Nu.nl en NOS politiek

Timmermans: GL-PvdA wil onderhandelen als deze formatie mislukt

Thu, 18 Apr 2024 18:42:51 +0200

Fractievoorzitter Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA wil onderhandelen als de vier formerende partijen (PVV, VVD, NSC, BBB) er niet uitkomen. Dat zegt hij in gesprek met Nieuwsuur aan de vooravond van het congres van zijn partij.

Timmermans wil niet in zee met de PVV, maar mocht de VVD bellen en het over een andere boeg willen gooien dan wil GroenLinks-PvdA aan tafel. "Ik zal dan niet meteen de deur dichtgooien", zegt Timmermans.

'Veel harder geworden'

Eerder zei Timmermans dat er voor GL-PvdA nog lang geen rol is in de formatie en dat de vier rechtse partijen er moeten proberen uit te komen. "Nu hij ziet dat het lang duurt, begint dat beeld te kantelen. Timmermans vindt dat er na bijna 150 dagen nog weinig voortgang zichtbaar is, terwijl er veel problemen blijven liggen. En ondertussen is Timmermans in zijn oppositierol vrij onzichtbaar", zegt politiek duider Arjan Noorlander.

GL-PvdA wilde tijdens de verkiezingen in november 2023 de grootste partij worden met Timmermans als boegbeeld, die ook zei dat hij premier wilde worden. "Dat is de ambitie die ik had", zegt Timmermans. "Ik dacht dat wij de grootste beweging in Nederland zouden kunnen worden."

Dat liep anders en Timmermans zit nu in de oppositiebank in de Kamer. Dat was wennen, zegt de fractievoorzitter. "Het is allemaal veel, veel harder geworden. Vroeger speelde je op de bal, niet de man. Nu is het vaak andersom. Daar moet ik heel erg aan wennen en ik vind het niet leuk."

Desondanks wil Timmermans de volgende keer weer als lijstrekker de verkiezingen in. "Dat is echt mijn voornemen. Mijn richtjaar is 2026 om ervoor te zorgen dat we heel goed door de gemeenteraadsverkiezingen komen. Die zijn ontzettend belangrijk en al mijn energie is daarop gericht. Daar wil ik absoluut campagne voor voeren."

De positie van tweede partij leidt inmiddels tot een zoektocht naar een duidelijker campagneverhaal, zo blijkt uit een rondgang van Nieuwsuur onder GroenLinks- en Pvda-leden in het hele land. "Het gaat te veel over de vorm van de samenwerking in plaats van de inhoud van ons gezamenlijke verhaal", zo klinkt het in de samenwerkende partijen. En: "Welke kant bewegen we eigenlijk op?"

In het van oudsher rode bolwerk van Friese PvdA'ers zijn er zorgen na de winst van de PVV. En ook over het beeld dat kiezers GL-PvdA zien als dé klimaatpartij. "Ik denk dat de PvdA de laatste jaren - en dat zie je ook in onderzoek terug - het klassieke rode verhaal is kwijtgeraakt. Dat ging over volksgezondheid, wonen, inkomen", zegt Statenlid Jaap Stalenburg." Nu is door de samenwerking het beeld ontstaan dat we een klimaatpartij zijn geworden."

Timmermans voelt zich door die kritiek niet aangesproken. "Wij vechten het hardst voor de verhoging van het minimumloon. Wij zijn de vaste partner van de vakbonden in Nederland. We werken ook keihard aan de bescherming van huurders en het weer op poten zetten van een echte volkshuisvesting. Dus allemaal heel donkerrode onderwerpen. Wie van de vier formerende partijen heeft het nog over bestaanszekerheid? Niemand, maar wij proberen dit in de Kamer voor elkaar te krijgen."

Andere woorden

In de havenstad Harlingen zijn ze er niet gerust op. Ook daar kreeg de PVV de meeste stemmen. "Die uitslag was zwaar teleurstellend en daar maken we ons zorgen om", zegt wethouder Erik de Groot (PvdA). Hij vreest dat de traditionele achterban conservatiever is dan de PvdA dacht. "De samenwerking met GroenLinks heeft positieve punten, maar verliezen we onze achterban? Het is onduidelijk welke kant we op bewegen."

De partij wil een duidelijk rood-groen verhaal. Zelfs in Utrecht en Amsterdam, waar GL-PvdA stevig won, is er behoefte aan een meer uitgesproken links geluid. De Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks) vindt dat de partij daar nadrukkelijker over na moet denken. "Er is wel wat aan de hand in dit land: woningnood, armoede en dakloosheid nemen toe. Ik vind dat we in een rijk land echt anders moeten gaan nadenken over herverdeling van welvaart", zegt hij.

Daar horen volgens Groot Wassink nieuwe thema's en andere woorden bij. "Dus wat minder onze toon matigen om het midden te behagen, maar gewoon weer lekker links zijn."

Verenigd links

Het is voer voor veel discussie in de partij. Zo ligt streng zijn op migratie gevoelig bij de achterban. Maar Timmermans wil wel die kant op. "Zeker als je dat doet in het kader van de hele migratiediscussie. Dus hoe willen wij groeien? Een bepaalde groei is onvermijdelijk, maar als je die groei te groot laat zijn, dan kun je de voorzieningen niet bieden die mensen nodig hebben. En dat is de grote discussie waar we het over moeten hebben."

Het gaat dan uitdrukkelijk niet over asiel, zegt Timmermans. "Als er ergens in de buurt een oorlog uitbreekt, dan hebben we een morele verantwoordelijkheid dat mensen die vluchten ook in Nederland een veilig heenkomen hebben. Daar kun je geen getal op zetten. Op de arbeidsmigratie kun je wel een getal zetten. die kun je wel beperken. Daar kunnen we wel keuzes maken."

En dus gaat de zoektocht door. Moet het groener, socialer, activistischer? Meer naar links of door het midden? In een kabinet of oppositie? Voor Timmermans is de koers nu al wel duidelijk, met ook de blik op de toekomst. "Dat je richting geeft over de lange termijn. Een visie neerlegt die weergeeft hoe de samenleving eruitziet die verenigd links voor ogen heeft."

De leden van GroenLinks en PvdA kunnen er zaterdag verder over praten, op het gezamenlijke partijcongres in Apeldoorn.

Vanavond in Nieuwsuur meer uit het interview met Frans Timmermans: 21:30 op NPO2.

Veel alarmbellen over Rusland, Iran en China in jaarverslag MIVD

Thu, 18 Apr 2024 16:48:36 +0200

Nederland blijft een belangrijk doelwit voor de Russische geheime diensten door de defensie-industrie, de hightech-sector en de internationale organisaties die hier zijn gevestigd. Die waarschuwing geeft de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) in het jaarverslag.

"De dreiging die vanuit Rusland komt is groot", benadrukt directeur Peter Reesink. "Nederland is een aantrekkelijk doelwit, onder meer omdat het een belangrijk militair knooppunt is. Ook liggen er in de Noordzee veel dataknooppunten, waarin Rusland geïnteresseerd is om mogelijk fysiek te saboteren."

Ook zijn er in Nederland verschillende organisaties gevestigd die onderzoek doen naar oorlogsmisdaden die Rusland mogelijk in Oekraïne heeft gepleegd, zoals de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) en het Internationaal Strafhof (ICC).

Veel Russische diplomaten die ook spioneerden zijn Nederland al uitgezet. Toch zal Rusland geheim agenten blijven sturen, schrijft de MIVD. "Denk hierbij aan een dekmantel als zakenman of journalist."

Tactische kernwapens

Op de korte termijn kan Rusland zich door grote militaire verliezen in Oekraïne gedwongen zien "tactische kernwapens een prominentere rol te geven in zijn defensie- en veiligheidsbeleid".

Daarnaast gebruikt Rusland het spreken over tactische kernwapens om "angst en onzekerheid in het Westen te creëren en besluitvormingsprocessen te frustreren". De MIVD waarschuwt voor de militaire samenwerking met China en Iran. Dat laatste land weigert internationale controle op de aanwezigheid van kernwapens en chemische wapens. Bij China is ook de ontwikkeling van biologische wapens een zorg.

"Het is daarbij vrijwel zeker dat de Nederlandse krijgsmacht in geval van operaties in aanraking komt met hoogwaardige Russische wapensystemen, mede door de wereldwijde export van deze systemen."

Rusland bereidt zich voor op een langdurig conflict met de NAVO, ook als de oorlog in Oekraïne mocht zijn beëindigd, zegt de MIVD. De Russische inlichtingendiensten gebruiken dekmantelbedrijven om ondanks de sancties aan geavanceerde wapens te komen. "Ook Nederlandse bedrijven zijn doelwit."

Ook via digitale kanalen blijft Rusland in Europa actief. Daarbij gebruikt de Russische inlichtingendienst GROe dezelfde agenten voor cyberoperaties, zoals spionage en aanvallen op systemen, als voor heimelijke beïnvloeding met nepnieuws op sociale media. Ook "hacktivistische groeperingen" voeren deze handelingen uit.

Reesink: ''We zullen alle zeilen moeten bijzetten om te voorkomen dat Rusland succesvol wordt in dergelijke acties. Ik moet er niet aan denken dat Rusland erin slaagt om bijvoorbeeld het Nederlandse energienetwerk plat te leggen. Dat zou onze samenleving kunnen ontwrichten en dat vinden we een zorgwekkende ontwikkeling.''

Rechts-extremistische sollicitanten

Naast het inlichtingenwerk over heel de wereld houdt de MIVD zich ook bezig met het onderzoeken van personeel op veiligheidsgevoelige functies. Het aantal onderzoeken naar mogelijk rechts-extremistische sollicitanten die bij Defensie willen werken is toegenomen.

"Bij sommigen blijkt daadwerkelijk sprake te zijn van rechts-extremisme. In andere gevallen is soms eerder sprake van meeloopgedrag, ernstige normvervaging", staat er in het jaarverslag. De MIVD vond bij geen van de onderzochte personen, inclusief huidige personeelsleden, aanwijzingen voor "terroristische intenties".

De MIVD heeft vorig jaar maatregelen genomen tegen defensiemedewerkers die beïnvloedbaar waren door extremisten. "Sommige anti-institutionele extremisten zien Defensie als onderdeel van de kwaadaardige elite of doen een beroep op militairen om in actie te komen en het volk tegen die elite te beschermen. Dit levert een dreiging op voor de krijgsmacht, de rechtsstaat en de democratische rechtsorde."

Kamer wil dat Van Rij verdergaat met spaartaks, doel nu per 2027

Thu, 18 Apr 2024 15:11:08 +0200

De Tweede Kamer wil een aangepast plan van demissionair staatssecretaris Van Rij voor de nieuwe spaartaks komende tijd toch behandelen. Dit hoewel het kabinet demissionair is en Van Rij heeft gewaarschuwd dat het niet eenvoudig is. Dat bleek vandaag in een debat over de al veel besproken nieuwe belasting op sparen, beleggen en onroerend goed. Het streven is nu dat de plannen in 2027 ingaan.

Vorig jaar september liet Van Rij aan de Kamer weten dat de invoering van een nieuw stelsel opnieuw vertraging opliep. Het plan was om per 2026 belasting te gaan heffen over het werkelijke rendement op spaargeld en beleggingen in box 3, maar dat bleek niet haalbaar. Eerder was de invoeringsdatum al van 2025 naar 2026 verschoven. Van Rij waarschuwde vorige maand voor verdere vertraging.

Maar partijen in de Kamer willen dat Van Rij toch alles op alles zet om door te gaan. ChristenUnie Kamerlid Grinwis: "Als we er nu niet uitkomen, wat gaan we dan doen? Ik denk niet dat we een slimmere staatssecretaris krijgen." Om invoering per 2027 te halen, wil Van Rij voor de zomer met een aangepast wetsvoorstel komen.

