στα δεδομένα μου. Οκ, ας έχουν πρόσβαση και τι θα κάνουν με αυτά; Δεν είμαι διάσημη. Οχ! Φοβάμαι να γίνω διάσημη τώρα!

2084 #cybermethods

Sun, 18 Dec 2016 17:19:56 +0000

Ξεκινώντας να γράψω τον αναστοχασμό, ξεπήδησε για κάποιο λόγο μια παλιά ανάμνηση. Ούτε μπορώ να θυμηθώ πόσο μικρός ήμουν, αλλά ακούγοντας για τη λειτουργία του τηλεφώνου μού είχε γεννηθεί μια απορία: «και θα μπορούμε κάποτε να βλέπουμε αυτόν που μας μιλάει στο τηλέφωνο;». Τότε φανταζόμουν πως από τα σταθερά τηλέφωνα θα βγαίνει το ολόγραμμα του προσώπου στην άλλη γραμμή, ή τουλάχιστον αυτό νομίζω πως θυμάμαι.

Η αλματώδης εξέλιξη των τεχνολογιών μάς εκπλήσσει συχνά, ακόμα κι όσους γεννηθήκαμε μες στην τεχνολογία. Μαζί με τις νέες τεχνολογικές ανακαλύψεις, έρχονται στο φως και νέοι τρόποι αλληλεπίδρασης. Οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης παίζουν μεγάλο ρόλο στην καθημερινή μας αλληλεπίδραση με άλλα άτομα. Κι αυτοί οι νέοι τρόποι αλληλεπίδρασης, φέρνουν μαζί τους ευκολίες, αλλά και νεογέννητα ερωτήματα ηθικής που κλαψουρίζουν να βρουν μια απάντηση.

Η απάντηση δεν είναι δεδομένη και δε θα είναι εύκολο να βρεθεί. Αυτή την περίοδο είναι ιδιαίτερα pop να τα χώνουμε στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης για το σπάσιμο κάθε λογής απορρήτου και ανωνυμίας. Ή για τη δυνατότητα που έχουν να χρησιμοποιήσουν νόμιμα ή μη κάθε λογής προσωπική πληροφορία. Και ποιοι είμαστε εμείς που τα χώνουμε στο facebook με όλες αυτές τις (πράγματι ρεαλιστικές) ανησυχίες μας; Μα, φυσικά, αυτοί που κλείνουμε εργατοώρες στα μέσα αυτά, που τους παρέχουμε κάθε λογής προσωπική πληροφορία και που (υποτίθεται έχοντας διαβάσει) συμφωνούμε με τους όρους χρήσης.

Μη με παρεξηγήσετε, δε λέω πως φταίμε εμείς για όλα αυτά ή πως οι ανησυχίες μας δεν είναι δικαιολογημένες. Απλώς καλό θα ήταν να γνωρίζουμε τόσο την αληθινή φύση όσων μας γεμίζουν ανησυχία, όσο και πώς να καλύπτουμε τον κώλο μας. Όταν «οι άλλοι» έχουμε επιτρέψει να εισβάλλουν στη ζωή μας με χιλιάδες τρόπους (check in, δήλωση γούστων, δημοσιοποίηση σχέσεων), κι όταν παραδίδουμε οι ίδιοι φακελωμένους τους εαυτούς μας στον καθένα, το βρίσκω λίγο περίεργο να ανησυχούμε για την κατάργηση της ανωνυμίας μας. Και ξαναλέω, δε φταίμε εμείς: τα γεγονότα της ζωής μας, μας έχουν οδηγήσει σ’ αυτούς τους τρόπους λειτουργικότητας. Απλά επισημαίνω μια μικρή ασυμφωνία.

Για όσους από ‘μας ανησυχούμε για το αν και κατά πόσο μας ελέγχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πιστεύω πως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πράγματι μας ελέγχουν! Μιλώντας (τι άλλο;) συμπεριφοριστικά, μέσα από τις ευχάριστες συνέπειες που προσφέρουν ελέγχουν τη συμπεριφορά μας, με την έννοια ότι αλλάζουν τις πιθανότητες εκδήλωσής της. Και συχνά ελέγχουν (ή ας πούμε διατηρούν) τη συμπεριφορά αλληλεπίδρασης μαζί τους, υπερνικώντας πολλά άλλα ανταγωνιστικά περιβάλλοντα (πχ συμμετοχή σε παιχνίδια μπάσκετ, καφές, φλερτ, κλπ).

«Μπουχουχου… Το facebook δίνει προσωπικές πληροφορίες σε διαφημιστικές εταιρίες έτσι ώστε αυτές να μας ελέγχουν καλύτερα». Άλλη μια άποψη που πιστεύω πως είναι αληθής. Αλλά τα κακά νέα είναι πως οι διαφημίσεις ασκούσαν έλεγχο πάνω μας πριν το fb και θα ασκούν πάντοτε. Αυτή είναι η δουλειά τους. Σας ρωτάω, δεν είναι τέλειο που το κόστος των διαφημίσεων μετακυλίεται (μέσω της αύξησης της τιμής του προϊόντος) σε αυτούς που πείστηκαν από τις διαφημίσεις να αγοράσουν το προϊόν; Προφανώς ο θεός του χιούμορ ρίχνει πολύ γέλιο σε βάρος μας! Το facebook δε γέννησε την πολιτική των διαφημιστικών εταιριών, απλώς τους δίνει ένα πολύ μεγάλο όπλο για να μας ελέγξουν ακόμη καλύτερα.

Κλείνοντας αυτό το αισιόδοξο και διόλου (αυτο)επικριτικό κείμενο, θα ήθελα να διατυπώσω ακόμη μια φορά την επιστημονική τοποθέτηση του συμπεριφορισμού: όλοι μα όλοι υφιστάμεθα έλεγχο από το περιβάλλον μας. Ο έλεγχος δεν είναι κάτι κακό, αλλά κάτι που απλώς συμβαίνει είτε εν γνώσει είτε εν αγνοία μας. Αυτό σημαίνει πως τα διάφορα γεγονότα της ζωής μας, μας έχουν διαμορφώσει έτσι ώστε να συμπεριφερόμαστε με συγκεκριμένους τρόπους σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα. Ελεύθερη επιλογή δεν υπάρχει! Αυτό που υπάρχει είναι η δυνατότητα που έχουμε να κατανοήσουμε ποια γεγονότα ελέγχουν τη συμπεριφορά μας. Αν τα γεγονότα αυτά δεν την ελέγχουν προς όφελός μας, μένει να τα εξαλείψουμε. Αν την ελέγχουν προς όφελός μας, μένει να τα ενδυναμώσουμε.

Επιστήμη και Τέχνη στα όρια: οι μετενέργειες… #cybermethods

Sun, 18 Dec 2016 15:57:50 +0000

Αναστοχαστικά ερωτήματα και δυνητικές αλήθειες. Εικονικά πειράματα και οργουελικές αλήθειες. you can check in anytime, but you can never leave. Έχει σχέση η Επιστήμη με τη Τέχνη? Πόσο εικονική είναι η επιστήμη και πόσο επιστημονική είναι η τέχνη? Η Επιστήμη ή η Τέχνη μου ανοίγει τους ορίζοντες, ώστε να διερευνύσω, να κατασκευάσω ή να ανακαλύψω τον κόσμο γύρω μου? Και γιατί να πρέπει να βάζω τη διάζευξη ανάμεσα σε αυτές τις δύο λέξεις και όχι τη σύζευξη?

Έχει νόημα οι υποκειμενικές μας ιδέες και οι υποκειμενικές μας (αν)αλήθειες να μπαίνουν σε συναλλαγή? Τι είναι επιστημονικό και τι δεν είναι? Ποιο είναι το ώραιο του κομπογιανιτισμού και της ψευδοεπιστήμης? Ποιο είναι το νόημα του antidisciplinarity που πρεσβεύει ο Joi Ito και το MIT Media Lab?

Δεν κόβεται στα δύο η ζωή είναι ήλιος και βροχή μαζί…

Από την έκθεση Υβρίδια: Στα όρια της τέχνης και της τεχνολογίας, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών

#cybermethods Διαδίκτυο και εξουσία

Sun, 18 Dec 2016 12:03:54 +0000

Ας αρχίσω να γράφω τον αναστοχασμό γιατί πολύ τον ζαλίζω στο κεφάλι μου! Και πρόκειται για τον τελευταίο, (“υποχρεωτικό”), αναστοχασμό που γράφω. Ωραία ήταν μέχρι εδώ! Δε μετανιώνω στιγμή που επέλεξα αυτό το μάθημα. Μου έμαθε πολλά πράγματα, είδα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους το πανεπιστήμιο, εξασκήθηκα στην πράξη σε μια ερευνητική εργασία, κατάλαβα πόσο εύκολο είναι να φτιάξεις ένα Blog και ταυτόχρονα πόσο ενδιαφέρον, και λυτρωτικό καμιά φορά, είναι να εκφράζεις τις ιδέες και τις σκέψεις σου σε ένα περιβάλλον επί της ουσίας ανεκτικό, γνώρισα μοναδικά άτομα και συμμετείχα σε ένα πραγματικά ομαδικό μάθημα (χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι ήμουν και απόλυτα κύριος ως προς τις παρουσίες μου :ρρ). Και ίσως το κυριότερο, αντίκρισα έναν καθηγητή που δεν πουλούσε μούρη, δεν παρουσιαζόταν ως τέλειος, αλάνθαστος και σίγουρος για όλα, δηλαδή σαν αυθεντία, αλλά σαν κανονικός άνθρωπος που παρ’ όλο που φαίνεται πολύ διαβασμένος και επιτυχημένος ερευνητής και καθηγητής, δεν είναι καθόλου αυτό που λες “του χει στρίψει απ’ το πολύ το διάβασμα”! Και αυτό που είπε τη Δευτέρα, ότι όσοι θα παραδώσουν εργασία να μη διαβάσουν τίποτα… ε τι να πω, “πολύ τίμιο ρε αδερφέ”!

Τώρα φαντάζομαι ότι θα είναι ωραίο να πω κάτι για το πείραμα του Facebook και την επακόλουθη συζήτηση. Τι να πω όμως; Η αλήθεια είναι ότι δε μου έκανε και ιδιαίτερη εντύπωση. Έχω ακούσει και συζητήσεις που εξυμνούν την “ελευθερία” που έχεις στο ίντερνετ όπως και χαρακτηρισμούς του διαδικτύου ως “δημόσιο” αγαθό… Εεεεμ όχι. Η δυνατότητά μας να συνδεόμαστε στο ίντερνετ αλλά και να απολαμβάνουμε τις υπηρεσίες που προσφέρονται εκεί είναι μια… “ευγενική προσφορά” των μεγάλων εταιρειών, της Google, του Facebook, της Amazon, του E-bay, της Yahoo, του Twitter… Καλά δε μιλάω καν για Apple και Microsoft… Η εικόνα του διαδικτύου όπως τη γνωρίζουμε σήμερα είναι αποτέλεσμα της δράσης αυτών των εταιρειών και εννοώ μ’ αυτό ότι δυνητικά το διαδίκτυο θα μπορούσε να έχει άπειρες δυνατότητες και όχι αναγκαστικά αυτό που γνωρίζουμε σήμερα. Αν και θα συμφωνούσα χωρίς δεύτερη σκέψη με κάποιον που θα μού ‘λεγε: “Ναι αλλά αν δεν ήταν αυτές οι εταιρείες, θα ήταν κάποιες άλλες στη θέση τους”. Αισθάνομαι ότι αυτό αληθεύει αλλά δεν αποκλείω το ενδεχόμενο ν’ αλλάξω άποψη. Φυσικά, αυτά που είπα παραπάνω τα χρησιμοποιώ ως απάντηση στην αίσθηση του “δημόσιου” αγαθού, γιατί νομίζω ότι αυτή η οπτική, πολλές φορές, μπορεί να είναι παραπλανητική. Και εννοείται πως σε καμία περίπτωση δε δικαιολογώ τις αυθαιρεσίες αυτών των εταιρειών, αλλά πώς να το κάνουμε… αυτό σημαίνει (και θα σημαίνει) να είσαι μονοπώλειο. Και αν κάποιος, τέλος πάντων, μπορεί να ελπίζει ότι αυτή η αυθαίρετη δράση θα ελεγχθεί κάποια στιγμή από το κράτος, συγκεκριμένα ων ΗΠΑ, δεν ξέρω… μου φαίνεται αισιόδοξο και ενδεχομένως μακρινό. Αυτό γιατί, όπως είπαμε και στην τάξη, και ομολογώ ότι δεν το είχα δει έτσι πιο πριν, αυτές οι εταιρείες κατέχουν απίστευτες πληροφορίες για μας που δεν περιορίζονται στα δημογραφικά στοιχεία. Αυτό μάλιστα δεν είναι τίποτα! Τα στοιχεία αφορούν όλη τη διαδικτυακή μας δραστηριότητα, όλες τις επιλογές και τις προτιμήσεις μας, οι οποίες καταγράφονται ή, τέλος πάντων, πιθανότατα, για να μη γίνομαι και συνωμοσιολόγος, με έναν τρόπο που φαίνεται να μην έχει περιορισμούς ως προς τη χωρητικότητα. Και εννοείται γίνονται αντικείμενα επεξεργασίας από πανίσχυρα προγράμματα και αλγορίθμους, τα οποία εύκολα βγάζουν προβλεπτικά συμπεράσματα ακριβείας.

Έτσι αυτές οι εταιρείες οργανώνουν, όλο και αποτελεσματικότερα, ένα πανίσχυρο πανοπτικό σύστημα, όσον αφορά στις δυτικές χώρες τουλάχιστον, το οποίο δε χρησιμεύει μόνο στην αγορά και την οικονομία αλλά, κυρίως, είναι όπλο στα χέρια του κράτουςŠ· και συγκεκριμένα, ευτυχώς ή δυστυχώς, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, αυτό, κάτα κύριο λόγο, είναι οι ΗΠΑ. Και μόνο μία τελευταία σημείωση, για να μην παρεξηγηθώ. Σε καμία περίπτωση δε μιλάω για κάποιου είδους φαντασίωση “ανοιχτού” πολέμου εναντίον των πολιτών, αλλά (απλώς;) για την όλο και οικονομικότερη λειτουργία της εξουσίας, η οποία δεν είναι ανάγκη πάντα να είναι τιμωρητική ή κατασταλτική, αρκεί είναι αποτελεσματική ως προς τον έλεγχο που ασκεί και ως προς τη γνώση που παράγει…

Ραντεβού σε κάποιο επόμενο μάθημα του Μπράιλα!

“Υβρίδια” : Τεχνολογία και άνθρωπος μέσα από τα μάτια της τέχνης

Thu, 15 Dec 2016 23:24:38 +0000

Άργησα λίγο παραπάνω από μία εβδομάδα αλλά θέλω πολύ να γράψω έναν αναστοχασμό για την έκθεση της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών “Υβρίδια” και αποφάσισα/βρήκα τον χρόνο να το κάνω σήμερα. Ενθουσιάστηκα! Ήταν μια εξαιρετική εμπειρία και μια έκθεση που είχε πολλά να σου δώσει τόσο άμεσα σε επίπεδο θεάματος και εμπειρίας όσο και έμμεσα σε επίπεδο σκέψεων και συναισθημάτων. Καθένα από τα εκθέματα αποτελούσε ένα διαφορετικό και πρωτότυπο ερέθισμα, μια καινούρια κάθε φορά ματιά στη σχέση ανθρώπου και τεχνολογίας μια σχέση σύνθετη και δαιδαλώδη μέσα στη λογική απλότητά της. Η αρχικά με κατέκλυσε η περιέργεια, κανένα απ τα εκθέματα δεν μαρτυρούσε αυτό που ήταν, δύσκολα θα μπορούσε να μαντέψει κανείς και να πέσει μέσα όμως το καθένα περίμενε καρτερικά να έρθει η σειρά του για να το ανακαλύψουμε. Ένα περίεργο κράνος-ακουστικά, ένα μηχανικό “χταπόδι”, μία φουτουριστική κάψουλα, μια ιδιόμορφη οικογένεια και το δωμάτιο με τους καθρέπτες είναι κάποια από τα έργα με τα οποία ήρθαμε σε επαφή και μου έκαναν την μεγαλύτερη εντύπωση. Είχαμε λοιπόν την ευκαιρία να επεξεργαστούμε και να σκεφτούμε τον τρόπο με τον οποίο η τέχνη σχολιάζει αυτή τη σχέση τεχνολογίας και ανθρώπου καταλήγοντας ο καθένας στα δικά του συμπεράσματα, άλλωστε νομίζω πως το ενδιαφέρον που αποδίδουμε στην τέχνη είναι αυτό ακριβώς το προϊόν της ερμηνείας που δίνει ο καθένας μας σε αυτή. #cybermethods

Επιστημονικές και μη σκέψεις #cybermethods

Thu, 15 Dec 2016 19:10:28 +0000

Λίγο μετά το ξεκίνημα του τελευταίου μαθήματος, στο καθιερωμένο «παραδοσιακό μέρος» που παρουσιάζονται πληροφορίες σχετικά με τη μεθοδολογία, αισθάνθηκα την «καθιερωμένη» κούραση που αισθάνομαι- και νομίζω οι περισσότεροι από εμάς αισθάνονται- ως θεατές και ακροατές ενός μαθήματος με τη μορφή διάλεξης. Δεν θέλω να γίνω κουραστική λέγοντας για ακόμα μια φορά πόσο συνηθισμένη ή κουραστική ή αδιάφορη είναι μια διάλεξη. Πιστεύω πως δεν είναι όλες οι διαλέξεις ίδιες, ή όλοι οι ομιλητές ίδιοι όπως, επίσης, πιστεύω στην χρησιμότητα των διαλέξεων αν δεν είναι ο μόνος τρόπος εκπαίδευσης στον οποίο επαναπαύονται όσοι θέλουν να διδάξουν ή να μοιραστούν μια κάποια γνώση. Ο λόγος που το αναφέρω είναι γιατί ήταν από τις λίγες φορές που το αισθάνθηκα σε αυτό το μάθημα και γιατί το αίσθημα αυτό ακολουθήθηκε από μια κάποια νοσταλγία για την «Κουλτούρα» και με έβαλε, μοιραία πάλι, σε μια διαδικασία σύγκρισης. Ωστόσο, δεν θα επεκταθώ γιατί δε θέλω να «βγάζω από το παιχνίδι» όσους δεν έχουν αυτή την εμπειρία. Επίσης, για να είμαι ειλικρινής, οφείλω να πω πως αυτή η κούραση σε ένα βαθμό αντανακλούσε τη δική μου κούραση των τελευταίων ημερών και μου πέρασε σύντομα.

Το δεύτερο μέρος του μαθήματος, από την παρουσίαση του διαδικτυακού πειράματος και μετά, ήταν σαφέστατα διαφορετικό τόσο από το πρώτο μέρος, όσο και από τα υπόλοιπα μαθήματα-τουλάχιστον όσα έχω παρευρεθεί, για να είμαι ακριβής. Η κουβέντα μας γύρω από το συγκεκριμένο πείραμα και- με αφορμή αυτό, την δεοντολογία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το facebook και τους όρους χρήσης του, την τεχνολογία και την ενδεχόμενη «παρακολούθησή» μας τώρα αλλά και στο μέλλον είχε μεγάλο ενδιαφέρον και μου άρεσε. Μου άρεσε γιατί, το βρίσκω πολύ ουσιαστικό άνθρωποι νέοι να συζητάμε φαινόμενα της εποχής μας, όπως η τεχνολογία και οι διαστάσεις που έχει λάβει η εξέλιξή της σήμερα, αλλά και η τεχνολογία στο άμεσο και μη μέλλον, σε ένα μέλλον το οποίο πιθανότατα δε θα υπάρχουμε. Ζητήματα, όπως η κοινωνική και διαδικτυκή απομόνωση, η ανοχή στα όσα εκφράζονται μέσα από τα social media. Έχω, μάλιστα, την εντύπωση ότι η συζήτηση αυτή θα ανοίξει ακόμα περισσότερο και ακόμα πιο ουσιαστικά μετά την ολοκλήρωση των εργασιών μας.

Ο προβληματισμός μου ως προς αυτές τις κουβέντες, ο οποίος με απασχολεί συχνά με αφορμή διάφορες κουβέντες μέσα και έξω από το πανεπιστήμιο, αφορά στο πόσο αξιόπιστα είναι όλα αυτά που σκεφτόμαστε και μοιραζόμαστε με τους άλλους. Σίγουρα, οτιδήποτε μας απασχολεί, οι όποιοι φόβοι, απορίες, σκέψεις, εμπειρίες και συναισθήματα έχουν μια μοναδική αξία και είναι καταπληκτικό να θέλουμε και να μπορούμε να τα μοιραστούμε. Από την άλλη, όταν μιλάμε για ένα φαινόμενο, όταν προσπαθούμε να το κατανοήσουμε ή-ακόμα πιο φιλόδοξα- να το εξηγήσουμε, πόσο ωφέλιμο είναι να το κάνουμε με εικασίες, προκαταλήψεις, απλουστεύσεις και εκλαΪκεύσεις; Ξέρω ότι δεν μπορούμε να μιλάμε πάντα και παντού επιστημονικά, ούτε χρειάζεται νομίζω. «Μεταξύ κατεργαρέων», όμως, και επαναλαμβάνω, όταν σκοπός μας είναι να μιλήσουμε επιστημονικά, δε θα ήταν καλύτερο να το κάναμε, με ό, τι γνωρίζει ή ενστερνίζεται ο καθένας;

Καλό υπόλοιπο εβδομάδας, συνταξιδιώτες!