Geen lager tarief voor tweede huis

Voor mensen met een tweede huis zal één van de te verwachten aanpassingen minder goed nieuws zijn. Het blijkt praktisch onuitvoerbaar om een onderscheid te maken tussen hen en beleggers met veel panden. Het lagere tarief voor mensen met een tweede huis lijkt daardoor van de baan.

Ook een uitzondering voor aandeelhouders van familiebedrijven blijkt niet te kunnen. De Kamer wilde dat regelen uit angst voor bedrijven die door de nieuwe regels in de problemen zouden komen. Maar dat blijkt in strijd met Europese regels voor staatssteun.

Na het arrest van de Hoge Raad dat de spaartaks in strijd was met de wet, bedacht Van Rij een tijdelijke vermogensbelasting om zo nog iets via box 3 in de staatskas binnen te laten komen. Maar ook dat systeem werd bij de rechter aangevochten. Eind augustus wordt een nieuw oordeel van de Hoge Raad verwacht. Tot die tijd worden de belastingaanslagen sinds 2021 van honderdduizenden burgers nog aangehouden. De Belastingdienst heeft voor dit en ander herstelwerk honderden extra mensen aangetrokken.

Dat de modernisering van ICT-systemen bij de Belastingdienst ook vertraging opliep, heeft het proces niet geholpen, aldus Van Rij. Hij erkent dat hij vandaag niemand heeft horen zeggen dat het spaartaks-plan "briljant is met een tien plus van de juf". Toch is hij ook blij dat hij niemand heeft horen zeggen "stoppen met die handel".

Om de wet in 2027 in te laten gaan, moet de wet in 2025 zowel door de Tweede als Eerste Kamer behandeld worden. Van Rij gaat daarom snel aan de slag met de aanpassingen en technische uitwerkingen en wil half mei met een nieuwe brief bij de Kamer terugkomen.

Andere partijen niet blij met tweet Wilders, maar het zal hem 'worst zijn'

Thu, 18 Apr 2024 13:39:15 +0200

Rond de formatie is weer gedoe ontstaan over een tweet van PVV-leider Geert Wilders. De leiders van de andere drie formerende partijen zijn niet te spreken over het X-bericht van gisteravond, Wilders zegt zich daar op zijn beurt niks van aan te trekken.

Het begon gisteren met een uitspraak van staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) in een Kamerdebat. Die noemde het een "uitstekende keuze" dat er geen kabinet-Wilders I komt. Niet lang daarna kwalificeerde Wilders de staatssecretaris op X als een "eng mannetje" voor wie het tijd is dat hij "snel opkrast". Bij de inloop van de formatieonderhandelingen reageerden de andere partijen kritisch:

VVD-leider Yesilgöz en NSC-leider Omtzigt noemden de tweet beiden "ongepast". Volgens haar moet je niet "dat soort kwalificaties" over mensen "eruit gooien". Yesilgöz zei te balen dat zij telkens op ophef moet reageren. "Dit moet echt ophouden."

Ze zei liever haar tijd en energie te willen steken in het "bouwen" van een kabinet. Ook Omtzigt benadrukte dat hij zich wil richten op "wat er voor het land nodig is".

Worst

BBB-leider Caroline van der Plas liet desgevraagd weten vooral "heel moe" te zijn van al het getwitter en het gepraat over elkaar. "Het is niet mijn wijze van twitteren, maar wat Geert Wilders doet moet Geert Wilders zelf weten", zei ze.

Wilders zelf zei voor aanvang van de formatiegesprekken vanmiddag niks terug te nemen van zijn bericht over staatssecretaris Van der Burg van Asiel. Hij noemde de VVD-bewindspersoon "iemand die van Nederland een groot asielzoekerscentrum heeft gemaakt".

"Als diegene zegt dat hij het fantastisch vindt dat er geen kabinet-Wilders I komt (...) dan neem ik daar op een harde manier afstand van", voegde de leider van de grootste partij daaraan toe. "Wat anderen daarvan vinden zal me verder worst zijn."

'Nieuwe verkiezingen'

Desgevraagd ging Van der Plas ook nog in op een zogenoemde retweet van Wilders. De PVV-leider herplaatste gisteren een bericht waarin de PVV wordt opgeroepen "de boel" op te blazen zodat er "nieuwe verkiezingen" komen. "Heel bijzonder", aldus de BBB-voorvrouw. "Daar moeten we het dan wel hier binnen over hebben." Overigens trok Wilders zijn retweet later weer in.

Het is niet voor het eerst dat er wrevel in de formatie ontstaan na tweets van Wilders. Ruim een week geleden bijvoorbeeld ging het over een X-bericht waarin hij schreef "nul concessies" te willen doen op het gebied van asiel. "Ons land is propvol."

"Wat Wilders doet moet hij zelf weten. Ik onderhandel niet via Twitter", zei Van der Plas daarover. Omtzigt reageerde toen ook dat onderhandelen "het beste" gaat als je dat niet via Twitter doet.

'Nul last"

De informateurs zeggen dat irritatie over de tweet van Wilders geen invloed heeft gehad op de onderhandelingen. De gesprekken zijn vandaag voor een "overgroot deel" over de inhoud gegaan. "We hebben er nul last van gehad", aldus informateur Dijkgraaf.

De partijleiders zijn zelf aan het begin van hun gesprek over de onderlinge irritatie begonnen. "De vier fracties hebben het zelf benoemd en we hebben het er kort over gehad", zegt Van Zwol. Er is volgens hem ook uitgesproken "hoe ze er beter mee kunnen omgaan".

De informateur wil daar niet verder op ingaan. "Ze snappen allemaal dat er onderling goed contact moet zijn, ook als er iets gebeurt en er een verschil van mening is."

Raad van State: disfunctioneren rechtsstaat op de loer

Thu, 18 Apr 2024 12:56:25 +0200

"Disfunctioneren van de rechtsstaat ligt op de loer als de kwetsbare vertrouwensrelaties tussen overheid en burger en tussen burgers onderling niet verbeteren." Daarvoor waarschuwt de Raad van State in zijn jaarverslag. De Raad is de belangrijkste adviseur van regering en parlement over wetgeving en bestuur en ook de hoogste bestuursrechter.

Vicepresident De Graaf schrijft in het verslag dat je de rechtsstaat niet alleen moet onderhouden en versterken, maar dat die zich ook verder moet ontwikkelen en waar nodig vernieuwen. Hij vindt dat de democratische rechtsstaat wel functioneert, maar tegelijk onder druk staat, "zowel intern als extern door geopolitieke bedreigingen".

Het verslag spreekt van een overheid die wordt overvraagd en mede daardoor fouten maakt. Volgens de Raad van State "loopt de overheid al langere tijd op haar tandvlees". De Graaf onderstreept dat de overheid toegankelijk moet zijn voor burgers en dat de toegang van minder draagkrachtige burgers tot de rechter verzekerd moet zijn.

De Raad doet onder meer aanbevelingen over digitale technologieën, de maatschappelijke functie van de grondwet en een sterkere rechtsstatelijke cultuur.

Toezicht op digitale technologie

Op digitaal gebied zegt De Graaf dat reguleren en toezicht houden wenselijk is, als je AI en andere technologieën verstandig wilt gebruiken. Burgers moeten kennis kunnen nemen van de gegevens die de overheid van hen bewaart of gebruikt en ze moeten die op tijd kunnen corrigeren.

Volgens de Raad moet in een besluit staan of er gebruik wordt gemaakt van algoritmen en hoe daarover informatie kan worden verkregen.

De Raad van State vindt het positief dat er een debat wordt gevoerd over het toetsen van wetten aan de grondwet (nu bestaat er nog een verbod op zulke 'constitutionele toetsing', maar het kabinet wil dat veranderen). Volgens de Raad kan de juridische betekenis van de grondwet hierdoor worden vergroot.

Maar De Graaf benadrukt dat het debat niet moet worden beperkt tot de juridische aspecten van de grondwet, maar dat ook de maatschappelijke functie meer aandacht verdient. Hij wijst daarbij onder meer op de veranderingen op het gebied van klimaat.

'Sterke rechtsstatelijke cultuur'

In het verslag staat verder dat regering en parlement prioriteit moeten geven aan een "sterke, gedragen en uitgedragen rechtsstatelijke cultuur". De Raad vindt dat "institutionele spelers" zorgvuldig en met respect met die cultuur moeten omgaan, maar dat ook burgers er aandacht voor moeten hebben.

De Raad van State onderstreept dat goed burgerschapsonderwijs toekomstige generaties kan leren de rechtsstaat te begrijpen en waarderen.

Kamervoorzitter Bosma wil dat Europees Parlement scherp is op Russische inmenging

Thu, 18 Apr 2024 10:00:41 +0200

Tweede Kamervoorzitter Bosma vraagt de voorzitter van het Europees Parlement actie te ondernemen om de integriteit van de Europese verkiezingen te waarborgen. In een brief aan voorzitter Metsola verwijst hij naar het Kamerdebat begin deze maand over mogelijke beïnvloeding door Rusland van Nederlandse politici. De Kamer toonde zich toen zeer bezorgd over berichten uit Tsjechië over het betalen van Europese politici door Rusland, onder wie ook Nederlanders.

In zijn brief aan Metsola brengt Bosma de zorgen van de Tweede Kamer over de "pro-Russische propaganda-activiteiten" over. Hij voegt eraan toe dat die activiteiten de veiligheid van landen in Europa en de integriteit van de verkiezingen raken.

"De Tweede Kamer vindt het heel belangrijk dat de integriteit van die verkiezingen wordt gegarandeerd", schrijft Bosma. Volgens hem gaat het daarbij niet alleen om de verkiezingen zelf, maar ook om de kandidaten. Hij benadrukt dat het Europees Parlement moet zorgen voor een "transparant verkiezingsproces".

De Kamervoorzitter vult aan dat de Kamer zich ook zorgen maakt over de korte tijd die het Europees Parlement nog maar heeft om hier werk van te maken. De Europese verkiezingen zijn van 6 tot en met 9 juni. In Nederland gaan de kiezers op 6 juni naar de stembus.

Misschien wel de laatste EU-top voor Mark Rutte: 'Kamerleden nemen al afscheid'

Wed, 17 Apr 2024 11:41:23 +0200

Wordt dit de laatste EU-top van Mark Rutte? In het voorbereidend debat gisteravond in de Tweede Kamer leken meerdere Kamerleden al afscheid te nemen van de demissionair premier. Ze bedankten hem voor zijn inzet in Brussel tijdens zijn vier kabinetten. Zelf hield Rutte het bij het beantwoorden van de vragen over de top, die eigenlijk helemaal in het teken van de economische concurrentiepositie van de Europese Unie zou staan.

Maar gedwongen door internationale ontwikkelingen is de agenda voor vandaag en morgen inmiddels flink uitgedijd. Zo wordt gesproken over de risico's op escalatie in het Midden-Oosten na de Iraanse aanval op Israël afgelopen weekend. Ook de oorlog in Gaza, de verhoudingen met Turkije en de situatie in Oekraïne komen ter sprake. Grote geopolitieke thema's, maar grote beslissingen worden niet verwacht.

Het is de laatste keer dat de 27 EU-leiders elkaar treffen voor de verkiezingen voor het Europees Parlement (EP) begin juni. En dus gaat het behalve over de inhoud in de wandelgangen vooral ook over personen.

Want op de EU-toppen ná de verkiezingen voor het EP dragen de leiders een nieuwe voorzitter voor de Europese Commissie voor. Ook zullen ze met namen komen voor andere functies, waaronder die van de buitenlandchef van de EU en de voorzitter van het Europees Parlement.

Over de streep trekken

De bijeenkomst in Brussel is een goede gelegenheid om alvast informeel af te tasten wie de meeste kans maakt op de topbanen. Daarbij zal ook de naam van Mark Rutte vallen, hij is nog altijd in de running om de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO te worden.

Eigenlijk wilden de Amerikanen Rutte ruim vóór de Europese verkiezingen benoemd hebben, om te voorkomen dat de EU-banencaroussel vermengd zou raken met de NAVO-benoeming, maar dat is mislukt. Voor Rutte zelf is de top een goede gelegenheid nog eens te proberen de leiders van de EU-landen over de streep te trekken die hem nog niet steunen: Hongarije, Slowakije en Roemenië.

Toeval of niet, voorafgaand aan de EU-top is Rutte vanmiddag bij de NAVO. Daar spreekt hij met zijn collega's uit Denemarken en Tsjechië en de secretaris-generaal van de alliantie.

Rutte zei gisteravond dat de vier willen kijken wat ze nog meer kunnen doen om de Oekraïense luchtverdediging te versterken. Mogelijk zal bij de NAVO meer hulp aan Oekraïne aangekondigd worden, bijvoorbeeld in de vorm van 155-millimeter-granaten, waar het land een groot tekort aan heeft.

Cadeau voor Poetin

Ook op de EU-top wordt weer over Oekraïne gesproken. Sinds het begin van de oorlog, ruim twee jaar geleden, staat die steevast op de agenda. Oorspronkelijk vond de voorzitter van de Europese Raad, de Belg Charles Michel, het niet nodig dat dit keer opnieuw te doen. Maar meerdere landen, waaronder Nederland, wilden wel praten over de moeilijke situatie waarin Oekraïne nu zit. "Oekraïne niet agenderen is een totaal verkeerd signaal, alsof we het niet meer belangrijk vinden", zegt een EU-ambtenaar. "Onbegrijpelijk om Poetin zo'n cadeau te geven."

De Oekraïense president Zelensky zal de staatshoofden en regeringsleiders in Brussel via een videoverbinding oproepen méér militaire hulp te leveren. Het land heeft een acuut tekort aan luchtafweerraketten en munitie, waardoor bij Russische aanvallen meer raketten doel treffen. Er zijn grote zorgen dat Rusland bij een aanstaand offensief door de Oekraïense verdedigingslinies heen zal breken.

Behalve Oekraïne gaat het vanavond ook over de andere internationale onderwerpen, zoals het Midden-Oosten en de betrekkingen met Turkije. Morgen wordt gesproken over de economische situatie van de EU.

De volgende EU-top staat gepland over twee maanden. Of Rutte er dan weer bij is, hangt af van de snelheid van de formatie van een nieuw kabinet. Het leek bij het voorbereidend debat in Den Haag gisteravond al wel een beetje op een afscheidsfeestje. Maar de demissionair premier ging er niet op in. Hij sloot zijn verhaal tegen de Kamer af met "Tot de volgende keer!"

Aanwijzingen voor nieuwe toeslagfraude vanuit Bulgarije, FIOD begint onderzoek

Wed, 17 Apr 2024 02:04:54 +0200

De fiscale opsporingsdienst FIOD is een strafrechtelijk onderzoek begonnen naar mogelijk nieuw misbruik van toeslagen vanuit Bulgarije. Het onderzoek volgt op een reeks meldingen die de Dienst Toeslagen ontving van overheidsorganisaties. "Veelal gaat het hier om mensen uit het buitenland, specifiek vanuit Bulgarije", schrijft staatssecretaris De Vries (Toeslagen) in een Kamerbrief waar NRC over berichtte.

De signalen die zijn binnengekomen wijzen op mogelijk brede fraude in georganiseerd verband, schetst De Vries. Om de toeslagen te kunnen bemachtigen, zouden betrokkenen onjuiste inschrijvingen hebben gedaan in de Basisregistratie Personen (BRP). Ook zouden ze misbruik hebben gemaakt van DigiD's en zich schuldig hebben gemaakt aan adres- of identiteitsfraude "die doorwerkt in misbruik met toeslagen".

Een van de signalen kwam van het agentschap Logius, de dienst die digitale overheidsdiensten beheert. Logius maakte melding van gebruikers die met meerdere DigiD's vanaf bepaalde IP-adressen inlogden. Daar zouden bijna 2000 unieke bsn-nummers bij betrokken zijn, aldus De Vries.

Stappenplannen op sociale media

Volgens de staatssecretaris waren de meeste van die opvallende gebruikers al voor de melding van Logius bij de Dienst Toeslagen in het vizier gekomen. "Deze toeslagen zijn na een rechtmatigheidsonderzoek gestopt, echter een deel van het voorschot is al wel verstrekt." Een deel van de dossiers is overgedragen aan de FIOD, die deze nu strafrechtelijk onderzoekt.

Ook twee gemeenten hebben recent bij de Dienst Toeslagen, onderdeel van het ministerie van Financiën, aan de bel getrokken over onjuiste inschrijvingen en vermoedelijk valse huurcontracten. Verder kwamen er meldingen binnen over het gebruik van tussenpersonen of "het delen van stappenplannen op sociale media over manieren om ten onrechte toeslagen aan te vragen, terwijl men niet in Nederland woonachtig is", schrijft De Vries.

Bulgarenfraude

Ruim tien jaar geleden kwam grootschalige fraude met uitkeringen door een Bulgaarse bende aan het licht. Criminelen spoorden Bulgaren aan zich in Nederland in te schrijven, toeslagen te innen en vervolgens terug te keren naar Bulgarije.

De fraudezaak, die de Nederlandse staatskas miljoenen euro's kostte, was een van de redenen voor strengere regels en een hardere opstelling van de Belastingdienst. De strengere werkwijze van de Belastingdienst werkte mede de toeslagenaffaire in de hand, waarbij duizenden ouders grote bedragen aan ontvangen kinderopvangtoeslag onterecht moesten terugbetalen. De terugvorderingen brachten gedupeerde ouders in grote problemen.

Groninger gasveld gaat definitief dicht: Eerste Kamer stemt in met wet die sluiting regelt

Tue, 16 Apr 2024 22:27:57 +0200

Het Groninger gasveld gaat definitief dicht. Dat is duidelijk nu de Eerste Kamer heeft ingestemd met een wet die de sluiting regelt.

Begin deze maand leek het er nog op dat de senaat de behandeling van de wet zou uitstellen vanwege vragen over de leveringszekerheid. Dat leidde tot ongeloof in Groningen en een boze staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw), die zei zo'n uitstel "niet te zullen meemaken".

Maar nu is het besluit er dan toch; de zorgen om de leveringszekerheid zijn bij de politici niet weg, maar een meerderheid van de partijen wil het vertrouwen van de Groningers niet opnieuw schaden. Deze week zal er nog een officiële ondertekening van de wet zijn, zei staatssecretaris Vijlbrief. Na publicatie van de wet in het Staatsblad zal de sluiting per 1 mei dan officieel kunnen zijn.

Een zichtbaar geëmotioneerde Peter Rozema van het Groninger Gasberaad woonde het debat bij en sprak na afloop van een "historisch moment". Rozema: "Er moet nog heel veel gebeuren voor heel veel mensen, maar dit is hoopvol. Heel veel mensen hebben hier wakker van gelegen en nu is het eindelijk zover."

De Groningse gedeputeerde Suzan Top was ook aanwezig bij het debat en zei "bijna niet te geloven dat het echt zo is na al die jaren. Het moet nog even indalen." Top: "Het duurde te lang, maar eindelijk is het dan zover. Nu deze stap is gezet, kunnen we echt aan herstel van vertrouwen werken."

Leveringszekerheid

SP-senator Van Apeldoorn noemde het besluit "historisch", maar vindt dat de putten nu wel echt dicht moeten. "Beton erin en deksel erop", zei hij.

Juist daar zit de angst van andere partijen, met name vanwege de leveringszekerheid. JA21, 50Plus en Forum voor Democratie stemden onder meer om die reden tegen de sluiting. Ze vinden het definitief sluiten van de putten te riskant.

JA21-senator Baumgarten sprak van een emotioneel besluit, dat volgens hem boven logica gaat. "Ik sta hier voor het landsbelang", zei hij. Volgens hem krijgt Nederland ooit spijt van het onklaar maken van de gasputten. Dat schoot SP-senator Van Apeldoorn in het verkeerde keelgat: "U doet nog steeds of het gas boven de Groningers gaat. De veiligheid van hen is ook het landsbelang."

Boren onder Noordzee

Staatssecretaris Vijlbrief kreeg in het debat veel vragen over de leveringszekerheid in de toekomst. Het debat oogde zo ook als een debat over energiezekerheid.

De toevoer van Russisch gas via een pijpleiding viel na de inval in Oekraïne weg. Zonder gas uit Groningen is Nederland voor zo'n 75 procent afhankelijk van Noors gas via een pijpleiding en lng (vloeibaar gas) dat wordt aangevoerd via schepen. Die komen uit onder meer de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Rusland en Qatar.

Meerder partijen wezen op de zorgen over beschikbaarheid en betaalbaarheid van gas vanwege de oorlogen en koude winters. De Eerste Kamer vroeg dan ook om toezeggingen van Vijlbrief voor meer vergunningen voor de terminal in Eemshaven voor vloeibaar gas. Verder werd in de Tweede Kamer vandaag een voorstel aangenomen dat het kabinet verplicht een jaarlijks te behalen vulgraad voor de gasopslagen vast te stellen.

Ook nam de Kamer een VVD-voorstel aan dat het kabinet oproept snel meer gas op de Noordzee te gaan winnen. Het kabinet zou daarvoor een akkoord moeten sluiten met bedrijven die willen investeren in de gaswinning op zee.

VVD-Kamerlid Erkens wees erop dat dit veel schoner is dan het geïmporteerde schaliegas en dat dit leidt tot minder afhankelijkheid van landen als Qatar.

Gemeenten: opvangbeleid asielzoekers zorgwekkend

Tue, 16 Apr 2024 21:42:06 +0200

Gemeenten zijn kritisch over het verzoek van het kabinet om opnieuw met spoed extra opvangplekken voor asielzoekers te regelen. Demissionair staatssecretaris Van der Burg en minister De Jonge vroegen gisteren aan de provincies en de vijf grootste gemeenten om voor 1 juli 12.000 extra plekken te creëren. Volgens hen ontstaat er volgende week alweer een acute situatie in de opvang.

De Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks), die namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) belast is met asiel en migratie, zegt over het verzoek: "Ik denk dat het vooral laat zien dat het het kabinet nog steeds niet lukt om de opvang van asielzoekers goed vorm te geven en dat is best zorgwekkend".

Volgens hem kan het niet helemaal als een verrassing komen dat er meer bedden nodig zijn, omdat bijvoorbeeld festivalterreinen zoals in Biddinghuizen weer leeg moesten. Dat was van tevoren bekend.

Gemeenten willen uitleg

Groot Wassink: "We hebben een spreidingswet, maar die leidt niet automatisch tot oplossingen". De VNG vindt dat er nog veel onduidelijkheid is over de wet. "Wat is nou de financiering, wie is er verantwoordelijk voor en hoe gaan we dit nou doen? Daarom hebben we als VNG vandaag een brief gestuurd, waarop we nog deze week antwoord hopen te krijgen."

De gemeenten zijn het met het kabinet eens dat mensen niet in het gras moeten slapen en zullen volgens Groot Wassink echt wel kijken of ze extra opvangvoorzieningen kunnen realiseren. "Maar het is formeel een taak van het Rijk. Op dit moment lijkt het wel of het op het bordje van de gemeenten wordt geschoven en dat lijkt me niet wenselijk."