Εικονική Ασφάλεια #cybermethods

Tue, 13 Dec 2016 01:32:22 +0000

Στη σύγχρονη εποχή χρησιμοποιούμε ολοένα και περισσότερο τα social media και γενικά τα μέσα που μας παρέχει η τεχνολογία με τα άλματα που έχει επιδείξει,τα οποία έχουν ποικίλα ωφέλη,ωστόσο εγείρονται κάποια γόνιμα ερωτήματα σχετικά με το κατα πόσο είμαστε ασφασλείς σε αυτά. Πλέον το ίντερνετ αλλάζει και η ανωνυμία καθίσταται βαθμίαια πιο δύσκολο να επιτευχθεί από απλούς χρήστες τουλάχιστον με τα βασικά εργαλεία που παρέχονται στον καθέναν απο εμάς.Αυτό ήταν ένα απο τα ερωτήματα που τέθηκαν στο σημερινό μάθημα με αφορμή ένα συγκεκριμένο διαδικτυακό πείραμα,το μεγαλυτέρο σε κλίμακα που έχει διαξαχθεί μέχρι σήμερα.Πρόκειται,βέβαια, για το πείραμα των Kramer,Guillory και Hancock το οποίο έλαβε χώρα το 2014, με βασικό ερώτημα το αν είναι ευφικτή η συναισθηματική μετάδοση σε τεράστια κλίμακα δια μέσου των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.Φυσικά,η απάντηση ήταν θετική,όπως απεδείχθη ξεκάθαρα από τα αποτελέσματα.Σε αυτό το σημείο καλό θα ήταν να αναφερθεί ότι η εν προκειμένω πειραματική διαδικασία έγινε ιδιαίτερα δίασιμη και προκάλεσε πολλές και μάλιστα αμφίθυμες αντιδράσεις εγείροντας ποικίλα ηθικής κυρίως φύσεως ερωτήματα.Αυτό συνέβη,καθώς η facebook inc. έδωσε την άδεια στους ερευνητές να χρησιμοποίησουν τα προσωπικά δεδομένα ορισμένων χρηστών των υπηρεσιών της,δίχως όμως να λάβουν οι ίδιοι κάποια ειδοποίηση,ώστε να δώσουν τη γραπτή συγκατάθέση τους.Με αυτόν τον τρόπο έγιναν καταλάθος πειραματικά υποκείμενα με την επιπλέον δυσκολία,θα λέγαμε,ότι δεν είχαν τη δυνατότητα να εγκαταλείψουν την όλη διαδικασία σε περίπτωση που ένιωθαν άσχημα ή για τον οποιοδήποτε άλλο λόγο.Ξεκάθαρα αυτό παραβιάζει τον κώδικα δεοντολογίας για τον ορθό τρόπο διεξαγωγής των διαφόρων ερευνών.Ωστόσο,η facebook,όντας μια τεράστια επιχείρηση με to αντίστοιχο νομικό προσωπικό δε συνάντησε κάποια δυσκολία στη δημοσίευση των αποτελεσμάτων στην PNAS.Tουλάχιστον μέχρι και σήμερα δεν ξέρουμε ποιοι χρήστες έλαβαν ακούσια μέλος,οπότε μπορεί να είναι και κάποιος γνωστός μας ή και εμείς οι ιδιοί.Πάντως είναι άξια αναφοράς τα αποτελέσματα της έρευνας,ότι δηλαδή η συναισθηματική μετάδοση στους ανθρώπους είναι τόσο ισχυρή που μπορεί να παρατηρηθεί και μέσω των κοινωνικών μέσων δικτύωσης τύπου facebook.Ένα εύρημα που δεν πρέπει να αγνοηθεί λόγω του πλαισίου στο οποίο δειξήχθη.Βέβαια,εύλογα κανείς αναρωτίεται έπειτα,άν και άλλες ιστοσελίδες διεξάγουν πειράματα στα οποία έχουμε λάβει μέρος,επειδή συμφωνήσαμε στα terms of service,που φυσικά ποτέ κανείς δε διάβασε αλλά και να δίαβαζε σίγουρα θα χανόταν σε όλες αυτές τις σελίδες και μικρά παραθυράκια περίτεχνα φτιαγμένα από ειδικούς δικηγόρους,και αν αυτή δεν είναι η μοναδική του είδους τους όπως σήμερα θεωρήθουμε.Αφελείς σκέψεις και μπορεί να φτάνουν εως τα όρια την παράνοιας για κάποιους άλλους.Στο κάτω κάτω εμείς δεν έχουμε κάτι να κρύψουμε και ποιος θα ήθελε να ψάξει τα δεδομένα μας;Μπορεί να είναι απλά το εν δυνάμει που μας φοβίζει,θέλουμε να έχουμε τον προσωπικό μας χώρο,αυτό είναι φυσιολογικό,αλλά ταυτόχρονα δεν επιθυμούμε να αλλάξουμε κάτι στον τρόπο χρήσης των μέσων αυτών,οπότε μάλλον είμαστε και οι ίδιοι ολίγοις υπαίτιοι.Υπάρχει και η πιθανότητα,εξάλλου να μην γνωρίζούμε πώς να διαχειριστούμε αυτήν την νέα και πρωτόγνωρη κατάσταση,που μέχρι πριν λίγα χρόνια ούτε καν νοείτο στην κλίμακα που βρίσκεται σήμερα τουλάχιστον.Θέλω να ελπίζω πως στα επόμενα χρόνια θα υπάρξει ένας ανανεωμένος κώδικας δεοντολογίας δημιουργώντας μια ουσιαστική ασφάλεια και όχι μια εικονική που κατά κύριο λόγο επιρακτεί στον κυβερνοχώρο,δίνοντας με αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία σε ερευνητές για ηθικά ορθές πειραματικές διαδικασίες και σε εμάς μια ανάσα ανακούφισης,εν μέρει.

Βιωματικό μάθημα #cybermethods

Sun, 11 Dec 2016 19:56:02 +0000

Τόσα χρόνια που σπουδάζω στην Πάντειο, δεν έχουμε πάει ποτέ μαζί με τους φοιτητές και καθηγητές σε μια έκθεση ή θέατρο ή κάπου αλλού. Η επίσκεψη που κάναμε στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών ήταν πολύ ευχάριστα! Πέρασα πολύ ωραία! Είχε και πολύ πλάκα! Με αιφνιδίασαν τα αλλόκοτα και ασυνήθιστα καλλιτεχνικά έργα που πρωτοέβλαπα και η αντίδραση μου όταν τα κοίταζα. Με τρόμαξαν πολύ τα ανθρωπάκια που το ένα ήταν πράσινο και το άλλο κόκκινο. Νόμισα ότι ήταν εξωγήινοι. Φαινόντουσαν σαν να ήταν ζωντανά αλλά ήταν απλά replay βίντεο. Με τρόμαξε το πράσινο ανθρωπάκι που έκλεινε τα μάτια του! Αλλά μετά το συμπάθησα και πριν φύγουμε από την έκθεση, έβγαλα selfie με το πράσινο τεχνικό πλάσμα!

Είδαμε λοιπόν τα Υβρίδια. Κοίταξα στο λεξικό για να δω τι ακριβώς σημαίνει η λέξη «υβρίδιο». Ο ορισμός της είναι: το αποτέλεσμα της συνένωσης ή συνύπαρξης δύο διαφορετικών στοιχείων. Άρα τα υβρίδια που είδαμε ήταν αποτέλεσμα των δύο διαφορετικών πραγμάτων και στοιχείων δηλαδή της τέχνης και της τεχνολογίας. Όταν ήμουνα στη Στεγή και παρατηρούσα τα έργα των καλλιτεχνών, μου φάνηκαν πολύ παράξενα, κοίταζα με καχυποψία, προσπαθούσα να αντιληφθώ τι νόημα περιείχε κάθε έργο, τι σκοπό είχε και τι μήνυμα μας έστελνε ο καλλιτέχνης. Κάποια υβρίδια που ήταν πολύ έξυπνα σχεδιασμένα όντως περιείχαν μηνύματα ενώ κάποια είχαν μια ιδιαίτερη λειτουργία αλλά η λειτουργία τους δεν είχε καμία σχέση με τη μορφή και την εμφάνιση.

Πραγματικά όταν ήμουνα εκεί μέσα και με τη σειρά τους παρατηρούσα τα υβρίδια, αισθάνθηκα σαν να ταξίδευα στο μέλλον. Αν δεν πηγαίναμε στη Στέγη για να δούμε αυτά από κοντά και ζωντανά και κάναμε το μάθημα για τα υβρίδια στην αίθουσα κλασσικά, θα τα μαθαίναμε απλώς θεωρητικά και θα τα σκεφτόμασταν και θα φανταζόμασταν πώς μπορούν να είναι. Αλλά όταν τα είδαμε από κοντά με τα δικά μας μάτια, τα αντικρίσαμε καλύτερα, είχαμε επαφή και βγάλαμε selfie. Δηλαδή το μάθημα αυτή τη φορά ήταν βιωματικό όχι θεωρητικό. Βασικά είναι πιο σωστό να λέω ομαδικό-βιωματικό μάθημα. Διότι ομαδικά μετακινούμασταν εκεί μέσα και ακούγαμε τις απορίες των μελών και μοιραζόμασταν τις εμπειρίες μας τις οποίες είχαμε με ένα υβρίδιο.

Μάθαμε και είδαμε ναι αυτό δεν τo συζητώ. Μου άρεσε πάρα πολύ το Temps Mort το οποίο αφηγήθηκε την ιστορία του κινήτρου πέντε μελών μιας οικογένειας για την αυτοκτονία μιας έκτης. Τα μέλη ενεργοποιήθηκαν με ένα τηλεφώνημα μας και άρχισαν να μιλάνε για άσχετα πράγματα αντί να διορθώσουν και λύσουν τα οικογενειακά τους θέματα.Ο καλλιτέχνης ταυτίζει τον χρόνο που σπαταλάμε μιλώντας για άσχετα πράγματα τα οποία δεν μας οδηγούν σε κάποια κατεύθυνση και λύση και απλώς ομιλούνται και ύστερα ξεχνιούνται και δεν επαναλαμβάνονται με τον χρόνο που περνάμε στα Social Media. Ο καλλιτέχνης μάς προειδοποιεί ότι αυτός ο χρόνος είναι νεκρός. θα συμφωνήσω με τον καλλιτέχνη. Η αλήθεια πονάει! Ξεχνάω τις δραστηριότητες που κάνω όταν είμαι συνδεδεμένη. Δεν θυμάμαι πόσα like έχω κάνει και σε ποιό post και γιατί! Εντέλει δεν αποκτώ κάτι φυσικό που μπορώ να το χρησιμοποιώ από την άλλη σπαταλάω το χρόνο μου και το τραγικό είναι δεν θυμάμαι με το τι! Πράγματι τι κίνητρο έχουμε εμείς που χάνουμε χρόνο στα Social Μedia; Το έργο με παρακίνησε να σκεφτώ το λόγο!

Το Temps Mort κατά την άποψη μου ήταν το καλύτερο έργο που είδα εκεί μέσα. Θα το θυμάμαι για πάντα και θα το θαυμάζω.

Σόρρυ για τα λάθη σύνταξης! Καλή εβδομάδα!

Reflections… (3) #cybermethods

Sun, 11 Dec 2016 12:40:41 +0000

Υβρίδια Τέχνης και Τεχνολογίας…
Τελικά, μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά;

Δεν ήμουν σίγουρη τι περίμενα ακριβώς να αντικρίσω, πηγαίνοντας σε αυτή την έκθεση στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Είχα πάει και πέρσι σε κάτι παρόμοιο, όπου είχα εντυπωσιαστεί ειλικρινά. Ως συνέπεια, περίμενα με περισσή ανυπομονησία και αυτό. Ξεκίνησα με πολύ ενθουσιασμό και, γνωρίζοντας τις δυνατότητες της τεχνολογίας και πόσο αχανής είναι ο κόσμος της τέχνης, ειλικρινά δεν ήξερα τι να περιμένω. Και επειδή μια εικόνα ίσον με χίλιες λέξεις, θα παραθέτω και εικόνες από αυτά που είδα, καθώς δεν μπόρεσα να αντισταθώ στο να απαθανατίσω τα δημιουργήματα που έβλεπα…

Μπαίνοντας, χωριστήκαμε σε δυο ομάδες, διότι κάποια εκθέματα απαιτούσαν μικρό κοινό. Στον προθάλαμο, σε ένα ξεκούραστο μαύρο φόντο υπήρχαν πίνακες σε ζωηρά, όμορφα χρώματα και περίεργα patterns, που θύμιζαν έντονα λουλούδια.

Εντυπωσιασμένη ακόμη από την περίεργη τεχνοτροπία και ξεκινώντας να αναζητώ τη σύνδεση μεταξύ τέχνης και τεχνολογίας, μπήκαμε στο επόμενο δωμάτιο, κρυμμένο πίσω από μια χαμηλή κουρτινούλα / πόρτα. Έμοιαζε μυστικιστικό το όλο θέαμα, λες και επρόκειτο να μπούμε σε έναν απόκρυφο χώρο, γεμάτο περίεργα εκθέματα.
Παρότι δεν ήταν έτσι, ωστόσο το θέαμα άξιζε πραγματικά τον κόπο. Υποτίθεται πως θα μπαίναμε σε ένα δωμάτιο με οθόνες, όπου θα επιλεγόταν ένας λογαριασμός στο twitter και, στις εικόνες, θα απεικονίζονταν όλες οι δημοσιεύσεις, τα βίντεο και οι εικόνες που είχε ποστάρει κάποιος (tweet? retweet? The actual terms are lost on me).

Μάλλον ατυχής η εικόνα.
Ήμουν η πρώτη που μπήκε στο δωμάτιο. Ομολογουμένως, δεν περίμενα ένα δωμάτιο γεμάτο καθρέφτες, ακόμη και στο πάτωμα. Σβησμένα φώτα, περίεργες μωβ και γκρίζες αντανακλάσεις.
Και καθρέφτες…
Μπαίνοντας έχασα το βήμα μου και ένιωσα μια μικρή ζάλη μα, σύντομα, προχώρησα, ετοιμάζοντας κατευθείαν την κάμερα του κινητού για να τραβήξω το μοναδικό εκείνο “τοπίο”.
Οι καθρέφτες, οι αντανακλάσεις, το μυστήριο του να βλέπεις τα δικά σου μάτια να σε κοιτάζουν πίσω, είναι κάτι που δεν απαθανατίζεται. Φαίνεται ανούσιο, θαμπό, χάνει τη μαγεία του. Το μεγάλο αναπάντητο μου ερώτημα από παιδί, τι αντανακλάται ανάμεσα σε δυο καθρέφτες, ποια εικόνα φαίνεται ανάμεσα σε δυο εργαλεία που όλοι κοιτάζουν μα κανείς δεν “βλέπει” αληθινά, επέστρεψε στιγμιαία.
Μα δε θα σταθώ σε αυτό. Σύντομα οι οθόνες άναψαν και από παντού ξεπηδούσαν μηνύματα, ενώ μια μηχανική γυναικεία φωνή διάβαζε τα μηνύματα που εμφανίζονταν, με αποτέλεσμα τα λόγια να μη βγάζουν νόημα πια. Ήταν εξαιρετικό.

Βγαίνοντας από τη μικρή σκοτεινή αίθουσα (και ξαναχάνοντας το βήμα μου, γιατι καλόμαθα με τους καθρέφτες) μας είπαν ότι είχε έρθει η ώρα να προχωρήσουμε στα υπόλοιπα εκθέματα. Μπήκαμε σε μια τεράστια αίθουσα γεμάτη εκθέματα, παχύ χαλί στο πάτωμα, μαύρο φόντο και περίεργα δημιουργήματα σκορπισμένα στο χώρο. Χαμογέλασα αθέλητα και έκανα την αυθόρμητη σκέψη:
“Εδώ είμαστε……”
Για έναν λάτρη της τεχνολογίας και της τέχνης, όπως εγώ, το μέρος ήταν κάτι σαν Disneyland.

Όμορφα μα και κάπως θλιβερά, ήταν δυο πορτρέτα, ακριβώς δίπλα στην είσοδο. Δυο όντα, περίεργα χρωματισμένα, με πρόσωπα διαστρεβλωμένα, κοίταζαν με μελαγχολικό βλέμμα τον κόσμο που περνούσε. Ανοιγόκλειναν συχνά τα τεράστια ματάκια τους, μην μπορώντας να μιλήσουν, ή να πάρουν οποιαδήποτε άλλη έκφραση. Έμοιαζαν με παγιδευμένους εξωγήινους, σαν θηρία στο κλουβί, προκειμένου να τα βλέπουμε εμείς οι άνθρωποι. Γυρόφερνα στο μυαλό μου να τραβήξω μια selfie μαζί τους, μα τελικά δεν το έκανα. Κατά κάποιον παράδοξο τρόπο, μου φάνηκε λάθος να βγάλω μια χαρούμενη φωτογραφία με δυο τόσο θλιμμένα όντα. Αντ’ αυτού, τα τράβηξα μόνα τους.

Ένα πράγμα που μου άρεσε πολύ στην έκθεση, ήταν το ότι δεν ήμαστε απλοί παρατηρητές, μα μπορούσαμε να δοκιμάσουμε κι εμείς κάποια από κείνα τα παράξενα μηχανήματα. Όπως ένα “κράνος” (δεν έχω ιδέα ποια ήταν η πραγματική του ονομασία), που υποτίθεται πως άλλαζε τη διάθεση. Ή τα συναισθήματα. Αποτελούταν από ακουστικά, και κάποια καλώδια που επηρέαζαν το μέτωπο. Θυμάμαι κάτι σχετικό με το μέτωπο και τα συναισθήματα – πως εκείνη η περιοχή σχετιζόταν με αυτά; Το ζήτημα είναι, πάντως, πως πολλοί που το δοκίμασαν, κάθισαν και τα 5 λεπτά, χωρίς καμία παρεμβολή και, στο τέλος, απλώς σήκωσαν τους ώμους τους και έφυγαν. Τώρα, γιατί εγώ δεν άντεξα ούτε 30 δευτερόλεπτα και το έβγαλα έχοντας ταχυκαρδίες και μια αίσθηση πανικού, δεν ξέρω. Πιθανότατα αυθυποβολή. Πιστεύεις πως κάτι πρόκειται να συμβεί και το προκαλείς. Συχνό φαινόμενο.
Το παράξενο είναι, βέβαια, ότι δεν ήξερα τι επρόκειτο να προκαλέσει. Είχα την αόριστη επεξήγηση “Αλλάζει τη διάθεση” κατά νου, το οποίο θα μπορούσε να σημαίνει οτιδήποτε. Ίσως όμως να είμαι απλώς υπερευαίσθητη.
Ίσως κι όχι.

Και τελευταίο (και καλύτερο; Δεν ξέρω, αυτά είναι υποκειμενικά!), το λατρεμένο Κουκούλι. Το λεγόμενο Μυκητικό Μυκήλιο… ή Μυκητήλιο…; Υπάρχει τέτοια λέξη; Κάπως έτσι μου είπαν ότι είναι το όνομα. Εκτός αν ο συνάδελφος με δούλευε, πράγμα που θεωρώ αρκετά πιθανό.
Περίεργο σε όψη, λευκό και όμοιο με το κουκούλι που δημιουργούν οι κάμπιες, κατά τη μεταμόρφωσή τους σε πεταλούδες.
Μόνο λίγο μεγαλύτερο.
Είχε ένα άνοιγμα στο πλάι και στο εσωτερικό του χωρούσε πολύ άνετα ένας άνθρωπος. Δεν ήμαστε σίγουροι τι ακριβώς έκανε, μα δεν υπήρχε περίπτωση να μην το δοκιμάσω.

Entering the matrix…

Με ενθουσίασε η διαδικασία που έπρεπε να με καλωδιώσουν ολόκληρη. Μου πέρασαν και ένα περίεργο πλαστικό “δαχτυλίδι” στο δείκτη, που έλαμπε πράσινο, και με έβαλαν να ξαπλώσω.
Τα φώτα αναβόσβηναν, υπήρχαν δονήσεις οι οποίες περνούσαν μέσα από τα καλώδια. Άλλοτε ήταν έντονες και συνεχόμενες, άλλοτε πιο ήσυχες και σποραδικές. Παράλληλα ακουγόταν ένας περίεργος ήχος μέσα από τα ακουστικά. Μη δίνοντας καμία σημασία στον έξω χώρο, όπου μου έκαναν γκριμάτσες και τα τοιαύτα, είχα απορροφηθεί στα φώτα πάνω από το κεφάλι μου, ενώ οι δονήσεις με ανατρίχιαζαν. Άλλοτε με άγχωνε, άλλοτε με ηρεμούσε. Θύμιζε διαστημόπλοιο, μα που δεν είχε προορισμό το διάστημα.
Βγαίνοντας, κάπως απογοητευμένη διότι ένιωσα πως διήρκεσε πολύ λίγο, μου εξήγησαν πως το Κουκούλι αυτό, στην πραγματικότητα συντονιζόταν με τους καρδιακούς παλμούς (να πού χρησίμευε το πράσινο δαχτυλίδι!) και παρήγαγε δονήσεις με βάση αυτούς. Μου έκανε αίσθηση η εξήγηση, αν και δε με εξέπληξε ακριβώς. Νομίζω πως κάπου κατά βάθος, το περίμενα πως με κάτι τέτοιο σχετιζόταν. Συζήτησα και με άλλους, στους οποίους ωστόσο δεν άρεσε ιδιαίτερα σαν εμπειρία, ούτε επηρεάστηκαν ιδιαίτερα από τις δονήσεις.
Τείνω όντως να πιστέψω πως είμαι υπερευαίσθητη.