Ook over de opvang in paviljoens die Van der Burg onderzoekt is nog veel onduidelijk, vindt de wethouder. "Is dat onder verantwoordelijkheid van de gemeenten of van het COA, dat is nu nog niet helder en dat maakt het ook niet waarschijnlijk dat er op hele korte termijn iets gerealiseerd wordt."

Gejojo

De toenemende aantallen maken het ook moeilijk, denkt hij, vooral omdat gemeenten de afgelopen jaren al vaak zijn ingesprongen bij de opvang van asielzoekers en Oekraïners. En dat in combinatie met de onduidelijkheid. "Ik heb er best een hard hoofd in", zegt Groot Wassink.

"We hebben al een hele tijd geen stabiel opvanglandschap, met tijdelijke locaties en gejojo met beleid. Het zou heel goed zijn als we daar eens met elkaar, voor een eerlijke verdeling, de schouders onder zouden zetten. Dan zouden we dit moeten kunnen voorkomen."

Volgens de staatssecretaris wordt er in de meeste provincies hard gewerkt aan plannen, maar die leveren pas eind dit jaar of begin volgend jaar plekken op. "Maar we hebben nu plekken nodig", zegt Van der Burg.

"De instroom is 30 tot 40 procent hoger dan vorig jaar. Dat betekent dat we ook echt wat moeten doen om die instroom te beperken, want we houden dit op geen enkele wijze vol. Maar mensen die hier zijn, laten we niet buiten slapen."

Tweede Kamer wil stop op buitenlandse adopties

Tue, 16 Apr 2024 18:03:22 +0200

De Tweede Kamer wil af van adoptie in Nederland van kinderen uit het buitenland. Tegen de zin van demissionair minister Weerwind nam de Kamer een motie van de SP aan waarin het kabinet wordt gevraagd met een plan te komen "waarmee interlandelijke adoptie op zorgvuldige wijze wordt afgebouwd". De motie werd behalve door de SP ook gesteund door PVV, VVD, BBB, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, FvD en JA21.

Over adoptie uit het buitenland wordt al jaren gepraat en de mogelijkheid werd in 2021 stilgelegd na een vernietigend rapport over misstanden. Daarna maakte minister Weerwind adoptie uit acht landen alsnog mogelijk: de Filippijnen, Hongarije, Lesotho, Taiwan, Thailand, Zuid-Afrika, Bulgarije en Portugal.

Kamer: niet logisch en niet verstandig

De Kamer noemde het vandaag "niet logisch en niet verstandig" om nu te werken aan een nieuw stelsel met een nieuw op te richten stichting, "waarbij het onduidelijk is wat nu precies de toekomst is van interlandelijke optie".

SP-Kamerlid Van Nispen zei dat hij door de jaren heen tot de overtuiging is gekomen dat adoptie uit het buitenland op termijn geen duurzame oplossing is om kinderen te beschermen. Volgens hem is het verplaatsen van kinderen niet altijd in hun belang en is het voor hen gezonder om op te groeien in de eigen regio.

Ook hij wees op de misstanden in het verleden, zoals valsheid in geschrifte en roof en verhandeling van kinderen. Van Nispen benadrukte dat het bij veel adopties wel goed is gegaan, maar volgens hem zijn ook in een nieuw stelsel misstanden niet uit te sluiten. De SP'er onderstreepte dat een nieuw plan van de minister voor een zorgvuldige afbouw "vanzelfsprekend niet volgende week is geregeld".

Weerwind: nu eerst gevolgen in kaart brengen

Toen de motie vorige week werd ingediend, ontraadde Weerwind die. Hij zei dat de acht landen zorgvuldig zijn uitgezocht, dat het Nederlandse systeem "kindgestuurd" is, dat er veel waarborgen zijn ingebouwd en dat adoptie niet moet stoppen.

Nu de motie is aangenomen, zegt Weerwinds ministerie in een reactie dat het nu eerst de gevolgen en mogelijkheden in kaart gaat brengen.

Kabinet blijft bij verbod op contante betalingen boven 3000 euro

Tue, 16 Apr 2024 13:34:35 +0200

Het kabinet houdt vast aan het plan om contante betalingen boven 3000 euro te verbieden. De demissionaire ministers Van Weyenberg en Yesilgöz schrijven aan de Tweede Kamer dat Nederland anders mogelijk Europees geld misloopt.

Het voorstel om contante betalingen boven 3000 euro niet meer toe te staan, werd al in 2019 gelanceerd. Het toenmalige kabinet wilde met de maatregel witwassen door criminelen aanpakken. En ook het huidige (demissionaire) kabinet beschouwt het plan als een middel in de strijd tegen witwassen. "Criminelen gebruiken hiervoor vaak grote sommen contant geld", benadrukken Van Weyenberg en Yesilgöz.

Kritiek Autoriteit Persoonsgegevens

Het wetsontwerp waarin het verbod is opgenomen, bevatte nog meer voorstellen om witwassen tegen te gaan. Het kreeg kritiek van onder meer de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Volgens de AP zitten er allerlei privacyrisico's aan de wet.

De Tweede Kamer heeft de wet controversieel verklaard, wat betekent dat die in principe niet op korte termijn wordt behandeld. Het kabinet schrijft nu aan de Kamer dat het het voorstel voorlopig wil beperken tot het verbod op contante betalingen.

Van Weyenberg en Yesilgöz wijzen erop dat een limiet op contante betalingen inmiddels is opgenomen in de voorwaarden die de EU stelt aan financiële steun aan Nederland na de coronacrisis. Als Nederland daar niet aan voldoet, dreigt een korting van 600 miljoen euro, schrijven de ministers: "De deadline om deze maatregel uit te voeren staat op 31 maart 2025."

Kosten renovatie Binnenhof lopen op naar ‘gigantisch bedrag’: 2 miljard euro

Tue, 16 Apr 2024 12:00:01 +0200

De renovatie van het Binnenhofcomplex gaat zeker 2 miljard euro kosten. Het complex van verschillende monumentale gebouwen, waaronder de Eerste en Tweede Kamer, is in veel slechtere staat dan was voorzien, zo heeft demissionair minister De Jonge van Binnenlandse Zaken vandaag aan de Tweede Kamer bekendgemaakt.

De Jonge spreekt van een "gigantisch bedrag", maar noemt de kosten "onvermijdelijk". In 2015 werd de renovatie op 475 miljoen euro geschat, recenter stond de teller op bijna 844 miljoen euro. Er is geen nieuwe inschatting gemaakt van de duur van de renovatie. Vorig jaar werd al een vertraging van twee jaar aangekondigd naar eind 2028. Daar wordt nu nog van uitgegaan.

Sinds 2021 zijn alle bewoners van het Binnenhof vertrokken en konden de gebouwen ontmanteld worden. Nu, drie jaar later, wordt steeds duidelijker hoe slecht de staat van het complex is. Er is veel meer asbest gevonden, muren en plafonds zijn grotendeels verrot, en achter systeemplafonds komen historische elementen tevoorschijn die behouden moeten blijven.

Ook zijn er lekkages: het water van de Hofvijver stroomt bijvoorbeeld op sommige plekken de Eerste Kamer binnen. Een andere tegenvaller zijn de opgelopen bouwkosten, gestegen lonen en toegenomen veiligheidseisen. Ook wil de Tweede Kamer een zo duurzaam mogelijke renovatie en dat kost geld.

'Nu pas een goede inschatting mogelijk'

Verantwoordelijk minister De Jonge zegt dat er nu pas een goede inschatting gemaakt kan worden van de werkelijke kosten. Bij de start van het project is al rekening gehouden met een kostenoverschrijding, de zogeheten 'disclaimers'. Het bedrag wordt betaald uit de schatkist van het ministerie van Financiën. De Jonge: "Met de renovatie kunnen we dit schitterende monument, het oudste regeringscentrum ter wereld, voor de toekomst behouden."

Het Binnenhof is het grootste monumentale complex van gebouwen, groter bijvoorbeeld dan het Rijksmuseum in Amsterdam. Het heeft een oppervlakte van bijna 90.000 m2 en bevat 4000 kamers. Het probleem, benadrukt het Rijksvastgoedbedrijf, is dat er geen sprake is van één gebouw, maar een verzameling van historische gebouwen, waarvan de oudste dateren uit de 14de eeuw.

Kosten renovatie Binnenhof lopen op naar 'gigantisch bedrag': 2 miljard euro

Tue, 16 Apr 2024 12:00:01 +0200

Enkele recente foto's van de renovatie:

De minister zegt dat er in 2015 "niet een goede inschatting" is gemaakt van de kosten, maar dat men destijds ook niet alles wist. De veiligheidseisen waren ook niet zo streng als tegenwoordig. "Men wist niet wat we nu weten, er kon niet onder de vloeren en achter de wanden worden gekeken."

'Nachtmerrie voor bouwers'

De Jonge zegt dat de renovatie "een ultieme droom" is voor archeologen. maar "een nachtmerrie" voor bouwers. "In die 4000 kamers is geen enkele plint hetzelfde, alles moet apart bekeken worden."

Onderhandelingen formatie weer verder, 'asieldiscussie op scherp'

Tue, 16 Apr 2024 09:59:10 +0200

De formatiegesprekken tussen PVV, VVD, NSC en BBB zijn weer begonnen. "Ze staan op scherp", zei PVV-leider Geert Wilders bij het binnenlopen. Het belangrijkste agendapunt is het asielvraagstuk. "We gaan weer onderhandelen vandaag en dat worden stevige onderhandelingen." Hij wilde verder geen vragen van journalisten beantwoorden.

Gisteren vertrok Wilders voortijdig bij de formatiegesprekken. Op vragen van de NOS zei hij dat hij boos was weggelopen omdat het "voor geen meter liep bij asiel." Op X voegde hij eraan toe klaar te zijn met alleen maar concessies doen. "Ze moeten nu leveren."

Heel hard gespeeld

BBB-leider Caroline van der Plas erkent vandaag dat de partijen "het heel hard hebben gespeeld" gisteren. Zij snapt de houding van Wilders en denkt niet dat hij is weggelopen om ook echt weg te blijven.

"Hij wil gewoon even de zaken op een rij zetten denk ik", zegt Van der Plas. "Ik snap wel dat hij het hard speelt want asiel is een heel belangrijk onderwerp voor de PVV."

Herijking vluchtelingenverdrag

Volgens Van der Plas leven er aan de onderhandelingstafel verschillende ideeën over wat er wel en niet kan om de instroom van asielzoekers te beperken. "Ik denk dat er wel heel veel mogelijk is. Wij hebben in ons verkiezingsprogramma staan dat we een herijking van het vluchtelingenverdrag willen. Wetten en verdragen zijn niet in beton gegoten."

NSC-leider Omtzigt en VVD-leider Yesilgöz zeiden niets toen zij langs de microfoons en de camera's naar binnen liepen.

CDA doet nieuwe poging om 'motie-diarree' in Kamer aan banden te leggen

Tue, 16 Apr 2024 06:30:12 +0200

Er moet een maximum komen aan het aantal moties dat een partij kan indienen in de Tweede Kamer, vindt het CDA. Partijleider Bontenbal wil dat fracties nog maximaal twee moties per debat mogen indienen en jaarlijks niet meer dan 150, plus het aantal zetels van de fractie. Daarmee wil hij naar eigen zeggen voorkomen dat dit instrument van politici "bot" wordt.

Hij dient daarom vandaag een voorstel in om het Reglement van Orde, zeg maar de spelregels van de Tweede Kamer, te veranderen. Het aantal moties waar de Kamer over stemt is de afgelopen jaren explosief gestegen. In 2022 waren het er 5000, een verdubbeling in tien jaar.

Voor vanmiddag, als de Kamer de wekelijkse stemmingen doet, staan er ook weer 114 op de lijst. Dat is dus het resultaat van een week vergaderen.