Αυτό όμως που μου έδωσε πραγματικά τροφή για σκέψη, δεν ήταν κάτι στην ίδια την έκθεση (το οποίο σε καμία περίπτωση δεν υποβιβάζει την αξία της – τόνισα πολλές φορές πόσο ωραία εμπειρία ήταν). Σε σκέψεις με έβαλε ένα, μάλλον ειρωνικό, σχόλιο που άκουσα λίγο αργότερα, καθώς διηγιόμουν, γεμάτη ενθουσιασμό, την εκδρομή.
“Και τι χρησιμότητα έχουν όλα αυτά; Τι αξία;”

Αγνοώντας τα προφανή, την αξία και τη χρησιμότητα που όντως έχουν μηχανήματα όπως αυτά που κατάφεραν με μερικούς παλμούς και δονήσεις να μεταβάλλουν τη διάθεση εκείνου που τα δοκίμαζε, και το τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον…
Πού βρίσκεται η αξία στα υπόλοιπα;
Προς στιγμήν κοκκάλωσα. Θυμήθηκα τις υπέροχες ζωγραφιές, τα θλιμμένα πορτρέτα, τις κινούμενες φωτογραφίες, τα βίντεο και αναλογίστηκα, τι προσφέρουν ακριβώς στην ανθρωπότητα;
Κοίταξα το άτομο που μου έκανε το σχόλιο, και ξαφνικά θυμήθηκα.
Υβρίδια. Στα όρια Τέχνης και Τεχνολογίας.
Τέχνης…
Χωρίς να το καταλαβαίνω, κρατούσα την “Τεχνολογία” και ξεχνούσα την “Τέχνη”. Κι εγώ έπεφτα στην παγίδα αυτή, να κοιτάξω το συμφέρον, την πρακτική ωφελιμότητα, αφήνοντας πίσω το δεύτερο κομμάτι. Τα έργα εκείνα δεν ήταν απλώς τεχνολογία. Ήταν και τέχνη.
Μα η Τέχνη δεν είναι αυτό.
Και ξαφνικά ήξερα την απάντηση. Τον κοίταξα, και του είπα απλά:
“Και τι αξία έχει για σένα η Τέχνη;”

Η Τέχνη είναι να σε αγγίζει σε ένα βάθος που πιθανότατα να μην ήξερες ότι υπήρχε. Να σε συγκινεί. Να σε κάνει να σκέφτεσαι. Προκαλεί συναισθήματα. Χρωματίζει, αιχμαλωτίζει, εντυπωσιάζει. Τι άρωμα και τη γεύση θα είχε η ζωή χωρίς την τέχνη; Ένας κόσμος γεμάτος “χρήσιμα” και “πρακτικά”, χωρίς ψυχή.
Τέχνη και Τεχνολογία. Τεχνολογία, το παιδί της Επιστήμης.
Η νεκρή μα χρήσιμη Επιστήμη vs η ζωντανή μα άχρηστη Τέχνη.

Η τεχνολογία ευτελίζει τα πράγματα, δεν μπορεί να είναι όμορφη.
Η τέχνη είναι απλώς μια όμορφη πολυτέλεια, και δεν είναι χρήσιμη.
Κι όμως, μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά, όπως απέδειξε περίτρανα η έκθεση. Το ότι κάτι αποτελεί “μηχάνημα”, σημαίνει πως θα έπρεπε να είναι απλώς “χρήσιμο”; Δε σημαίνει πως θα μπορούσαμε, ίσως, να εκτιμήσουμε κάτι παραπάνω σε αυτό; Την ομορφιά, το σχεδ

#cybermethods Τέχνη και Τεχνολογία: Προβληματισμοί

Sat, 10 Dec 2016 12:14:23 +0000

Τις προάλλες επισκεφτήκαμε μια έκθεση με τίτλο “Υβρίδια: Στα όρια Τεχνης και Τεχνολογίας” στο πλαίσιο του μαθήματος. Αυτό που μου έμεινε – εκτός απ’ το εκνευριστικό ηχητικό απόσπασμα που έπαιζε σε μια αιώνια λούπα και συνόδευε ένα έκθεμα – είναι η ίδια η εμπειρία της επίσκεψης σαν εναλλακτικό μάθημα, σα μια δραστηριότητα της ομάδας έξω από το χώρο του πανεπιστημίου. Με εντυπωσίασε. Παρόλο που έμοιζε, εξωτερικά, δεν ήταν σα σχολική εκδρομή, ίσως γιατί σε αντίθεση με το σχολείο, τώρα είχαμε λόγο πάνω στην επιλογή της δραστηριότητας αλλά και στη συμμετοχή μας σ’ αυτήν, και έτσι σίγουρα την παρακολουθήσαμε με ενδιαφέρον. Σκέφτομαι ότι είναι πολύ όμορφο όταν τα άτομα που συνήθως συναντάς σε ένα πανεπιστημιακό χώρο, που καλώς ή κακώς κάποιες πλευρές του έχουν συσχετιστεί με άσχημα συναισθήματα (εξετάσεις, ίσως βαρετές παραδόσεις κλπ.), τα συναντάς ξαφνικά σ’ ένα διαφορετικό περιβάλλον. Νομίζω ότι καλλιεργείται μία άλλη σχέση ή ακόμα και ότι ένα ευχάριστο συναίσθημα, σε ένα όχι τόσο φορτισμένο χώρο, συνδέεται με τα άτομα αυτά. Σίγουρα είναι βοηθητικές αυτές οι δραστηριότητες για μια ομάδα. Θεωρώ ότι, από τη στιγμή που οι καθηγητές δεν έχουν ευθύνη αν μας συμβεί κάτι, όπως πχ στο σχολείο, θα μπορούσαν να διοργανώνονται τέτοιες “εξορμήσεις” μια στο τόσο. Δε βρίσκω γιατί όχι.

Βέβαια μου γεννήθηκαν κι άλλες σκέψεις σχετικα με το περιεχόμενο της έκθεσης. Σκεφτόμουν αλήθεια πόσο συνδεδεμένα είναι αυτά τα δύο στοιχεία, της τέχνης και της τεχνολογίας. Ομολογώ ότι πριν την έκθεση δεν είχα επεξεργαστεί αυτόν τον προβληματισμό, παρόλο που πάντα είχα μια αίσθηση ότι συνδέονται άμεσα και ότι δεν είναι πάντα τόσο εύκολο να εντοπίσεις τα ουσιαστικά σύνορά τους. Ας παραθέσω μία γενική, ή έτσι τουλάχιστον πιστεύω, πεποίθηση και κάποια παραδείγματα προκειμένου να γίνει κατανοητός ο συλλογισμός μου. Η εικόνα που έχουμε για τη τέχνη σήμερα μάλλον είναι μια πιο ρομαντική, θα έλεγα, από αυτήν που είχαν ας πούμε στο Μεσαίωνα, και εννοείται παλαιότερα, αλλά και στα μετέπειτα κλασσικά χρόνια. Ξεκαθαρίζω ότι αναφέρομαι στην τέχνη και την κουλτούρα της κυρίαρχης τάξης και ότι το παράδειγμα κυρίως αφορά την αναγεννησιακή και κλασσική τέχνη, για τις οποίες θεωρώ ότι έχουμε μια μάλλον εξιδανικευμένη αναπαράσταση, σε αντίθεση, ας πούμε, με άλλες περιόδους που τα πράγματα φαίνονται να είναι πιο σαφή. Δηλαδή αισθάνομαι ότι συχνά μιλάμε για τη Ζωγραφική και τη Μουσική σαν να πρόκειται για ένα αυτόνομο, καθαρά αισθητικό, “σύμπαν” που προέρχεται από την εσωτερική ανάγκη των ανθρώπων για δημιουργία και άλλα τέτοια πομπώδη… Αλλά στην πραγματικότητα είναι σα να παραβλέπουμε τη σύνδεση με την Τεχνολογία της εποχής, ας πούμε πχ με την αρχιτεκτονική, τη μηχανική κλπ. Δηλαδή όταν ένα αριστοτεχνικό έργο ζωγραφικής διακοσμούσε έναν, υπερσύγχρονο για τότε, ναό, σε ποιο σημείο ακριβώς ξεχώριζαν οι δύο τομείς. Ή η εξέλιξη της κλασσικής μουσικής δεν ήταν άραγε αλληλένδετη με την εξέλιξη της τεχνολογίας κατασκευής οργάνων, ή κατασκευής μεγαλύτερων και με καλύτερη ακουστική αιθουσών για να παίζονται πχ οι μεγάλες όπερες. Εκεί που θέλω να επικεντρωθώ είναι πως πίσω από τη γοητεία της ιδιοφυϊας και της δημιουργικότητας του καλλιτέχνη ίσως να κρύβεται και μια τεχνολογική επίδειξη, μία προσπάθεια υπερίσχυσης πολιτισμικά της αντίπαλης κοινωνίας και της επιρροής της, ίσως μια επιδίωξη κατοχύρωσης της τεχνολογικής “προόδου” από την εκάστοτε εξουσία… Γιατί όταν η εξέλιξη της τεχνολογίας εκτός από φρικτότερες πολεμικές μηχανές και πιο αποτελεσματικά καταπιεστικά καθεστώτα φέρνει παράλληλα όμορφη και εντυπωσιακή τέχνη, καθίσταται πιο συμπαθής· και κατ’ επέκταση ο φορέας της.

Υβρίδια #cybermethods

Sat, 10 Dec 2016 00:52:30 +0000

Καλησπερα στην ομαδα, νομιζω οτι πλεον μπορούμε και “επισήμως” να θεωρούμαστε ομάδα μετα την τελευταία και πιο βιωματική εμπειρια που μοιραστήκαμε πηγαίνοντας στην έκθεση στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Λοιπόν δεν ξέρω τι να πρωτοσχολιάσω.. την έκθεση καθαυτή ή το κλίμα μας σαν ομάδα;!

Ας πάρουμε ομως τα πράγματα απο την αρχή. Το βασικό στοιχείο που μου αρεσε στην συγκεκριμένη έκθεση ήταν ο αλληγορικός της χαρακτήρας. Η αληθεια είναι οτι τα τεχνολογικά επιτεύγματα ως επιτεύγματα καθαυτα δεν με εξέπληξαν ιδιαιτέρως, με την έννοια ότι ήμουν εκ των προτέρων σχεδόν σίγουρη οτι η τεχνόλογια ειναι τόσο αναπτυγμένη ώστε μπορούν να κατασκευαστούν παρόμοια αντικείμενα. Αυτο όμως που κατα τη γνώμη μου είναι εντυπωσιακό ειναι το πως πολλες απο αυτές οι πρωτότυπες τεχνολογικές κατασκευές πήραν θέση και “σχολίασαν” την τάση της εποχης. Πόσο εύκολη είναι η πρόσβαση στην πληροφορία; Πόσο εύκολα μπορούμε να παραποιήσουμε δημόσια δεδομένα, να χακάρουμε μια off-shore επιχειρηση, να γίνουμε αντικείμενα παρακολούθησης; Γενικά, πόσο αλλάζει η τεχνολογία την καθημερινότητα μας και πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ακατάλληλους σκοπούς, με ακατάλληλο τροπο; Ένα σωρο ερωτήματα πηγάζουν από ερεθίσματα όπως αυτη η έκθεση. Άν πρεπει να ξεχωρίσω καποια από τα εκθέματα, προσωπικά μου φάνηκε αρκετά εντυπωσιακό το πρωτο δωμάτιο που μπήκαμε με τους πολλούς καθρεφτες. Ένιωσα σα να πρωταγωνιστούσα σε ταινία επιστημονικής φαντασίας. Επίσης μου κέντρισε το ενδιαφέρον η κατασευη παρόμοιων με τα κατεστραμμένα απο το ISIS αγαλματα καθώς δίνει ενα μήνυμα οτι η τέχνη και η ιστορία μπορούν με τη βοηθεια της τεχνολογίας να μείνουν διαχρονικές και αναλλοίωτες. Τέλος είχε ενδιαφέρον το έκθεμα που ηταν σχετικο με τις off-shore επιχειρήσεις. Είναι τρομερό το τι μπορεί να κανει κανείς βρίσκοντας παραθυράκια στα νομικά συστήματα.

Όσον αφορά στο διαπροσωπικό σκελος είναι κατα τη γνωμη μου σημαντικο το γεγονός οτι επικοινωνήσαμε και μοιραστήκαμε αυτη την εμπειρία. Είδαμε διαφορετικούς τρόπους να αντιλαμβάνονται διαφορετικοι ανθρωποι τα ιδια αντικείμενα. Ένιωσα αληθεια σαν να γύρισα ξανα στο σχολείο και να πήγαμε εκδρομή. Τωρα αυτο που μένει να ακολουθήσει είναι η συζήτηση, αναστοχασμοί θα γραφτούν, ανταλλαγες απόψεων θα γίνουν, ίσως μια μικρή αναφορά σε εναν φίλο ή ακόμη και στο μάθημα. Εν τέλει η επίσκεψη αυτη θα μας μείνει αξέχαστη.
Καλό Σαββατοκύριακο, θα τα πουμε τη Δευτέρα.

Art and science #cybermethods

Thu, 08 Dec 2016 20:11:45 +0000

Καλησπέρα και πάλι! Σας έλειψα;

Σήμερα ίσως είναι η πρώτη φορά που γράφω έναν αναστοχασμό με τόσο ενθουσιασμό και αυτό γιατί ήρθε η ώρα να πω λίγα λόγια για την εμπειρία μου στην έκθεση με θέμα «Υβρίδια: Στα όρια της τέχνης και τεχνολογίας» που φιλοξενούσε η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Αρχικά να πω ότι ήμουν ιδιαίτερα χαρούμενη που θα επισκεπτόμουν αυτό τον χώρο πρώτον γιατί δεν είχα πάει ποτέ και δεύτερον γιατί θεωρώ πολύ καλύτερο να αποκτάς γνώση με βιωματικό τρόπο και όχι απλώς να παρακολουθείς μία διάλεξη του καθηγητή. Βέβαια στην αρχή ήμουν και λίγο προβληματισμένη ως προς το τι θα έβλεπα σε αυτή την έκθεση, δεν ήξερα ακριβώς τι να περιμένω.

Η έκθεση είχε διάφορα εκθέματα, τα οποία θα χαρακτήριζα ως ιδιαίτερα και ασυνήθιστα. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε η αίθουσα με τους καθρέφτες. Εκεί συμπλήρωνες τον λογαριασμό σου στο twitter και με βάση τις αναρτήσεις σου σου έβρισκε το προφίλ της «αδερφής ψυχής» σου. Καλό ε; Κάτι άλλο που μου κέντρισε την προσοχή ήταν ένα μηχάνημα, σαν πρίζα, το οποίο σου επιτρέπει να χακάρεις σελίδες στο ίντερνετ. Εν τω μεταξύ είναι πάρα πολύ οικονομικό και εύκολο να το φτιάξεις μόνος σου! Εκείνη τη στιγμή η αλήθεια είναι ότι ψιλοσοκαρίστηκα. Συνειδητοποίησα πόσο εύκολο είναι να δημιουργήσεις ψεύτικες ειδήσεις και να τις μεταδόσεις σε όλον τον κόσμο. Άραγε πόσες φορές εγώ η ίδια ήμουν θύμα χειραγώγησης κάποιου άλλου ο οποίος παραποίησε πληροφορίες; Βέβαια προφανώς δε ρίχνω την ευθύνη στην «κακιά τεχνολογία που ήρθε να κυριεύσει τη ζωή μας». Τα πάντα γύρω μας είναι τεχνολογία. Σημασία όμως έχει ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται γιατί όπως είναι γνωστό μπορεί να έχει καταστροφικά αποτελέσματα. Άλλο ένα αρκετά ενδιαφέρον έκθεμα ήταν αυτό που απεικόνιζε έναν άντρα και μία γυναίκα. Αυτά τα άτομα η αλήθεια είναι ότι ήταν σαν εξωγήινοι και στην αρχή πίστευες ότι είναι μια απλή ζωγραφιά. Αν όμως πλησίαζες πιο κοντά θα παρατηρούσες ότι το πρόσωπό τους έκανε ελαφριές κινήσεις σαν να ήταν ζωντανοί.

Τη μεγαλύτερη εντύπωση μου την έκανε ένα βίντεο που παρακολουθήσαμε, το οποίο για να ξεκινήσει έπρεπε εμείς να «δώσουμε ζωή» στους πρωταγωνιστές, απλά παίρνοντας τηλέφωνο σε έναν αριθμό. Η οικογένεια του βίντεο είχε χάσει τον πατέρα, ο οποίος είχε αυτοκτονήσει. Παρόλα αυτά, έδειχναν να μην ασχολούνται με αυτό το ζήτημα. Το βίντεο ήθελε να περάσει το μήνυμα ότι ο χρόνος που περνάμε στα social media είναι ένας κενός χρόνος. Ασχολούμαστε με επουσιώδη ζητήματα, χωρίς να δίνουμε την απαραίτητη σημασία στα θέματα που είναι πραγματικά σημαντικά. Άραγε πόσοι από μας όταν βγαίνουμε με τους φίλους μας είμαστε πάνω από ένα κινητό; Πόσοι από μας αντί να ζήσουμε τη στιγμή ασχολούμαστε με το αν το check in είχε αρκετά like; Εγώ πάντως δηλώνω ένοχη.Πράγματι, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μαθαίνουμε σε μία άλλη πραγματικότητα, μία πραγματικότητα στην οποία για να γίνεις αποδεκτός πρέπει να ανεβάζεις φωτογραφίες με το φαγητό σου και να δηλώνεις πού πήγες για καφέ.

Πολλοί από εμάς δημιουργούμε μία περσόνα που δεν ανταποκρίνεται σε αυτό που πραγματικά είμαστε και ίσως πρέπει να αναρωτηθούμε τι είναι όντως πραγματικό από αυτά που βλέπουμε καθημερινά στο διαδίκτυο. Ίσως πρέπει να δούμε πέρα από αυτό που φαίνεται με τη πρώτη ματιά, όπως και στα κάδρα με τους πρωταγωνιστές του βίντεο. Εκ πρώτης όψεως δεν φαίνονταν να κινούνταν, αν όμως πήγαινες πιο κοντά μπορούσες να διακρίνεις τη θλίψη και τον πόνο τους.

Μην με παρεξηγείς, δεν έχω την πρόθεση να «θάψω» τα social media. Εξάλλου έχουν γίνει αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας και σίγουρα έχουν μεγάλη χρησιμότητα, αλλά ίσως πρέπει να μην επιτρέπουμε να μας δυναστεύουν τη ζωή και να εστιάσουμε στην ουσία των πραγμάτων. Γιατί η στιγμή είναι αυτή που μετράει.

Μια διαφορετική εκπαιδευτική εμπειρία #cybermethods

Thu, 08 Dec 2016 15:01:08 +0000

Ένας διαφορετικός αναστοχασμός – μετά από αυτόν πάνω στις πρώτες μας συνεντεύξεις- πρόκειται να είναι ο συγκεκριμένος μιας και δεν αναφέρεται δε ένα συνηθισμένο μάθημα αλλά στην ομαδική επίσκεψή μας στη «Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών» με σκοπό την παρακολουθηση της έκθεσης «Υβρίδια: Στα όρια Τέχνης και Τεχνολογίας». Είχα μια ευχάριστη ανυπομονησία για το συγκεκριμένο γεγονός από τη στιγμή που μας ανακοινώθηκε κι όσο πλησίαζε η ώρα και τα βήματα μας προς τη στέγη αναρωτιόμουν τι θα αντικρίζαμε.
Ό, τι κι αν είχα φανταστεί μέχρι τότε-συγκεχυμένες σκέψεις γύρω από τη λέξη «υβρίδια»- δε θα μπορούσε στο ελάχιστο να πλησιάσει την τελική εμπειρία και εντύπωση με την οποία έφυγα από εκεί. Τα εκθέματα μου προκάλεσαν στο σύνολό τους μεγάλη έκπληξη, περιέργεια, ενδιαφέρον, απορία, σκέψεις γύρω από την ανθρώπινη φύση, την τεχνολογία και την εξέλιξή της, την τεχνολογία σε σχέση με την τέχνη. Και παρά το γεγονός πως δε θεωρώ τον εαυτό μου «τεχνοφοβικό» δεν μπόρεσα να αποφύγω τη σκέψη «μετά από αυτό τι;» ακολουθούμενη από μια δόση αμηχανίας και αγωνίας. Αν υπάρχουν σε αρχικό ακόμα στάδιο τέτοιες τεχνολογικές δυνατότητες, τι θα συμβεί στο μέλλον; Σίγουρα η τεχνολογία έχει προσφέρει, προσφέρει και θα συνεχίσει να το κάνει στο μέλλον τεράστιες και αξιοθαύμαστες δυνατότητες βελτίωσης της καθημερινότητάς μας, την έχει απλοποιήσει αλλά και την έχει κάνει πιο συνθέτη, πλούσια σε ερεθίσματα. Ταυτόχρονα , όμως, δεν μπορώ να αγνοήσω ότι οι τεχνολογικές δυνατότητες δεν προσανατολίζονται πάντοτε – όχι τόσο από τους δημιουργούς αλλά μάλλον από τους χρήστες τους- προς το καλό του ανθρώπου και του περιβάλλοντος στο οποίο ζει κι η ιστορία το έχει αποδείξει αυτό. Σε αυτή την περίπτωση, αυτό που αναρωτιέμαι είναι αν αυτοί οι φόβοι είναι ρεαλιστικοί, αν όντως υπάρχουν απειλητικές διαστάσεις και πώς μπορούν να προληφθούν και…τελικά: φταίει αυτός που κατασκεύασε το όπλο ή αυτός που θα το χρησιμοποιήσει για να σκοτώσει; Τι νόημα έχει να κατηγορηθεί καποιος; Μήπως όλα αυτά είναι αναπόφευκτα, συνέπειες της εξέλιξης του ανθρώπου, της κοινωνίας του και της τεχνολογίας της;
Από όσα είδα και βίωσα νομίζω πως τα διαδραστικά εκθέματα κέρδισαν το ενδιαφέρον και την έκπληξή μου, τα πιο εικαστικά εκθέματα το θαυμασμό μου, ενώ απόλαυσα τα κρυφά νοήματα, τους συμβολισμούς, τις συνδέσεις της τεχνολογίας με την ανθρώπινη φύση, την ομορφιά αλλά και τα παράδοξά της.
Όσο γράφω- μετά από αρκετή δυσκολία- συνειδητοποιώ ότι – συνεχίζω να- δυσκολεύομαι να μεταφέρω το βίωμά μου, να το εκφράσω με λόγια. Ίσως να χρειάζομαι περισσότερο χρόνο να το «χωνέψω». Ποιος ξέρει;!
Κλείνοντας, θα ήθελα να εκφράσω τη χαρά μου που το κλίμα τόσο ανάμεσά μας όσο και κατά τη διάρκεια της «ξενάγησής» μας ήταν χαλαρό και αυτό με βοήθησε να απολαύσω ακόμα περισσότερο την εμπειρία. Νομίζω πως για τους περισσότερους από εμάς είναι ευχάριστο να αλλάζουμε περιβάλλον και να ερχόμαστε αντιμέτωποι με νέες προκλήσεις. Έτσι, η εμπειρία μιας «εκτός τάξης» επιμορφωτικής δραστηριότητας όχι μόνο μας προσφέρει νέα γνωση αλλά ταυτόχρονα είναι και ένα διάλειμμα από τα «θρανία», μια ευκαιρία να αλλάξουμε παραστάσεις και να ξεμουδιάσουμε από τη «βιδωμένη» περιοριστική μας θέση μέσα στην αίθουσα.
Ευχαριστώ για αυτή την εμπειρία και εύχομαι για επόμενες! Καλό υπόλοιπο εβδομάδας! Τα λέμε σύντομα!