Vooral voor de achterban

Al jaren zijn er politici en deskundigen die zeggen dat veel van die moties niet echt nodig zijn, en dat dit belangrijke wapen van Kamerleden om het beleid bij te sturen daardoor bot dreigt te worden. Maar het lukt niet om de brij aan moties in te perken.

Bontenbal ergert zich aan moties die geen financiële dekking hebben, overbodig zijn of te gedetailleerd. "Ze worden vaak alleen gebruikt om aan de achterban te laten zien: kijk eens hoe goed wij bezig zijn." Vorige week werd er nog gestemd over een motie, waarin werd opgeroepen een eerdere motie uit te voeren. "Hoe ver wil je gaan als Kamer?", vraagt de CDA-leider zich af.

Ook Kamervoorzitter Bosma zou graag zien dat de Kamer zich beperkt bij het indienen van moties. SGP'er Van der Staaij, drie jaar geleden voorzitter van een werkgroep die onderzocht hoe de functie van de Kamer kan worden versterkt, sprak toen van een "motie-diarree".

Bontenbal wil met zijn voorstel bewerkstelligen dat de Kamer zich minder gaat bezighouden met de waan van de dag. Als fracties beperkt worden in het indienen van moties, worden ze eerder gedwongen de samenwerking te zoeken met andere partijen en dat komt de bestuurscultuur alleen maar ten goede, denkt hij.

Geen inperking macht

Het verwijt dat hij de macht van de Kamer inperkt, vindt Bontenbal dan ook niet terecht. Hij wijst erop dat er op andere vlakken ook beperkingen zijn voor Kamerleden, bijvoorbeeld in de spreektijd die ze hebben of het aantal interrupties dat ze mogen doen.

Als zijn voorstel wordt aangenomen, denkt hij dat het aantal in stemming gebrachte moties meer dan halveren kan. Zijn eigen fractie mag dan niet meer dan 155 moties per jaar indienen, want het CDA heeft vijf zetels. Nu zijn het er nog ongeveer driehonderd, dus er zal scherper gekozen moeten worden, ook door de christendemocraten. Bontenbal: "Practice what you preach."

Of er voldoende steun is voor zijn voorstel is nog onduidelijk.

Van der Burg: snel 12.000 extra opvangplekken nodig voor asielzoekers

Mon, 15 Apr 2024 19:45:15 +0200

De opvanglocaties voor asielzoekers zitten zo vol dat er met spoed 12.000 extra bedden nodig zijn. Demissionair staatssecretaris Van der Burg (Asiel) schrijft aan de Tweede Kamer dat die extra opvangplekken er uiterlijk 1 juli moeten zijn.

Alle opvanglocaties zitten voller dan eigenlijk zou mogen, schrijft de staatssecretaris. Sommige locaties sluiten omdat de contracten aflopen, en er worden te weinig nieuwe locaties geopend. Daarnaast stagneert de doorstroming van asielzoekers die te horen hebben gekregen dat ze in Nederland mogen blijven.

Om de "acute situatie" het hoofd te bieden, zal het COA de komende tijd wekelijks 400 van die statushouders tijdelijk in hotels onderbrengen om ruimte te creëren in de opvanglocaties, schrijft Van der Burg. Maar dat is niet genoeg.

Grote paviljoens

Samen met Defensie, het Rijksvastgoedbedrijf en Staatsbosbeheer biedt Van der Burg grond van het Rijk aan, waar snel "grote paviljoens met ongeveer 500 opvangplekken" gerealiseerd kunnen worden. De zogeheten Provinciale Regietafels moeten beslissen of ze van dat aanbod gebruik willen maken.

Ook doet hij een beroep op gemeenten om meer spoedopvangplekken te regelen, bijvoorbeeld in sporthallen. Vooral gemeenten in Noord-Holland blijven achter bij de opgave die ze hebben om opvang te realiseren.

PVV eerder weg bij formatiegesprekken om asielbeleid en financiën

Mon, 15 Apr 2024 17:54:44 +0200

PVV-leider Wilders is vandaag eerder vertrokken bij de formatiegesprekken nadat hij om een schorsing van de besprekingen had gevraagd. Volgens informateur Dijkgraaf gebeurde dat na "pittige gesprekken" over de financiën en met name het beperken van de asielinstroom.

De partijen zouden tot een uur of 19.00 doorpraten vandaag, maar Wilders verliet de gesprekken rond 15.30 uur. Volgens bronnen rondom de formatie zou de PVV-leider het pakket om de instroom van asielzoekers te beperken niet zwaar genoeg vinden.

"Op een gegeven moment kwam het moment dat je je kon afvragen: gaan we vandaag nog verder komen hierover? Toen heeft een van de partijen een schorsing aangevraagd", aldus informateur Dijkgraaf.

'Niet boos weggelopen'

Hij spreekt berichten tegen dat Wilders boos is weggelopen. "Hij heeft ordentelijk het pand verlaten", zei Dijkgraaf. "Af en toe moet je je knopen tellen. Dat hoort helemaal bij het onderhandelingsproces.

Volgens de informateurs Van Zwol en Dijkgraaf gaan de vier nu terug naar hun fracties voor terugkoppeling. Morgenochtend gaan de besprekingen weer verder. "Het is niet makkelijk, maar we gaan vol vertrouwen morgen weer verder praten", aldus Van Zwol.

Niet op één lijn

Vorige week werd al duidelijk dat PVV, VVD, NSC en BBB niet helemaal op één lijn zitten over het financiële plaatje toen het demissionaire kabinet bekendmaakte 1 miljard euro extra uit te trekken voor Oekraïne. Vandaag presenteerde het kabinet de voorjaarsnota waarin het voorstelt nog meer miljarden uit te trekken voor Oekraïne, maar ook voor de gedupeerden van Groningen en de Toeslagenaffaire, Defensie en gemeenten. Die plannen werden gisteravond al door de NOS gemeld.

PVV-leider Wilders zei daarop vanmorgen dat wat het demissionaire kabinet doet "eigenlijk wel een beetje over het graf heen regeren" is. Ook NSC-leider Omtzigt toonde enige scepsis over de miljardenplannen, maar zei ze nog beter te willen bestuderen.

De ingewikkelde positie van de VVD werd duidelijk toen VVD-leider Yesilgöz gevraagd werd of ze loyaal is aan het demissionaire kabinet waar ze in zit, of aan de formatietafel. "Aan onszelf", ontweek ze de vraag.

De VVD-fractie zal volgens haar een eigen afweging maken over de plannen. Kamerlid Heinen toonde zich vandaag op X al zeer kritisch. Wat het demissionaire kabinet doet is volgens hem het tegenovergestelde van wat Nederland nodig heeft. In de voorjaarsnota staan veel onnodige lastenverzwaringen, vindt de liberaal.

'Illusiepolitiek'

Eerder op de dag kregen de vier partijen uitleg van twee experts op het gebied over asiel en migratie: Hein de Haas en Jan van de Beek. Die laatste wilde na afloop weinig kwijt, maar socioloog De Haas nam uitgebreid de tijd om te vertellen wat hij de onderhandelende partijen mee heeft gegeven.

Volgens De Haas denken partijen vaak te makkelijk over het onderwerp en is migratie niet zomaar even iets wat je als een "kraantje aan en uit kunt zetten". Oplossingen waarin wordt gepleit voor het sluiten van alle grenzen, noemde De Haas "illusiepolitiek". Hij sprak van een complex probleem. Als het eenvoudig was geweest hadden eerdere kabinetten dat wel laten zien, aldus De Haas.

"Migratie kun je wegdenken of wegwensen en dat zie je vaak in de politiek. Het is niet een kwestie van meer of minder, het is: hoe gaan we dat regelen? Journalisten vragen toch ook niet aan economen: bent u voor of tegen de economie?"

Einde van de dieseltrein iets dichterbij: twee spoorlijnen krijgen bovenleiding

Mon, 15 Apr 2024 14:36:07 +0200

Twee spoorlijnen in Gelderland en Overijssel worden komende jaren omgebouwd voor het rijden met elektrische treinen. Het demissionaire kabinet maakt daar 98 miljoen euro voor vrij, zo is te lezen in de voorjaarsnota die het kabinet vandaag heeft gepresenteerd.

Het gaat om het traject tussen Zutphen en Oldenzaal en de spoorlijn tussen Almelo en Mariënberg. Met de elektrificatie verdwijnen de dieseltreinen die daar nu over het spoor rijden. Over een paar jaar moeten die zijn vervangen door elektrische treinen.

Demissionair staatssecretaris Heijnen zegt dat ze hiermee een stap wil zetten voor de toekomst. De dieseltreinen die er nu rijden stoten namelijk veel CO2 en stikstof uit. "Daarnaast is elektrisch materieel stiller en zorgt het voor minder overlast door trillingen." Ook trekken elektrische treinen sneller op dan dieseltreinen.

Dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat nu geld uit het klimaatfonds vrijmaakt voor de ombouw is het resultaat van jarenlang lobbyen door de provincies Overijssel en Gelderland. Ook zij betalen voor een gedeelte mee aan het elektrificeren van de spoorlijnen.

De meeste spoorlijnen in Nederland werden vlak voor of net na de Tweede Wereldoorlog al voorzien van een bovenleiding, waardoor er elektrische treinen konden gaan rijden. Veel regionale spoorlijnen kregen die bovenleiding niet, waardoor er tot de dag van vandaag nog dieseltreinen rijden.

De laatste jaren is begonnen met de elektrificatie van deze rustigere lijnen, zoals in 2017 nog bij Kampen en tussen Zwolle en Wierden. Komende jaren elektrificeert spoorbeheerder ProRail ook de Maaslijn tussen Nijmegen en Roermond.

Wanneer de projecten over een paar jaar zijn afgerond, ligt er nog zo'n 400 kilometer spoor waar reizigers met dieseltreinen worden vervoerd. Die trajecten liggen vooral in de provincies Groningen en Friesland en in de Achterhoek. Volgens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zijn er nog geen plannen om deze lijnen ook te elektrificeren. Wel zijn er al langere tijd tests met treinen die niet op diesel rijden, maar op waterstof of batterijen.

Oproep Timmermans: demonstreer niet op 4 mei

Mon, 15 Apr 2024 13:15:06 +0200

GroenLinks-PvdA-leider Timmermans roept op om niet te demonstreren op 4 mei. Dat doet hij in Vrij Nederland in een manifest tegen antisemitisme. "Laten we waakzaam en strijdbaar blijven. Het is nodig. Het zal altijd nodig blijven. Antisemitisme kan niet worden getolereerd en moeten we veel structureler en concreter bestrijden, willen we de woekering ervan stoppen."

In het manifest gaat hij in op het toenemende aantal antisemitische incidenten in ons land sinds de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober vorig jaar. "Waar antisemitisme toeneemt, neemt de haat jegens de ander toe. En waar de haat toeneemt is geen enkele minderheid veilig", aldus Timmermans.

Inclusief burgerschap

Hij pleit in het onderwijs en de maatschappij voor meer aandacht voor inclusief burgerschap. Wat we delen is volgens hem niet voor iedereen meteen duidelijk. Volgens Timmermans is het echter wel belangrijk dat alle Nederlanders op dezelfde manier over een aantal dingen denken.

"Diversiteit is niet bedreigend als het kan groeien op een bodem van consensus over de gedeelde spelregels. Sterker nog, diversiteit kan de gedeelde consensus verrijken, bijsturen, inclusiever maken. Zo kunnen antisemitisme en vreemdelingenhaat worden bestreden."

Joelende demonstranten bij Holocaustmuseum

Vorige maand werd de opening van het Holocaustmuseum in Amsterdam verstoord. Overlevenden van de Holocaust en nabestaanden werden daarbij geconfronteerd met joelende demonstranten, die volgens verschillende getuigen ook antisemitische leuzen gebruikten.