Black, white and in-betweens #cybermethods

Thu, 08 Dec 2016 10:37:25 +0000

Η ζωή δεν είναι μικρή. Για εμάς, τα τόσο μικρά και ασήμαντα- σε αναλογία με το σύμπαν- ανθρωπάκια, η ζωή είναι το μεγαλύτερο πράγμα που βιώνουμε. Είναι μικρή σε σχέση με τον ίδιο το χρόνο, αλλά για εμάς είναι κάθε άλλο παρά μικρή, είναι το μόνο πράγμα που έχουμε. Για αυτό και το πώς τη ζούμε είναι κρίσιμο και καθοριστικής σημασίας. Όχι για τον κόσμο, το χρόνο και το σύμπαν -για αυτούς είμαστε ένας κόκκος άμμου σε μια τεράστια παραλία- αλλά για εμάς τους ίδιους. Την εκμεταλλευόμαστε ή τη σπαταλάμε; Είναι όλα στο χέρι μας. Ο κόσμος και ο χρόνος μας πάνω σε αυτόν απλώνονται μπροστά μας και είναι γεμάτοι ευκαιρίες και μονοπάτια. Μονοπάτια που μας προσκαλούν και μας προκαλούν να τα ακολουθήσουμε και να ανακαλύψουμε τα μυστικά τους. Και αν κάτι που μας προσφέρει ένα από αυτά δεν μας κάνει και δεν μας ταιριάζει, μπορούμε πάντα να γυρίσουμε πίσω και να αλλάξουμε πορεία, έχοντας μάλιστα στις (κυριολεκτικές και μεταφορικές) αποσκευές μας την εμπειρία και τη γνώση που αποκτήσαμε από τα λάθη μας. Πάντως, το κάθε μονοπάτι κάτι έχει να προσφέρει, και όλα όσα αποκομίζουμε από το καθένα, κάθε σωστή και κάθε λανθασμένη επιλογή, μας κάνει τελικά αυτούς που είμαστε. Αρκεί να μην αναλωθούμε στα λάθη μας και απορροφηθούμε, και στερηθούμε, τελικά, όλα τα άλλα που θα μπορούσαμε να ζήσουμε. Αρκεί να μην αναλωθούμε σε μια επιφάνεια και χάσουμε την ουσία. Να μη μείνουμε πάνω από το νερό θαυμάζοντας την αντανάκλαση του εαυτού μας και του κόσμου, και ξεχάσουμε να δούμε τον πραγματικό κόσμο, να βουτήξουμε μέσα στο νερό και να δούμε το βυθό του.

Οι ήχοι και οι δονήσεις του κόσμου μπορούν να αλλάξουν το ρυθμό μας, τον παλμό της καρδιάς μας, τη διάθεσή μας. Είμαστε αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης, είμαστε ένα μαζί της, την επηρεάζουμε και μας επηρεάζει. Και έτσι, τελικά, λειτουργεί ο κόσμος. Ανακύκλωση. Ο κύκλος της ζωής, ο κύκλος του θανάτου. Τα νεκρά κύτταρα ξαναζωντανεύουν, οι νεκροί οργανισμοί χρησιμοποιούνται για να δημιουργηθούν νέοι. Τα σκουπίδια του ενός μπορεί να γίνουν ο θησαυρός του άλλου. Λίγο βρώμικο νερό από μια αποχέτευση σε μια μικρή γυάλα είναι για ένα φυτό και δύο μικρά ψαράκια όλος τους ο κόσμος, όλη τους η ζωή, ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα, όπου ο ένας συμβάλλει στην επιβίωση του άλλου. Ποιος ξέρει πόσο μικρός είναι πραγματικά ο γνωστός σε εμάς κόσμος; Πόσα πολλά ακόμα μπορεί να υπάρχουν και εμείς, έχοντας την εντύπωση ότι ζούμε σε ένα τεράστιο κόσμο, να είμαστε απλά κλεισμένοι σε μια γυάλα ενός κτιρίου σε μια πόλη, σε μια χώρα, μια ήπειρο, μια γη, ένα ηλιακό σύστημα, ένα γαλαξία, ένα σύμπαν, ίσως ανάμεσα σε πολλά σύμπαντα; Όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε, τόσο πιο ασήμαντα μοιάζουν τα προβλήματά μας.

Ένα μόριο αέρα ταξιδεύει. Πόσα πράγματα θα έχει ”δει”, πόσα χιλιόμετρα θα έχει διανύσει; Ένα πουλί ή ένα εικονικό καράβι. Και εμείς, που νομίζουμε πως ξέρουμε τόσα πολλά, μπορούμε μόνο να φανταστούμε πώς είναι να πετάς. Άραγε θα φτάσουμε κάποτε εκεί; Θα είμαστε ποτέ ικανοί να ταξιδέψουμε όπως ταξιδεύει; Μόνο μέσω της γνώσης. Μόνο μέσω της γνώσης ταξιδεύουμε, όχι μόνο στο χώρο, αλλά και στο χρόνο, μιας και αυτή είναι ικανή να περνάει σύνορα και αιώνες και να μας παίρνει μαζί στις περιπέτειες της. Και αυτό το ταξίδι είναι για εμάς πολύ εύκολο. Από κάτι τόσο μικρό, όσο είναι ένα usb stick, μπορούμε να γνωρίσουμε την ιστορία ενός αντικειμένου, που έχει προ πολλού χαθεί για πάντα. Βέβαια, όσο εύκολο είναι να αποκτήσεις τη γνώση και να την προάγεις, τόσο εύκολο είναι και να τη διαστρεβλώσεις, να την κόψεις στα μέτρα σου και να την περάσεις στον κόσμο. Όλα έχουν να κάνουν με εσένα και πως θα χρησιμοποιήσεις αυτά που σου προσφέρει η ζωή και η τεχνολογία. Διάλεξε, λοιπόν, το ρόλο σου. Θα ακούσεις το αγγελάκι ή το διαβολάκι στον ώμο σου;

Εντυπώσεις από την έκθεση Υβριδίων! #cybermethods

Wed, 07 Dec 2016 17:44:12 +0000

Ήρθε η ώρα κι αυτού του αναστοχασμού! Μέτα την επίσκεψή μας στην έκθεση Υβριδίων στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών μου γεννήθηκαν πολλοί προβληματισμοί και απορίες. Καταρχήν πώς γίνεται να μην είχα πάει ακόμα σε αυτό το κτίριο; Δεν είχα ιδέα πως ήταν έτσι, τόσο προσβάσιμο και με τόση «γνώση» μέσα του. Να σχολιάσω και πως οι άνθρωποι εκεί μέσα ήταν όλοι τους πολύ φιλόξενοι και εξυπηρετικοί. Ας αφήσω όμως, τώρα το κομμάτι του ανθρώπινου δυναμικού κι ας πάω στο κομμάτι της έκθεσης.

Η έκθεση ήταν ακρετά εντυπωσιακή θα έλεγε κανείς. Το δωμάτιο με τους καθρέπτες και τον εντοπισμό της αδερφής ψυχής σου στο twitter ήταν σίγουρα φαντασμαγορικό. Το αποκαλώ έτσι, διότι και μόνο ο αποπροσανατολισμός που προέκυπτε από την είσοδό σου μέσα σε αυτό, σου προκαλούσε ένα συναίσθημα δέους. Προχωρώντας στην έκθεση, είδαμε την πρίζα-χάκερ, με την οποία μπορείς να χακάρεις κάθε ώρα και στιγμή σε όποιο δίκτυο και να είσαι, αρκεί να την έχεις. Ένα αντικείμενο ακρετά φτηνό για τις δυνατότητες που παρέχει, αλλά παράλληλα αρκετά τρομακτικό. Σε αυτό το σημείο, αρχίζεις να αναρωτιέσαι «Ωρέ πού πάμε ρε; Πού πάμε;» (αθάνατος ελληνικός κινηματογράφος).

Τρομοκρατημένη από το έκθεμα της πρίζας-χάκερ, είδαμε κι άλλα εκθέματα πολύ εντυπωσιακά. Σε αυτά που θα μείνω όμως, είναι αυτά τoυ ηχητικού εγκεφαλογραφήματος μέσω του οποίου γινόταν η προσπάθεια αλλαγής της εγκεφαλικής δραστηριότητας. Αυτό γινόταν με την τοποθέτηση ενός ζευγαριού από ακουστικά στο κεφάλι και μέσω ήχων άλλαζε την δραστηριότητα του εγκεφάλου με αποτέλεσμα και τη μεταβολή του συναισθήματος τη δεδομένη στιγμή. Δηλ. από αγχωμένο και φοβισμένο μπορεί να γινόσουν χαρούμενος ή το αντίστροφο. Μέσα από αυτό το έκθεμα σκέφτηκα ότι η πρόοδος της επιστήμης πολύ πιθανό να μας οδηγήσει και στον «έλεγχο» των συναισθημάτων μας. Εννοώντας τη δυνατότητα μεταβολής τους οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Πόσο ωφέλιμο θα ήταν όμως κάτι τέτοιο; Και πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό; Πώς δηλ. μέσα από συγκεκριμένα ηχητικά κύματα επιτυγχάνεται κάτι τέτοιο;

Στη συνέχεια πέρα του εκθέματος με το τοξικό νερό και τους σωλήνες που εκ πρώτης όψεως, σκέφτηκες τι έγινε, σε ταινία επιστημονικής φαντασίας βρίσκομαι(;) που ήταν αρκετά εντυπωσιακό, το έκθεμα με την κάψουλα ήταν για μένα το πιο εκκεντρικό. Εκκεντρικό γιατί σε έβαζε στη διαδικασία να αναρωτιέσαι τι είναι αυτό, πώς λειτουργεί και τι κάνει. Σε έκανε να θες να μπεις και να δοκιμάσεις, ώστε να μπορέσεις να καταλάβεις πώς γίνεται να μεταφέρεται ο παλμός σου σε ένα μύκητα (ναι, τον πιο μεγάλο που υπάρχει και ναι δεν θυμάμαι πως τον αποκάλεσαν, μυκητικό μυκήλιο; Καλά θυμάμαι; Ιδέα δεν έχω…) κι αυτό να το επιστρέφει πίσω σε διάφορες μορφές, όπως ήταν το φως, ο ήχος, κι οι δονήσεις που ερχόντουσαν πίσω στο σώμα σου και σε έκαναν να χαλαρώσεις. Κάνοντάς το, θα έλεγα πως ήταν κάτι αρκετά διαφορετικό κι ωραίο. Σου προκαλούσε σίγουρα χαλάρωση, αλλά όταν έβγαινες από αυτήν την κάψουλα έχοντας απομονώσει τις αισθήσεις σου εκεί μέσα, ένιωθες μία απρόσμενη ζαλάδα, που βέβαια σου περνούσε γρήγορα.

Κλείνοντας θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους σας για αυτή την εμπειρία, γιατί ήταν σίγουρα μία επένδυση χρόνου που άξιζε, καθώς πέρα των γνώσεων που πήραμε για την εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας, περάσαμε όμορφα γελώντας και μαζεύοντας στιγμές! Γιατί πρέπει να μην ξεχνάμε πως η ζωή είναι στιγμές!

Εις το επανιδείν!

Πως φαντάζεσαι το μέλλον σ’ έναν υβριδικό κόσμο; #cybermethods

Wed, 07 Dec 2016 09:45:43 +0000

Αυτή η ερώτηση με προβλημάτισε πολύ στο τέλος της επίσκεψής μας στην έκθεση με τα Υβρίδια. Πως φανταζόμαστε άραγε το μέλλον σ’ έναν υβριδικό κόσμο; Και πόσο σίγουροι είμαστε ότι έχουμε συνειδητοποιήσει ότι αυτό το μέλλον ίσως να μην είναι και τόσο μακρινό όσο νομίζουμε; Παραθέτοντας λοιπόν και την εν μέρει φιλοσοφικού περιεχομένου ερώτησή μου, ήρθε η ώρα να αποτυπώσω τις εντυπώσεις που μου δημιούργησε αυτή η “εκδρομή”, η οποία κάπως μου θύμισε τα μαθητικά μου χρόνια…

Ανοίγει η πόρτα και… 17 άνθρωποι, καθόλου λίγοι, διαταράσσουν την απόλυτη σχεδόν ησυχία που επικρατεί στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Πρώτη παρατήρηση : πως γίνεται να υπάρχει ένα τέτοιο κτήριο απέναντι από το Πάντειο και το Πάντειο να είναι…απλά το Πάντειο; Ένα μέρος στο οποίο παράγεται και μεταλαμπαδεύεται γνώση μοιάζει πιο απολίτιστο από ποτέ… Και σαν να μην έφτανε το πρώτο πολιτισμικό σοκ (εντάξει, είμαι αρκετά υπερβολική, αλλά οφείλεται στον ενθουσιασμό που μου προκάλεσε ο κάτω όροφος), ξαφνικά βρισκόμαστε σ’ έναν χώρο που μοιάζει πολύ διαφορετικός και λιγάκι τρομακτικός.

Η περιήγηση ξεκινάει με μια πρίζα – και για μένα τελείωσε εκεί, επίσης (δεν την ξέχασα ούτε μια στιγμή, καθώς την συνέκρινα με οποιοδήποτε άλλο έκθεμα, και νομίζω πως δεν θα την ξεχάσω και ποτέ). Πώς γίνεται μια πρίζα να με εντυπωσιάσει και να με “τρομοκρατήσει” τόσο ταυτόχρονα; Μια πρίζα που μπορεί να παρανομήσει, να παραπληροφορήσει, ακόμα και να προκαλέσει τρόμο σε οποιονδήποτε βρεθεί στον ίδιο χώρο μαζί της. Και βρίσκεται προς πώληση… Λες και υπήρχε ποτέ περίπτωση να χρησιμοποιηθεί για καλό σκοπό! Όποιος την έφτιαξε, πρωτοτύπησε ασυζητητί αλλά δεν ξέρω κατά πόσο σκέφτηκε πόσο και σε ποιους θα είναι χρήσιμη. Παρατηρώντας την όλο και πιο έντονες ήταν οι αρνητικές σκέψεις που μου προκαλούσε, καθώς περνούσαν από το μυαλό μου η μια καταστροφική ιδέα μετά την άλλη. Αναρωτιέμαι λοιπόν αν η τόση πρόοδος στην τεχνολογία είναι κάτι που χρειαζόμαστε… Ωστόσο η τεχνολογία δεν προοδεύει μόνη της, κάποιος βάζει το χεράκι του κι εκεί αρχίζω να αναρωτιέμαι ακόμη περισσότερο κατά πόσο μπορεί να ελεγχθεί αυτή η πρόοδος της τεχνολογίας. Και τι την θέλουμε τέλος πάντων τόση τεχνολογία; Κι όλο αυτό επικράτησε μέσα στο μυαλό μου μέχρι την στιγμή που μπήκα στο δωμάτιο του μέλλοντος…

Μπορεί να μην μεταφέρθηκα σε κάποιο άλλο χωροχρόνο, υποδυόμενη μια “υπερηρωίδα”, αλλά αισθάνθηκα σαν να βρίσκομαι σε ένα τέτοιο δωμάτιο. Καθρέφτες παντού γύρω μου, οι οποίοι με έκαναν να χάσω λιγάκι την αίσθηση του χώρου και να νομίζω ότι υπάρχουν άλλα 1000 άτομα μέσα στο δωμάτιο, εκ των οποίων οι 250 ήταν σωσίες μου. Και οι οθόνες στο ταβάνι να δείχνουν εικόνες να περνάνε ασταμάτητα, λες και προσπαθούσαν να κάνουν μια “ψυχογραφία” μέσω αναρτήσεων και likes σε λογαριασμό του twitter. Τελείωσε και δεν θέλαμε να το αποδεχτούμε ότι τελείωσε. Μέχρι που μας είπε ο υπεύθυνος ότι έχει τελειώσει και “αναγκαστικά” εγκαταλείψαμε το τόσο εντυπωσιακό αυτό δωμάτιο (του μέλλοντος, χαχα). Wow… Αυτό είναι τεχνολογία και μ’ αρέσει πολύ.

Πρίζα – Δωμάτιο του μέλλοντος, x στο ημίχρονο, 2 τελικό…

Μπορεί να είδαμε πολλά ενδιαφέροντα πράγματα σε αυτήν την έκθεση αλλά εμένα προσωπικά αυτά τα δύο μου κέντρισαν φοβερά το ενδιαφέρον, γι’ αυτό και μονοπώλησαν τον σημερινό μου αναστοχασμό. Κλείνοντας λοιπόν αναλογίζομαι πόσα μου πρόσφερε αυτή η επίσκεψη στην έκθεση με τα υβρίδια και συνειδητοποιώ πως τα θετικά είναι πολλά, καθώς πέρα από τις γνώσεις και τις εντυπώσεις που μου δημιούργησε η έκθεση, γνώρισα και καλύτερα κάποιους συμφοιτητές μου και γίναμε ακόμη πιο “δυνατή” ομάδα από ότι είμασταν. Να μην ξεχνάω βέβαια ότι πλέον είμαι και μέτοχος σε μια offshore εταιρεία! Και επειδή οι ευθύνες τρέχουν, εδώ σας αποχαιρετώ. Εις το επανιδείν!

Ψυχοθεραπεία και τεχνολογία στα όρια#cybermethods

Tue, 06 Dec 2016 00:29:23 +0000

Είναι πραγματικά αξιοπερίεργο πώς γίνεται ένα μάθημα σχετικά με τον κυβερνοχώρο να προκαλέσει τόσες σκέψεις όσον αφορά την ψυχοθεραπευτική διαδικασία σε ένα άτομο που μάλιστα διαθέτει ελάχιστες γνώσεις για το διαδικτυακό χώρο και τις εφαρμογές του. Ένας εύστοχος τρόπος ωστόσο να συνδυαστεί η τεχνολογία με την ψυχοθεραπεία είναι μέσω της τέχνης ,κάτι που το κατάλαβα έντονα σήμερα μετά την επίσκεψη μας στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, όπου και παρακολουθήσαμε μια έκθεση με θέμα τα υβρίδια, ένα συνδυασμό δηλαδή τέχνης και τεχνολογίας.

Ένα από τα εκθέματα ήταν ένα σύντομο βίντεο στο οποίο παρουσιαζόταν μια οικογένεια σε δύο διαφορετικές φάσεις της ζωής της. Δίπλα από το βίντεο βρίσκονταν σε εικόνες τα πρόσωπα της ιστορίας. Οι εικόνες αυτές φαινομενικά ήταν ακίνητες. Παρ’ όλα αυτά μετά από μία προσεκτική ματιά στις φωτογραφίες γινόταν κατανοητό ότι υπήρχε μια ανεπαίσθητη κίνηση των προσώπων.

Μία από αυτές κατάφερε να με συγκλονίσει. Ήταν η εικόνα μιας κοπέλας, η οποία μετά από λίγη ώρα εστίασης σε αυτή διακρινόταν ένα ξεκάθαρο συναίσθημα πόνου αποτυπωμένο απλά και μόνο στις μυϊκές κινήσεις του προσώπου της. Μπορούσε κανείς να παρατηρήσει τις διακυμάνσεις του συναισθήματος, από την προσπάθεια να κρύψει τον πόνο μέχρι και το βούρκωμα στα μάτια της. Ήταν σα να υπέφερε εκείνη ακριβώς τη στιγμή που γινόταν αντικείμενο παρατήρησης και όμως δεν ήθελε να το καταλάβει κανείς.

Αυτός ο κρυφός πόνος, αλλά κυρίως η διαφορά στην οπτική ήταν αυτή που με τάραξε τόσο. Πόσο διαφορετικά φαίνεται κάποιος στα μάτια μας, όταν η οπτική μας είναι μακρινή και πόσο αλλάζει η κρίση μας όταν τον παρατηρούμε πιο προσεκτικά και προσπαθώντας να δούμε την ιστορία πίσω από το άτομο;

Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους που μου γεννά το επάγγελμα που έχω επιλέξει (και ελπίζω να καταφέρω να ασκήσω) είναι το αν είμαι ικανή να «κουβαλήσω» την ιστορία του ατόμου που θα έχω απέναντι μου. Θα μου τη δώσει με εικόνες, λέξεις, αναμνήσεις, βλέμματα, κινήσεις… Τι θα πρέπει να κάνω εγώ; Είμαι αρκετή για να τη φυλάξω και να του δώσω πίσω ανατροφοδότηση από τη δική μου οπτική;

Αυτό, λοιπόν, που συνειδητοποίησα σήμερα ήταν πως ,όπως και σε κάθε άλλη ανθρώπινη σχέση, σημασία έχει η αυθεντικότητα. Η ψυχοθεραπεία δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από δύο ανθρώπους που μοιράζονται μια κοινή πραγματικότητα ιδωμένη μέσα από τα μάτια και των δύο. Για να δημιουργηθεί αυτή η κοινή πραγματικότητα όμως δεν αρκεί μόνο η ιστορία του ενός (θεραπευομένου). Χρειάζεται και η αληθινή και αυθεντική ματιά του άλλου (θεραπευτή). Πρέπει ο θεραπευτής να φέρει τον εαυτό στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία και να τον επικοινωνήσει στον θεραπευόμενο, γιατί μόνο έτσι θα είναι σε θέση να δει τη ζωή του ανθρώπου που έχει απέναντι του και να την αποτυπώσει με το δικό του αυθεντικό τρόπο.

Ας μην ξεχνάμε όσοι επιλέξουμε το ψυχοθεραπευτικό κομμάτι ότι απέναντι μας θα έχουμε ανθρώπους που έχουν ανάγκη να ακουστούν χωρίς να κριθούν. Οφείλουμε, λοιπόν, να κρατάμε ζωντανό τον αυθεντικό μας εαυτό και να μην τον αφήνουμε να συμβιβαστεί στα ευκολοχώνευτα, απλά και μόνο για να κάνουμε τη δουλειά μας και να τελειώνουμε. Κάθε άνθρωπος έχει τη δική του ιστορία και αξίζει να της δώσουμε τη σημασία που της αρμόζει!

Mon, 05 Dec 2016 20:40:30 +0000

#cybermethods 05 December 2016

Σήμερα πραγματοποιήσαμε την πολυσυζητημένη μας επίσκεψη στην έκθεση “Υβρίδια” στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Ομολογουμένως μια εξαιρετική πρωτοβουλία και αξιομνημόνευτη εμπειρία, όπως αποδείχτηκε. Στην αρχή είδαμε ένα πρόγραμμα το οποίο έχει τη δυνατότητα να παραποιεί όσα γράφονται σε ορισμένα sites και όσοι είναι συνδεδεμένοι από το πρόγραμμα αυτό να διαβάζουν για παράδειγμα τις ειδήσεις όπως έχουν γραφτεί από το εκάστοτε άτομο που κατέχει το πρόγραμμα αυτό. Ενδιαφέρον αλλά παράλληλα καταλαβαίνεις πόσο εκτεθειμένοι είμαστε στην παραπληροφόρηση και πόσο μπορεί κάτι τέτοιο να ανατρέψει πολλά πράγματα ανάλογα με τη χρήση που σκοπεύει να του κάνει κάποιος. Μια αξέχαστη εμπειρία ήταν το “μανιτάρι” όπως το ονομάσαμε όπου μπήκαμε μέσα και απολαύσαμε ένα χαλαρωτικό μασάζ. Ή για να είμαι πιο ακριβής, αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις και μια αίσθηση ότι έχεις απεχθή από εξωγήινους μιας και το σχήμα του παρέπεμπε εξαιρετικά. Το δεύτερο επίσης διαδραστικό ήταν το ότι φορέσαμε κάτι ακουστικά τα οποία παραποιούσαν το ρυθμό των εγκεφαλικών κυμάτων και ενδεχομένως να υπήρχε κάποια αλλαγή στη διάθεση, είτε θετική είτε αρνητική. Εγώ αυτό που βίωσα ήταν αμέτρητοι ενοχλητικοί ήχοι (κουνούπια, ζουζούνια, σειρήνες) διαφορετικών συχνοτήτων και έντασης να τρυπούν το κεφάλι μου χωρίς σταματημό. Και η αίσθηση ήταν ότι σου είχαν περάσει κάτι στο κεφάλι το οποίο εναλλασσόταν από τη μια πλευρά του εγκεφάλου στην άλλη. Μιας και ο ήχος ακουγόταν κυρίως εναλλάξ. Όχι, όχι, ήτο εξαιρετικό. Αυτό βέβαια που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση ήταν ένα βίντεο που παρακολουθήσαμε με μια οικογένεια που είχε βιώσει την αυτοκτονία του πατέρα. Όλοι φαίνονταν να αντιμετωπίζουν το γεγονός αυτό με μεγάλη φυσικότητα. Ο σκοπός αυτού του βίντεο ήταν να περάσει το μήνυμα ότι ο χρόνος που περνάμε κυλάει πάρα πολύ άσκοπα και δεν τον εκμεταλλευόμαστε. Και ειδικά στην εποχή μας με την τερατώδη άνοδο των social media, τείνουμε να δίνουμε σημασία σε πράγματα ανούσια, ενώ άλλα σημαντικά τα προσπερνάμε. Χάνουμε την ουσία δηλαδή. Ωστόσο, τη μεγαλύτερη εντύπωση μου έκαναν οι εικόνες που υπήρχαν στα κάδρα στο πλάι. Ενώ εκ πρώτην όψεως και διατηρώντας μια απόσταση φαίνονταν απόλυτα ακίνητες, εάν πλησίαζες φαινόταν ξεκάθαρα αποτυπωμένος ο θρήνος και η θλίψη στα άτομα, όπου έκαναν κινήσεις πάρα πολύ ανεπαίσθητες κι όμως μπορούσες να δεις τόσα πολλά. Αρκεί να παρατηρούσες. Ομολογώ λοιπόν πως η “εκδρομούλα” μας αυτή ήταν μια πάρα πολύ καλή εμπειρία και ελπίζουμε στο μέλλον να υπάρξουν και άλλες τέτοιες παρόμοιες δράσεις. Γιατί στην τελική, αυτά είναι που αποτυπώνονται και μένουν.

Mon, 05 Dec 2016 20:01:51 +0000

#cybermethods 05 December 2016

Στο προηγούμενο μάθημα αναλύσαμε τα κοινωνικά δίκτυα. Η ανάλυση κοινωνικού δικτύου συνιστά μια ξεκάθαρη μετακίνηση της εστίασης από το άτομο στο άτομο μέσα από τις σχέσεις του με τους άλλους. Δεν είμαστε ποτέ μόνοι. “Είμαι άτομο επειδή είμαι διαφορετικός από εσάς και διαφοροποιούμαι”. Σαν άτομα ομολογουμένως είμαστε ανεξάρτητοι όμως επί της ουσίας εξαρτημένοι όλοι ο ένας από τον άλλο. Βλέπουμε δηλαδή τον εαυτό μας σε σχέση με τους διαφορετικούς σημαντικούς άλλους. Και οι τελευταίοι είναι και αυτοί που μας επηρεάζουν. Υπάρχω επομένως εγώ, ο άλλος και η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ μας. Και πράγματι, ποιος θα μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό του ως μονάδα χωρίς κανέναν άλλο γύρω του; Αλληλεπιδρούμε και αλληλοεξαρτώμαστε. Έτσι ακριβώς και η προσέγγιση του διαδικτύου έρχεται μέσα από τις σχέσεις. Τα κοινωνιογράμματα αποτελούν τα πρώτα παραδείγματα ανάλυσης του κοινωνικού δικτύου. Ο ένας τρόπος για να εξετάζουμε τα πράγματα είναι η δομή. το άλλο η μορφή όπου εμπεριέχει και τις σχέσεις. Η κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς προϋποθέτει τη μελέτη των δικτύων στα οποία εντάσσονται τα άτομα. Δεν κοιτάζουμε λοιπόν το άτομο αλλά τη σχέση. Είδαμε αρκετά κοινωνιογράμματα και γράφους, ένα σύνολο κόμβων που διασυνδέονται με γραμμές και η εντύπωση ήταν πολύ θετική. Τα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να φανούν αρκετά χρήσιμα και να αποκαλύψουν αρκετά πράγματα. Για παράδειγμα, είδαμε για μια συγκεκριμένη σελίδα ποιες άλλες την ακολουθούν. Έτσι λοιπόν αν θέλουμε να δούμε αν μια σελίδα ακολουθείτε από σελίδες σχετικές με την ψυχολογία, σε αυτό θα μας βοηθήσει η ανάλυση κοινωνικού δικτύου. Άλλες ενδεικτικές εφαρμογές του SNA (Social Network Analysis) είναι σε επιδημιολογικές μελέτες, στον εντοπισμό ψεύτικων προφίλ, σε εκτιμήσεις ψυχολογικών χαρακτηριστικών του ατόμου και στον εντοπισμό κρυφών διασυνδέσεων (σύγκρουση συμφερόντων) μεταξύ οργανισμών. Όπως επίσης θα ήταν αρκετά χρήσιμο γιατί αν θέλαμε να κάνουμε μια παρέμβαση για κάποιο συγκεκριμένο λόγο, μέσω της ανάλυσης κοινωνικού δικτύου θα μπορούσαμε να βρούμε τα άτομα που αποτελούν κομβικά σημεία και ενώνουν δύο ή παραπάνω ομάδες και να παρέμβουμε εκεί. Θα ήμασταν πολύ πιο αποτελεσματικοί. Επομένως ας συμβουλευτούμε την τεχνολογία και μπορούμε να γίνουμε πολύ καλύτεροι.

Reflections… (2) #cybermethods

Mon, 05 Dec 2016 12:27:32 +0000

Το προηγούμενο μάθημα μου κέντρισε το ενδιαφέρον σε υπερβολικό, ομολογουμένως, βαθμό. Σπάνια έρχομαι αντιμέτωπη με κάτι ιντερνετικό για το οποίο να μην έχω ακούσει απολύτως τίποτα και, όπως είναι φυσικό, ξαφνιάστηκα. Arrogance, much? Όχι ιδιαίτερα, απλώς, για τα περισσότερα πράγματα, κάπου έχω ακούσει να γίνεται λόγος, ενώ τώρα βρέθηκα προ εκπλήξεως.

Κοινωνιογράμματα; Γραφήματα, ουσιαστικά, που περιγράφουν εξ ολοκλήρου το προφίλ ενός ανθρώπου, τη σύνδεσή του με διάφορους άλλους ανθρώπους, το ενδιαφέρον του σε σελίδες και γενικά, ένα τεράστιο μέρος της έκφρασης των ενδιαφερόντων του διαδικτυακά. Ειλικρινά εντυπωσιακό. Αν το καλοσκεφτούμε, είναι εντελώς λογικό να υπάρχει μια τέτοια δυνατότητα στο Ίντερνετ. Δεν ξέρω γιατί εξεπλάγην τόσο. Ίσως επειδή, όπως κάθε είδους μικρή κατασκοπεία, γίνεται στα παρασκήνια. Και πάντα, τείνουμε να απολαμβάνουμε το θεατρικό, ξεχνώντας ότι αποτελεί απλώς την κορφή του παγόβουνου, ξεχνώντας τι κρύβεται από πίσω.

Δε μου έκανε καμία εντύπωση το γεγονός ότι η δημιουργία κοινωνιογράμματος απαγορεύθηκε στον ευρύ πληθυσμό. Τα προνόμια της εισόδου στο backstage τα έχουν λίγοι, εξάλλου. Οι σκηνοθέτες και οι παραγωγοί. Μόνο που δε μιλάμε πλέον για παράσταση, μα για τις δυνάμεις που κινούν τα νήματα γενικότερα στον κόσμο.

Η παρακολούθηση και η δημιουργία ψυχολογικών προφίλ μέσω των κοινωνιογραμμάτων έχει μια δυναμική που, ενώ ίσως δε διαφαίνεται με πρώτη ματιά, είναι σίγουρα υπαρκτή. Από πολύ απλά και αθώα κίνητρα, όπως η εμφάνιση διαφημίσεων με βάση τα ενδιαφέροντα κάποιου, μέχρι τα χειρότερα κίνητρα, όπως η χειραγώγηση και επιρροή των πληθυσμών, τα προφίλ αυτά παρέχουν ο,τι πληροφορία χρειάζεται κάποιος. Και ωστόσο, για να μην καταλήξουμε πάλι να δαιμονοποιούμε τα μέσα αυτά, ας αναλογιστούμε πόσο βοηθάνε στην αποκάλυψη ανθρώπων με ψυχολογικά προφίλ ιδιαιτέρως ανησυχητικά, που δύσκολα θα αποκαλύπτονταν αλλιώς. Αρκετά ασαφές και ενέχει ρίσκο, μα, σίγουρα, είναι μια αρχή. Ιδιαίτερα στην πρόληψη διαφόρων φαινομένων. Κατά πόσο είναι θεμιτή, λοιπόν, η παρακολούθηση και καταγραφή αυτή, δεν μπορώ να το κρίνω.

Αναφέρθηκε στο μάθημα πως ένας άνθρωπος έχει μεγαλύτερο πλούτο, εμπειριών και γνώσεων λογικά, όταν συνδέεται με περισσότερα δίκτυα, διότι αποκτά ερεθίσματα. Φαίνεται να έχει μεγάλη δόση αλήθειας αυτό, μα ακόμη, δημιουργεί ένα είδος διάκρισης. Πως το αντίστροφο, δηλαδή κάποιος να συνδέεται σε ένα μόνο δίκτυο, σημαίνει πως είναι πιο περιορισμένων οριζόντων. Αυτό, ωστόσο, σίγουρα δε συμβαίνει. Υπάρχουν παραδείγματα ανθρώπων που στο ίντερνετ δεν αποκαλύπτουν τίποτα, και ωστόσο κρύβουν πολύ βαθύ πλούτο. Απλώς, δεν τον κρύβουν στην οθόνη του υπολογιστή.

Φυσικά, δε μειώνω τη σημασία που έχουν οι συγκεκριμένες αναλύσεις. Αρκεί να μην αποτελούν τη μοναδική βάση ανάλυσης…
Αυτές οι σκέψεις για το προηγούμενο μάθημα. Ανυπομονώ για την “εκδρομή” της Δευτέρας! Είμαι σίγουρη πως θα αποκομίσουμε όμορφες εμπειρίες

Η σημαντική χρήση των κοινωνικών δικτύων! #cybermethods

Mon, 05 Dec 2016 11:08:14 +0000

Άργησα να διατυπώσω αυτόν τον αναστοχασμό μου, αλλά όπως λέει ο σοφός λαός μας ποτέ δεν είναι αργά! Κοινωνικά δίκτυα…Νομίζω κάτι μου θυμίζουν. Ναι, ναι… τώρα θυμήθηκα. Τα έχουμε διδαχτεί στο επιλεγόμενο του κ.Κατερέλου “Πολύπλοκα Κοινωνικά Συστήματα”. Το κοινωνικό δίκτυο λοιπόν, είναι μια κοινωνική δομή που αποτελείται από ένα σύνολο παραγόντων, όπως άτομα ή οργανισμούς. Στο διαδίκτυο, τα κοινωνικά δίκτυα είναι μία πλατφόρμα που συντηρείται για την δημιουργία κοινωνικών σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων, που συνήθως αποτελούν ενεργά μέλη του κοινωνικού δικτύου, με κοινά ενδιαφέροντα ή δραστηριότητες. Στην απεικόνιση των δικτύων οι κόμβοι αντιπροσωπεύουν τους ανθρώπους και οι γραμμές τις διασυνδέσεις τους. Ένα άτομο που ενώνει δύο διαφορετικά δίκτυα αποτελεί τη γέφυρα και αν επιθυμούμε να γίνει αλλαγή και στα 2 δίκτυα θα πρέπει να επικεντρωθούμε στο άτομο γέφυρα. Τα άτομα με τις περισσότερες ενώσεις αποτελούν και τα πιο “κεντρικά”, ίσως στην καθομιλουμένη αυτά τα άτομα να είναι τα πιο famous.

Όταν τα είχα μάθει όλα αυτά μου άκουγαν βαρετά και άχρηστα. Μέσα από το μάθημα αυτής της εβδομάδας όμως, κατάλαβα πως θα μπορούσαν να λάβουν χώρα με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Παράλληλα, είδα ότι γίνεται ευρέως η χρήση τους για πολλούς και διάφορους λόγους. Αυτό που μου κέντρισε την προσοχή όμως, είναι το πώς το Facebook τα χρησιμοποιεί. Ακόμα περισσότερο το πως πλέον, δεν επιτρέπει στο κοινό να δει αυτές τις λεπτομέρειες ούτε στο ίδιο το ατομικό του προφίλ. Είναι αρκετά τρομακτικό να σκέφτεσαι ότι κάποιος άλλος πέρα από σένα μπορεί να έχει πρόσβαση σε λεπτομέρειες που προκύπτουν από την δράση σου στα social media. Να ξέρει λεπτομέρειες της ζωής σου, που ούτε καν φαντάζεσαι ή που ούτε καν ξέρεις εσύ ο ίδιος. Μέσα από την απεικόνιση λοιπόν, του κοινωνικού δικτύου ενός ατόμου από το προφίλ του στο facebook προκύπτουν πληροφορίες του τύπου ποιοι φίλοι του συνδέονται με ποιους φίλους του, ποιοι δεν συνδέονται, ποιες ομάδες έχουν προκύψει κ.λπ. Μπορείς να δεις λοιπόν, ή μάλλον μπορούσες ποιοι φίλοι σου είναι και φίλοι μεταξύ τους και να καταλάβεις το γιατί. Γιατί ίσως, αυτοί οι φίλοι σου προέρχονται από το σχολείο, από το πανεπιστήμιο κ.λπ., κ.λπ.

Η χρήση της ανάλυσης κοινωνικών δικτύων μπορεί να χρησιμεύσει σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανακάλυψη των ψεύτικων προφίλ στα social media, σε κρυφές διασυνδέσεις μεταξύ οργανισμών, αλλά θα μπορούσε να χρησιμεύσει σε επιδημιολογικές μελέτες για την αποτροπή της εξάπλωσης μιας νόσου. Με λίγα λόγια, η χρήση τους παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και μάλιστα ωφέλιμο για όλη την ανθρωπότητα. Η διδασκαλία της ανάλυσης των κοινωνικών δικτύων μόνο περιττή δεν θα την αποκαλούσε κανείς, όταν συνειδητοποιήσει την αξία της. Επομένως, θεωρώ ότι το σημερινό μάθημα μας έδωσε πολλές χρήσιμες πληροφορίες για πράγματα που ίσως κάποιοι να μην είχαμε ξανακούσει.

Τέλος, σε λίγες ώρες έρχεται η επικείμενη επίσκεψή μας στην έκθεση υβριδίων στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Ελπίζω να είναι τόσο ενδιαφέρουσα όσο φαίνεται, ώστε να προκύψουν πολύ όμορφοι αναστοχασμοί. Καλή αντάμωση!

Η ανάλυση των cyberσχέσεων #cybermethods

Sun, 04 Dec 2016 21:42:58 +0000

Δεν θυμάμαι καθόλου αν έχουμε κάνει σε ένα μάθημα την ανάλυση των κοινωνικών δικτύων όμως έχουμε κάνει σίγουρα την ανάλυση του περιεχομένου και στο εργαστήριο της κοινωνικής ψυχολογίας και είχαμε μάθημα που λεγόταν ανάλυση του περιεχομένου.

Θυμάμαι υπάρχει μια παροιμία που λέει είμαστε ό,τι τρώμε, είμαστε ό,τι σκεφτόμαστε και είμαστε ό,τι επιλέγουμε και για το οποίο μιλάμε. Αν σκεφτώ την παροιμία από την οπτική γωνία ενός κοινωνικού επιστήμονα, θα πω! Κοίτα δεν ισχύει αυτό που λες παππού είμαστε οι σχέσεις που έχουμε με τους άλλους και οι διασυνδέσεις που έχουμε μεταξύ μας!! Δεν με πιστεύεις!! Έλα να δεις το γράφο!! την απεικόνιση του κοινωνικού μου δικτύου!!

Σκεφτόμουν τι χρησιμότητα μπορεί να έχει μια απεικόνιση ενός κοινωνικού δικτύου! Από την αρχή μου φάνηκε κάτι άχρηστο θέμα αλλά στη συνέχεια όσο προχωρήσαμε είδαμε πιο πολλές διαφάνειες και άλλες πληροφορίες για την απεικόνιση του δικτύου. Τώρα έχω μια άλλη γνώμη για την απεικόνιση. Πράγματι όλα όσα είδαμε ήταν σύγχρονα θέματα! Εντάξει τώρα μην μου πείτε ότι συνήθως κάνουμε αρχαία στο μάθημα αλλά στο τελευταίο μάθημα κάναμε ένα σύγχρονο θέμα!! Όχι αλλά!! Τέλος πάντων είμαι χαρούμενη που μαθαίνω τα πιο σύγχρονα θέματα της ψυχολογίας. Είδα τις προάλλες όταν έψαχνα προγράμματα μεταπτυχιακών και είδα ότι υπάρχει ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα με τον τίτλο «Cyberpsychology». Αυτό το μεταπτυχιακό πρέπει να αφορά και αυτά που αναφέρονται στο δικό μας μάθημα.