De protestactie was gericht tegen de aanwezigheid van de Israëlische president Herzog. Bij het museum en op het Waterlooplein waren honderden mensen op de been. Dertien mensen werden aangehouden. Verschillende partijen spraken na die verstoringen al hun zorgen uit over de aanstaande dodenherdenkingen op 4 mei. Ze zijn bang dat die mogelijk ook verstoord gaan worden.

Timmermans: "Op 4 mei herdenken we de doden en dat doen we in stilte, bewaar je protesten voor een ander moment. Op 5 mei vieren we de bevrijding en dat doen we met z'n allen, doe mee! Dit alleen al zou een goed begin zijn."

Kabinet trekt miljarden uit, 'belangrijke dossiers kunnen niet wachten'

Mon, 15 Apr 2024 11:07:04 +0200

Het demissionaire kabinet wil miljarden uittrekken voor belangrijke zaken die "niet kunnen wachten". Dat schrijft demissionair minister Van Weyenberg van Financiën in een brief aan de Tweede Kamer. De NOS berichtte gisteravond al over de belangrijkste voornemens: miljarden extra voor Groningen, toeslaggedupeerden en asielopvang.

De voornemens staan in de voorjaarsnota 2024, waar het kabinet mee akkoord is gegaan. De vraag is wel of partijen in de Kamer, waaronder de formerende partijen, met alle plannen instemmen.

Voor aanvang van de formatiegesprekken zei PVV-leider Wilders dat wat het demissionaire kabinet doet "eigenlijk wel een beetje over het graf heen regeren" is. Van Weyenberg laat in een reactie aan de NOS weten dat het kabinet "doet wat nodig is". De Kamer kan dat volgens hem "wel of niet steunen". Hij zegt er "alle vertrouwen in te hebben" dat daar steun voor is. "Waar echt wat nodig is, wachten we niet."

Volgens Van Weyenberg staan de financiën er "beter voor dan vorig jaar op Prinsjesdag werd verwacht". Dat komt aan de ene kant door een licht verbeterde economie, aan de andere kant is niet al het geld uitgegeven dat was gereserveerd.

Groningen en Defensie

Het kabinet wil voor bewoners in het getroffen aardbevingsgebied in Groningen 500 miljoen euro extra beschikbaar stellen. Voor de hersteloperatie toeslagen wil het kabinet 1,3 miljard over twee jaar beschikbaar maken, en voor Defensie is in 2028 extra geld gereserveerd voor munitie en luchtverdediging.

Voor de periode tot 2026 wil het kabinet 4,4 miljard vrijmaken. Afgelopen vrijdag maakte het kabinet al bekend dat er nog dit jaar 1 miljard euro extra naar militaire steun voor Oekraïne gaat. Dat leidde tot boosheid bij de formerende partijen PVV en BBB. "We zien elke dag op televisie hoe zwaar Oekraïne het heeft, die hebben echt onze steun nodig. Het gaat ook over onze Nederlandse veiligheid", aldus Van Weyenberg tegen de NOS.

Asiel

Voor de opvang van asielzoekers gaat ruim een miljard euro naar het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers): 375 miljoen extra voor 2024 en 700 miljoen voor 2025.

Het grootste deel daarvan is vooral voor de noodopvang in onder meer wooncontainers, hotels, grote schepen en voor het beschikbaar houden van bestaande crisisopvang. Het asielbudget werd begin dit jaar al verhoogd met 600 miljoen euro, maar dat is dus niet genoeg. Van Weyenberg: "Dit was wat nodig was, en dan maak je dat vrij."

Tegenvallers

Het kabinet kampte ook met tegenvallers. Zo werden het afschaffen van de salderingsregeling en het afschaffen van de zwaardere energiebelasting voor bedrijven door de Kamer teruggedraaid. Het kostte de Staat een half miljard euro.

Het kabinet wil dit opvangen door een hogere energiebelasting voor de hogere schijven en het verminderen van de mkb-winstvrijstelling. Staatssecretaris Van Rij wijst erop dat het kabinet deze nu ingevulde dekking in augustus kan heroverwegen voor de komende Prinsjesdag.

Uitgaven verschuiven

Ook heeft het kabinet een deel van de begrotingsmiddelen van 2024 naar volgende jaren geschoven. Met dit zogeheten "kasschuiven" wordt de begroting volgens het kabinet "realistischer" gemaakt. In totaal wordt ruim 5 miljard uit 2024 verschoven en ruim 4 miljard naar 2025.

Miljarden extra voor asielopvang, Groningen en gemeenten

Sun, 14 Apr 2024 22:58:06 +0200

Het demissionaire kabinet geeft in de begroting voor de komende jaren, de voorjaarsnota, miljarden uit aan onder meer de crisisopvang van asielzoekers, slachtoffers van de kinderopvangtoeslag, Groningen en geldtekorten van gemeenten. Dat melden bronnen aan de NOS.

Voor de opvang van asielzoekers gaat meer dan een miljard euro naar het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers). Dat zijn 375 miljoen euro extra voor 2024 en 700 miljoen euro voor 2025.

Dat is vooral bedoeld om kosten voor de noodopvang te dekken, zoals wooncontainers, hotels, grote schepen en het beschikbaar houden van bestaande crisisopvang. Het asielbudget werd dit jaar al verhoogd met 600 miljoen euro, maar dat blijkt dus niet genoeg te zijn.

Voor ouders en kinderen die zijn getroffen door het toeslagenschandaal komt er nog dit jaar 400 miljoen euro extra en volgend jaar 900 miljoen euro. Tot nu toe hebben zich 68.000 mensen gemeld als gedupeerde, waarvan ruim 33.000 mensen te horen hebben gekregen dat zij erkend slachtoffer zijn. In totaal kost de afhandeling van het toeslagenschandaal nu meer dan 8 miljard euro.

Ook voor de inwoners van Groningen die door de aardgaswinning schade aan hun huis hebben opgelopen is er in 2025 een extra bedrag van 500 miljoen euro. Het demissionaire kabinet blijft erbij dat de gaskraan dicht moet, ondanks zorgen bij verschillende politieke partijen.

Gemeenten met veel overheidstaken

Voor gemeenten boekt het kabinet voor dit jaar en komend jaar 715 miljoen euro extra in omdat de gemeenten niet kunnen rondkomen. Zij werden gekort op het gemeentefonds met het idee dat de samenvoeging van gemeenten een geldbesparing op zou leveren. Maar dat valt tegen, ook omdat de gemeenten er veel overheidstaken hebben bijgekregen. Vanaf 2026 gaat het bedrag naar beneden tot 75 miljoen euro.

En vrijdag lekte al uit dat er een Waarborgfonds komt voor warmtenetten in gemeenten van 250 miljoen voor de periode tot 2030. En het kabinet wil de Warmte Investeringssubsidieverhogen van 400 miljoen naar 920 miljoen euro. Deze subsidie moet al bestaande warmtenetten rendabeler maken waardoor het voor deze gezinnen minder duur wordt.

Militaire steun Oekraïne

Voor Defensie is vanaf 2028 extra geld gereserveerd om te besteden aan munitie en luchtverdediging. Vrijdag maakte het kabinet al bekend dat er nog dit jaar 1 miljard euro extra naar militaire steun voor Oekraïne gaat. Dat leidde tot verontwaardiging bij de formerende partijen PVV en BBB. In 2025 staat er voor 3 miljard euro aan militaire steun in de boeken.

De begroting zou in 2025 met al deze uitgaven voldoen aan de EU-eisen: het begrotingstekort blijft met -2,8 procent onder de grens van -3 procent . Dat is het percentage waarmee de staatsschuld mag oplopen. En de staatsschuld zelf blijft met 49,3 procent onder de 60 procent van het bbp, simpel gezegd wat er in Nederland in een jaar wordt verdiend.

Vorig jaar stond er voor ongeveer 22 miljard euro extra begroot in de voorjaarsnota. Dit jaar lijken die 'extra's' in de begroting een stuk minder te zijn.

Voorjaarsnota: miljarden extra voor Groningen, toeslaggedupeerden en asielopvang

Sun, 14 Apr 2024 22:58:06 +0200

Voor de opvang van asielzoekers gaat meer dan een miljard euro naar het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers). Dat zijn 375 miljoen euro extra voor 2024 en 700 miljoen euro voor 2025.

Gemeenten met veel overheidstaken

Voor gemeenten boekt het kabinet voor dit jaar en komend jaar honderden miljoenen extra in omdat de gemeenten niet kunnen rondkomen. Zij werden gekort op het gemeentefonds met het idee dat de samenvoeging van gemeenten een geldbesparing op zou leveren. Maar dat valt tegen, ook omdat de gemeenten er veel overheidstaken hebben bijgekregen.

Militaire steun Oekraïne

Vorig jaar stond er voor ongeveer 22 miljard euro extra begroot in de voorjaarsnota. Dit jaar lijken die 'extra's' in de begroting een stuk minder te zijn.

Prinsjesdag gaat op de schop: artiesten, foodtrucks en openstelling paleizen

Sun, 14 Apr 2024 17:00:09 +0200

Prinsjesdag, de traditionele opening van het parlementaire jaar, moet op de schop. Op deze dag speelt het koninklijk huis van oudsher een belangrijke rol met onder meer een rijtoer door de Haagse binnenstad, begeleid door militairen, paarden en muziek.

Maar er komt steeds minder publiek op af. Demonstranten hebben de afgelopen jaren Prinsjesdag ook gebruikt voor protest tegen de Oranjes, die bij de rijtoer werden uitgejoeld.

Achter de schermen wordt nu gewerkt aan een uitgebreid plan van Prinsjesdag weer een publiekstrekker te maken. Bij de plannen, die in handen zijn van de NOS, zijn de Eerste en Tweede Kamer betrokken, evenals ministeries, de gemeente Den Haag en de Oranjes zelf.

Rijtoer blijft

Uit het document blijkt dat de vaste elementen, zoals de rijtoer met vier koetsen, het voorlezen van de Troonrede door koning Willem-Alexander en de balkonscène blijven. Maar er worden allerlei activiteiten toegevoegd, zoals een ontmoeting tussen de koning en publiek.

Prinsjesdag door de jaren heen:

Het plan voor deze derde dinsdag van september bestaat uit meer dan twintig ideeën. Op het Plein, vlak bij het Binnenhof, moet een concert komen in de sfeer van André Rieu op het Vrijthof in Maastricht. Daar komen jaarlijks zo'n 12.000 mensen op af.

Kamerleden zouden niet meer in afgeplakte bussen naar de Koninklijk Schouwburg moeten rijden, maar eerst met bezoekers ontbijten en dan naar de tijdelijke locatie voor de Troonrede wandelen.

Het is de bedoeling dat dit jaar, op dinsdag 17 september, de eerste veranderingen zichtbaar zijn. Welke dat zijn is nog onbekend. Volgens een ingewijde gaat het nog jaren duren voor de modernisering van Prinsjesdag is afgerond.

Prinsjesdag op de schop: artiesten, foodtrucks en openstelling paleizen

Sun, 14 Apr 2024 17:00:09 +0200

Prinsjesdag, de traditionele opening van het parlementaire jaar, moet op de schop. Op deze dag speelt het Koninklijk Huis van oudsher een belangrijke rol met onder meer een rijtoer door de Haagse binnenstad, begeleid door militairen, paarden en muziek.

Maar er komt steeds minder publiek op af. Demonstranten hebben de afgelopen jaren Prinsjesdag ook gebruikt voor protest tegen de Oranjes, die bij de rijtoer werden uitgejoeld.

Rijtoer blijft

Prinsjesdag door de jaren heen:

Kamerleden zouden niet meer in afgeplakte bussen naar de Koninklijke Schouwburg moeten rijden, maar eerst met bezoekers ontbijten en dan naar de tijdelijke locatie voor de Troonrede wandelen.