Θα ήθελα να έχω το γράφο του δικού μου προφίλ. Θα έβλεπα πώς ήταν οι διασυνδέσεις και οι κόμβοι μου και θα μάθαινα σε πόσες κοινότητες ανήκω. Αλλά μάθαμε ότι δεν επιτρέπεται εεε ναι είναι απόρρητο!

Οι κόμβοι είναι οι άνθρωποι και οι γραμμές οι διασυνδέσεις. Οπότε να πω είμαστε κόμβοι σύμφωνα με την απεικόνιση. Επικοινωνούμε με τους κόμβους άρα έχουμε σχέσεις/γραμμές με αυτούς τους κόμβους. Για ποιό λόγο όμως να έχουμε σχέσεις/γραμμές; Τι μάς οδηγεί να έχουμε σχέσεις/γραμμές; Δεν είμαι σίγουρη μάλλον είναι τα κοινά ενδιαφέρονται και χόμπι, το κοινό πλαίσιο( σχολείο, πανεπιστήμιο, ειδικότητα, τόπος καταγωγής, διαμονής, σεμινάριο, εράσμους ). Μέσω αυτών των κοινών οι κόμβοι συνδέονται, αλληλεπιδρούν και επικοινωνούν. Αν δούμε 5 κατηγορίες(κάθε κατηγορία με το δικό της διαφορετικό χρώμα) σε μια απεικόνιση κοινωνικού δικτύου ενός προφίλ, μπορούμε να διακρίνουμε ότι αυτό το προφίλ δεν είναι ψεύτικο διότι οι κόμβοι δεν είναι διατεταγμένοι με τυχαίο τρόπο αλλά ενωμένοι μαζί και δείχνουν πως ανήκουν σε κάποια κατηγορία.

Οι κατηγορίες είναι τα κοινά ενδιαφέροντα και τα κοινά πλαίσια τους. Η μια κατηγορία κόμβων είναι οι φοιτητές ψυχολογίας, η 2η είναι ο τόπος διαμονής, η 3η είναι οι συγγενείς κ.τ.λ. Μπορούμε να λέμε και κοινότητες αντί για κοινότητες. Αν έχω 5 κοινότητες άρα έχω 5 κοινωνικές ταυτότητες!! Η κοινωνική ταυτότητα του φοιτητή ψυχολογίας, η κοινωνική ταυτότητα του αθηναία κ.τ.λ. Αν οι κόμβοι ήταν σκορπισμένοι και δεν είχαν ομάδες, το προφίλ μπορεί να είναι ψεύτικο ή ο ιδιωκτήτης του προφίλ πάσχει από πολλαπλή προσωπικότητα.

Καθυστέρησα πολύ να γράψω! είναι ο τελευταίος αναστοχασμός της εβδομάδας. Δεν μου αρέσει πολύ ο αναστοχασμός μου… Καλή εβδομάδα και καλό μήνα!!!

Social Network Analysis #cybermethods

Sat, 03 Dec 2016 00:25:23 +0000

Καλό βράδυ και ναι λιγο μεταμεσονύχτιος αναστοχασμός αλλα η έμπνευση δεν έχει ωρολόγιο πρόγραμμα.

Στο τελευταίο μάθημα ασχοληθήκαμε με την Ανάλυση Κοινωνικών Δικτύων. Πρέπει να παραδεχτώ οτι μου φάνηκε ίσως ο πιο ενδιαφέρων τρόπος ανάλυσης από όσα έχουμε παρακολουθήσει και διδαχθεί ως τώρα. Η αλήθεια ειναι πως νιώθω οτι γνωρίζω ελάχιστα πανω σε όλες αυτες τις μεθόδους που διδασκόμαστε οποτε η εποπτεία μου επι του θέματος ειναι περιορισμένη και κάπως μονοπλευρη. Αισθάνομαι καπως υποχρεωμένη να το διευκρινίζω αυτο γιατι αν ειχα μια πληρεστερη εικονα πιθανότατα οι απόψεις μου να ηταν εξ ολοκλήρου διαφορετικές. Ωστοσο αυτό που μου κίνησε το ενδιαφέρον στη Social Network Analysis είναι το πόσο κοντά ειναι στην καθημερινότητα μας. Το κομμάτι των σχέσεων καταλαμβάνει ενα μεγάλο μερος της ανθρώτινης καθημερινότητας και του ανθρώπινου ενδιαφέροντος συνεπώς μου φαίνεται πολυ λογικό να αναδύονται πολλές πληροφορίες για τα άτομα και το πως αυτα δρουν μεσα απο αυτες τις σχέσεις.

Έπειτα πλεον οι περισσότεροι απο εμάς είμαστε “δικτυωμένοι” στο facebook κυριως ή και σε άλλα κοινωνικά δίκτυα. Με πιάνει τρόμος όταν σκέφτομαι πόσα συμπεράσματα μπορεί να βγάλει κανεις μεσα από σχέσεις και συσχετίσεις μέσα απο ερωτήσεις του τυπου “Ποιοι είναι οι φιλοι σου;” “Είναι φιλοι μεταξύ τους;” “Που έχεις πατήσει like;” “Τι έχεις ανεβάσει;” “Ποιος άλλος το έχει ανεβασει;” κ.ο.κ. Ωστόσο η αλήθεια ειναι οτι με προβληματίζει αρκετά η αξιοπιστία αυτής της μεθόδου. Πόσες συνιστώσες μπορεις να λάβεις υπόψη οταν εξετάζεις μόνο σχέσεις μεταξυ πραγμάτων ή φαινομένων; Μήπως εν τελει τα συμπεράσματα αυτών των ερευνών είναι σε κάποιο βαθμό αυθαίρετα ή συμβάλλουν στη δημιουργία και τη διαιώνιση άρρητων θεωριών προσωπικότητας; Οι συνθήκες σε τέτοιες ανλύσεις φαινονται πολύ λιγο ελεγχόμενες. Πως είναι βεβαιο οτι το γεγονός οτι καποιος έχει πατήσει like σε μια σελίδα επειδή πραγματι συμφωνεί με το περιεχόμενο της; Πως μπορει ο αριθμός των φίλων σου να καθορίζει το αν εισαι κοινωνικός ή οχι; Σιγουρα τα πράγματα δεν ειναι τοσο απλοϊκά οσο τα περιγράφω απλως θελω να καταστήσω εμφανές το κενο που μου φαίνεται οτι δημιουργείται μέσα απο αυτές τις αναλύσεις. Μπορεί να είναι άλλοι παραγοντες που με οδήγησαν να κανω like σε κάποιο post και οχι ο πραγματικός βαθμός αρέσκειας. Αυτό ειναι κατι που προβλεπεται αραγε από αυτη τη θεώρηση; Μηπως εν τέλει η συγκεκριμένη ανάλυση να έχει περισσότερο περιγραφικό παρα ερμηνευτικό ρόλο;…

Όσο για το δευτερο μέρος του μαθήματος παρά την έλλειψη της θέρμης που υπηρχε στο προηγούμενο μάθημα, έχοντας πλέον αρχίσει τις συνεντεύξεις συνειδητοποιώ ποσο με βοήθησαν οι εποπτείες όχι μονο στο να βλέπω και να εξετάζω με διαφορετικό τρόπο αυτά που μου εξηγούσαν οι συμμετέχοντες αλλά και στο να καταλαβαινω το πως και το γιατι (εννοώντας υπο ποες επιρροές) ενεργούσα εγώ ως υποτιθεμενος ερευνητής. Αυτά για την ώρα. Περιμένω με ανυπομονησία την επισκεψή μας στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών,

Always present, always gone… #cybermethods

Fri, 02 Dec 2016 12:56:14 +0000

Even in your most private moments you are never alone.

Έχεις ποτέ ασθανθεί μοναξιά; Έχεις ποτέ νιώσει πως μόνος ζεις και μόνος πεθαίνεις; Πως ακόμα και αν δεν ήσουν εδώ που είσαι, ακόμα και αν δεν είχες αγγίξει κάποιους ανθρώπους με το πέρασμά σου από τη ζωή τους, τίποτα δε θα ήταν διαφορετικό για αυτούς, ή για εσένα;

Σίγουρα, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο καταλαβαίνουμε πως έστω πολύ λίγοι και συγκεκριμένοι άνθρωποι μας έχουν επηρεάσει και μας έχουν διαμορφώσει. Αδυνατούμε όμως να διακρίνουμε τον τελικά τεράστιο ρόλο όλων των ανθρώπων που πέρασαν από τη ζωή μας, όσο γρήγορο και διακριτικό και αν ήταν το πέρασμά τους. Όπως επίσης, αδυνατούμε να καταλάβουμε το δικό μας ρόλο στη ζωή όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων με τους οποίους έχουμε αλληλεπιδράσει.

Η αλήθεια είναι πως σαν σύγχρονοι άνθρωποι έχουμε μια ανάγκη να νιώθουμε ελεύθεροι και ανεξάρτητοι. Να νιώθουμε πως κύριος του εαυτού μου είμαι εγώ και μόνο εγώ και πως όλες οι απόψεις μου είναι αποκλειστικά δικές μου και ‘’είμαι τόσο μοναδική και τόσο διαφορετική από όλους, κανένας δεν ξέρει πως είναι να είσαι τόσο ξεχωριστός, άρα θαυμάστε με και υποκλιθείτε στην υπέροχη μου τολμηρότητα’’. Λυπάμαι, αλλά ήρθε η ώρα να σας γκρεμίσω τα όνειρα. Δυστυχώς ή ευτυχώς δεν είμαστε παρά ένα συνονθύλευμα απόψεων, ανθρώπων, γεγονότων και σχέσεων του περιβάλλοντος μας. Είμαστε ένα από τα πολλά, όχι ένα αντίθετο από τα υπόλοιπα, και ό,τι και να κάνουμε δε γίνεται ποτέ να ξεφύγουμε από κάποια καλούπια. Είναι αδύνατο να είσαι κάτι τελείως μοναδικό και ασυνήθιστο μιας και εσένα κάτι συνηθισμένο σε έκανε αυτό που είσαι.

Βέβαια, από την άλλη, οι συνδυασμοί σε ένα σύστημα είναι ατελείωτοι και για αυτό έχουμε όλοι κάποιες διαφορές, αλλά πρέπει να θυμόμαστε πως όλοι από τα ίδια άτομα αποτελούμαστε, από την ίδια πρώτη ύλη. Και οι επιρροές που δεχόμαστε από το περιβάλλον μας μεγαλώνοντας, συχνά είναι ασυνείδητες και δεν μπορούμε, φυσικά, να ελέγξουμε τα πάντα. Μπορούμε, όμως, να ελέγξουμε σε ένα βαθμό με τι άτομα συναναστρεφόμαστε, μπρούμε να επιλέγουμε μια σφαιρική ενημέρωση, μπορούμε να μην πέφτουμε θύματα της μόδας άβουλα και άκριτα.

Μπορούμε, λοιπόν, να διαφοροποιούμαστε, αλλά αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ τον αντίκτυπο που έχουν πάνω μας όλα τα πρόσωπα που κατά καιρούς πέρασαν από τη ζωή μας. Η ‘’σκιά’’ όλων αυτών μας ακολουθεί μόνιμα, σαν αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού μας, σαν ο ίδιος μας ο εαυτός. Εγώ δεν είμαι εγώ, είμαι όλο το σύστημα και, την ίδια στιγμή, είμαι απλά ένα μέρος του και τίποτα παραπάνω. Δεν είμαι πότε μόνη, πάντα θα υπάρχουν και άλλοι σαν εμένα, αλλά ποτέ ξανά δε θα υπάρξει ένας κλώνος μου, ποτέ ξανά δε θα υπάρξω εγώ, με όλα τα συστήματα, τους συνδέσμους και τις σχέσεις που με έκαναν εμένα.

Δείξε μου το δίκτυό σου #cybermethods

Thu, 01 Dec 2016 22:02:48 +0000

Είναι γεγονός πως το κοινωνικό μας περιβάλλον είναι πολύτιμη πηγή γνώσης, όταν επιχειρούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την ανθρώπινη συμπεριφορά. Οι σημαντικοί και μη άλλοι με τους οποίους αλληλεπιδρουμε και σχετιζόμαστε μας επηρεάζουν και εμείς με τη σειρά μας εκείνους. Πολύ συχνά λέμε πως ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε είναι διαφορετικός ανάλογα με το πρόσωπο που έχουμε απέναντί μας ή την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε- διαπίστωση που μας οδηγεί(μάλλον άσκοπα) σε θεωρίες περί «πολλών εαυτών», ή «διχασμένων προσωπικοτήτων». Από την άλλη, ο σοφός λαός λέει «δείξε μου το φίλο σου να σου πω ποιος είσαι», υποθέτω πιστεύοντας πως οι άνθρωποι που επιλέγουμε να κάνουμε φίλους είναι άτομα που μας μοιάζουν, μας ταιριάζουν ή τέλος πάντων μας αρέσουν και άρα η επιλογή μας αυτή μαρτυρά και την δική μας ταυτότητα.

Η ανάλυση του κοινωνικού δικτύου, με την οποία ασχοληθήκαμε στην περασμένη μας συνάντηση είναι για μένα ένας καινούριος όρος και ομολογώ πως δεν τον έχω κατανοήσει αρκετά ακόμα. Για το λόγο αυτό και για να μην μπερδέψω ούτε να μπερδεύτω παραπάνω θα αρκεστώ στο να καταγράψω τις σκέψεις που μου προκάλεσαι η παρουσίαση μια σειράς «κοινωνιογραμμάτων» βασισμένων στα προφίλ διαφόρων ατόμων στο Facebook, τα οποία δείχνουν πώς σχετίζονται ή και όχι οι φίλοι ενός ατόμου στα social media αλλά και οι δυνατότητα να εντοπίσεις ποιοι είναι οι «φίλοι» μιας σελίδας και ποιοι οι φίλοι αυτών και πάει λέγοντας. Αφενός, αυτές οι δυνατότητες και ο τρόπος χρήσης τους στην έρευνα που πραγματοποιείται σχετικά με τον κυβερνοχώρο μου προκάλεσαν αρχικά έκπληξη κι ύστερα απορία για το πώς και που μπορούν να φανούν χρήσιμα και σε τι συμπεράσματα μπορούν να οδηγήσουν(οι απορίες μου απαντήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από παραδείγματα παρατηρήσεων αλλά και παρεμβάσεων που μπορούν να γίνουν με βάση την ανάλυση των κοινωνικών δικτύων).

Αφετέρου, η παρουσίαση αυτή έφερε στο μυαλό μου σκέψεις όπως: ποιους κάνουμε φίλους στο Facebook και στα social media γενικά, τι σημαίνουν για έμας αυτοί οι δυνητικοί(και ταυτόχρονα πραγματικοί πολλές φορές) φίλοι και ο αριθμός τους, με ποια κίνητρα «ακολουθούμε» τα διαδικτυακά ίχνη κάποιου άλλου, τι μας είναι ελκυστικό και τι όχι, ποιοι είμαστε και πώς αλληλεπιδρούμε εμείς μέσα από τα προφίλ μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τι είναι για εμάς η δυνητική μας παρουσία; Ερωτήματα, γύρω από τη φύση και τη χρήση του διαδικτύου, πολλά, με γνωστές και άγνωστες, κλισέ, υπεραπλουστευτικές και επιστημονικές απαντήσεις. Όμως ο λόγος που τα παρέθεσα εδώ, δεν είναι για να απαντηθούν.

Κάποιες φορές οι ερωτήσεις δεν έχουν σκοπό την απάντηση. Και οι σκέψεις μας δεν έχουν σκοπό τη λύση ή την ανάλυση ενός ζητήματος. Αυτό είναι κατά κάποιο τρόπο αυτός ο αναστοχασμός. Μια σειρά ελιγμών γύρω από το θέμα που το «πλησιάζουν» αλλά δεν το «ακουμπούν». Δεν είναι ο συνηθισμένος τρόπος γραφής μου και δεν έχω σε τίποτα να καταλήξω αλλά υποθέτω πως έχει κάποια αξία να μοιραστώ αυτές τις σκόρπιες σκέψεις. Κάποιο νόημα θα κάνουν…ή και όχι.

Καλή αντάμωση στην επόμενη, διαφορετική και ενδιαφέρουσα συνάντησή μας.

TA VS GT #cybermethods

Sun, 27 Nov 2016 20:47:25 +0000

Να μαστε λοιπόν και πάλι. Στο τελευταίο μάθημα ασχοληθήκαμε με το ΑTLAS TI, με τη διαφορά θεματικής ανάλυσης και θεμελιωμένης θεωρίας καθώς και με άλλα μικρότερα ζητήματα μεγάλης όμως σημασίας όταν έχεις αποφασίσει να γίνεις ερευνητής και να βρεις, να περιγράψεις να παρατηρήσεις να ανακαλύψεις (ισως) κάτι.

Όσον αφορά το Atlas ti δεν έχω και πολλά να πω. Είναι συχνό η εξέλιξη της τεχνολογίας να μας προκαλεί συναισθήματα έκπληξης, ευγνομωσύνης ακόμα και δέους και να μας κανει να σκεφτόμαστε πως οι άνθρωποι στο παρελθόν θα πρεπει να δυσκολεύονταν πολύ να επιλύσουν προβληματα και να ασχοληθούν με θέματα της καθημερινότητας τα οποια εμείς σημερα θεωρούμε δεδομένα. Μέσω λοιπον του Atlas ti η κωδικοποίηση μιας συνεντευξης που ειναι εξάλλου και ενα απο τα βασικά κομμάτια μιας έρευνας γίνεται ευκολότερη και με αυτό τον τρόπο γίνεται κατ’επέκταση ευκολότερος ο διαχωρισμός των data set από τα data corpus.

Πάμε τώρα στο πρώτο δίπολο που μας προβλημάτισε στο τελευταίο μαθημα. Thematic Analysis or Grounded Theory (Θεματική Ανάλυση ή Θεμελιωμένη Θεωρία);; Αυτο που προσωπικά μου φάνηκε εξαιρετικά μεγάλης σημασιας είναι ότι όποια μεθοδο κι αν αποφασίσει κανεις να ακολουθήσει δεν πρέπει να ξεχνά πως πρόκειται για μια ενεργητική διαδικασία. Ο σκοπός δηλαδή δεν είναι να δηλώσουμε απλως οτι κάναμε μια έρευνα με τη χρηση της θεματικής ανάλυσης ή της θεμελιωμένης θεωρίας αλλα αντίθετα να προσπαθήσουμε να παράγουμε, να δημιουργήσουμε κάτι δικό μας κατι περίπου νεο. Πολλοι θα μπορούσαν να επιπεσουν σε μια παρανόηση και να θεωρήσουν οτι η θεματική αναλυση είναι η πιο “απλη” περιγραφη της συνεντευξης ενώ η θεμελιωμένη θεωρία η ερμηνεία. Αντιθέτως και αυτο ειναι που καθιστά κατα τηη γνώμη μου την ποιοτική ερευνα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και στις δυο περιπτώσεις στόχος είναι η ερμηνεία. Ξεφεύγει από το απολύτως τυποποιημένο και παίρνει αλλες διαστάσεις οι οποίες με τη σειρά τους έχουν τις δυσκολίες τους όμως έχουν και τη μοναδική μαγεία να μπορουν να πάρουν δεκάδες διαφορετικές ερμηνείες οι οποίες να αντικατοπτρίζουν συγχρώνως όλες την αλήθεια. Να που εντελώς αυθόρμητα έδειξα κι εγώ σε αυτον τον αναστοχασμό προτίμηση για καποιο επιστημολογικό πλαίσιο. Αυτο λοιπον πρεπει να γίνεται με εμμεσο τρόπο και στην έρευνα. Αυτο που με προβληματίζει ειναι το κατα πόσο μπορουν να συνεργαστουν επιστήμονες που στηρίζουν διαφορετικά επιστημολογικά πλαίσια και αν μπορουν να καταλήξουν σε μια απάντηση-εξηγηση σε περιπτωση που κανουν κοινή έρευνα.

Στο σημείο αυτο θα ήθελα-χαχα πολυ επισημο ακουστηκε αυτο- να δηλωσω τον ενθουσιασμό μου που εμαθα επιτελους τι σημαινουν οι τοσο γνωστοι οροι codes και themes στην πραξη.

Τελος στο συγκεκριμένο αναστοχασμό νιωθω την ανάγκη να αναφερθώ και στο δευτερο κομμάτι του μαθήματος το οποίο πλέον έχει πάρει μια αλλη μορφη. Πλεον δεν υπάρχει η αμηχανία της αρχής που κανεις δεν ηξερε τι να πει και καπως υπηρχε μια ανησυχια για το πως θα κυλήσει η ώρα. Όλες οι ιδέες μου φαίνονται υπέροχες και αν και εχω λιγη αγωνία για το πως οι συνεντεύξεις θα μπορέσουν να πάρουν μια πιο επιστημονική μορφη και θα ξεπεράσουν το επίπεδο της φιλικής κουβέντας οι συμβουλές όλων ειναι πολυ βοηθητικές. Το πιο σημαντικό νομιζω πως ειναι το γεγονός οτι ειμαστε ανοιχτοι να ακουσουμε την κριτικη των αλλων και να βελτιωθούμε. Αναμενω την επόμενη μας συνάντηση και την σχεδον σχολική μας εκδρομή.