Vlaamse FvD niet verkiesbaar in Europees Parlement

Sat, 13 Apr 2024 19:49:56 +0200

De Vlaamse tak van Forum voor Democratie doet niet mee aan de verkiezingen voor het Europees Parlement. De 5000 handtekeningen die daarvoor nodig waren werden niet gehaald, meldt de Vlaamse FvD-kandidaat Steven Devos op X.

Devos bedankt in zijn tweet de Vlaamse FvD-kandidaten en iedereen die de ondersteuningsverklaring wel heeft getekend. "Jullie zijn dan ook waarschijnlijk net als wijzelf erg ontgoocheld dat we straks niet op FvD kunnen stemmen in Vlaanderen", schrijft hij.

Oprichting in Genk

De Vlaamse afdeling van Forum voor Democratie werd in januari opgericht in Genk. Volgens FvD is het voor het eerst dat een Nederlandse politieke partij in het buitenland een afdeling heeft opgezet.

Partijleider Baudet verwachtte in Vlaanderen zetels te kunnen halen, zei hij bij de oprichtingsbijeenkomst. Hij is ook de voorzitter van FvD Vlaanderen.

Pro-Russische propaganda

Europarlementariër Marcel de Graaff was lijsttrekker van de FvD-kandidatenlijst voor het Europees Parlement. Zijn naam viel eind vorige maand in verband met een Russische desinformatiecampagne die werd onthuld door de Tsjechische geheime dienst.

De Graaff werd genoemd omdat hij regelmatig interviews heeft gegeven aan nieuwssite Voice of Europe, die al jaren pro-Russische propaganda verspreidt. Maar er is geen bewijs dat Fvd zich laat beïnvloeden of betalen door Moskou en partijleider Baudet spreekt dat ook uitdrukkelijk tegen.

Een op de tien raadsleden stopt vroegtijdig, een kwart door werkdruk

Sat, 13 Apr 2024 06:00:01 +0200

Ruim een op de tien raadsleden is twee jaar na de gemeenteraadsverkiezingen al gestopt met het ambt. Dat blijkt uit een enquête van Nieuwsuur die door ruim 70 procent van de gemeentes werd ingevuld.

Een kwart van de politici stopt vanwege de hoge werkdruk. Geen goede ontwikkeling, zegt minister van Binnenlandse Zaken Hugo de Jonge. "Dat betekent dat wij iets niet goed doen." De rest van de raadsleden stopt om andere redenen; sommigen worden wethouder, anderen verhuizen naar een andere gemeente.

Zorgen over welzijn politici

Veel griffiers, de ambtenaren die raadsleden ondersteunen, maken zich zorgen. Zo stelt die in Wijk bij Duurstede dat zijn raad "op punt van omvallen staat". Ook in Achtkarspelen hoort de griffier zijn raadsleden "zuchten" onder de werkdruk.

Omdat het ambt geen fulltime baan is en vaak gecombineerd moet worden met ander werk, is vergaderingen voorbereiden voor veel raadsleden een uitdaging. Dat is al jaren zo, maar volgens de Vereniging van Raadsleden wordt het probleem steeds groter.

"Deze omvang kennen wij niet uit het verleden", zegt directeur Henk Bouwmans. "Tien jaar geleden ging het bijna niet over werkdruk, nu krijgen wij steeds meer signalen uit het hele land dat het echt een probleem is."

Het Haagse raadslid Alexander Roep (VVD) stopte omdat hij amper tijd had voor zijn kinderen:

Gemeenteraadsleden moeten zich over steeds meer dossiers buigen als gevolg van de decentralisatie; het verplaatsen van overheidstaken naar gemeenten. "Zoals de omgevingswet en het sociale domein die erbij zijn gekomen", zegt de griffier van Lingewaard.

Ook noemt hij als reden dat steeds vaker wordt verwacht dat lokale politici communiceren met inwoners. Henk Bouwmans herkent dat: "Sociale media geven raadsleden de kans continu het contact met mensen op te zoeken. Daar kan je jezelf in verliezen."

Ook de toename van het aantal partijen is volgens Bouwman een verklaring. Debatten duren daardoor langer en gaan vaak door tot diep in de nacht. "Dat moet allemaal gebeuren naast een baan en vaak een gezinsleven."

Hoger salaris

De vier grote steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht stuurden een jaar geleden een brief naar de minister met het verzoek maatregelen te treffen. Ze stelden onder meer voor een voltijdraadlidmaatschap te overwegen; oftewel er een volwaardige baan van te maken zodat mensen hun handen vrij hebben.

Bouwmans twijfelt of dat een goed idee is. "Raadsleden moeten ook deel blijven uitmaken van de maatschappij. Door er een fulltime baan van te maken ben ik bang dat men de hele dag op het gemeentehuis zit en zo minder meekrijgt van wat er in de samenleving speelt."

Daarnaast stelden de vier grote gemeenten voor het loon van raadsleden te verhogen. Momenteel varieert dat tussen 1.155 en 2.800 euro bruto per maand, afhankelijk van het aantal inwoners dat een gemeente heeft.

Door salarissen te verhogen zou een raadslid een extra dag vrij kunnen vragen van werk om zo meer tijd te hebben voor het voorbereiden van vergaderingen. Minister De Jonge onderzoekt die optie momenteel en komt later dit jaar met zijn conclusies.

Vereniging van Raadsleden-directeur Bouwmans pleit ervoor de verlofregeling te moderniseren. Raadsleden kunnen op dit moment alleen ziekte- of zwangerschapsverlof krijgen. Dat is volgens de vereniging niet genoeg.

Anja van der Eijk was van 2018 tot 2023 raadslid in de gemeente Westland namens het CDA. Ze besloot te stoppen omdat ze het niet kon combineren met de zorg voor haar zieke moeder en haar baan. "Ik heb gedwongen ontslag moeten nemen omdat er geen mantelzorgverlofregeling is. Twaalf dagen na mijn vertrek overleed mijn moeder." Op dit moment wil Van der Eijk haar raadswerk graag weer oppakken, maar ze is haar zetel kwijt.

Het advies van het Adviescollege Rechtspositie Politieke Ambtsdragers om de verlofregeling te versoepelen werd vorige maand door minister De Jonge afgewezen. Hij vindt het niet wenselijk de verlofvormen uit te breiden vanwege het bijzondere karakter van het ambt van volksvertegenwoordiger.

"Er is een band tussen kiezer en gekozene. Door bijvoorbeeld mantelzorgverlof voor raadsleden in te voeren doorbreek je die band die op lokaal niveau zo belangrijk is. Door continue wisselingen verliest de kiezer de vertrouwensband met zijn vertegenwoordiger die op lokaal niveau zo belangrijk is".

Honderden miljoenen extra aan subsidie voor warmtenetten

Fri, 12 Apr 2024 17:52:31 +0200

Het demissionaire kabinet wil miljoenen steken in warmtenetten, zo is afgesproken in de Voorjaarsnota die volgende week wordt gepresenteerd. Dat zeggen bronnen tegen de NOS. De afgelopen weken liepen projecten met warmtenetten in onder meer Amsterdam en Utrecht vast door toenemende kosten. Door met meer subsidies te komen, wil demissionair minister Jetten de netten rendabeler maken.

Allereerst komt er een Waarborgfonds van 250 miljoen voor de periode tot 2030. Dat is een nieuw fonds om warmtenetten mee op te starten. Dit fonds zou genoeg moeten zijn om 80 tot 90 procent van de kosten bij de aanlegfase te dekken. Daardoor neemt de Rijksoverheid dus een belang in warmtenetten.

Voorwaarde hierbij is wel dat de warmtenetten in publieke handen komen, zoals Jetten op termijn in heel Nederland wil. Daardoor biedt dit fonds geen snelle oplossing voor de problemen die spelen in bijvoorbeeld Amsterdam, omdat daar ook private partijen de aanleg van warmtenetten verzorgen. Daar sluiten woningcorporaties voorlopig geen woningen meer aan op stadswarmte vanwege de hoge kosten voor de huurders.

Het demissionaire kabinet wil ook de Warmte Investeringssubsidie verhogen van 400 miljoen naar 920 miljoen euro. Deze subsidie moet ervoor zorgen dat warmtenetten rendabeler worden. Dit zou per volgend jaar al kunnen helpen om de problemen in de grote steden aan te pakken.

Juist doordat er hoge kosten zijn voor gebruikers, energiebedrijven of woningcorporaties loopt de ontwikkeling van het warmtenet daar nu stroef. Doordat de overheid straks een groter deel subsidieert, moet dat volgend jaar beter lopen, zeggen kabinetsbronnen.

Meer klimaatbelasting

Minister Jetten komt ook met extra klimaatmaatregelen voor brandstofleveranciers en de landbouw. Het Europese Emissiehandelssysteem (ETS) waarbij bedrijven moeten betalen voor de CO2-uitstoot wordt uitgebreid van de industrie naar de brandstofleveranciers. Dat heet ETS2. Dat betekent dat bijvoorbeeld bedrijven als Shell en BP vanaf 2027 ook moeten betalen voor hun uitstoot.

In deze explainer wordt uitgelegd wat dat kan gaan betekenen aan de pomp en bij de energierekening, en waarom het Europees Parlement hiervoor gekozen heeft:

ETS2 wordt deels ook ingevoerd in de landbouw. Het gaat gelden voor stallen en de werktuigbouw. Dat betekent dat bouwers van tractoren bijvoorbeeld moeten gaan betalen voor hun CO2-uitstoot. De glastuinbouw en visserij worden voorlopig nog ontzien en hoeven deze klimaatbelasting niet te betalen.

De plannen worden begin volgende week bekend als de Voorjaarsnota van het demissionaire kabinet wordt gepresenteerd. Die presentatie is naar voren gehaald, omdat de formerende partijen ernaar hebben gevraagd.

Kabinet wil vervolging van politici moderniseren

Fri, 12 Apr 2024 16:10:56 +0200

Het kabinet wil dat de beslissing om een Kamerlid of minister te vervolgen wegens een ambtsdelict voortaan wordt genomen door de procureur-generaal bij de Hoge Raad. De beslissing daarover ligt nu nog bij politieke organen: het kabinet of de Tweede Kamer. Volgens de demissionaire ministers Yesilgöz en De Jonge is het beter om deze bevoegdheid in handen te leggen van een onafhankelijke functionaris.

Een ander bezwaar tegen de huidige regels is dat het recht op hoger beroep ontbreekt. De ministers willen dat in de toekomst de gewone regels van het strafprocesrecht gaan gelden. Dat betekent berechting door de rechtbank, met een mogelijkheid tot hoger beroep en cassatie.

Bepaling in de Grondwet is van 1848

Volgens Yesilgöz en De Jonge is het huidige systeem gedateerd en schiet het tekort. Het artikel in de Grondwet hierover stamt uit 1848. Ook de 'gewone' wet wordt op dit punt gemoderniseerd.

Met de aanpassingen volgt het kabinet het advies van een commissie onder leiding van de oud-procureur-generaal bij de Hoge Raad, Fokkens. Vooral wijziging van de Grondwet is een langdurige procedure: beide Kamers moeten er twee keer mee akkoord gaan, de tweede keer met een tweederdemeerderheid en na verkiezingen.

Bij het plegen van een ambtsmisdrijf door een politicus valt bijvoorbeeld te denken aan het bekendmaken van een staatsgeheim. Dat de Kamer of het kabinet opdracht geeft om een politicus te vervolgens vanwege een ambtsmisdrijf is overigens nog nooit voorgekomen.