HELLO ! #cybermethods

Sun, 27 Nov 2016 15:26:10 +0000

Καλησπέρα σε όλους ! Ετοιμαζόμαστε σιγά σιγά να υποδεχτούμε τον Δεκέμβρη, το κρύο, τις βροχές όπως φάνηκε τις τελευταίες ώρες αλλά και να αποχαιρετήσουμε το εξάμηνό μας, συνεπώς και το ωραίο μάθημά μας, ίσως όμως ξανασυναντηθούμε.

Στο τελευταίο μας μάθημα ο καθηγητής έκανε αναφορά (δεν μπορώ να κρύψω πως μου άρεσε η ιδέα και γι’αυτό το αναφέρω και πρώτο) στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, ένα κέντρο πολιτισμού προσβάσιμο σε όλους , το οποίο μάλλον θα έχουμε την τύχη να επισκεφτούμε την ερχόμενη βδομάδα! Μακάρι να πραγματοποιηθεί αυτή η επίσκεψη, πιστεύω πως άρεσε σε όλους η ιδέα.

Ας πλησιάσουμε τώρα λίγο στην θεωρία…Αναφερθήκαμε , λοιπόν, στην κωδικοποίηση (coding) με την οποία “τακτοποιούμε” και ταξινομούμε δικά μας δεδομένα. Πρόκειται για κάτι πραγματικά βολικό και χρήσιμο . Με αφορμή αυτό ο καθηγητής μας αναφέρθηκε στο Atlas ti ένα πρόγραμμα που μας βοηθά να κωδικοποιήσουμε δεδομένα και φυσικά μπορεί να μας φανεί χρήσιμο στις συνεντεύξεις μας όταν έρθει η στιγμή να τις κωδικοποιήσουμε.

Ακόμα, αναφορά έγινε στην “σύγκρουση” ανάμεσα στην Θεματική Ανάλυση και την Θεμελιώδη Θεωρία, δύο διαφορετικούς τρόπους κωδικοποίησης. Όπου ο πρώτος είναι αρκετά πιο μικρός από τον δεύτερο, ενώ ο δεύτερος αποσκοπεί στο να φτιάξει μια ολόκληρη θεωρία. Η Θεματική Ανάλυση αφορά τις θεματικές που προκύπτουν από την ανάλυσή μας και άρα γίνεται κωδικοποίηση των θεμάτων με στόχο τον έλεγχο και την επιβεβαίωση θεωριών , ενώ στην Θεμελιώδη Θεωρία επιδιώκεται με βάση τα δεδομένα η ανάδυση μίας καινούργιας θεωρίας. Είναι, λοιπόν, φανερό πως και οι δύο παραπάνω τρόποι,μολονότι είναι διαφορετικοί, ο καθένας προσφέρει στην επιστήμη με τον δικό του μοναδικό και ιδιαίτερο τρόπο.

Στην συνέχει κάτι που επίσης ειπώθηκε στο μάθημα ήταν το εάν είναι “καλό” ή όχι να πραγματοποιείται βιβλιογραφική έρευνα πριν την ανάλυση . Ακούστηκαν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες απόψεις μεταξύ των οποίων ήταν και αυτές που θα γράψω. Από την μια πλευρά το να πας “άοπλος” και τελείως απροετοίμαστος μπορεί να σου προσφέρει αρκετή επιπολαιότητα, αφού μπορεί να νομίζεις πως βρήκες κάτι το “ουάου” και στην πραγματικότητα να πρόκειται για κάτι πολύ γνωστό που βρήκαν πολλοί άλλοι. Από την άλλη στην ίδια περίπτωση δεν αποκλείεις πτυχές οι οποίες ξέρεις ότι ήδη υπάρχουν και με τον τρόπο αυτό μπορεί να τις εξελίξεις ένα βήμα παραπάνω ή και περισσότερα καθώς μπορεί τα ευρήματά σου να είναι μεγαλύτερα (αυτό φυσικά μπορεί να συμβεί και στην περίπτωση που είσαι ενημερωμένος από την βιβλιογραφία ) . Για να δούμε όμως τι θα γίνει εάν ψάξεις εξονυχιστικά. Στην περίπτωση αυτή είσαι ήδη αρκετά προϊδεασμένος και ίσως δεν καταφέρεις να πας ένα βήμα παραπέρα στα ήδη υπάρχοντα ευρήματα . Καταληκτικά, όπως, στα περισσότερα πράγματα στη ζωή ας ακολουθήσουμε την τακτική «Μέτρον ἄριστον». Διότι το μέτρο τις περισσότερες φορές προσφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα, μάλλον.

Καλό υπόλοιπο Κυριακής, Καλό σας βράδυ και καλή εβδομάδα !

Σκέψεις αναδυόμενες #cybermethods

Sun, 27 Nov 2016 12:16:09 +0000

Καλησπέρα αγαπητοί αναγνώστες! Για άλλη μία φορά οι σκέψεις και τα συναισθήματά μου από το μάθημα της Δευτέρας θα πάρουν μορφή, θα γίνουν λέξεις και προτάσεις.

Στο προηγούμενο μάθημα λοιπόν μιλήσαμε για τη θεματική ανάλυση, τη θεμελιωμένη θεωρία και το Atlas.ti. Βέβαια πριν από όλα αυτά ο καθηγητής μας μας μίλησε για μία έκθεση που γίνεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών σχετικά με τη τεχνολογία και την τέχνη. Είμαι ενθουσιασμένη να επισκεφτώ αυτόν τον χώρο και σίγουρα θα έχει πολύ ενδιαφέρον. Εξάλλου θεωρώ πολύ σημαντικό οι καθηγητές να ξεφεύγουν από τον συνηθισμένο τρόπο διδασκαλίας που θέλει οι φοιτητές να παρακολουθούν διαλέξεις χωρίς ιδιαίτερα να συμμετέχουν, να αποστηθίζουν ένα βιβλίο και να πηγαίνουν στις εξετάσεις. Οι εμπειρίες που αποκτά κάποιος από τέτοιες δραστηριότητες, τα ερωτήματα που θα του προκύψουν καθώς επίσης και η σχέση που δημιουργείται μεταξύ φοιτητή-καθηγητή δεν μπορούν να αντικατασταθούν από τον κλασσικό και καθιερωμένο τρόπο διδασκαλίας. Οπότε θεωρώ τέτοιες πρωτοβουλίες πολύ σημαντικές, εποικοδομητικές και αναγκαίες.

Όπως ανέφερα και προηγουμένως, στο μάθημα έγινε λόγος για το Atlas,ti, το οποίο είναι ένα εργαλείο που επιτρέπει να κωδικοποιούμε δεδομένα. Θα έχουμε την ευκαιρία στα πλαίσια του μαθήματος να χρησιμοποιήσουμε αυτό το εργαλείο για την κωδικοποίηση των δεδομένων που θα προκύψουν από τις συνεντεύξεις που θα πάρουμε. Μιας και αναφέρθηκα στις συνεντεύξεις θα ήθελα να εκφράσω το άγχος μου για αυτή τη διαδικασία. Δεν είναι η πρώτη φορά που θα πάρω συνέντευξη, όμως κάθε φορά με κυριεύει μία ανησυχία. Μία ανησυχία που έχει να κάνει με το μήπως κάνω κάποιο λάθος, μήπως δεν κάνω τον συνεντευξιαζόμενο να νιώσει άνετα, μήπως ξεπεράσω κάποια όρια άθελά μου, μήπως δεν ρωτήσω τελικά αυτά που «έπρεπε» να ρωτήσω….Ελπίζω αυτή μου η ανησυχία με τον καιρό να πάψει να υπάρχει. Εξάλλου και ο καθηγητής μας είπε να μην το σκεφτόμαστε πολύ και ότι όσα λάθη και να γίνουν το θέμα είναι να μπούμε στη διαδικασία να πάρουμε τις συνεντεύξεις.

Μιλήσαμε επίσης για τη θεματική ανάλυση και τη θεμελιωμένη θεωρία. Στην πρώτη περίπτωση γίνεται η κωδικοποίηση των δεδομένων σε θέματα, τα οποία σχετίζονται με το θεωρητικό υπόβαθρο. Άρα, ξεκινάμε από μία θεωρία την οποία προσπαθούμε να επιβεβαιώσουμε. Στην δεύτερη περίπτωση, με βάση τα δεδομένα ο ερευνητής δημιουργεί μια νέα θεωρία.

Αυτό που μου κέντρισε όμως το ενδιαφέρον στο μάθημα ήταν η συζήτηση σχετικά με το αν πρέπει να κάνουμε βιβλιογραφική έρευνα πριν την ανάλυση ή όχι. Οι απόψεις που ακούστηκαν είχαν πολύ ενδιαφέρον και σχετίζονταν με το αν πρέπει ο ερευνητής τελικά να σκεφτεί κάτι out of the box ή αν πρέπει να κάνει βιβλιογραφική έρευνα, γιατί τελικά μπορεί να νομίζει ότι κατέληξε σε ένα συμπέρασμα πολύ καινοτόμο για την επιστήμη του, αλλά τελικά να ήταν κάτι που είχε βρεθεί από άλλους συναδέρφους. Σε αυτό όμως που καταλήξαμε ήταν ότι τελικά η εμπειρία του ερευνητή είναι αυτή που παίζει καθοριστικό ρόλο στο πώς θα εξελιχθεί μια έρευνα και στο πώς ο ίδιος θα διαχειριστεί το θέμα του αν πρέπει ή όχι να γίνει κάποια βιβλιογραφική έρευνα πριν την ανάλυση.

Κάτι άλλο που μου τράβηξε την προσοχή ήταν η ο πίνακας με τη γέννηση της Αφροδίτης. Όπως λοιπόν αναδύεται η Αφροδίτη, έτσι αναδύονται και θέματα από τα δεδομένα μας. Με αυτόν τον τρόπο κιόλας αναδύονται ερωτήματα και σκέψεις από τα καινούρια πράγματα με τα οποία ερχόμαστε σε επαφή και μαθαίνουμε.

Σας ευχαριστώ που για μια ακόμη φορά διαβάσατε τον αναστοχασμό μου. Θα δεχτώ τα σχόλιά σας με χαρά! Τα λέμε την επόμενη φορά!!

Reflection 1. #cybermethods

Sun, 27 Nov 2016 02:23:38 +0000

Τέσσερις ή ώρα το πρωί ο πρώτος μου αναστοχασμός. Write drunk, edit sober, όπως συνηθίζαμε να λέμε πέρσι. Προσωπικά υποστήριζα το write drunk, edit drunk, μα πώς πάντα κατέληγα στο write sober, never edit, δεν έμαθα ποτέ…
Πολλά τα καινούρια και τα ενδιαφέροντα του τελευταίου μαθήματος. Ομολογουμένως δεν ήξερα απολύτως τίποτα για το πρόγραμμα Atlas, το οποίο σίγουρα διευκολύνει σε τεράστιο βαθμό τη θεματική ανάλυση, η οποία, όπως έγινε σαφές, αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό τμήμα της έρευνας. Εντύπωση μου έκανε και η αλληγορία με τη θεά Αφροδίτη. Πώς μέσα από τη θεματική ανάλυση θα προκύψει μια νέα ιδέα, μια έννοια, ένα αποτέλεσμα. Μέσα από την ανάλυση, αναδύεται το καινούριο, το άπιαστο.
Ενίοτε και το μοναδικό.

Έγινε μεγάλη συζήτηση για το αν θα πρέπει να γίνεται αναζήτηση στη βιβλιογραφία, πριν ή κατόπιν μιας έρευνας. Ποικίλες οι απόψεις και, ειλικρινά, αδυνατώ να επιλέξω τη σωστή.
Τι ουσιαστικά σημαίνει να γίνεται βιβλιογραφική έρευνα πριν;
Σημαίνει πως ο ερευνητής βαδίζει γνωρίζοντας ήδη τα βασικά στοιχεία περί ενός θέματος. Ίσως και παραπάνω από τα βασικά. Πολύ πιο έμπιστες οι συγκεκριμένες έρευνες. Ο ερευνητής γνωρίζει πολύ καλά τι μελετάει και, ίσως, γνωρίζει ήδη και τα αποτελέσματα που πρόκειται να εξαχθούν. Μια ασφαλής έρευνα, από την οποία, όμως, λείπει το στοιχείο της έκπληξης. Ο ερευνητής ξεκινάει σε έναν δρόμο στρωμένο, ήδη φωτισμένο από τις γνώσεις που έχει μέχρι τώρα. Δε σκέφτεται όμως πως, το φως των γνώσεων που έχει συγκεντρώσει μέχρι τώρα, είναι λειψό. Δεν υπάρχει απόλυτη γνώση. Περπατάει με ένα φαναράκι στο σκοτάδι, ακολουθώντας το μονοπάτι που βλέπει, αγνοώντας τα ευρήματα που κρύβονται στις σκιές. Ξαφνικά, για ανεξήγητο λόγο, η πρότερη γνώση χρωματίστηκε πολύ άσχημα στο μυαλό μου. Σαν κατάρα, σαν παρωπίδες, που αντί να διευρύνουν τους ορίζοντές μας, μας βάζουν σε ένα συνηθισμένο καλούπι, επηρεάζουν το ό,τι ανακαλύψουμε.
Και τι σημαίνει να γίνεται βιβλιογραφική έρευνα μετά;
Σημαίνει άγνοια. Σημαίνει άνθρωπο στο σκοτάδι, χωρίς το φανάρι του. Απλώνει και χτυπάει στα τυφλά, σκοντάφτοντας σε έννοιες, μοτίβα, συμπεριφορές και ανακαλύψεις. Πόση γοητεία ασκεί η ιδέα αυτή. Η υπέροχη σκέψη πως θα ανακαλύψουμε κάτι καινούριο. Κάτι που θα συνταράξει τον κόσμο. Κάτι που θα μας κάνει πρωταγωνιστές της ιστορίας του κόσμου, του δικού μας μύθου του σπηλαίου. Σημαίνει παρατήρηση. Σημαίνει δημιουργία.
Ανοησίες και παιδιάστικα όνειρα.
Μπορεί κάποιος να θεωρήσει πως εκείνος, χωρίς πρότερη γνώση, θα σκοντάψει πάνω στη μια και αληθινή έννοια; Είναι δυνατόν; Το καινούριο και μοναδικό; Μα, υπάρχει παρθενογένεση; Ας σοβαρευτούμε.
Κι όμως… πόσο όμορφο σαν ιδέα, να ασχολούμαστε με κάτι χωρίς να γνωρίζουμε τίποτα. Tabula rasa. Το αντιμετωπίζουμε με καθαρή ματιά. Καταγράφουμε αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει. Το ίδιο το φαινόμενο. Χωρίς προβλέψεις. Χωρίς τίποτα…
Και μετά; Διαβάζοντας ό,τι έχει γραφτεί μέχρι τώρα για την έννοια αυτή; Θυμίζει λίγο το write drunk edit sober, θα λεγα.
Το δωμάτιο πλημμυρίζει με φως, και όλα τα ανεξήγητα εξηγούνται, οι γωνιές φωτίζονται.
Ίσως έχουμε προσθέσει κάτι. Ίσως και η έρευνα καταλήξει στα σκουπίδια. Αν και δεν το πιστεύω αυτό. Έστω κι αν δεν ξέρουμε τι είναι αυτό που μελετάμε… Τουλάχιστον πια, θα ξέρουμε τι δεν είναι.

Στη συνέχεια δόθηκαν κάποιες λύσεις. Δεν είναι απαραίτητο το πριν να είναι τόσο κλειστόμυαλο. Αν ο ερευνητής αρνηθεί τις παρωπίδες, αν αποφασίσει να κρατήσει τη γνώση κάπου σε μια σκοτεινή γωνιά του μυαλού του (γιατί πάνω απ’ όλα είμαστε συμπεριφοριστές) και αποφασίσει να αντικρίσει με θαρραλέα και αγνή ματιά το θέμα που μελετάει; Τότε ίσως σκοντάψει όντως σε κάτι καινούριο. Όμως… Θα το μελετήσει; Ή θα επικρατήσει ο φόβος του διαφορετικού και θα το αγνοήσει, διότι “δεν ταιριάζει στα αποτελέσματα που θέλει να βγάλει”;

Δεν κατέληξα πουθενά. Ο κόσμος δεν έγινε δικός μας με το να βαδίζουμε σε καλούπια και ημιφωτισμένα μονοπάτια. Η πρότερη γνώση επηρεάζει, χρωματίζει. Άρα και μολύνει; Μια εξερεύνηση χωρίς χάρτη θα έβγαζε κάπου;
Ή είμαι πολύ ρομαντική;
Η γνώση είναι δύναμη, και απαρνούμενοι τη γνώση προκειμένου να βρούμε τα”καινούρια και συνταρακτικά”, αναιρούμε, ουσιαστικά, την προσπάθεια όλων των προηγούμενων, και τη βοήθεια που μας προσφέρουν. Ό,τι καινούριο και να μας συμβεί, πρέπει να το αντιμετωπίζουμε με τα όπλα που διαθέτουμε και μας παρέδωσαν οι προηγούμενοι.
Ή είμαι πολύ κυνική;

Αν το ζήτημα είναι η ανακάλυψη της αντικειμενικής αλήθειας, αυτή πιθανότατα δεν υπάρχει. Και με ποιον τρόπο την προσεγγίζουμε καλύτερα… Ίσως οι τρόποι να είναι όσοι και οι υποκειμενικές αλήθειες αυτού του κόσμου.
Βοήθεια μας.

Sat, 26 Nov 2016 20:03:33 +0000

#cybermethods 26 November 2016

Στο προηγούμενο μάθημα μιλήσαμε για τη θεματική ανάλυση: την ανάλυση των εμπειρικών δεδομένων και το πρελούδιο: Atlas.ti. Είχαμε μια πρώτη επαφή με το Atlas.ti, ένα εργαλείο για ποιοτική ανάλυση το οποίο κωδικοποιεί τα δεδομένα χωρίς απομαγνητοφώνηση. Στην κωδικοποίηση, δημιουργούμε κατηγορίες είτε έχοντας υπόψιν μια θεωρία είτε αφήνοντας εμάς τους ίδιους να τις δημιουργήσουμε καταλαβαίνοντας τι θα πρέπει να κωδικοποιήσουμε. Ο κώδικας (code) ορίζεται ως ένα όνομα που δίνουμε σε ένα pattern το οποίο εμφανίζεται πολλές φορές, αναγνωρίζοντας κάτι με νόημα γιατί βλέπεις ότι από κει κάτι προκύπτει. Αφού δημιουργηθεί μια λίστα κωδικών, γίνεται μια αναθεώρηση αυτής είτε προσθέτοντας είτε κάνοντας σύμπτυξη. Απαραίτητα είναι και τα memos, τα οποία δεν είναι κωδικοί αλλά σημειώσεις για τη δεδομένη χρονική στιγμή, καταγράφοντας αν έγινε κάτι σημαντικό ή πως ένιωσε κανείς. Γεγονός που θα φανεί χρήσιμο μετά στην ανάλυση. Η θεματική ανάλυση είναι μια θεμελιώδης μέθοδος η οποία σου δίνει τη δυνατότητα να κωδικοποιήσεις, βγάζοντας θεματικές και να βλέπεις τι αναγνωρίζεις εσύ ο ίδιος στα δεδομένα. Πάρα πολύ σημαντικό ρόλο παίζει επίσης και το επιστημολογικό πλαίσιο. Η επιστημολογική μας στάση θα πρέπει να συνδυάζεται με την ανάλυση. Πρέπει να είναι ξεκάθαρο το τι ακριβώς κάνει ο ερευνητής αλλά και πως ακριβώς το κάνει. Υπάρχει το οντολογικό επίπεδο, δηλαδή ποια είναι η αλήθεια, αν υπάρχει ή αν την κατασκευάζουμε και το επιστημολογικό επίπεδο, δηλαδή πως φτάνουμε στην αλήθεια. Προς το τέλος, είδαμε επίσης και μια εικόνα με τη γέννηση της Αφροδίτης, το οποίο σχετίζεται με το ότι μέσω της ανάλυσης αναδύουμε/ αναγνωρίζουμε themes. Παράλληλα μιλήσαμε και για τις “Thematic Analysis” vs “Grounded Theory”. Και οι δυο κωδικοποιούν και κάνουν ομαδοποίηση κωδικών που οδηγούν σε άξονες. Η διαφορές τους είναι πως η “Grounded Theory” αποσκοπεί στο να δημιουργηθεί μια θεμελιώδης θεωρία, την οποία κατασκευάζει ο ερευνητής με βάση τα δεδομένα ενώ η “Thematic Analysis”είναι μια σμίκρυνση της “Grounded Theory”. Ο ερευνητής λέει απλώς ότι αναδύονται αυτές οι θεματικές. Ωστόσο δεν είναι απλή περιγραφή. Είναι και ερμηνεία, αλλά όχι θεωρία. Τέλος, θίχτηκε το ζήτημα του αν πρέπει να κάνεις βιβλιογραφική έρευνα πριν την ανάλυση ή όχι όπου εκεί φυσικά οι απόψεις διίστανται.