Kabinet maakt 1 miljard euro extra vrij voor militaire steun aan Oekraïne

Fri, 12 Apr 2024 15:42:19 +0200

Het kabinet maakt dit jaar 1 miljard euro extra vrij voor militaire hulp aan Oekraïne, meldt demissionair premier Rutte. De totale steun van Nederland komt dit jaar daarmee op 3 miljard.

Enkele ministers van het kabinet hebben vandaag een telefoongesprek gehad met president Zelensky van Oekraïne en hem op de hoogte gebracht van de extra hulp uit Nederland. In 2025 kan het land ook rekenen op militaire steun, van opnieuw 3 miljard euro. En er wordt 400 miljoen euro vrijgemaakt voor de Oekraïense economie en infrastructuur. "Oekraïne moet deze strijd winnen. Voor hun en onze veiligheid", aldus Rutte.

Ook zegt Rutte dat Nederland "alles blijft doen wat mogelijk is om sneller meer munitie en luchtafweer te leveren". Dat gebeurt in nauwe samenwerking met onder meer Denemarken en Tsjechië.

"Oekraïne wordt dagelijks geteisterd door Russische agressie", staat in het bericht. Er zijn aanvallen geweest op energiecentrales en er zijn burgerslachtoffers gevallen bij aanvallen op de stad Kharkiv. "Oekraïne heeft meer nodig om zichzelf te beschermen."

Kabinet zegt Oekraïne miljarden toe, PVV en BBB ontstemd

Fri, 12 Apr 2024 15:42:19 +0200

Het kabinet maakt dit jaar 1 miljard euro extra vrij voor militaire hulp aan Oekraïne, meldt demissionair premier Rutte. De totale steun van Nederland komt dit jaar daarmee op 3 miljard.

Vliegen

In totaal heeft het kabinet aan Zelensky dus 4 miljard euro extra beloofd voor de komende twee jaar en daar reageert PVV-leider Wilders geïrriteerd op. "Terwijl de PVV knokt voor Nederland, vliegen de miljarden op een vrijdagmiddag naar het buitenland", zo meldt de leider van de grootste partij op X.

Ook formerende partij BBB is zeer verrast door de miljardensteun aan Oekraïne en zegt dat het daar "volledig uit de lucht komt vallen". BBB-Kamerlid Vermeer vindt het onacceptabel dat een demissionair kabinet zulke toezeggingen doet zonder overleg. Hij is ook boos over het telefoontje naar Zelensky. "Dan loop je het risico nog een keer te moeten bellen met een andere boodschap."

De twee andere formerende partijen VVD en NSC hebben geen bezwaar tegen miljardensteun. "NSC staat pal achter Oekraïne. Wij steunen het land in zijn strijd", laat het Kamerlid Veldkamp weten.

Verrassing

Ook de twee informateurs reageren niet enthousiast op deze stap van het demissionaire kabinet. "Het is een verrassing en we wisten dit niet. We hebben geen voorsignaal gehad", zei informateur Van Zwol op vragen of het huidige kabinet "niet over zijn graf heen regeert".

De informateurs begrijpen dat Oekraïne in "deze verschrikkelijke oorlog" geld nodig heeft. Maar het wordt voor hen nu wel lastiger om hun eigen financiële plaatje rond te krijgen. "Wij ontkennen niet dat dit het leggen van de puzzel kan bemoeilijken."

Rutte zegt ook dat Nederland "alles blijft doen wat mogelijk is om sneller meer munitie en luchtafweer te leveren". Dat gebeurt in nauwe samenwerking met onder meer Denemarken en Tsjechië.

"Oekraïne wordt dagelijks geteisterd door Russische agressie", schrijft Rutte op X. Er zijn aanvallen geweest op energiecentrales en er zijn burgerslachtoffers gevallen bij aanvallen op de stad Kharkiv. "Oekraïne heeft meer nodig om zichzelf te beschermen."

Extra miljarden voor Oekraïne, sfeer in formatie gespannen

Fri, 12 Apr 2024 15:42:19 +0200

Het kabinet maakt dit jaar 1 miljard euro extra vrij voor militaire hulp aan Oekraïne, meldt demissionair premier Rutte. De totale steun van Nederland komt dit jaar daarmee op 3 miljard.

Enkele ministers van het kabinet hebben vandaag een telefoongesprek gehad met president Zelensky van Oekraïne en hem op de hoogte gebracht van de extra hulp uit Nederland. In 2025 kan het land ook rekenen op militaire steun, van opnieuw 3 miljard euro. "Oekraïne moet deze strijd winnen. Voor hun en onze veiligheid", aldus Rutte.

De twee andere formerende partijen VVD en NSC hebben geen bezwaar tegen miljardensteun. "NSC staat pal achter Oekraïne. Wij steunen het land in zijn strijd", laat het Kamerlid Veldkamp weten. Op dit moment is er, met VVD en NSC, wel een meerderheid voor de miljardensteun van Oekraïne.

Verrassing

Rutte zegt ook dat Nederland "alles blijft doen wat mogelijk is om sneller meer munitie en luchtafweer te leveren". Dat gebeurt in nauwe samenwerking met onder meer Denemarken en Tsjechië. En er wordt 400 miljoen euro vrijgemaakt voor de Oekraïense economie en infrastructuur.

Van Lienden zegt dat hij geen advocaat kan betalen: 'Geen recht op bijstand'

Fri, 12 Apr 2024 15:02:49 +0200

Sywert van Lienden zegt dat hij zichzelf niet zal laten verdedigen in de rechtszaak tegen hem en zijn zakenpartners over de mondkapjesdeal. "Simpelweg omdat ik geen geld heb voor een advocaat", zegt Van Lienden in een uitgebreid interview met het Financieel Dagblad. Het proces begint over anderhalve week.

Van Lienden raakte samen met zijn zakenpartners Bernd Damme en Camille van Gestel in opspraak vanwege de veelbesproken mondkapjesdeal. In het begin van de coronacrisis was er een tekort aan beschermingsmiddelen. Van Lienden en zijn partners zeiden dat ze aan de benodigde middelen konden komen en deze zouden kunnen leveren zonder winstoogmerk, via hun stichting Hulptroepen Alliantie.

Terwijl ze zich in het openbaar presenteerden als non-profitondernemers die zich met deze stichting in wilden zetten voor de zorg, werd de daadwerkelijke deal met de overheid gesloten met Relief Goods Alliance (RGA). Dat was het commerciële bedrijf van de drie. Het ministerie van VWS wist dat het met een commerciële partij zakendeed. Voor 100 miljoen kocht RGA mondkapjes in China, Van Lienden en zijn twee partners zouden daaraan uiteindelijk zo'n 20 miljoen euro hebben verdiend.

Tegen Van Lienden, Damme en Van Gestel start op 22 april een civiele rechtszaak. Zowel de staat als het nieuwe bestuur van de stichting wil proberen om het geld dat gemoeid is met de deal terug te krijgen. Eerder heeft justitie al beslag gelegd op onder meer bankrekeningen en voertuigen van de drie.

15 euro in de week

"We kunnen amper rondkomen, ik leef van 15 euro in de week", zegt Van Lienden daarover in het interview met het FD. "De rechtszaken die op me afkomen kosten tonnen, maar ik heb geen recht op rechtsbijstand. De regelingen zijn zo dat ik met mijn casus tussen wal en schip val, hoor ik bij elk loket waar ik aanklop."

Van Lienden ziet het interview met de krant niet als noodkreet in aanloop naar de behandeling van de komende rechtszaak. "Maar ik hoop wel dat er een advocaat is die het zich aantrekt dat iemand rechteloos blijft."

Van Lienden heeft deze week zelf ook een website opgezet, waar hij naar eigen zeggen informatie over de mondkapjesdeal "open en bloot op tafel" wil leggen. "Het is mij onmogelijk gemaakt om mijzelf in twee aanstaande civielrechtelijke procedures te verdedigen, om via die weg de feiten op tafel te leggen", schrijft Van Lienden in de toelichting van de oprichting van die site.

Het lijkt erop dat onbekenden de site een paar uur hebben overgenomen. Sinds het begin van de middag stond de verklaring van Van Lienden er niet meer op. In plaats daarvan was een tijd te lezen: "Sywert snapt niet zo veel van beveiligen. Liefs Peter." De pagina was door iedereen te bewerken. Inmiddels is de pagina met de originele tekst weer online gezet.

Twee jaar geleden concludeerde de rechter al dat Van Lienden en Damme de naam van hun stichting hadden misbruikt om met hun bedrijf de miljoenendeal te sluiten met de overheid. Ze mochten daardoor geen bestuurder meer zijn van Hulptroepen Alliantie.

Maar uit onderzoek van onderzoeksbureau Deloitte bleek dat ook het ministerie in de fout ging: dat wist al voor het sluiten van de deal dat Van Liendens bv een commerciële onderneming was en winst kon maken. Het ministerie vond het maken van winst echter niet relevant en richtte zich vooral op de snelle levering van kwalitatief goede mondkapjes voor de zorg.

Partijleiders PVV, VVD, NSC en BBB voor het eerst samen bij informateur Putters

Mon, 11 Mar 2024 05:00:29 +0100

Geert Wilders (PVV), Dilan Yesilgöz (VVD), Pieter Omtzigt (NSC) en Caroline van der Plas (BBB) komen maandag en dinsdag bijeen op landgoed De Zwaluwenberg in Hilversum. Het is de eerste keer dat de vier partijleiders samen informateur Kim Putters bezoeken.

De extraparlementaire variant? Daar oefent de Kamer al flink mee

Sun, 10 Mar 2024 22:00:18 +0100

Beloofd bestand in Gaza blijft uit, hongersnood gaat door

Sun, 10 Mar 2024 22:00:00 +0100

De opening van het Holocaustmuseum had een religieus karakter

Sun, 10 Mar 2024 19:38:00 +0100

Krijgen Uber-chauffeurs meer rechten? De EU mag het nog één keer proberen

Sun, 10 Mar 2024 19:24:00 +0100

ANWB betaalt zieke wegenwachter na werken met asbest. ‘We wisten dat het rotzooi was’

Sun, 10 Mar 2024 19:01:00 +0100

Protesten en ongemak bij de opening van het Holocaustmuseum in Amsterdam

Sun, 10 Mar 2024 16:16:00 +0100

Cris Toala Olivares geeft geen cent uit aan alcohol

Sun, 10 Mar 2024 11:23:00 +0100

Radicaal-rechts lonkt ook in Portugal naar de ooit linkse kiezer

Sun, 10 Mar 2024 10:20:00 +0100

Patiënten bij deze praktijk zien hun huisarts nooit in het echt. Werkt dat?

Sun, 10 Mar 2024 10:12:00 +0100

Impasse dreigt in de formatie door lichtzinnigheid VVD

Sun, 10 Mar 2024 09:37:00 +0100

Lezersstelling | 'Kernenergie is onmisbaar voor overstap naar duurzame energie'

Sun, 10 Mar 2024 09:33:46 +0100

NU.nl-lezers konden vrijdag suggesties voor stellingen insturen om dit weekend over te discussiëren op NU.nl. Jullie deden dat volop. Eén suggestie sprong eruit.

De kiezers zijn nu het allerlaatste bolwerk tegen Trump

Sun, 10 Mar 2024 09:19:46 +0100

Door bendegeweld kan de premier Haïti niet meer in en raakt het voedsel op

Sun, 10 Mar 2024 08:58:00 +0100

Rond zeven uur beginnen, vóór twaalven stoppen: de VroegZat-feesten zijn een hit

Sat, 09 Mar 2024 14:58:00 +0100

De economie zit in zwaar weer, toch stelt China zichzelf een stevig groeidoel

Fri, 08 Mar 2024 22:00:00 +0100

Egyptenaren horen het kalme geklots van golven liefst met wat techno erbij

Fri, 08 Mar 2024 22:00:00 +0100