#cybermethods Η έρευνα ως τρόπος ζωής

Fri, 25 Nov 2016 17:40:56 +0000

Και τελικά μετά από διάλειμμα δύο βδομάδων ξαναγράφω αναστοχασμό. Όποιος παρακολουθεί τους αναστοχασμούς μου θα διαπιστώσει ευχάριστα ότι αποφάσισα να μη γκρινιάξω στην αρχή του παρόντος, όπως κάνω συνήθως! Έχω στο μυαλό μου διάφορες σκέψεις και συναισθήματα για το προηγούμενο μάθημα· ή μου ‘χαν λείψει οι παρακολουθήσεις ή εξοικειώνομαι σιγά σιγά με τη συγγραφή των αναστοχασμών και συγκρατώ πιο κατάλληλες μνήμες…

Θυμάμαι ξεκινήσαμε λέγοντας για μία έκθεση στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών την οποία πρότεινε ο Μπράιλας να επισκεφτούμε όλοι μαζί στο πλαίσιο του μαθήματος. Έχω να πω ότι μου άρεσε πολύ αυτή η ιδέα! Σε όσα μαθήματα, κυρίως εξωσχολικά, έχω παρακολουθήσει και τυχαίνει να είναι ομαδικά, αναμφισβήτητα το πιο ωραίο σημείο ήταν η διαπροσωπική τους διάσταση· αυτό το “πάμε για μια μπύρα μετά;” είναι που κάνει το μάθημα πραγματικά κάτι το ιδιαίτερο. Γι’ αυτό και πάντα μου άρεσαν οι εκδρομούλες του σχολείου και θεωρώ ότι έπρεπε να γίνονται πολύ πιο συχνά. Ήταν οι στιγμές που οι καθηγητές μας φαίνονταν κανονικοί άνθρωποι και οι παρέες των μαθητών φαίνονταν λιγότερο κλειστές και αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους με λιγότερο αυστηρούς κανόνες “κλίκας”. Τέλος πάντων, το point είναι ότι με εντυπωσίασε αυτή η πρωτοβουλία και ανυπομονώ.

Ωραία στιγμή επίσης ήταν όταν μιλούσαμε για τον κονστρουκτιβισμό, μια επιστημολογική οπτική που με ενδιαφέρει πάρα πολύ γιατί μου ασκεί μια παράξενη γοητεία… Αλλά όχι τη γοητεία που μου ασκούν οι μεγάλες θεωρίες της Ψυχολογίας, που μου είναι δύσκολο να τις ξεχωρίσω γιατί η κάθε μία με “πείθει” με το δικό της τρόπο. Ενώ αυτές με κάνουν να αναρωτιέμαι για το ποιος είναι ο κατάλληλος ή πιο άρτιος τρόπος να εξηγήσεις τον κόσμο, η οπτική του κονστρουκτιβισμού (όπως βέβαια ελλείψη ιδιαίτερης εμπειρίας τον αντιλαμβάνομαι) μου επιτρέπει να δω τη “μαγεία” κάθε μεθοδολογίας, ιδεολογίας ή και τρόπου ζωής αλλά και να αναγνωρίζω δειλά δειλά τους μηχανισμούς μέσα από τους οποίους, σε ορισμένα πλαίσια, τα παραπάνω λειτουργούν κανονιστικά και ταυτόχρονα τεχνηέντως καμουφλάρουν αυτή τους τη διάσταση…

Και δεν ξέρω αν έφταιγε ο καιρός που ήταν λίγο πιο φωτεινός ή το πολύ “ζωντανό” κλίμα της τάξης αλλά γενικά το μάθημα της Δευτέρας δε με κούρασε ούτε λεπτό. Παντού έβρισκα αφορμές για σκέψη και προβληματισμό και συνέχεια κάτι συζητιόταν στην αίθουσα: “κωδικοποίηση και θεματική ανάλυση”,”memos”,”τέχνη και επιστήμη”, “βιβλιογραφία πριν την έρευνα ή όχι”… παντού ξεπετάγονταν συζητήσεις και ανταλλαγές απόψεων και το ενδιαφέρον δεν έσβηνε! Με αποκορύφωμα την εποπτεία, που πρώτη φορά την είδα τόσο διαδραστική και πραγματικά άξιζε. Ένιωσα σα να είμαστε μια μεγάλη ερευνητική ομάδα που ετοιμαζόμαστε να κάνουμε από κοινού έρευνα και συζητάμε τις ιδέες μας. Τώρα ξέρω σίγουρα ότι αυτός ο τρόπος ομαδικής δουλειάς εκτός από το δυνητικά πολύ πλούσιο αποτέλεσμα είναι και ευχάριστος. Και αρχίζω να σκέφτομαι ότι, όπως είχα ακούσει μια ανθρωπολόγο να λέει(στο περίπου) στους φοιτητές της: “μη νομίζετε ότι η επιστήμη ευελπιστεί να λύσει όλα τα μυστήρια του σύμπαντος ή της ζωής σας, αλλά το να είσαι ερευνητής σίγουρα είναι ένας πολύ ενδιαφέρον τρόπος να ζεις”!

Θεματική ανάλυσηVS Θεμελιωμένη θεωρία ~ ή αλλιως, η κότα και το αυγό

Fri, 25 Nov 2016 15:22:14 +0000

Στο τελευταίο μάθημα, με αφορμή τη συζήτηση για την ανάλυση δεδομένων, μιλήσαμε για τις δύο μεθοδολογικές προσεγγίσεις τη Θεματική ανάλυση (Thematic analysis – TA) και τη Θεμελιωμένη Θεωρία (Grounted Theory – GT). Πρόκειται για δύο διαφορετικούς τρόπους κωδικοποίησης των δεδομένων και παραγωγής της θεωρίας η οποία μου θύμισε έντονα τον προβληματισμό γύρω απ την κότα και το αυγό. Κατ’ αντιστοιχία λοιπόν, η θεωρία “έκανε” τα δεδομένα(TA) ή τα δεδομένα τη θεωρία(GT) ; Αρχικά ας αναφερθούμε στην θεματική ανάλυση, κατά την οποία επιλέγουμε τα δεδομένα με βάση την ήδη υπάρχουσα θεωρία με στόχο να την επιβεβαιώσουμε, αυτό γίνεται με κωδικοποίηση των δεδομένων σε θέματα τα οποία ταιριάζουν με το θεωρητικό υπόβαθρο και προκύπτουν από αυτο. Απο την άλλη πλευρά η προσέγγιση της θεμελιωμένης θεωρίας προτείνει μια πιο ενεργητική και δημιουργική θεώριση της έρευνας καλώντας τους ερευνητές να δομήσουν μια καινούρια θεωρία με βάση τα δεδομένα τους. Συνεπώς η GT είναι ένας τρόπος να παραχθούν καινούριες και καινοτόμες θεωρίες που προσφέρουν στην επιστήμη ενώ η ΤΑ στοχεύει στην επιβεβαίωση ή διάψευση των υπαρχουσών θεωριών ελέγχοντας έτσι τις βασικές θεωρίες και άλλες θεωρίες του παρελθόντος που ίσως να μην είναι πια ωφέλιμες, αλλα και προσθέτοντας σε αυτές το λιθαράκι τους. Εν κατακλείδη, πρόκειται λοιπόν για δύο εξαιρετικά χρήσιμες θεωρίες που προσφέρουν η κάθεμία με τον δικό τους τρόπο στην επιστήμη δημιουργώντας δύο ρευματα στην έρευνα τα οποία όμως αλληλοσυμπληρώνονται και βελτιώνουν το θεωρητικό υπόβαθρο που κάθε επιστήμη χρειάζεται για να στηριχτεί.#cybermethods

Το ζήτημα της αλήθειας: ο Πραγματισμός #cybermethods

Thu, 24 Nov 2016 08:36:12 +0000

Συμμετέχοντας στο προηγούμενο μάθημα και διαβάζοντας τους αναστοχασμούς, με διακίνησε το ζήτημα περί ύπαρξης ή όχι εξωτερικής αλήθειας. Λέγεται συχνά ότι στόχος της επιστήμης είναι να ανακαλύψει την αλήθεια, να παράξει αντικειμενική γνώση, κλπ. Διάφορες φιλοσοφικές σχολές ερίζουν για το αν η αλήθεια είναι εξωτερική, αν (συν)κατασκευάζεται από τους ανθρώπους ή αν εσωτερικεύει ο καθένας τον κόσμο έτσι ώστε να αποκτήσει τη δική του αλήθεια.

Σε αυτές τις φιλοσοφικές αντιλήψεις, έρχεται να προστεθεί και ο Πραγματισμός των Pierce και James. Σύμφωνα με τον πραγματισμό, δεν είμαστε ακόμα σε θέση να καταλήξουμε στο αν υπάρχει ή όχι εξωτερική αλήθεια. Αυτό που βιώνουμε σαν πραγματικότητα, μπορεί να είναι σκιές στη σπηλιά, φωνές στο κεφάλι μας ή ένα matrix. Δεν είμαστε σε θέση να ξέρουμε. Αυτό που μπορούμε, όμως, να κάνουμε είναι να μάθουμε να κινούμαστε ωφέλιμα στον κόσμο αυτό.

Ο πραγματισμός προσπαθεί να μας διαμορφώσει έναν τρόπο σκέψης που να εξυπηρετεί τις ανάγκες μας. Έτσι, έχει σημασία να μελετάμε τα φαινόμενα με τρόπο ώστε αυτά να γίνονται λιγότερο μυστηριώδη σ’ εμάς. Στην ψυχολογία, οι αρχές που χρησιμοποιούν οι διάφορες σχολές για την κατανόηση και την περιγραφή του κόσμου, είναι πολλές. Λένε πολλοί πως η συμπεριφορά μας καθορίζεται από το ασυνείδητο, το νου, τις πεποιθήσεις, τις προσδοκίες, την ψυχοπαθολογία, την ευφυΐα μας.

Για τη φιλοσοφία του πραγματισμού, τέτοιες ερμηνείες δεν προσφέρουν επαρκή εξήγηση για τις συμπεριφορές μας. Αρχικά, δε μας λένε ρητά το τι πρέπει να κάνουμε για να αλλάξουμε μια συμπεριφορά. Πώς επηρεάζει κανείς το ασυνείδητο ή πως μπορεί να δώσει μια πεποίθηση σε κάποιον; Έπειτα, τέτοιες ερμηνείες χρησιμοποιούν όρους, πολύ πιο σκοτεινούς κι ακατανόητους από τα φαινόμενα που υποτίθεται πως εξηγούν. Ας υποθέσουμε πως κάποιος συμπεριφέρεται επιθετικά. Όταν αιτιολογεί κανείς τη συμπεριφορά αυτή με αναφορές στο νου, στην παθολογία, κλπ, απλώς προσθέτει περισσότερες περίεργες και σκοτεινές λέξεις. Αν πούμε πως η επιθετικότητά του έρχεται από μια δήθεν λανθασμένη αντίληψη, τότε η αντίληψη αυτή από πού έρχεται; Οι θεωρίες αδυνατούν να το εξηγήσουν.

William James

Με βάση τη φιλοσοφία του πραγματισμού, οι αρχές μας θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο περιεκτικές (να εξηγούν δηλαδή πολλά φαινόμενα), και να υποδηλώνουν με σαφήνεια το τι πρέπει να κάνουμε για να αλλάξουμε μια συμπεριφορά. Όταν η ανάλυση συμπεριφοράς συμπεραίνει πως οι προγενέστερες ενισχύσεις καθορίζουν τις τρέχουσες συμπεριφορές, έχει καθιερώσει τις ίδιες αρχές για την ερμηνεία πολλών φαινομένων, αρχές που μας λένε με σαφήνεια το τι πρέπει να κάνουμε αν θέλουμε να αλλάξουμε μια συμπεριφορά (να αλλάξουμε τις ενισχύσεις!).

Κατά τη γνώμη μου, η ψυχολογία είναι ακόμη μακριά από το να παρέχει καθολικά ωφέλιμες απαντήσεις σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος. Ιδιαίτερα στο χώρο της γνωστικής ψυχολογίας (που κυριαρχεί μακράν), είναι σύνηθες να χρησιμοποιούνται κακές ερμηνείες για τα ψυχολογικά φαινόμενα. Ένα ακόμα πολύ δυσάρεστο ζήτημα είναι ο κατακερματισμός των μοντέλων και των μικροθεωριών. Δεκάδες αρχές και δεκάδες μοντέλα κατανόησης προτείνονται με ζήλο. Αυτό δεν είναι δύναμη για την επιστήμη, αλλά αδυναμία δική μας να καταλήξουμε σε πιο ωφέλιμες και περιληπτικές αρχές.

Διλήμματα με τις επιστημονικές κατευθύνσεις #cybermethods

Wed, 23 Nov 2016 21:49:08 +0000

Ήρθε εκείνη η ώρα για το δεύτερο αναστοχασμό μου. Σκέφτομαι τι να πω, αλλά νομίζω βρήκα! Μέσα από το μάθημα της Δευτέρας προβληματίστηκα (κι από ότι είδα και στους άλλους αναστοχασμούς όχι μόνο εγώ) για τον αν υπάρχει μία αντικειμενική πραγματικότητα στην επιστήμη μας ή αν υπάρχουν διάφορες οπτικές αναλογικά με το που κατευθυνόμαστε εμείς ως επιστήμονες. Πιστεύοντας ότι ένας επιστήμονας πρέπει να έχει ένα στέρεο υπόβαθρο της επιστημονικής κατεύθυνσης που έχει επιλέξει, κάθε έρευνα του θα επηρεάζεται κάθε φορά από τον ίδιο. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι η επιστήμη πρέπει να χαρακτηρίζεται -κατ’εμέ- από μία αντικειμενική υποκειμενικότητα. Αντικειμενική γιατί πρέπει να έχει δομημένες θεωρίες, ενώ υποκειμενική γιατί αυτές οι θεωρίες προσαρμόζονται από το κάθε άτομο διαφορετικά, γιατί ο κάθε επιστήμονας είναι άνθρωπος με το δικό του ιστορικό και τις δικές του αναπαραστάσεις. Δεν μπορεί να είναι αντικειμενικός ο επιστήμονας, αλλά μπορεί να προσεγγίσει αρκετά κοντά την αλήθεια.

Παραθέτοντας την παραπάνω συλλογιστική μου και σκεπτόμενη ότι τις επόμενες μέρες θα χρειαστεί να πάρω τις συνεντεύξεις για την εργασία, θέλω να προσθέσω το άγχος μου για αυτό. Ο προβληματισμός μου έγκειται στο αν θα καταφέρω να καλύψω τις θεματικές που έχω στο μυαλό μου, ενώ ακόμα κι αν θα καταφέρω να είμαι όσο πιο αντικειμενική γίνεται. Το επόμενο βήμα όμως, που ακολουθεί της συνέντευξης είναι αυτό της θεματικής ανάλυσης και κωδικοποίησης. Χρειάζεται να κωδικοποιήσουμε πριν ή μετά τη θεματική ανάλυση; Οι θεματικές ενότητες πώς προκύπτουν; Τις κατασκευάζουμε εμείς ή αναδύονται από μόνες τους; Κι αν όλα αυτά είναι περιττά, τότε τι έχει σημασία; Oι θεματικές που εξάγονται από τις συνεντεύξεις θα είναι ίδιες είτε τις εξάγω εγώ είτε κάποιος άλλος; Η αλήθεια είναι πως ο καθένας μας ανάλογα με αυτό που ενδιαφέρεται να δει θα μπορούσε να βγάλει χίλιες δύο θεματικές από το περιεχόμενο του λόγου ενός και μόνο ανθρώπου. Σε αυτό εδώ το σημείο υπογραμμίζεται η υποκειμενικότητα της επιστήμης. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι η ερμηνεία των δεδομένων μίας έρευνας διαφοροποιείται από επιστήμονα σε επιστήμονα.

Ένα άλλο ζήτημα που αφορά κάθε είδος έρευνας είναι η βιβλιογραφική ανασκόπηση. Πότε πρέπει να γίνει; Πριν ή μετά την ολοκλήρωση της έρευνάς μας; Αν γίνει πριν τα πλεονεκτήματα είναι πολλά (σε βοηθάει να μπεις σε ένα πιο επιστημονικό mood, να μην επαναλάβεις τα ίδια πράγματα, να μην επαναλάβεις τα ίδια λάθη κ.λπ.), αρκετά όμως είναι και τα μειονεκτήματα που μπορεί να προκύψουν αν προηγηθεί της έρευνας, όπως το ότι η “οπτική” προοπτική σου πάνω στην έρευνα μπαίνει σε μία άλφα κατεύθυνση κι ίσως σου κλείνει ορίζοντες που θα μπορούσαν να υπάρξουν αν αυτή γινόταν μετά την ανάλυση.

Ήρθε η ώρα να κλείσω τον αναστοχασμό μου, θέλοντας να πω πως το ποια “κατεύθυνση” θα επιλέξεις σε κάθε βήμα που περιλαμβάνει η έρευνα αφορά καθαρά το τι θέλεις εσύ να δεις, τι πιστεύεις ότι θα σε βοηθήσει να εξάγεις τα “αντικειμενικά” σου αποτελέσματα κι αν πιστεύεις ότι μπορεί όντως να υπάρχουν αυτά. Η μαγεία της επιστήμης είναι η αλήθεια που μας παρουσιάζει. Η δική σου αλήθεια είναι αυτή που θα αναδείξει τη δική σου επιστημονική οπτική! Επέλεξε έξυπνα, ώστε τα αποτελέσματα σου να είναι πρακτικά ωφέλιμα!

Beauty is in the eye of the be(er)holder #cybermethods

Tue, 22 Nov 2016 22:16:56 +0000

Η ομορφιά, λοιπόν, και η ασχήμια, αναφορικά με το οτιδήποτε, είναι κάτι τελείως υποκειμενικό. Αλλά αυτή η υποκειμενικότητα δεν είναι κάτι που απλά είμαστε και τέλος, αλλά κάτι πολύ πιο δυναμικό και ευμετάβλητο. Μπορεί το παραμικρό ερέθισμα του περιβάλλοντός μας να επηρεάσει την κρίση και την άποψη μας για κάτι, όπως και μερικές μπύρες μπορούν να κάνουν τον κόσμο να φαίνεται λιγάκι ομορφότερος.

Περνώντας τον –ας τον πούμε- συλλογισμό αυτό σε ένα επίπεδο πιο επιστημονικό και αναλυτικό καταλήγουμε ότι η επιστήμη δεν έχει καμία αντικειμενική οπτική να προσφέρει, ο ρεαλισμός είναι ένα ψέμα και ο θρίαμβος του κονστρουκτιβισμού είναι ξεκάθαρος. Δεν είναι, βέβαια, τόσο εύκολο, σωστά; Επειδή η επιστήμη είναι μάλλον μια αέναη προσπάθεια να αποκαλύψουμε τα μυστήρια του απέραντου σύμπαντος που μας γέννησε, παρά η λύση σε όλα μας τα προβλήματα, δεν μπορεί να είναι τόσο απόλυτη σε κανένα θέμα. Ταυτόχρονα, αντί να απαντάει σε διλήμματα του τύπου ρεαλισμός-κονστρουκτιβισμός, δημιουργεί συνεχώς νέες απορίες πάνω σε αυτά, ανατροφοδώντας εκ νέου τα επιχειρήματα της κάθε πλευράς.

Άρα μένουμε να αναρωτιόμαστε: οι θεματικές ενότητες αναδύονται ή τις κατασκευάζουμε εμείς; Αφήνουμε τους συμμετέχοντες να ξεδιπλώσουν τις σκέψεις τους και να προκύψει μόνη της μια κάποια ερμηνεία ή οι προσδοκίες μας λειτουργούν σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία κατά την ανάλυσή μας; Προέκυψαν πράγματι οι θεματικές που βρήκαμε ή κάποιος άλλος ερευνητής θα έβρισκε διαφορετικές ανάλογα με το υπόβαθρο και τις προκαταλήψεις του; Και αν εμείς οι ίδιοι διεξάγαμε μια έρευνα πάνω από μία φορά με χρονική διαφορά, δεν θα μπορούσαμε να τη δούμε διαφορετικά, αφού και εμείς οι ίδιοι θα έχουμε αλλάξει; Πόσο αξιόπιστη μπορεί να είναι μια έρευνα αν ο κάθε ερευνητής τη βλέπει με άλλο μάτι; Αλλά, και από την άλλη πλευρά, κάποια αξία δεν έχει ότι εγώ είδα κάτι συγκεκριμένο, ενώ εσύ θα έβλεπες κάτι άλλο; Ποιο, όμως, είναι το σωστό και ποιο το λάθος; Πρέπει να επιλέξουμε ή καλό είναι να αφεθούμε στο ρεύμα και όπου καταλήξουμε, γιατί και αυτό για κάποιο λόγο έγινε και είναι σημαντικό;

Αν και, για κανένα λόγο, δε θα μπορούσα ποτέ να απαντήσω στις παραπάνω ερωτήσεις, μιας και για μένα είναι τεράστια διλήμματα του τύπου ‘’η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα;’’, μπορώ να πω πως αναμφίβολα σε κάποια ζητήματα καλό είναι να υπάρχει μια ομοφωνία και μια ομοιότητα στην προοπτική του καθενός και η ανάλυση να υπόκειται σε πιο αυστηρά πλαίσια, ανάλογα με τη θεματική και τον τρόπο διεξαγωγής μιας έρευνας. Ωστόσο, οπωσδήποτε έχει αξία η διαφορετική οπτική γωνία από την οποία πολλοί άνθρωποι βλέπουν το ίδιο θέμα, και είναι, όχι μόνο χρήσιμο, αλλά και απαραίτητο, οι διαφορετικές απόψεις να ακούγονται. Η επιστήμη, άλλωστε, έχει φτάσει στο σημείο που είναι σήμερα, ακριβώς από ανθρώπους που τόλμησαν να δουν τον κόσμο διαφορετικά και δε φοβήθηκαν να πάνε ενάντια στο ρεύμα. Το να διαφωνήσει κανείς και να έχει το θάρρος να πάει εκεί που κανένας άλλος δεν έχει πάει πριν, είναι σίγουρα τρομαχτικό, αλλά οπωσδήποτε θα ανταμείψει, τόσο τον πρωτοπόρο εξερευνητή, όσο και την επιστήμη στο σύνολο της.

”The challenge before us is to savor the unknown and delight in the taste of possibility”.